Στο πλαίσιο της ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για επέκταση των κλιματικών στόχων για το 2030 και σκοπεύοντας να επεκτείνει το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ (EU Emissions Trading System) στον τομέα της Ναυτιλίας, το Υφυπουργείο Ναυτιλίας της Κύπρου διοργάνωσε μια διαδικτυακή συζήτηση με τίτλο “ETS στη Ναυτιλία: Ελιξίριο ή απειλή για την Αειφορία;”, στις 7 Δεκεμβρίου 2020, μαζί με το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο.

Στη συζήτηση συμμετείχαν εκπρόσωποι των Ρυθμιστικών Αρχών, Εφοπλιστικής Κοινότητας και ΜΚΟ, συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου του Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου και του Αντιπροέδρου της Ένωσης Ευρωπαίων Πλοιοκτητών (European Community Shipowners’ Associations – ECSA), κ. Φίλιππου Φιλή, ως Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της πλοιοκτήτριας εταιρείας Lemissoler Navigation Co. Ltd.

Μέσω αυτής της πρωτοποριακής πρωτοβουλίας, η Κύπρος ως κορυφαίο Ναυτιλιακό Κέντρο, έριξε φως σε αυτό το κρίσιμο θέμα, διερευνώντας τα πιθανά πλεονεκτήματα και επιπτώσεις που μπορεί να προκύψουν από την εφαρμογή του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ στις θαλάσσιες μεταφορές, με στόχο να συμβάλει στις σχετικές νομοθετικές μεταρρύθμισες του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ, πριν από τις δημόσιες διαβουλεύσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ως καταλυτικά σχόλια της πολύ εποικοδομητικής συζήτησης, επισημάνθηκαν τα ακόλουθα:

Εκφράστηκε αβεβαιότητα για την αποτελεσματικότητα του EU ETS ως προς την περαιτέρω μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από πλοία, πέρα από αυτό που ορίζει ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (International Maritime Organisation – IMO). Το σύστημα της ΕΕ σίγουρα θα οδηγήσει σε διαρροή άνθρακα. Ο ΙΜΟ είναι ο μόνος φορέας που μπορεί αποτελεσματικά να ρυθμίσει και να επιτύχει μείωση των εκπομπών από τη ναυτιλία.

Το EU ETS θα επηρεάσει τη βιωσιμότητα μικρών και μεσαίων ναυτιλιακών επιχειρήσεων, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της Ευρωπαϊκής Ναυτιλίας, επιβαρύνοντας τες λειτουργικά και οικονομικά και αναγκάζοντας τα φορτία να μεταφέρονται με πιο ρυπογόνα μέσα μεταφοράς στην ξηρά.

Οποίο σύστημα εφαρμόσει η ΕΕ πρέπει να είναι συμβατό με αυτά του ΙΜΟ και επεκτεινόμενο, αλλά ακόμα πιο θετικό είναι όπως η ΕΕ να συνεργαστεί με τον ΙΜΟ για την καθιέρωση ενός παγκόσμιου συστήματος.

Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, το Ναυτιλιακό Επιμελητήριο υπογραμμίζει τον κίνδυνο υπονόμευσης των διαπραγματεύσεων με τον ΙΜΟ για την εφαρμογή της Αρχικής Στρατηγικής του, επιβραδύνοντας την παγκόσμια προσπάθεια που έχει γίνει μέχρι στιγμής, για την υιοθέτηση μέτρων που θα οδηγήσουν στην εξάλειψη εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τα πλοία.