Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου για τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά – που βρίσκεται σε διαβούλευση – προκρίνεται η διαμόρφωση ενός πλαισίου ενθάρρυνσης στην κατεύθυνση της εξεύρεσης καινοτόμων ενεργειακών λύσεων, με την παράλληλη χορήγηση της δυνατότητας ανάληψης πρωτοβουλιών από τον φορέα υλοποίησης, με γνώμονα την ενεργειακή επάρκεια των Ναυπηγείων μέσω βιώσιμων εναλλακτικών μορφών παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας.

Επίσης, όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση, το προτεινόμενο πλαίσιο λαμβάνει υπόψη ότι αποτελεί πρωταρχικό στόχο για την ελληνική ναυπηγία, και ιδιαίτερα για τα εμβληματικά Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, η ανταπόκριση στις προκλήσεις του διεθνούς ανταγωνιστικού περιβάλλοντος. Για τον σκοπό αυτό, προβλέπεται η δυνατότητα, μέσα από τις προτεινόμενες διαδικασίες, για λειτουργική ολοκλήρωση των ναυπηγείων με συμπληρωματικές δραστηριότητες, όπως ιδίως στον τομέα της ενέργειας.

1

Με το Μέρος Α’ του σχεδίου νόμου επιλύεται το κομβικής σημασίας για την εθνική οικονομία και την εθνική άμυνα ζήτημα της απουσίας ενός ολοκληρωμένου ρυθμιστικού πλαισίου για την αξιοποίηση, ανάπτυξη και προώθηση των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά, εν όψει της ανάγκης για την εκ νέου λειτουργία τους, με όρους που ανταποκρίνονται στα σύγχρονα δεδομένα.

Οι ρυθμίσεις του Α’ Μέρους του σχεδίου νόμου αποσκοπούν στη στοχευμένη και αποτελεσματική αντιμετώπιση χρόνιων παθογενειών της οργάνωσης, διαχείρισης και λειτουργίας των Ναυπηγείων, καθώς και στη συνολική διαμόρφωση ενός σύγχρονου περιβάλλοντος για την προσέλκυση επενδύσεων στον κλάδο, την αξιοποίηση της νευραλγικής γεωστρατηγικής θέσης της Χώρας και την ανάδειξη των Ναυπηγείων στην παγκόσμια ναυπηγική αγορά, με γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη και την οικονομική μεγέθυνση της εν λόγω δραστηριότητας σε εθνικό επίπεδο.

Στην κατεύθυνση αυτή, κρίνεται σκόπιμος ο εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων και των παρεχόμενων υπηρεσιών, ώστε η λειτουργία τους να αποτυπώνει θετικό περιβαλλοντικό πρόσημο και να ανταποκρίνεται στα πρότυπα και τις απαιτήσεις της εποχής.

Από την ίδρυσή τους το 1937-1939 μέχρι και σήμερα, τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά κατέχουν ιστορικά πρωταγωνιστικό ρόλο στη ναυπηγική αγορά της Ελλάδας και της ανατολικής Μεσογείου.

Αρχικά, γνώρισαν ολοένα αυξανόμενη ανάπτυξη, συνοδευόμενη από εξωστρέφεια και διεύρυνση του κύκλου των παρεχόμενων υπηρεσιών, με την ένταξη δραστηριοτήτων ναυπήγησης και κατασκευής νέων ειδών πολιτικών και στρατιωτικών πλοίων, σκαφών και πλωτών ναυπηγημάτων (όπως λ.χ. παράκτια περιπολικά).

Παρά το γεγονός ότι τα Ναυπηγεία αποτελούν ένα υψίστης σημασίας περιουσιακό στοιχείο του ελληνικού Δημοσίου, η αξιοποίηση του οποίου θα οδηγήσει στη δημιουργία ισχυρής παρουσίας για τη χώρα μας στην παγκόσμια ναυπηγική αγορά, η εν γένει οργάνωση και διαχείριση της συγκεκριμένης υποδομής με ορθολογικό τρόπο είχε καταστεί και παραμένει μέχρι σήμερα αδύνατη, όπως και η εξασφάλιση της ομαλής και προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος εκμετάλλευσής τους.

Κάθε προσπάθεια αντιμετώπισης των κατά καιρούς παρουσιαζόμενων προβλημάτων δεν ευοδώθηκε, με αποτέλεσμα να υπολειτουργούν σταθερά. Από την εθνικοποίηση των Ναυπηγείων το 1985, η κρατική διαχείριση από την Ελληνικά Ναυπηγεία ΑΕ (ΕΝΑΕ) είχε ως αποτέλεσμα ο κύκλος δραστηριότητας να εμφανίζεται ανεπαρκής και σε πλήρη αναντιστοιχία σε σχέση με τις μεγάλες εγκαταστάσεις και τον εξαιρετικά μεγάλο αριθμό εργαζομένων που είχε, δημιουργώντας ελλείματα.

Η κρίση που επικρατούσε εν γένει στην ελληνική αγορά των βαριών βιομηχανικών δραστηριοτήτων είχε ως αποτέλεσμα η συνέχιση της επιβίωσης των Ναυπηγείων να παρουσιάζεται δυσοίωνη και να στηρίζεται αποκλειστικά σε προσπάθειες συνεργασίας με αλλοδαπές εταιρείες (όπως τη γερμανική ναυπηγική και μηχανική εταιρεία Blohm & Voss).

Περί τα τέλη της δεκαετίας του 1990 και μέχρι την παύση της λειτουργίας των Ναυπηγείων, ο εξοπλισμός ήταν παλαιός και παρωχημένος, ενώ ο απαραίτητος εκσυγχρονισμός των υποδομών για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας των Ναυπηγείων δεν ήταν ρεαλιστικά υλοποιήσιμος. Παράλληλα, ο κύκλος των εμπορικών δραστηριοτήτων της ΕΝΑΕ παρουσιαζόταν συγκεχυμένος και ανεπαρκής για την κάλυψη του κόστους της λειτουργίας και, πάντως, μη ελκυστικός για την υλοποίηση οποιουδήποτε επενδυτικού σχεδίου, καθώς η δραστηριότητα των Ναυπηγείων χαρακτηριζόταν από μεγάλη αβεβαιότητα για το μέλλον, χωρίς σαφή επιχειρηματική στρατηγική και πλήρη απουσία επενδύσεων.

Η μοναδική δραστηριότητα που διεκπεραιωνόταν επιτυχώς στα Ναυπηγεία ήταν η ανατεθειμένη από το Πολεμικό Ναυτικό ναυπήγηση φρεγατών συγκεκριμένου τύπου. Στο πλαίσιο αυτό, ήταν αδύνατη η ανάκαμψη της λειτουργίας των Ναυπηγείων και η αποκατάσταση της οικονομικής βιωσιμότητας της ΕΝΑΕ, πολλώ δε μάλλον η ενίσχυση της ανταγωνιστικής της θέσης εντός της παγκόσμιας ναυπηγικής αγοράς.

Η κατάσταση πλήρους υποβάθμισης, την οποία διάγουν εδώ και δεκαετίες τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι κατά το τρέχον διάστημα υφίσταται ένα πλήρες επενδυτικό σχέδιο αξιοποίησης των Ναυπηγείων, προγραμματισμένο και έτοιμο να τεθεί προς υλοποίηση, επιβάλλει τη νομοθετική εισαγωγή ενός ολοκληρωμένου πλαισίου ρυθμίσεων για την αναδιάρθρωση του πλαισίου λειτουργίας τους και τη θέση αυτού σε ισχύ.

Η αξιοποίηση των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά επιτελεί σκοπούς μείζονος δημοσίου συμφέροντος και αποτελεί ύψιστο στόχο για την τόνωση της ελληνικής οικονομίας και βιομηχανίας, δεδομένου ότι τα Ναυπηγεία αποτελούν τη μεγαλύτερη ναυπηγοεπισκευαστική μονάδα της Ανατολικής Μεσογείου και μία από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές μονάδες στην ελληνική επικράτεια, ενώ συνδέονται και με την ανάδειξη της ελληνικής ναυπηγικής σε κυρίαρχη δύναμη στο παγκόσμιο ναυτιλιακό στερέωμα.

Παράλληλα, η διασφάλιση της εκ νέου λειτουργίας των Ναυπηγείων εξυπηρετεί σκοπούς συνδεόμενους με την εθνική άμυνα και την ασφάλεια της Χώρας λόγω του κεντρικού ρόλου που επιτελούν στη ναυπήγηση πολεμικού υλικού. Παράλληλα, ο εκσυγχρονισμός και η ολοκλήρωση του πλαισίου για τη λειτουργία των Ναυπηγείων καθίσταται επιτακτικός, εν όψει και της περιβαλλοντικής και ενεργειακής πρόκλησης και του ήδη παρόντος αντικτύπου της, ο οποίος δοκιμάζει την παγκόσμια ναυπηγική βιομηχανία και αγορά.

Διαβάστε επίσης:

CLIA: Είναι αναγκαίες οι δημόσιες επενδύσεις στα λιμάνια

Γιάννης Κούστας: Επαναγορά μετοχών ύψους 100 εκατ. δολαρίων από την Danaos