Στις 6 Αυγούστου του 1983 απεβίωσε στην κλινική της Mayor Clinic της Καλιφόρνια, σε ηλικία 70 ετών, ο Έλληνας εφοπλιστής, με καταγωγή από την Άνδρο, Νίκος Γουλανδρής.

Εφέτος συμπληρώνονται 40 χρόνια από τον θάνατο του.

1

Ο Νίκος Γουλανδρής γεννήθηκε το 1913 στην Άνδρο, διετέλεσε πρόεδρος του Ολυμπιακού και ήταν ιδρυτής με την σύζυγο του, Ντόλυ Γουλανδρή, το γένος Κουμάνταρου, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.

Ο Πέτρος Γουλανδρής και η Χρυσή Δάμπαση έκαναν έξι παιδιά: Τον Ιωάννη, τον Γιώργο, τον Κωνσταντίνο, την Μαρία – Μαγιόρκα ( Ντόντα), τον Βασίλη και τον Νίκο.

Οι δύο τελευταίοι ήταν δίδυμοι και συνέδεσαν το όνομα τους, εκτός από τις ναυτιλιακές τους δραστηριότητες με την τέχνη, με το νησί τους, την Άνδρο και βέβαια, με τον Ολυμπιακό.

Όπως μου έχει διηγηθεί ο Βασίλης Μποτίνος, μετά από ένα παιχνίδι με τον Παναθηναϊκό, στο οποίο είχε βάλει το νικηφόρο γκολ, ο Νίκος Γουλανδρής του πρότεινε να αγοράσει και να του χαρίσει ένα τάνκερ.

Ο Μποτίνος, όμως, είχε άλλο παιδικό όνειρο: να αποκτήσει ένα σπίτι δυάρι. Αντί για το δεξαμενόπλοιο του ζήτησε να του αγοράσει ένα σπίτι δύο δωματίων στο Βόλο, το οποίο ο ενθουσιώδης και γαλαντόμος Νίκος Γουλανδρής του το αγόρασε.

Για το πάθος του για τον Ολυμπιακό, ο Νίκος Γουλανδρής, μίλησε σε εκπομπή «Πρόσκλησις σε γεύμα» του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας Τηλεοράσεων την Κυριακή 10 Δεκεμβρίου 1972:

«Η μεγαλύτερη χαρά της ζωής μου ήταν όταν, σε ηλικία 13 ετών, έγινα Ολυμπιακός. Και η πιο μεγάλη λύπη μου θα είναι όταν θα πεθάνω και δεν θα μπορώ να βλέπω την αγαπημένη μου ομάδα», τόνισε σε αυτή την συνέντευξη του.

Η ενασχόληση του Νίκου Γουλανδρή με τον Ολυμπιακό άρχισε το 1958 προσφέροντας κάθε χρόνο μεγάλα χρηματικά ποσά. Το 1970 έγινε γενικός αρχηγός και στις 24 Δεκεμβρίου 1971 έγινε πρόεδρος. Στην περίοδο της προεδρίας του, ήρθε ο Μίλτον Βιέρα, που ήταν ο πρώτος ποδοσφαιριστής που έπαιξε στην Ελλάδα και είχε αγωνιστεί σε Μουντιάλ. Επίσης έφερε από την Γαλλία τον Ρομαίν Αργυρούδη και Υβ Τριαντάφυλλο, αλλά και πολλά ταλέντα της εποχής, όπως ο Κώστας Δαβουρλής, Γιώργος Δεληκάρης, Μιχάλης Κρητικόπουλος, Χούλιο Λοσάντα και πολλούς άλλους διεθνείς ποδοσφαιριστές.

Λέγεται ότι ο Νίκος Γουλανδρής δαπάνησε στον Ολυμπιακό ένα τεράστιο χρηματικό ποσό για την εποχή που υπερέβαινε τα 120 εκατομμύρια δραχμές.

Ο Νίκος  γεννήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου του 1913 στην Άνδρο και πέθανε στις 6 Αυγούστου του 1983 στο νοσοκομείο Mayor Clinic της Φιλαδέλφειας, όπου νοσηλεύονταν για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Το έτος 1948 ο Νίκος Γουλανδρής νυμφεύθηκε την Αικατερίνη – Ντόλλυ,(1921-2008), η οποία ήταν κόρη του εφοπλιστή Ιωάννη Κουμάνταρου, με καταγωγή από την Βαμβακού της Λακωνίας και απέκτησαν ένα γιο, τον Πέτρο Γουλανδρή.

Τα παιδικά του χρόνια ο Νίκος τα πέρασε στην Άνδρο, όπου αγωνίστηκε και στον Ανδριακό Αθλητικό Όμιλο.

Η ναυτιλιακή ιστορία των Γουλανδρήδων ξεκίνησε από τον παππού του Ιωάννη, οποίος έκανε πέντε παιδιά: Τον Πέτρο, τον Μιχάλη, τον Βασίλη, τον Νίκο και τον Λεωνίδα, οι οποίοι είναι και οι συνιδρυτές της Goulandris Bros. Τα αδέλφια μέσα σε λίγα χρόνια απόκτησαν 20 ατμόπλοια και πριν την ξεκινήσει ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, διέθεταν τον δεύτερο μεγαλύτερο στόλο, δεδομένου ότι την πρώτη θέση κατείχε η οικογένεια Κουλουκουντή.

Το 1928 ο Πέτρος Γουλανδρής αγόρασε το πρώτο του ατμόπλοιο και ίδρυσε την δική του αυτόνομη εταιρεία. Το 1931 ο Πέτρος πεθαίνει και το πλοίο τέθηκε υπό την διαχείριση της οικογενειακής επιχείρησης. Το 1937, τα παιδιά του Πέτρου, αυτονομήθηκαν και πάλι επιχειρηματικά και δημιούργησαν την ναυτιλιακή εταιρεία «Κληρονόμοι Πέτρου Ι. Γουλανδρή».

Το 1952, ο Βασίλης και ο Νίκος, συνέχισαν την δική τους εφοπλιστική ρότα επικεντρώνοντας το επιχειρηματικό τους ενδιαφέρον, στα ποντοπόρα φορτηγά πλοία.

Ο Νίκος Γουλανδρής, μαζί με την σύζυγό του Ντόλλυ, άρχισαν να συλλέγουν αρχαία αντικείμενα από τις Κυκλάδες, σε μια προσπάθεια τους να εμποδίσουν την πώληση τους από τους ντόπιους σε συλλέκτες του εξωτερικού. Το 1962 εξασφάλισαν «άδεια ιδιωτικής συλλογής» στο όνομα της Ντόλλυς .

Το 1967, ο καθηγητής Χρήστος Ντούμας έκανε καταγραφή της συλλογής και το 1978 για πρώτη φορά εκτέθηκε στο Μουσείο Μπενάκη. Το 1985 ιδρύθηκε το Ίδρυμα «Νικόλαος Π. Γουλανδρής» στο οποίο δωρήθηκε η Συλλογή Κυκλαδικής και Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης. Το 1985 έγινε και η ανέγερση του Μουσείου στην οδό Νεοφύτου Δούκα 4, όπου στεγάστηκε η μόνιμη έκθεση.

Ο Νίκος Γουλανδρής ζούσε στην Ελλάδα και το καλοκαίρι περνούσε στο νησί του, Ρευματονήσι, ένα μικρό νησάκι, ανάμεσα στην Πάρο και στην Αντίπαρο, αλλά και στην Άνδρο, όπου ήταν η πατρική του οικία.

Ο δίδυμος αδελφός του Νίκου, Βασίλης Γουλανδρής, στην εφηβεία προσβλήθηκε από φυματίωση. Για την θεραπεία του μετέβη στην Ελβετία και αργότερα σπούδασε νομικά. Εργάστηκε στην οικογενειακή ναυτιλιακή επιχείρηση και το 1950 νυμφεύθηκε την Ελίζα Καραδόντη ( 1917-2000).

Ο πόλεμος της Κορέας απέφερε μεγάλα κέρδη στην ναυτιλιακή εταιρεία και σε συνάρτηση με το γεγονός ότι εξασφάλισαν πρόσβαση στη χρηματοδότηση νέων πλοίων, ο στόλος μεγάλωνε με εντυπωσιακούς ρυθμούς.

Ο Γενάρχης Ιωάννης Π. Γουλανδρής

Ο Ιωάννης Π. Γουλανδρής γεννήθηκε στην Άνδρο το 1840 και απέκτησε πέντε γιους τον Πέτρο, τον Μιχάλη, τον Βασίλη τον Νικόλαο και τον Λεωνίδα. Ήταν πλοίαρχος και καραβοκύρης ιστιοφόρων τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα.

Το 1901 ο Ιωάννης και αφού απέκτησε τις απαραίτητες γνώσεις συμμετέχει μαζί με ένα συγγενή του και ένα συριανό μεγαλέμπορο στην αγορά ενός ατμόπλοιου. Ο Ιωάννης με την υποστήριξη των παιδιών του, που ήταν όλοι τους ναυτικοί και με μεγάλη εμπειρία στα ατμόπλοια, λίγα χρόνια αργότερα αγόρασε τον Αύγουστο του 1910 με δάνειο από τον Επαμεινώνδα Εμπειρίκο ένα βρετανικό ατμόπλοιο.

Ο Γουλανδρής το μετονομάζει σε «Ioannis P. Goulandris» και ξεκινά τις θαλάσσιες μεταφορές. Τρία χρόνια αργότερα, απόκτησε το δεύτερο ατμόπλοιο, το οποίο μετονόμασε σε «Marionga Goulandris». Ο Ιωάννης πέθανε το 1927 στα 87 του χρόνια.

Ο πρωτότοκος γιος του Ιωάννη, Πέτρος, ο οποίος γεννήθηκε στην Άνδρο το 1877, ανέλαβε μαζί με τα αδέλφια και ίδρυσαν την δεκαετία του 1920 την ναυτιλιακή εταιρεία Goulandris Brothers με γραφεία στην Αθήνα και στο Λονδίνο. Το 1928 απέκτησαν και το πρώτο τους νεότευκτο ατμόπλοιο.

Μετά τον θάνατο του πρωτότοκου Πέτρου Ι. Γουλανδρή που έγινε το 1931 σε ηλικία μόλις 54 ετών, τα αδέλφια του συνέχισαν την δραστηριότητα της εταιρείας κυρίως από το Λονδίνο.

Διαβάστε επίσης:

Οι Έλληνες εφοπλιστές έφεραν το 2022 στην Ελλάδα ναυτιλιακό συνάλλαγμα 21 δισ. ευρώ

Η συγκίνηση του Λεωνίδα Δημητριάδη-Ευγενίδη κατά την πρώτη άφιξη του «Άνεμος» στο λιμάνι της Σίφνου

GasLog (Πήτερ Γ. Λιβανός): Κέρδη 118,4 εκατ. δολαρίων και έσοδα 459 εκατ. δολάρια