Ειρήνη Σαρόγλου – Τσάκου: Η γιατρός των ναυτικών και της ναυτιλίας

Η διδάκτωρ Ειρήνη Σαρόγλου – Τσάκου, η οποία είναι η σύζυγος του καπετάν Παναγιώτη Τσάκου, είναι μια πολυσχιδής προσωπικότητα που έχει αφήσει το προσωπικό της στίγμα στην ελληνική ναυτιλία, όχι ως ένα μέλος μιας εφοπλιστικής οικογένειας, αλλά ως «η γιατρός των Ελλήνων ναυτικών και της ναυτιλίας μας».

Η Ειρήνη Σαρόγλου-Τσάκου, είναι γέννημα – θρέμμα του Πειραιά. Ο πατέρας της ήταν Μικρασιατικής καταγωγής και η μητέρα της από τα Καρδάμυλα της Χίου.

Φοίτησε στο Γυμνάσιο του Πειραιά, όπου διακρίθηκε για το ήθος της και την αριστεία της.

Το όνειρο της ήταν να γίνει γιατρός και να προσφέρει στους συνανθρώπους της. Εισήλθε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών με υψηλή βαθμολογία και ήταν μέσα στην πρώτη δεκάδα των εισαχθέντων.

Η εξέλιξη της ήταν συνεχής. Πήρε την ειδικότητα της Παθολογίας, με επιβλέποντα τον καθηγητή Γεώργιο Δάικο. Μετά έλαβε και την ειδικότητα της Καρδιολογίας, με επιβλέποντα τον καθηγητή Σπ. Μουλόπουλο. Στη συνέχεια ανακηρύχθηκε διδάκτωρ με βαθμό Άριστα.

Ο Πειραιάς, το λιμάνι, οι άνθρωποι της ναυτιλίας ήταν στο επίκεντρο των ενδιαφερόντων της. Εργάστηκε ως παθολόγος και ως καρδιολόγος επί πολλά χρόνια στο Ταμείο Ασφα­λίσεως Λιμενεργατών Πειραιώς και σε διάφορα άλλα ασφαλιστικά ταμεία, ενώ ταυτόχρονα στο ιδιωτικό της ιατρείο συνεργαζόταν με ναυτιλιακές εταιρείες και εξέταζε τους Έλληνες ναυτικούς πριν μπαρκάρουν, αλλά και όταν αντιμετώπιζαν προβλήματα οι ναυτικοί και οι οικογένειες τους.

Η γνωριμία της ήταν καθοριστική και για την ίδια, αλλά και για τον νεαρό καπετάνιο από τα Καρδάμυλα της Χίου, Παναγιώτη Τσάκο, με τον οποίο δημιούργησαν μια υποδειγματική οικογένεια και απέκτησαν δύο παιδιά, τον Νίκο και την Μαρία.

Η επιστημονική της κατάρτιση και οι γνωριμίες της στο χώρο της ναυτιλίας, αλλά και η συγγένεια της με την εφοπλιστική οικογένεια Παπαλιού άνοιξαν τον δρόμο της επιτυχίας στον φιλόδοξο και ευφυή νεαρό καπετάνιο από τα Καρδάμυλα Παναγιώτη Τσάκο.

Η Ειρήνη Σαρόγλου – Τσάκου συνέβαλε αποφασιστικά στη βελτίωση των συνθηκών των ναυτικών στα πλοία. Με πρωτοβουλία της, από το 1990, όλα τα πλοία αλλά και τα γραφεία του ομίλου Τσάκου εφοδιάστηκαν με απινιδωτές, ενώ στα κεντρικά γραφεία του ομίλου, συγκρότησε ένα πλήρες ιατρείο παρέχοντας συμβουλές και δωρεάν ιατρική βοήθεια στα στελέχη του ομίλου, στους ναυτικούς και στις οικογένειες τους.

Η πρωτοβουλία της αυτή βρήκε μιμητές και σε άλλες ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες και η προσφορά της αναγνωρίζεται από όλους. Στο βιογραφικό της, το Πανεπιστήμιο Πειραιά αναφέρει:

«Η ιατρός Ειρήνη Σαρόγλου–Τσάκου, αποτελεί παράδειγμα ανθρώπου προσηλωμένου στην Ιατρική Επιστήμη. Ακολούθησε την επαγγελματική της πορεία μακριά από την δημοσιότητα δημιουργώντας την προσωπική της ιστορία στα επιστημονικά δρώμενα. Ως πρωτοπόρος της Ναυτικής Ιατρικής, επιδόθηκε με πάθος στην συγγραφή βιβλίων ιατρικού περιεχομένου, στρέφοντας την προσοχή της στην φροντίδα των ανθρώπων της ναυτιλίας, σε στεριά και θάλασσα και των οικογενειών τους».

Ο καθηγητής Στράτος Παπαδημητρίου, στην ομιλία του στη διάρκεια της τελετής αναγόρευσής ως Επιτίμου Διδά­κτορος του Πανεπιστημίου Πειραιώς της Ειρήνης Σαρόγλου – Τσάκου, είπε:

«Η Ειρήνη είναι αυτό που περιγράφει η φράση ‘πολυ­σύνθετο ταλέντο’. Είναι Σύζυγος, Μάνα, Νοικοκυρά, Επιστήμων, και πάνω απ’όλα ΑΝΘΡΩΠΟΣ! ‘Δεν γνωρίζει η αριστερά της τι ποιεί η δεξιά της’.

Δεν κυκλοφορεί με συνολάκια, δεν έχει πάθος με το μικρόφωνο, δεν της αρέσει η αυτοπροβολή! Για τους ανθρώπους της ναυτιλίας υπάρχει μια Γυναίκα, Ιατρός, Επιστήμονας, Ερευ­νήτρια, Συγγραφέας, που έχει αφιερώσει την ζωή της για να συμπληρώσει ένα αισθητό κενό στο χώρο της Ιατρικής και της Ναυτιλίας, με την αδιάκοπη και φιλό­πονη προσπάθεια της να ερευνήσει, να επιμεληθεί και συγγράψει επιστημονικά ιατρικά βιβλία για τους ανθρώπους της θάλασσας.

Αυτή την επιστήμονα, την κ. Ειρήνη Σαρόγλου-Τσάκου που έχει δείξει αδιά­λειπτο ενδιαφέρον για τον άνθρωπο-ναυτικό και την υγεία του της οποίας η δράση έχει αναγνωριστεί και βραβευτεί από την Πανελλήνια Ένωση Πλοιάρχων Ε.Ν. και από την Ακαδημία Αθηνών, έχουμε την χαρά σήμερα να τιμήσουμε και εμείς.

Η Ιατρός Ειρήνη Σαρόγλου-Τσάκου αποτελεί ζωντανό παράδειγμα προς μίμηση όχι μόνο για τους φοιτητές μας, αλλά και για την κοι­νωνία μας γενικότερα, σε εποχές που σίγουρα έχουμε ανάγκη από εξέχουσες προσω­πικότητες, φωτοδότες, που μεταλαμπαδεύουν ήθος και γνώση.

Ολόκληρος ο βίος της Ιατρού διακρίνεται από σοβαρότητα, υπευθυνότητα, ταπεινότητα και αγάπη για τον συνάνθρωπο, ιδιαίτερα για τους ανθρώπους της θάλασσας.

Η Ειρήνη Σαρόγλου-Τσάκου, ένας χαρισματικός άνθρωπος με σπουδαίες ικανότητες, αφοσιωμένη στο κοπιώδες λειτούργημα της αναλίσκεται με ειλικρι­νές πάθος, χωρίς ιδιοτέλεια Συνεχίζει δε αέναα και απρόσκοπτα το επιστημονικό και συγγραφικό της έργο με σοβαρότητα και υπευθυνότητα, με αφοσίωση, θέρμη και αληθινή αγάπη για τους ναυτιλομένους.

Το Πανεπιστήμιό μας έρχεται σήμερα κι αυτό να τιμήσει την Ειρήνη Σαρόγλου για το έργο της, θεωρώντας ότι η επιστήμη των Ναυτιλιακών όπως και κάθε επιστήμη δεν πρέπει να είναι προσανατολισμένη αποκλειστικά στην κατά­κτηση της όλο και ευρύτερης γνώσης στον τομέα που αναφέρεται, αλλά πρέπει και να συμπεριλαμβάνει την έμφαση στον άνθρωπο και τις ανάγκες του.

Υπό το πρίσμα αυτό προσπάθειες επανατοποθέτησης του ανθρώπου στο κέντρο του ενδιαφέροντος και ανάδειξης των αναγκών του και της βελτίωσης των συνθηκών της ζωής του, αποτελούν, θεωρώ, φωτεινά παραδείγματα για τους στόχους που η επιστήμη οφείλει να υπηρετεί, προκειμένου να μην αποξενωθεί από την ανθρω­ποκεντρική της βάση.

Τον επαναπροσανατολισμό αυτό, που η Ειρήνη Σαρόγλου- Τσάκου με το έργο της μας δίνει την ευκαιρία να επαναστοχαστούμε, θέλει και το Πανεπιστήμιο μας να αναδείξει με την παρούσα τελετή αναγόρευσης της σε επίτιμο διδάκτορα».

Η Ειρήνη Σαρόγλου – Τσάκου έχει διοργανώσει μεγάλο αριθμό ιατρικών και επιστημονικών σεμιναρίων για την ψυχική υγεία των ναυτικών, τις ασθένειες τους στα πλοία, τις σχέσεις με τις οικογένειες τους και τα παιδιά τους.

Πρωτοστάτησε στην καλλιτεχνική κατασκευή και τοποθέτηση του αγάλματος της «Καρδαμυλίτισσας», στα Καρδάμυλα της Χίου, το οποίο κατευοδώνει και καλωσορίζει τα παιδιά του ναυτότοπου των Καρδαμύλων και της ναυτομάνας Χίου, «εις ένδειξη σεβασμού, και οφειλόμενου φόρου τιμής προς όλες τις μητέρες, συζύγους, αδελφές και γυναίκες των ναυτικών».

Ασχολήθηκε ενεργά με την διάσωση του Ελληνικού Πολιτισμού και κυρίως με τον Ίδρυμα «Μαρία Τσάκος» στην Ουρουγουάη, με το Κέντρο Ναυτικής Έρευνας και Παράδοσης στη Χίο, το “Σπίτι της Μαρίας” στα Καρδάμυλα, του Ναυτικού Γυμνασίου και Λυκείου στη Χίο και στη συγγραφή επιστημονικών ιατρικών βιβλίων για τους ναυτικούς και για τον πολιτισμό του Αιγαίου.

Η Ειρήνη Σαρόγλου – Τσάκου για την επιστημονική της κατάρτιση , για το συγγραφικό της έργο και για την προσφορά της στους Έλληνες ναυτικούς, τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών με ειδική εύφημο μνεία. Επίσης, της απονεμήθηκε ο τίτλος της επίτιμου διδάκτορος του τμήματος Ναυτιλιακών Σπουδών της Σχολής Ναυτιλίας και Βιομηχανίας του Πανεπιστημίου Πειραιά.

Το Ελληνικό Ίδρυμα Καρδιολογίας, την τίμησε με έπαινο για την συμβολή της στην ιατρική επιστήμη και την προώθηση των σκοπών του Ιδρύματος. Τιμητική διάκριση της δόθηκε από το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών.

Της δόθηκε τιμητικό δίπλωμα, χρυσούν μετάλλιο και πολλαπλοί έπαινοι για την συμβολή της στην καλλιέργεια των ανθρωπιστικών σπουδών, από το Euroclassica (Federation Europeenne des Associations de Professeurs de Langues et de Civilisations Classique).

Ο Δήμος Καρδαμύλων Χίου, την ανακήρυξε επίτιμο δημότη σε αναγνώριση της προσφοράς της στην ιατρική επιστήμη, την ιστορία και τον πολιτισμό. Αλλά και ο Δήμος Ομηρουπόλεως και Αμανής Χίου , την ανακήρυξε επίτιμο δημότη εις ένδειξη εκτίμησης και σεβασμού για το έργο της.

Της απονεμήθηκε τιμητικό δίπλωμα για την πολύτιμη υποστήριξή της στους αποφοίτους και μελλοντικούς ναυτικούς του Κολλεγίου Mariners’ Polytechnic Colleges/Foundation, Naga, Philippines.

Τιμητική διάκριση της δόθηκε από την Πανελλήνια Ένωση Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού για τη συνολική επιστημονική και κοινωνική προσφορά της στη ναυτιλία και τους Έλληνες ναυτικούς.

Το συγγραφικό της έργο

Η Ειρήνη Σαρόγλου – Τσάκου, έγραψε το 1997, το βιβλίο “Το Καρδαμυλίτικο Εμπορικό Ναυτικό 1850-1950 – Η Καρδαμυλίτισσα”. Το βιβλίο αυτό αναφέρεται στους παλαιούς Καρδαμυλίτες, στον τρόπο ζωής τους, στη δημιουργικότητά τους, στον αγώνα και στο πείσμα τους να πραγματώσουν τα όνειρά τους.

Το 1999, κυκλοφόρησε το βιβλίο: “Μνήμες Ιατρού”, στο οποίο περιγράφει τα πρώτα της βήματα στην ιατρική, στα πρώτα περιστατικά που αντιμετώπισε και τη θέλησή της να πετύχει στο δύσκολο αυτό ξεκίνημα, δίδοντας το παράδειγμα της ανθρωπιάς που απαιτεί το λειτούργημα του ιατρού.

Το 2001, κυκλοφόρησε το “Ναυτικό Ιατρικό Βοήθημα”, στα ελληνικά. Το ίδιο έτος κυκλοφόρησε σε δεύτερη έκδοση το “Ναυτικό Ιατρικό Βοήθημα” και στα ελληνικά και στα αγγλικά και το 2008 την τρίτη βελτιωμένη έκδοση “Ναυτικό Ιατρικό Βοήθημα” στα ελληνικά και στα αγγλικά. Το βιβλίο αυτό, ουσιαστικά είναι ένα βιβλίο οδηγός για τους ανθρώπους της θάλασσας, ώστε ο ναυτικός να αντιλαμβάνεται αμέσως τα συμπτώματα ασθενειών και να ακολουθεί η σωστή διάγνωση και η τελική θεραπεία.

Το 2001 έως το 2003, διοργανώνει σεμινάρια, στα οποία δίδονται στους ναυτικούς και ενημερωτικά έντυπα. Τα σεμινάρια έγιναν στο «Μέγαρο Μακεδονία» του Ομίλου Τσάκος τα οποία βιντεοσκοπήθηκαν και στάλθηκαν στα πλοία για ενημέρωση των ναυτικών.

Το 2011, εκδίδει το “Υγεία εν Πλω”. Στο βιβλίο αυτό, συμπυκνώνεται η πλουσιότατη εμπειρία της, που αποκτήθηκε μέσα από την αδιάλειπτη και μακρόχρονη ενασχόλησή της με την υγεία των Ελλήνων ναυτικών.

Το 2012 κυκλοφορεί το βιβλίο “Απανθίσματα και Στοχασμοί”. Στο βιβλίο συγκεντρώνει δημοσιεύματα διακεκριμένων Ελλήνων αλλά και ξένων διανοουμένων, που συνέδεσαν τη σκέψη τους με την Ελλάδα και τις αξίες του ελληνικού πολιτισμού.

Το 2014 – 2016, γράφει το βιβλίο “Τετραλογία του Αιγαίου” στο οποίο ξεδιπλώνει τους πολιτισμούς του Αιγαίου: τον Μινωϊκό, τον Μυκηναϊκό, τον Κυκλαδικό και την ιστορία του Αιγαίου.

Διαβάστε επίσης:

Παναγιώτης Τσάκος: «Να μην εγκαταλείπετε ποτέ τα όνειρα σας»