• Ναυτιλία

    Ναυαγοσωστική ιδιότητα: Μια μεγάλη ευθύνη κι ένα ζήτημα ζωής και θανάτου

    • Νίκος Ι. Σπανός Ναύαρχος Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. (εα), Πρώην Δ/ντής Λιμένων - Λιμενικής Πολιτικής & Λιμενικής Αστυνομίας, Διεθνής Πραγματογνώμονας Επιστημών Ναυτιλίας


    Ο πνιγμός είναι ένα σημαντικό αλλά υποτιμημένο πρόβλημα δημόσιας υγείας στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Αποτελεί κύρια αιτία θανάτου σε πολλές χώρες.

    Νέοι και υπό ανάπτυξη Οργανισμοί Διάσωσης μπορούν να αγωνιστούν για να εισαγάγουν αποτελεσματικές παράκτιες στρατηγικές πρόληψης του πνιγμού λόγω των περιορισμένων πόρων και της ελλιπούς εκπαίδευσης.

    Τι είναι ο πνιγμός;

    Για να παραμείνει ζωντανός ένας άνθρωπος απαιτούνται τα εξής τρία πράγματα:

    · Οξυγόνο (αέρας)

    Εάν ένα θύμα δεν έχει οξυγόνο, ο ναυαγοσώστης χρειάζεται να σκεφτεί την αναπνοή του.

    · Αίμα

    Εάν ένας τραυματίας αιμορραγεί πρέπει να ελεγχθεί.

    · Αντλία της καρδιάς

    Εάν η αντλία (της καρδιάς) ενός θύματος σταματήσει, ο ναυαγοσώστης μπορεί να χρειαστεί να του προσφέρει αναπνευστική υποστήριξη.

    Χωρίς ένα από τα παραπάνω, ένα άτομο δεν θα επιβιώσει.

    Ο ορισμός του πνιγμού, που υιοθετήθηκε από το Παγκόσμιο Συνέδριο για τον πνιγμό (2002) και είναι ο εξής:

    «Η διαδικασία της εμπειρίας του αναπνευστικού από βύθιση/καταβύθιση σε υγρό». Ο πνιγμός συμβαίνει όταν ένα άτομο δεν είναι σε θέση να αναπνεύσει οξυγόνο επειδή οι αεραγωγοί του είναι κάτω από το νερό.

    Γιατί οι άνθρωποι πνίγονται

    Οι λόγοι για τους οποίους πνίγονται οι άνθρωποι μπορούν να αποδειχθούν από την αλυσίδα πνιγμού. Κάθε κρίκος της αλυσίδας μπορεί να οδηγήσει σε πνιγμό ή μπορεί να οδηγήσει στον επόμενο κρίκο.

    1. Έλλειψη γνώσεων, αδιαφορία ή παρανόηση του κινδύνου

    2. Μη ενημέρωση ή ανεμπόδιστη πρόσβαση στον κίνδυνο

    3. Έλλειψη επίβλεψης ή επιτήρησης

    Αίτια

    – Αδυναμία εντοπισμού των κινδύνων

    – Μη κατανόηση των κινδύνων και με ποιον τρόπο θα μπορούσαν να προκαλέσουν βλάβη.

    – Οι άνθρωποι μπορεί να χρησιμοποιούν επικίνδυνες περιοχές του νερού, όπως οι περιοχές με ισχυρά ρεύματα.

    – Κολύμπι σε περιοχές όπου δεν υπάρχει κανείς να παρέχει διάσωσης.

    Ρόλος του ναυαγοσώστη

    – Να εντοπίζει τους κινδύνους στην παραλία.

    – Να λέει στους ανθρώπους ποιοι είναι οι κίνδυνοι.

    – Να προσφέρει συμβουλές σχετικά με τους κινδύνους γύρω από την παραλία.

    – Να παρέχει μια ασφαλή περιοχή του θαλάσσιου χώρου για τους λουόμενους κι όλους τους χρήστες της παραλίας.

    – Συνεργασία με τις τοπικές αρχές για τον περιορισμό και την πρόσβαση σε επικίνδυνες περιοχές.

    – Παροχή ασφαλούς επίβλεψης.

    Άτομα που κινδυνεύουν από πνιγμό

    Ο καθένας μπορεί να πνιγεί, αλλά ορισμένα άτομα μπορεί διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.

    Οι ομάδες υψηλού κινδύνου μπορεί να περιλαμβάνουν:

    – παιδιά

    – ψαράδες

    – επισκέπτες

    – μη κολυμβητές

    – ηλικιωμένοι

    – μεθυσμένοι.

    Οι ναυαγοσώστες είναι σημαντικό να γνωρίζουν ότι οποιοσδήποτε μπορεί να πνιγεί ή να βρεθεί σε δυσκολία μέσα στο νερό.

    Ποιος είναι ο ναυαγοσώστης;

    Ο ναυαγοσώστης είναι ένα άτομο που είναι υπεύθυνο για τη διατήρηση της ασφάλειας των ατόμων που χρησιμοποιούν την παραλία.

    Οι ναυαγοσώστες αναλαμβάνουν την ευθύνη για μια καθορισμένη περιοχή ή δραστηριότητα για να διασφαλίσουν ότι είναι ασφαλής η χρήση της.

    Τι κάνει ένας ναυαγοσώστης;

    Είναι καθήκον του ναυαγοσώστη να:

    – να αποτρέπει την εκδήλωση περιστατικών

    – να ανταποκρίνεται στα εξελισσόμενα περιστατικά

    – να ανταποκρίνεται σε επείγοντα περιστατικά παρέχοντας

    δεξιότητες διάσωσης και φροντίδας έκτακτης ανάγκης.

    Η διεξαγωγή μιας διάσωσης είναι επικίνδυνη τόσο για τον λουόμενο όσο και για τον ναυαγοσώστη. Η αλυσίδα πνιγμού (βλ. παραπάνω) υπογραμμίζει τα βήματα που απαιτούνται για να μειωθεί η πιθανότητα να βρεθεί ένα άτομο σε κίνδυνο μέσα στο νερό.

    Εκπαίδευση στην Κοινότητα

    Εκτός από την παροχή εποπτείας και διάσωσης, οι ναυαγοσώστες θα βοηθήσουν επίσης στην εκπαίδευση των ανθρώπων για τους κινδύνους του νερού, καθώς και στην παραλία.

    Είναι σημαντικό οι χρήστες της παραλίας να γνωρίζουν τα εξής:

    – τους κινδύνους στην παραλία

    – τη σημασία των σημαιών και των πληροφοριακών πινακίδων

    – το ρόλο του ναυαγοσώστη

    – πού είναι ασφαλές να κολυμπήσουν ή να κάνουν σέρφινγκ.

    Η εκπαίδευση στην Κοινότητα βασίζεται κυρίως σε εκείνους που κινδυνεύουν περισσότερο από πνιγμό.

    Αυτοί μπορεί να είναι οι κάτοικοι της κοινότητας ή οι χρήστες που ταξιδεύουν στην παραλία από άλλη περιοχή.

    Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι επικοινωνίας με τους χρήστες της παραλίας. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει σχολεία και κοινοτικές ομιλίες, εκστρατείες στα μέσα ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης, αφίσες, φυλλάδια ή απλά να συνομιλούν με τους χρήστες της παραλίας.

    Συζητώντας

    Μιλήστε στους ανθρώπους για τους κινδύνους στην παραλία και πώς μπορούν να παραμείνουν ασφαλείς. Αυτό μπορεί να γίνει στην παραλία, σε ένα τοπικό σχολείο ή σε ένα Κέντρο Κοινότητας.

    Τι κάνει καλό ένα ναυαγοσώστη;

    Ένας καλός ναυαγοσώστης πρέπει να είναι σε θέση να αλληλοεπιδρά καλά με το κοινό και άλλες υπηρεσίες για να αποτρέψει την εκδήλωση περιστατικών.

    Ορισμένες βασικές δεξιότητες ενός καλού ναυαγοσώστη είναι:

    – να μπορεί να επικοινωνεί καλά

    – αξιόπιστος και έμπιστος

    – παρατηρητικός, να παρατηρεί γρήγορα τα πράγματα και να ανταποκρίνεται

    – να γνωρίζει τους τοπικούς κινδύνους

    – καλές δεξιότητες στο νερό και καλή φυσική κατάσταση

    – τακτική εκπαίδευση.

    Στολή ναυαγοσώστη και προσωπικός εξοπλισμός

    Η στολή κάνει τον ναυαγοσώστη πιο ορατό και εύκολα αναγνωρίσιμο από τους χρήστες της παραλίας και άλλους ναυαγοσώστες. Κάνει επίσης την υπηρεσία του ναυαγοσώστη να φαίνεται επαγγελματική. Τα χρώματα κόκκινο και κίτρινο είναι διεθνώς αποδεκτά χρώματα των ναυαγοσωστών. Είναι φωτεινά και ορατά σε μεγάλες αποστάσεις.

    Συνιστάται τα μπλουζάκια να είναι κίτρινα και τα σορτς να είναι κόκκινα.

    Το λογότυπο «LIFEGUARD» μπορεί να αναγράφεται στον ρουχισμό και στον εξοπλισμό για άτομα που δεν είναι εξοικειωμένα με χρώματα των ναυαγοσωστών. Αυτό βοηθά επίσης τα άτομα που έχουν αχρωματοψία.

    Προσωπικός εξοπλισμός ναυαγοσώστη

    Τα ακόλουθα είδη συνιστώνται να έχει και να χρησιμοποιεί ο ναυαγοσώστης:

    Σφυρίχτρα

    Η σφυρίχτρα χρησιμοποιείται για να προσελκύσει την προσοχή των λουομένων και των άλλων ναυαγοσωστών. Υπάρχουν διαθέσιμοι διάφοροι τύποι σφυρίχτρας. Προσπαθήστε να βεβαιωθείτε ότι μια σφυρίχτρα που χρησιμοποιείται για ναυαγοσώστη λειτουργεί καλά ακόμη και όταν είναι βρεγμένη.

    Υποδήματα

    Οι ναυαγοσώστες μπορεί να χρειάζονται υποδήματα που να μπορούν να προστατεύουν τα πόδια τους από επικίνδυνα αντικείμενα στην παραλία, όπως γυαλιά ή αιχμηρά κοχύλια.

    Προσωπικό κουτί πρώτων βοηθειών

    Είναι καλό να έχουν μαζί τους ένα μικρό κουτί πρώτων βοηθειών, ώστε να μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους και να τους δώσουν τις πρώτες βοήθειες. Μπορούν επίσης να μεταφέρουν μια μάσκα ανάνηψης.

    Επικοινωνία

    Ένα φορητό ασύρματο ή κινητό τηλέφωνο μπορεί να είναι για την επικοινωνία με άλλους ναυαγοσώστες σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

    Πώς πρέπει να ελέγχεται η παραλία και το νερό

    Το να είναι κανείς ναυαγοσώστης απαιτεί μεγάλη συγκέντρωση, συχνά επιβλέποντας εκατοντάδες ή χιλιάδες ανθρώπους στην παραλία ή στο νερό. Δεν είναι δυνατόν να τους παρακολουθείς όλους ταυτόχρονα.

    Ένα κρίσιμο μέρος της δουλειάς ενός ναυαγοσώστη είναι να ελέγχει την παραλία και το νερό τακτικά για να εντοπίσει οποιονδήποτε που ενδέχεται να βρεθεί σε κίνδυνο μέσα στη θάλασσα.

    Για να βεβαιωθεί ο κάθε ναυαγοσώστης ότι δεν θα περάσει απαρατήρητο ένα περιστατικό, η εξέταση μιας περιοχής πρέπει να γίνεται γρήγορα και τακτικά.

    Όταν ελέγχει την θάλασσα, ο ναυαγοσώστης χρειάζεται να έχει μια γενική ιδέα για το πόσοι άνθρωποι υπάρχουν στο νερό και τις ικανότητές τους. Ο ναυαγοσώστης πρέπει να δίνει ιδιαίτερη προσοχή στους αδύναμους κολυμβητές, χωρίς να ξεχνά τους άλλους χρήστες του νερού.

    Ο ναυαγοσώστης είναι σε θέση να ελέγξει την ασφάλεια των λουόμενων λόγω της υπερυψωμένης θέσης του. Οι ναυαγοσώστες στην παραλία έχουν μικρότερη, πιο συγκεκριμένη ζώνη για να ελέγχουν τους χρήστες της παραλίας που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.

    Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους οι ναυαγοσώστες μπορούν

    να ελέγξουν την παραλία και το νερό. Αυτοί περιλαμβάνουν τους ακόλουθους:

    1. Τις πολυσύχναστες ημέρες οι ναυαγοσώστες μπορούν να μοιράζονται

    την ευθύνη της παρακολούθησης των χρηστών του νερού –

    – ένας ναυαγοσώστης μπορεί να παρακολουθεί την αριστερή πλευρά της περιοχής

    – ένας ναυαγοσώστης μπορεί να παρακολουθεί το κέντρο της περιοχής

    – ένας ναυαγοσώστης μπορεί να παρακολουθεί τη δεξιά πλευρά της περιοχής.

    2. Οι ναυαγοσώστες μπορούν να συνεργαστούν και να παρακολουθούν μια συγκεκριμένο κίνδυνο στη ζώνη περιπολίας που μπορεί να μπορεί να είναι ελκυστικός για τους κολυμβητές/παρευρισκόμενους.

    3. Οι χρήστες του νερού μπορούν μερικές φορές να είναι κρυμμένοι από την θέα του ναυαγοσώστη. Χρησιμοποιώντας ένα καρεκλάκι, ο ναυαγοσώστης πύργου ή άλλης υπερυψωμένης θέσης θα παρέχει με καλύτερη ορατότητα.

    4. Οι ναυαγοσώστες μπορούν να ανιχνεύουν από το νερό είτε βγαίνοντας με τα πόδια ή παρακολουθώντας από μέσα όπως σανίδα διάσωσης ή σανίδα του σερφ.

    5. Τα κιάλια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν στην παρατήρηση

    άτομα μακριά από την ακτή ή σε μεγάλη απόσταση από την παραλία.

    Κατά την ανίχνευση μιας παραλίας είναι σημαντικό να παρατηρείτε τις μεταβαλλόμενες καιρικές και θαλάσσιες συνθήκες.

    Αυτές συχνά υποδεικνύουν ότι νέοι κίνδυνοι, όπως ρεύματα, μπορεί να δημιουργηθούν στην παραλία.

    Είναι σημαντικό οι ναυαγοσώστες να είναι σε θέση να εποπτεύουν την παραλία χωρίς να υποφέρουν από κούραση ή έλλειψη συγκέντρωσης. Για να μειωθεί

    το αίσθημα της κούρασης, η τακτική εναλλαγή των ναυαγοσωστών σε διαφορετικές θέσεις (και η διατήρηση ενυδάτωσης) θα βοηθήσει να διατηρηθούν σε εγρήγορση.

    Ο βέλτιστος χρόνος για την επίβλεψη μιας περιοχής είναι 20 λεπτά.

    Σχετικά με σημαντικούς ορισμούς διαβάζουμε στο άρθρο 1 του Π.Δ. 71/2020 (ΦΕΚ 166/Α/31-8-2020) τα εξής:

    Ορισμοί

    1.Λουτρική εγκατάσταση: Ο κατάλληλα οργανωμένος χώρος του αιγιαλού ή του αιγιαλού και της παραλίας ή της ζώνης λιμένα, στον οποίο εισέρχονται άτομα, με την καταβολή εισιτηρίου (αντιτίμου), για λήψη λουτρού στην έμπροσθεν αυτού θαλάσσια περιοχή ή ο χώρος του αιγιαλού ή του αιγιαλού και της παραλίας ή της ζώνης λιμένα, ο οποίος (χώρος) είναι πολυσύχναστος, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο άρθρο 11.

    2.Ναυαγοσώστης: Ο απόφοιτος σχολής ναυαγοσωστικής εκπαίδευσης, εφοδιασμένος με άδεια από Λιμενική Αρχή σε ισχύ, ο οποίος εκτελεί κατ’ επάγγελμα την υπηρεσία του άρθρου 10.

    3.Σχολή ναυαγοσωστικής εκπαίδευσης: Η σχολή που πληροί τις προϋποθέσεις του παρόντος, είναι εφοδιασμένη με βεβαίωση συνδρομής νόμιμων προϋποθέσεων

    από Λιμενική Αρχή και παρέχει εκπαίδευση (θεωρητική/πρακτική) σε όσους επιθυμούν να λάβουν πιστοποιητικό ναυαγοσώστη, καθώς και ναυαγοσωστική κάλυψη, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος.

    4.Συντονιστής-επόπτης ναυαγοσωστών: Ο κάτοχος άδειας ναυαγοσώστη σε ισχύ επί τρία τουλάχιστον (3) έτη, που εποπτεύει και συντονίζει επιτοπίως τους ναυαγοσώστες.

    5.Αρχηγείο: Το Αρχηγείο Λιμενικού Σώματος Ελληνικής Ακτοφυλακής.

    Επίσης, στο ίδιο Προεδρικό Διάταγμα είναι σημαντικό να αναφερθούμε στα άρθρα 7, 8, 9, 10 τα οποία επισημαίνουν τις υποχρεώσεις εκμεταλλευόμενων λουτρικές εγκαταστάσεις ως προς την πρόσληψη ναυαγοσωστών και διάθεσης απαραίτητου εξοπλισμού, τις υποχρεώσεις του ναυαγοσώστη και συντονιστή/επόπτη ναυαγοσωστών σχετικά με την ετοιμότητα του, που αφορά από το ένδυμα του μέχρι τρόπους ορθής περιπολίας με σωστική λέμβο ή πεζός κατά μήκος της παραλίας, και πολλά άλλα.

    Ολοκληρώνοντας αυτό τον σύντομο Οδηγό πρέπει να καταστήσουμε σαφές το εξής, το οποίο και περικλείει ό,τι κι αν έχουμε αναφέρει παραπάνω:

    Η ανθρώπινη ζωή είναι το πολυτιμότερο αγαθό, ανεκτίμητη σε αξία κι αξεπέραστη σε κάθε άλλη έννοια και σκοπό. Οφείλουμε όλοι μας να την προφυλάσσουμε παντοιοτρόπως από το δικό του μετερίζι ο καθένας μας, και να δημιουργούμε τις απαραίτητες και κατάλληλες συνθήκες για αυτό τον ιερό σκοπό.

    Διαβάστε επίσης:

    KPMG: Οι Έλληνες εφοπλιστές με τους μεγαλύτερους στόλους – Ποιοι έχουν παραγγείλει τα περισσότερα πλοία

    Latsco Marine Management: Συνεργασία με TÜV HELLAS (TÜV NORD) για επιχειρησιακή αριστεία

    ΥΠΕΞ: Η Ελλάδα στηρίζει πλήρως το σχέδιο Μπάιντεν για τη Γάζα



    ΣΧΟΛΙΑ