Ο δρόμος προς τον εκσυγχρονισμό της Ελλάδας στον τομέα Έρευνας και Ανάπτυξης (Research & Development-R&D) έχει ανοίξει, με τις επιχειρήσεις πλέον να αυξάνουν τις επενδύσεις τους προς αυτόν τον τομέα, συμβάλλοντας ταυτόχρονα και στην αύξηση του ΑΕΠ της χώρας.

Όπως αναφέρει ο ΣΕΠΕ, το 2021, οι δαπάνες που έγιναν για R&D στην Ελλάδα ανήλθαν σε 2,635 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 141 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2020, καταγράφοντας δηλαδή μια αύξηση της τάξεως του 5,7%.

1

Σε συνδυασμό μάλιστα με την αύξηση, κατά 9,8%, του ΑΕΠ στην Ελλάδα το 2021, ο δείκτης «Ένταση R&D», που αναφέρεται στις δαπάνες R&D ως ποσοστό του ΑΕΠ, διαμορφώθηκε σε 1,45% από 1,51% το 2020.

Οι επιχειρήσεις της χώρας συνεχίζουν να έχουν τη μεγαλύτερη συνεισφορά στις συνολικές δαπάνες R&D. Το 2021 στον τομέα των επιχειρήσεων πραγματοποιήθηκαν δαπάνες ύψους 1,245 δισ. ευρώ (0,69% του ΑΕΠ), παρουσιάζοντας αύξηση 8,3% σε σχέση με το 2020.

Εκτός από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις οι οποίες επενδύουν στον τομέα Έρευνας και Ανάπτυξης, και ο κρατικός τομέας καταγράφει αύξηση των δαπανών σε R&D. Συγκεκριμένα, το 2021 πραγματοποιήθηκαν δαπάνες ύψους 579 εκατ. ευρώ, ποσοστό που αντανακλά σε 0,32% του ΑΕΠ, όντας μάλιστα αυξημένες κατά 7,8% σε σχέση με τις δαπάνες του 2020. Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ), στον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης οι δαπάνες R&D ήταν €795,83 εκατ. (0,44% του ΑΕΠ) – στα ίδια επίπεδα με το 2020.

Οι πηγές χρηματοδότησης

Όσον αφορά τις πηγές από τις οποίες χρηματοδοτήθηκαν οι δαπάνες R&D, το 2021 το κράτος αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή χρηματοδότησης με 1,161 δισ. ευρώ.

Σημαντική αύξηση σημειώθηκε στις δαπάνες R&D που χρηματοδοτήθηκαν από το κράτος μέσω του ΕΣΠΑ 2014-2020.

Αναλυτικότερα, η χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ ήταν συνολικά 335,54 εκατ. ευρώ (αύξηση 33,50%) και αφορούσε όλους τους τομείς: τις επιχειρήσεις (139,18 εκατ. ευρώ), τον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (100,36 εκατ. ευρώ), τον κρατικό τομέα (95,02 εκατ. ευρώ) και τον τομέα ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων (€0,98 εκατ.).

Η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή χρηματοδότησης των δαπανών R&D για το 2021 ήταν οι επιχειρήσεις, με ποσό 1,013 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος, 925,82 εκατ. ευρώ, της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων επενδύθηκε σε R&D που διενεργείται από τις ίδιες τις επιχειρήσεις. Το υπόλοιπο χρηματοδότησε R&D στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (60,15 εκατ. ευρώ), στον κρατικό τομέα (25,53 εκατ. ευρώ) και σε ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα (1,74 εκατ. ευρώ).

Την τρίτη κατά σειρά πηγή χρηματοδότησης R&D, με 268,47 εκατ. ευρώ είναι η ΕΕ. Συγκεκριμένα η ΕΕ χρηματοδότησε ερευνητικά έργα σε όλους τους τομείς εκτέλεσης R&D, τις επιχειρήσεις (73,60 εκατ. ευρώ), τον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (103,60 εκατ. ευρώ), τον κρατικό τομέα (86,47 εκατ. ευρώ) και τον τομέα ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων (4,80 εκατ. ευρώ).

Αύξηση και στον αριθμό των εργαζομένων

Η αύξηση των δαπανών R&D το 2021 είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση στην απασχόληση σε δραστηριότητες R&D. Ο αριθμός των Ισοδυνάμων Πλήρους Απασχόλησης (ΙΠΑ), που αποδίδουν «θέσεις» πλήρους απασχόλησης, σε σχέση με το 2020, αυξήθηκε κατά 4,2% για το συνολικό προσωπικό σε R&D και κατά 3,2% για τους ερευνητές.

Το συνολικό προσωπικό σε R&D το 2021 ανέρχεται σε 60.537 θέσεις πλήρους απασχόλησης (ΙΠΑ) και οι ερευνητές σε 44.317 ΙΠΑ. Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στον τομέα των επιχειρήσεων.

Διαβάστε επίσης:

Morgan Stanley: Ανθεκτική η Ελλάδα, αλλά το 2024 η επενδυτική βαθμίδα