Τέτοιες ημέρες πέρυσι, παραμονές του πρώτου lockdown, το λιανεμπόριο τροφίμων ζούσε πρωτοφανείς στιγμές: οι καταναλωτές κυριευμένοι από πανικό έκαναν «έφοδο» στα ράφια των καταστημάτων υπό τον φόβο του κορονοϊού, εξαφανίζοντας εν ριπή οφθαλμού τρόφιμα μακράς διαρκείας (όσπρια, ζυμαρικά, αλεύρι κ.ά.) και καθαριστικά είδη.

Λίγες ημέρες πριν, ο θανατηφόρος ιός είχε περάσει και επίσημα τα σύνορα της χώρας, με το πρώτο κρούσμα να εντοπίζεται στη Θεσσαλονίκη. Αφορούσε μια 38χρονη γυναίκα, η οποία είχε μόλις επιστρέψει από το Μιλάνο της Ιταλίας, όπου η επιδημία είχε αρχίσει ήδη να σπέρνει τον τρόμο.

Η καταναλωτική «φρενίτιδα» εκτόξευσε τις πωλήσεις των σούπερ μάρκετ σε αστρονομικά επίπεδα. Μεγαλύτερα ακόμη και από την παραμονή των capital controls το καλοκαίρι του 2015. Υπολογίζεται πως στα ταμεία εκείνο το «καυτό διάστημα» μπήκαν έως και 80% περισσότερα χρήματα απ’ ότι την αντίστοιχη περίοδο ένα χρόνο πριν.

Η κίνηση παρέμεινε υψηλή και τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες, με αποτέλεσμα να παρατηρηθούν και οι πρώτες ελλείψεις σε είδη όπως τα αντισηπτικά και η μαγιά (!). Η κατανάλωση τροφίμων στο σπίτι γνώρισε «μεγάλες δόξες» και οι κουζίνες «πήραν φωτιά», αφού οι νοικοκυρές είχαν άπλετο χρόνο λόγω τηλεργασίας να δοκιμάσουν τις μαγειρικές επιδόσεις τους.

«Γέμισαν τα ταμεία»

Σύμφωνα με στοιχεία της Nielsen, οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ* από τα τέλη Φεβρουαρίου μέχρι και τα μέσα Μαΐου του 2020, από τη στιγμή δηλαδή που εμφανίστηκαν τα πρώτα κρούσματα κορονοϊού και καθ’ όλη τη διάρκεια του πρώτου lockdown αυξήθηκαν κατά 19,8% ή κατά 386 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019. Πρόκειται για τεράστιο νούμερο για έναν κλάδο που έχει συνηθίσει σε χαμηλούς μονοψήφιους ρυθμούς αύξησης την προηγούμενη τριετία.

«Χρυσές δουλειές» έκαναν και τα e–shop, αφού οι καταναλωτές αναζητούσαν κάθε πιθανό κανάλι για να στοκάρουν τρόφιμα μπροστά στον «φόβο του άγνωστου» που έφερνε ο κορονοϊός. Πολλές αλυσίδες μάλιστα αναγκάστηκαν να σπεύσουν άρον άρον να δημιουργήσουν ηλεκτρονικό κατάστημα ή να συνεργαστούν με εδραιωμένες online πλατφόρμες διανομών φαγητού (πχ. η συνεργασία του Σκλαβενίτη με το efood.gr), προκειμένου να εξυπηρετούσαν την «έκρηξη» των ηλεκτρονικών παραγγελιών.

Έκτακτες προσλήψεις 7.000 εργαζομένων

Βέβαια, οι χρόνοι παράδοσης «ξέφυγαν» και πολλές φορές υπερέβησαν ακόμη και τις 30 ημέρες, δοκιμάζοντας τα όρια και την υπομονή των νοικοκυριών. Ούτε, οι έκτακτες προσλήψεις εργαζομένων και οι συνεργασίες με αρκετές εταιρείες ταχυμεταφορών δεν στάθηκαν ικανές να μειώσουν τις καθυστερήσεις (υπολογίζεται πως οι μεγάλοι παίκτες του κλάδου –Σκλαβενίτης, ΑΒ Βασιλόπουλος, My Market, Μασούτης, Lidl, κα. προσέλαβαν περίπου 7.000 εργαζομένους για να ανταποκριθούν στην πρόκληση).

Οι κινήσεις αυτές πάντως βοήθησαν τους λιανέμπορους  να ανταπεξέλθουν με ιδιαίτερη επιτυχία στο δεύτερο lockdown του Νοεμβρίου που κράτησε μέχρι και τα μέσα Ιανουαρίου του επόμενου χρόνου. Η αντίδραση ήταν άκρως υποδειγματική παρά τους πιο αυστηρούς περιορισμούς που εφαρμόστηκαν (πχ. ακόμη λιγότερα άτομα μέσα στο κατάστημα) ενώ και οι καταναλωτές ήταν αρκετά πιο ψύχραιμοι σε σχέση με την πρώτη φορά.

Εξίσου ψύχραιμα αντιδρούν οι καταναλωτές και στο τωρινό,  τρίτο κατά σειρά lockdown που διανύουμε αυτό το διάστημα. Παρ’ ότι η ζήτηση παραμένει αυξημένη, σε καμία περίπτωση δεν συγκρίνεται με το περσινό διάστημα, όταν η λαίλαπα της πανδημίας περνούσε την «πόρτα» της Ελλάδας. Είναι ενδεικτικό πως παρ’ ότι οι πωλήσεις παραμένουν αρκετά ψηλά , είναι έως και 30% χαμηλότερες σε σχέση με πέρυσι!

«Εκτόξευση» τζίρου κατά 1 δισ. ευρώ

Το πρόσημο πάντως του κλάδου είναι ιδιαίτερα θετικό. Παρά τα υψηλά κόστη που κλήθηκαν να επωμισθούν οι επιχειρήσεις για να διαχειριστούν των επιπτώσεων της πανδημίας (έξοδα για μάσκες, αντισηπτικά κτλ αλλά και τη διαχείριση της πανδημίας η οποία ξεπέρασε τα 160 εκατ. ευρώ την περσινή χρονιά), υπολογίζεται πως πέρυσι στα ταμεία των σούπερ μάρκετ μπήκε επιπλέον ένα δισ. ευρω. Κάνοντας τους ανθρώπους του κλάδου να «τρίβουν τα χέρια τους».

Στους μεγάλους κερδισμένους είναι η Σκλαβενίτης, η Γαλαξίας, η Lidl και ακολουθούν η ΑΒ Βασιλόπουλος, η My Market και η Μασούτης.