Αν το 2022 υπήρξε χρονιά σταθερής ανάκαμψης για την κρουαζιέρα, το 2023 φαίνεται πως θα είναι όχι απλώς χρονιά «ολικής επαναφοράς» αλλά και υπέρβασης των προ-πανδημικών μεγεθών. Το 2023 αναμένεται να επιβεβαιώσει ότι η παρένθεση της πανδημίας δεν κατάφερε να ανακόψει την δυναμική της κρουαζιέρας ως τρόπου διακοπών. Παράλληλα, η κρουαζιέρα ανακάμπτει γρηγορότερα από όλο τον υπόλοιπο τουρισμό παγκοσμίως καθώς αναμένεται να φτάσει το 111% – με 33 εκατ. επιβάτες -συγκριτικά με την κίνηση του 2019. Ενώ ο τουρισμός, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, θα κυμανθεί στο 80 – 95%.

Στην πρώτη γραμμή αυτής της δυναμικής βρίσκεται η Ελλάδα, τόσο ως δημοφιλής προορισμός στη Μεσόγειο όσο και ως διαρκώς αναπτυσσόμενη βάση (homeport) για μεγάλες εταιρείες κρουαζιέρας. Κάτι το οποίο αποδεικνύεται και από τη φετινή δυναμική μας παρουσία, τόσο της CLIA όσο και των μελών μας, στο 7ο Posidonia Sea Tourism Forum στις 25-26 Απριλίου στη Θεσσαλονίκη.

Το 2022 ο κλάδος επανήλθε σε ποσοστό 75% της λειτουργίας του παγκοσμίως με 20,4 εκατ. επιβάτες συγκριτικά με τους 29,7 του 2019. Στην Ελλάδα η πληρότητα κατά μέσο όρο ξεπέρασε το 80% ενώ σε κάποιους προορισμούς άγγιξε ακόμα και το 100%, επιβεβαιώνοντας ότι ο δυναμικός ρόλος της Ελλάδας εν μέσω πανδημίας, της έδωσε σημαντικό προβάδισμα έναντι άλλων χωρών. Πέρυσι είδαμε στην Ελλάδα 4.780 επισκέψεις κρουαζιερόπλοιων, αριθμό διπλάσιο σε σχέση με το 2021 αλλά και 20% μεγαλύτερο σε σύγκριση με τις 3.979 επισκέψεις κρουαζιερόπλοιων το 2019. Από τα 279 κρουαζιερόπλοια των μελών της CLIA, τα 87 λειτούργησαν στην Ελλάδα το 2022, εκ των οποίων τα 47 (54%) έκαναν homeport με μερική ή ολική επιβίβαση επιβατών σε ελληνικά λιμάνια.

Η αυξανόμενη συνεισφορά της κρουαζιέρας στην ελληνική οικονομία αποδεικνύεται ήδη από τα οικονομικά στοιχεία του 2021 –όταν ακόμα βρίσκονταν σε ισχύ μέτρα για τον περιορισμό της πανδημίας. Ακόμα και τότε η Ελλάδα όχι μόνο «έπιασε» αλλά και ξεπέρασε τα προ-πανδημικά μεγέθη, καθώς για πρώτη φορά πέτυχε οικονομικό αντίκτυπο μεγαλύτερο του 1 δισ. ευρώ (1,1 δισ. ευρώ), έναντι 957 εκατομμυρίων ευρώ το 2019 κυρίως λόγω της παρατεταμένης παραμονής των πλοίων στα λιμάνια και των τεχνικών εργασιών που πραγματοποιήθηκαν. Επίσης, το 2021 υποστηρίχθηκαν περισσότερες από 15.100 θέσεις εργασίας στην Ελλάδα από την κρουαζιέρα.

Θετικές προβλέψεις

Οι εντυπωσιακές επιδόσεις της προηγούμενης χρονιάς τροφοδοτούν τις εξαιρετικά θετικές προβλέψεις για φέτος: Η CLIA βλέπει συνέχιση και ενίσχυση της τάσης ανάπτυξης, καθώς όλο και περισσότερες εταιρείες μέλη μας, ανακοινώνουν την απόφασή τους να κάνουν homeport στην Ελλάδα. To homeporting έχει σημαντικά οικονομικά οφέλη για τους προορισμούς. Η αεροπορική μεταφορά των επιβατών και η διαμονή τους στο τόπο επιβίβασης πριν και μετά την κρουαζιέρα, αλλά και όλα τα έξοδα που πραγματοποιούν κατά την παραμονή τους, συμπεριλαμβανομένων εξόδων διατροφής, διασκέδασης, αγορών κ.λπ., συνεισφέρουν σημαντικά στην τοπική αλλά και την εθνική οικονομία.

Σύμφωνα με τις εταιρείες-έλη της CLIA που λειτουργούν στην Ελλάδα, τα έξοδα ανά επιβάτη σε κάθε λιμάνι επιβίβασης στη χώρα μας μπορεί να φτάσουν τα 400 ευρώ, ενώ το αντίστοιχο ποσό στα λιμάνια που επισκέπτονται τα κρουαζιερόπλοια εκτιμάται στα 100 ευρώ. Επιπλέον, τα έξοδα ανεφοδιασμού, συντήρησης και προμήθειας των πλοίων είναι ένα πρόσθετο, πολύ σημαντικό έσοδο για τη χώρα.

Η Eλλάδα έχει ανέβει πολύ ψηλά στις προτιμήσεις των εταιρειών κρουαζιέρας. Το στοίχημα της αύξησης των επισκέψεων κρουαζιερόπλοιων αλλά και των δραστηριοτήτων homeporting, που έχουν πολλαπλά οφέλη για τους προορισμούς, μπορεί να κερδηθεί αν δοθεί συνέχεια στις επενδύσεις σε υποδομές και έμφαση στη συνεργασία με δημοφιλείς και νέους προορισμούς, ώστε η ανάπτυξη να γίνει με τρόπο βιώσιμο. Επίσης, απαιτείται η χώρα να ακολουθεί υποστηρικτικές πολιτικές για τον κλάδο, βοηθώντας στην απρόσκοπτη κίνηση των επιβατών αλλά και των πληρωμάτων μας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η κρουαζιέρα φέτος στην Ελλάδα ξεκίνησε δυναμικά ήδη από τον Μάρτιο και θα επεκταθεί μέχρι τον Δεκέμβριο, ενώ υπάρχουν και εταιρείες που θα λειτουργήσουν και στις αρχές του 2024, επιβεβαιώνοντας ότι η Ελλάδα μπορεί να αναπτυχθεί περαιτέρω ως προορισμός και για χειμερινή κρουαζιέρα.

Στις εκτιμήσεις αυτές συμβάλλουν και τα στοιχεία που δείχνουν ότι παγκοσμίως η πρόθεση για κρουαζιέρα εμφανίζεται πλέον υψηλότερη από ό,τι πριν από την πανδημία. Η CLIA εκτιμά ότι φέτος ο αριθμός των ταξιδιωτών κρουαζιέρας παγκοσμίως μπορεί να φτάσει τους 33 εκατομμύρια, σημειώνοντας αύξηση μέχρι και άνω του 11% συγκριτικά με τα 29,7 εκατ. που ταξίδεψαν το 2019, ενώ φαίνεται πως η τάση αυτή θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια, με τις εκτιμήσεις μας να κάνουν λόγο για 40 εκατ. επιβάτες κρουαζιέρας έως το 2027.

Προτεραιότητα η βιωσιμότητα

Ο κλάδος προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα και ανταποκρίνεται έγκαιρα στις προκλήσεις που αυτά γεννούν. Από φέτος έως το 2028 εκτιμάται ότι θα παραδοθούν 44 νέα κρουαζιερόπλοια σε εταιρείες-μέλη της CLIA, τα οποία θα προστεθούν στα 293 που ήδη ταξιδεύουν στις θάλασσες όλου του κόσμου. Ο μέσος όρος ηλικίας του στόλου των εταιρειών-μελών της CLIA είναι 14,1 έτη, που είναι η νεότερη ηλικία στόλου που έχει υπάρξει ποτέ. Για το σύνολο του στόλου αλλά και για τις δραστηριότητες των κρουαζιερόπλοιων, τόσο εν πλω όσο και στους προορισμούς που επισκέπτονται, η βιωσιμότητα και το πώς θα επιτευχθεί αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα.

Οι εταιρείες κρουαζιέρας λαμβάνουν πρακτικά μέτρα για τη μείωση των εκπομπών από τα πλοία, τα οποία ήδη κάνουν τη διαφορά, αλλά διερευνούν και βιώσιμες οδούς για να επιτύχουν μηδενικές εκπομπές έως το 2050. Για αυτόν τον φιλόδοξο στόχο, η CLIA διοργανώνει, στο πλαίσιο του 7ου Posidonia Sea Tourism Forum, στις 25 Απριλίου, ειδική συνεδρία με θέμα «Pathways to Net Zero», που φιλοδοξεί να προσφέρει έναν πρακτικό οδηγό για το πώς η βιομηχανία θα επιτύχει τους περιβαλλοντικούς στόχους που έχει θέσει.

Η βιωσιμότητα δεν είναι νέα προτεραιότητα για τον κλάδο της κρουαζιέρας, ο οποίος έχει επενδύσει άνω των 45 δισ. ευρώ σε νέα, τεχνολογικά εξελιγμένα πλοία, ενώ υιοθετεί τεχνολογίες που μειώνουν και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των ξενοδοχειακών δραστηριοτήτων, εφαρμόζοντας τα κορυφαία συστήματα επεξεργασίας νερού, καθώς και πλήρη διαχωρισμό και ανακύκλωση των απορριμμάτων. Ταυτόχρονα, οι εταιρείες εφαρμόζουν βιώσιμες πρακτικές για να υποστηρίξουν τις περιοχές που επισκέπτονται και να ωφελήσουν τους τοπικούς πληθυσμούς, πάντα σε συνεργασία με τις κοινότητες στους προορισμούς κρουαζιέρας.

To 2019, ο τομέας της κρουαζιέρας συνέβαλε στην παγκόσμια οικονομία 155 δισ. δολάρια, περισσότερες από 1,2 εκατομμύρια θέσεις εργασίας και 50 δισ. δολάρια σε μισθούς. Με την αναμενόμενη αυξανόμενη κίνηση για φέτος, προσδοκάμε αύξηση της συνεισφοράς. Τα στοιχεία αυτά είναι εντυπωσιακά και ενδεικτικά της δυναμικής του κλάδου, αλλά για την CLIA και τα μέλη της δεν συνιστούν από μόνα τους ανάπτυξη – σταθερός στόχος μας είναι να συνοδεύονται από δράσεις και πρωτοβουλίες που κάνουν πράξη το όραμα να γίνει η κρουαζιέρα η πιο βιώσιμη μορφή τουρισμού. Και οι έως τώρα δράσεις και πρωτοβουλίες μας δείχνουν να έχουν απτό αποτέλεσμα σε αυτή την κατεύθυνση.

Το ποσοστό των ταξιδιωτών που λένε ότι ο κλάδος της κρουαζιέρας είναι ηγέτης στα υπεύθυνα ταξίδια έφτασε το 2022 το 51% (αύξηση 9% σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά), κάτι που αποτελεί σημαντικό μήνυμα για τον κλάδο. Οι προκλήσεις, όμως, παραμένουν μεγάλες και είναι μπροστά μας. Και είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι που θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε για αυτές και να ανταλλάξουμε απόψεις και ιδέες με τους ηγέτες του κλάδου του θαλάσσιου τουρισμού στο 7ο Posidonia Sea Tourism Forum, στη Θεσσαλονίκη, στις 25 και 26 Απριλίου.

Ανακαλύψτε το αφιέρωμα Posidonia Sea Tourism Forum