Σύσκεψη στο Μαξίμου για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα: Πώς θα μπει το πλαφόν στην τιμή ρεύματος

Τα μεσοπρόθεσμα μέτρα που προετοιμάζει η κυβέρνηση για να λύσει τα δομικά προβλήματα στην αγορά ενέργειας, απασχόλησαν ευρεία σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε χθες βράδυ στο Μαξίμου υπό τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη με τη συμμετοχή του υπουργού Ενέργειας και της ΔΕΗ, με θέμα τους τρόπους παρέμβασης στο υψηλό  ενεργειακό κόστος και ειδικότερα τη θέσπιση πλαφόν στη χονδρεμπορική.

Ο μηχανισμός που συζητείται, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει ως κεντρικό σενάριο την παρέμβαση στη χονδρεμπορική τιμή, με επιδότηση στους παραγωγούς ενέργειας από φυσικό αέριο στην περίπτωση αύξησης του κόστους τους λόγω ανόδου της τιμής του φυσικού αερίου. Πληροφορίες αναφέρουν, ότι θα τεθεί πλαφόν τιμής διαφορετικό σε κάθε τεχνολογία, με βάση το κόστος παραγωγής ρεύματος από λιγνίτη, υδροηλεκτρικά, φυσικό αέριο ή ΑΠΕ. Ακολούθως θα προβλέπεται σε περίπτωση ανόδου της τιμής του φυσικού αερίου να υπάρχει μηχανισμός, αποζημίωσης των παραγωγών ενέργειας από φυσικό αέριο, μέσω επιδότησης ώστε να καλύπτεται το αυξημένο κόστος τους.

Το πλεονέκτημα αυτού του μηχανισμού σε σχέση με τις επιδοτήσεις που πληρώνονται σήμερα, οριζόντια, είναι ότι με τη θέσπιση του πλαφόν ανά τεχνολογία, δε θα αυξάνεται η τιμή της χονδρεμπορικής και επομένως το σύνολο του κόστους του ρεύματος. Σήμερα η χονδρεμπορική τιμή αυξάνεται από την παραγωγή ενέργειας από φυσικό αέριο και παρασυρόμενη από τις τιμές του φυσικού αερίου δημιουργεί υπερκέρδη στην παραγωγή ενέργειας από λιγνίτη και υδροηλεκτρικά. Ακολούθως το αυξημένο κόστος της χονδρεμπορικής μεταφέρεται στους λογαριασμούς μέσω της ρήτρας αναπροσαρμογής.

Με σταθερή τη χονδρεμπορική τιμή, δε θα χρειάζεται ρήτρα αναπροσαρμογής, και θα επιδοτείται μόνο η παραγωγή ενέργειας από φυσικό αέριο, στην περίπτωση που προκύψει παραπάνω κόστος παραγωγής, από την αύξηση της τιμής του αερίου. Το κόστος της παρέμβασης, σε πρώτη φάση, ως το τέλος του έτους, υπολογίζεται στην περιοχή των 2-2,5 δισ. ευρώ.

 Το κυβερνητικό επιτελείο έχει επεξεργαστεί ένα σχέδιο που, σε πρώτη φάση, φτάνει ως το τέλος του 2022, με την προοπτική να επεκταθεί και στο πρώτο εξάμηνο του 2023, ανάλογα με την πορεία των τιμών  και αφορά την εφαρμογή πλαφόν στην τιμή ρεύματος, ώστε να  αντικατασταθεί η ρήτρα αναπροσαρμογής και να μειωθεί το κόστος της ενέργειας.

Στο τραπέζι βρέθηκαν οι τελευταίες λεπτομέρειες για τον μηχανισμό της κρατικής παρέμβασης για τις τιμές στο ηλεκτρικό ρεύμα και τις κινήσεις στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, ενώ συζητήθηκαν και τα θέματα που απασχόλησαν τους Ευρωπαίους υπουργούς Ενέργειας στις Βρυξέλλες, τη Δευτέρα.

Εκτός από τον υπουργό Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, στη σύσκεψη ήταν παρών και ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Οικονομικών, Θάνος Πετραλιάς.

Εν τω μεταξύ μέσα στο Μάιο αναμένονται οι προτάσεις της Κομισιόν, που θα επιτρέπουν παρεμβάσεις στη χονδρεμπορική  τιμή στο πλαίσιο των έκτακτων συνθηκών υψηλού ενεργειακού κόστους, κάτι που θα δώσει τη δυνατότητα στην ελληνική κυβέρνηση να υλοποιήσει τον παραπάνω μηχανισμό. Το ενδεχόμενο παρέμβασης στον τρόπο καθορισμού της χονδρεμπορικής τιμής του ρεύματος, με σκοπό την αποκλιμάκωσή της αφήνει ανοικτό στην τελική του έκθεση ο Οργανισμός της ΕΕ για τη Συνεργασία των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER), βάσει του οποίου θα γίνουν οι προτάσεις της Κομισιόν.

 Η έκθεση υποδεικνύει μερικές  επιλογές για τη θωράκιση σε ενδεχόμενες μελλοντικές περιόδους παρατεταμένων υψηλών τιμών. «Τέτοια μέτρα δεν αποτελούν άμεσες επιλογές για την άμβλυνση των ανατιμητικών πιέσεων που καταγράφονται τώρα, αλλά μπορούν να μετριάσουν τις ανησυχίες για το ότι ίσως χρειάζεται κάποια πρόσθετη ασφαλιστική δικλείδα έναντι μελλοντικών σοκ στις τιμές της ενέργειας», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Στις παρεμβάσεις αυτές περιλαμβάνεται ένας μηχανισμός πρόσκαιρου περιορισμού των τιμών (δηλαδή πλαφόν) που θα μπορεί να ενεργοποιείται υπό σαφώς καθορισμένες συνθήκες (π.χ. ασυνήθιστα υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, αυξημένες σε σύντομο χρονικό διάστημα) και να παραμένει ενεργός για συγκεκριμένο χρόνο (π.χ. μερικές εβδομάδες ή ένα μήνα).

 Χαμηλές προσδοκίες για τα ουρανοκατέβατα κέρδη

Σύμφωνα με τη δέσμευση του πρωθυπουργού στη Βουλή, τα υπερκέρδη των παραγωγών ενέργειας, εφόσον διαπιστωθούν από τη ΡΑΕ θα φορολογηθούν με 90%. «Η ΡΑΕ θα δει που είναι τα υπερκέρδη, θα λάβει υπόψη όμως ότι μπορεί να υπάρχουν υπερκέρδη στην παραγωγή αλλά θα αφαιρέσει τις εκπτώσεις που παρέχουν οι καθετοποιημένοι παραγωγοί στην προμήθεια. Με βάση αυτούς τους υπολογισμούς θα φορολογήσουμε τα υπερβάλλοντα κέρδη με 90%», είχε πει χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις 23 Μαρτίου.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η έρευνα της ΡΑΕ για ενδεχόμενα υπερκέρδη στις εταιρείες παραγωγής ενέργειας για το διάστημα έως το τέλος του 2021 έχει ολοκληρωθεί,  και αναμένεται να σταλεί στην κυβέρνηση και στο Υπουργείο ΠΕΝ την Παρασκευή και αφού πρώτα «περάσει» από την Ολομέλεια της Αρχής.

Για το οικονομικό αποτέλεσμα του τομέα Προμήθειας κάθε εταιρείας, τα στελέχη της ΡΑΕ εξέτασαν τις εγγραφές στις ετήσιες λογιστικές καταστάσεις και πληροφορίες αναφέρουν, ότι δεν αναμένονται εντυπωσιακά ευρήματα αφού τα όποια υπερκέρδη χρηματοδότησαν εκπτώσεις στην προμήθεια.  Εφόσον όμως λειτουργήσει ο νέος μηχανισμός με το πλαφόν στην τιμή ενέργειας με βάση το κόστος, δε θα δημιουργούνται υπερκέρδη, ούτε θα χρειάζονται ρήτρα αναπροσαρμογής και εκπτώσεις.