Υπόχρεες λειτουργίες στους τουριστικούς λιμένες σε μέτρα ασφαλείας και προστασίας θαλάσσιου περιβάλλοντος

Ο τουρισμός έχει αναδειχθεί παγκοσμίως σε μία από τις σημαντικότερες βιομηχανίες και αποτελεί για την Ελλάδα έναν από τους σημαντικότερους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, καθώς οι αλλοδαπές τουριστικές εισπράξεις δημιουργούν σημαντική οικονομική δραστηριότητα, νέες θέσεις εργασίας και βοηθούν στην περιφερειακή ανάπτυξη και οικονομική σύγκλιση της χώρας.

Παρά το γεγονός ότι το ελληνικό τουριστικό προϊόν κατέχει σημαντική θέση στην παγκόσμια τουριστική αγορά, εντούτοις αντιμετωπίζει εντεινόμενο ανταγωνισμό από αναδυόμενους μεσογειακούς προορισμούς που προσφέρουν παρόμοιες τουριστικές υπηρεσίες.

Προκειμένου η Ελλάδα να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητά της, απαιτείται η αναβάθμιση της ποιότητας του τουριστικού προϊόντος και ο εμπλουτισμός αυτού.

Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας για την ανάπτυξη νέων μορφών τουρισμού, όπως ο θαλάσσιος τουρισμός. Η γεωγραφική της θέση, το φυσικό της περιβάλλον και το μεσογειακό της κλίμα, καθιστούν την Ελλάδα ως ιδανικό μέρος για την ανάπτυξη του τελευταίου.

Απαραίτητη όμως προϋπόθεση για την ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού στην Ελλάδα είναι η λειτουργία σύγχρονων τουριστικών λιμένων με σκάφη αναψυχής που θα προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες. Τα θέματα οργάνωσης, διαχείρισης και λειτουργίας των τουριστικών λιμένων, λόγω και του πολυδιάστατου χαρακτήρα τους, εμπίπτουν στο πεδίο αρμοδιοτήτων αρκετών φορέων με βασικότερο το Υπουργείο Τουρισμού.

Η δημιουργία στην Ελλάδα Τουριστικών λιμένων – Μαρίνων υψηλών προδιαγραφών, η βελτίωση της υποδομής του θαλάσσιου τουρισμού, η βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών και η προβολή της τουριστικής και ιστορικής σημασίας των ελληνικών θαλασσών και νησιών, είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για να μην αντιμετωπίσει η Ελλάδα προβλήματα ανταγωνισμού.

Σε αυτό το πλαίσιο θα συμβάλλουν ουσιαστικά οι παρεχόμενες υπηρεσίες σε θέματα προστασίας περιβάλλοντος, καθαριότητας, διαχείρισης απορριμμάτων και αποβλήτων, αλλά ακόμη και στα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για την προστασία των ελλιμενισμένων σκαφών και των χρηστών του Τουριστικού λιμένα.

Σύμφωνα με τον Γενικό Κανονισμό Λειτουργίας Τουριστικών Λιμένων, οι φορείς διαχείρισης των τουριστικών λιμένων, τα ελλιμενιζόμενα σκάφη και όποιος χρησιμοποιεί τις εγκαταστάσεις της θαλάσσιας και χερσαίας ζώνης του τουριστικού λιμένα, οφείλουν να τηρούν τα προβλεπόμενα από την κείμενη νομοθεσία μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα να μεριμνούν για την αποφυγή ρύπανσης της θάλασσας και των ακτών από πετρέλαιο, πετρελαιοειδή μείγματα, επιβλαβείς ουσίες και πάσης φύσεως απόβλητα, λύματα και απορρίμματα

ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ – ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΕΙΣ

Οι φορείς διαχείρισης των τουριστικών λιμένων, οφείλουν να παρέχουν προς τους χρήστες και τα σκάφη αναψυχής κατ’ ελάχιστον όλες τις υπηρεσίες και εξυπηρετήσεις, που προβλέπονται στις Υπουργικές Αποφάσεις χωροθέτησης με τις οποίες εγκρίθηκαν οι χρήσεις γης, στις εγκεκριμένες μελέτες, καθώς και στις Υπουργικές Αποφάσεις και συμβάσεις παραχώρη­σης της χρήσης και εκμετάλλευσης αυτών.

Όλες οι παρεχόμενες κατά τουριστικό λιμένα υπηρεσίες- εξυπηρετήσεις περιγράφονται στους Ειδικούς Κανονισμούς, που καταρτίζονται από τους φορείς διαχείρισης και υποβάλλονται για έγκριση στο αρμόδιο Υπουργείο .

Στους Ειδικούς Κανονισμούς περιγράφεται επίσης η οργάνωση των υπηρεσιών κάθε τουριστικού λιμένα, καθώς και η στελέχωσή του με προσωπικό το οποίο πρέπει να είναι κατάλληλο, εξειδικευμένο και επαρκές, ώστε να εξασφαλίζεται καθ’ όλο το εικοσιτετράωρο η εύρυθμη λειτουργία του λιμένα και η εξυπηρέτηση των χρηστών.

Ο φορέας διαχείρισης του τουριστικού λιμένα, οφείλει να καταρτίσει εγχειρίδιο εσωτερικής λειτουργίας του τουριστικού λιμένα με οδηγίες προς το προσωπικό, για την άσκηση των καθηκόντων του.

ΜΕΤΡΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Οι φορείς διαχείρισης των τουριστικών λιμένων, οφείλουν να λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα φύλαξης και προστασίας των σκαφών και να διαθέτουν πλήρες και εφαρμόσιμο σχέδιο λήψης μέτρων για την πρόληψη και προστασία των εγκαταστάσεων του τουριστικού λιμένα, των ατόμων, των σκαφών και των οχημάτων που βρίσκονται στη ζώνη αυτού, από έκτακτα περιστατικά όπως έκρηξη, πυρκαγιά, ακραία καιρικά φαινόμενα κ.λπ. γνωστοποιώντας το στο προσωπικό και στους χρήστες.

Ειδικότερα, οι φορείς διαχείρισης των τουριστικών λιμένων, οφείλουν να λαμβάνουν όλα τα προληπτικά και κατασταλτικά μέτρα και μέσα πυροπροστασίας που προβλέπονται στην Πυροσβεστική Διάταξη όπως εκάστοτε ισχύει, καθώς και στις κείμενες διατάξεις, για την πρόληψη και αποτροπή πυρκαγιών και ατυχημάτων, καθώς και τη διάσωση ατόμων και υλικών αγαθών που βρίσκονται και διακινούνται στη χερσαία και θαλάσσια ζώνη τους.

Οι φορείς διαχείρισης έχουν την ευθύνη συντήρησης και καλής λειτουργίας όλων των συστημάτων και μέσων πυροπροστασίας του τουριστικού λιμένα.

Σε εμφανή σημεία του τουριστικού λιμένα θα πρέπει να αναρτώνται πινακίδες στην ελληνική και σε μια τουλάχιστον άλλη επίσημη γλώσσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τους τρόπους ενέργειας του προσωπικού και των χρηστών, σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς ή άλλης έκτακτης ανάγκης και να διατίθεται για το σκοπό αυτό με μέριμνα του φορέα διαχείρισης, ενημερωτικό υλικό, στην ελληνική και σε μια τουλάχιστον άλλη επίσημη γλώσσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Διεύθυνση του τουριστικού λιμένα διαθέτει σχέδιο αντιμετώπισης καταστάσεων ανάγκης και εκτάκτων περιστατικών, στο οποίο περιγράφονται ο τρόπος αντίδρασης του προσωπικού και τα μέτρα που λαμβάνονται για να προληφθούν τέτοιες καταστάσεις. Η Διεύθυνση του τουριστικού λιμένα εξασφαλίζει ότι το προσωπικό της είναι κατάλληλα εκπαιδευμένο ώστε να εκτελέσει τα καθήκοντά τους ορθά και αποτελεσματικά.

Για την αντιμετώπιση καταστάσεων ανάγκης και για να συντονίζει ενέργειες που απαιτούνται να εκτελεσθούν γρήγορα και ορθά, η Διεύθυνση του τουριστικού λιμένα οφείλει να δημιουργήσει την Ομάδα Αντιμετώπισης Καταστάσεων Ανάγκης, η οποία ενεργοποιείται αμέσως μόλις συμβεί μια κατάσταση ανάγκης ανεξάρτητα ημέρας και ώρας (24/24ωρο) (Σπανός, 2001).

Όποιος αντιλαμβάνεται συμβάν, ενέργεια ή κατάσταση που είναι ή μπορεί να εξελιχθεί σε κίνδυνο για έκρηξη πυρκαγιάς, απειλή για την ασφάλεια ανθρώπων, ή αιτία καταστροφής σκάφους ή εξοπλισμού, σε οποιοδήποτε χώρο του τουριστικού λιμένα είναι υποχρεωμένος:

α. Αμέσως και με οποιοδήποτε τρόπο να ειδοποιήσει την οικεία Λιμενική Αρχή και την Πυροσβεστική Υπηρεσία.

β. Αμέσως να ειδοποιήσει και να αναφέρει το γεγονός στην Διεύθυνση του λιμένα.

γ. Να κάνει χρήση των συστημάτων συναγερμού που ο ίδιος ή ο λιμένας διαθέτει.

δ. Να πάρει κάθε δυνατό μέτρο και να κάνει χρήση των πυροσβεστικών μέσων του λιμένα ή οποιουδήποτε σκάφους.

Σε περίπτωση που σκάφος βρίσκεται σε επικίνδυνη κατάσταση λόγω έκρηξης, φωτιάς, διαρροής κ.λπ. και επίκειται άμεσος κίνδυνος για την ασφάλεια τον προσώπων, άλλων σκαφών ή των εγκαταστάσεων του λιμένα, εφαρμόζονται οι προβλεπόμενες στους κανονισμούς λιμένων διατάξεις περί λήψης έκτακτων μέτρων.

Το προσωπικό του τουριστικού λιμένα, καλεί σε βοήθεια την πλησιέστερη Πυροσβεστική Υπηρεσία, κινητοποιεί την Ομάδα Αντιμετώπισης Καταστάσεων Ανάγκης του τουριστικού λιμένα και συνδράμει στο έργο της κατάσβεσης με τα διατιθέμενα μέσα του λιμένα.

Ο χώρος του τουριστικού λιμένα θα πρέπει να επιτηρείται σε 24ωρη βάση από το προσωπικό του λιμένα. Για την ασφάλεια της έκτασης του λιμένα υπάρχει περίφραξη σε όλη την περίμετρο του λιμένα, ηλεκτρονικό σύστημα επιτήρησης και φυλάκιο στην είσοδο για τον έλεγχο των εισερχομένων αυτοκινήτων και χρηστών – πεζών.

Για την αντιμετώπιση περιπτώσεων πτώσης ανθρώπου στη θάλασσα ο τουριστικός λιμένας διαθέτει σωστικά μέσα, στα οποία περιλαμβάνονται μηχανοκίνητη λέμβος, κάθετες σκάλες και σωσίβια με σχοινί, σε ειδικές θήκες κατά το μήκος των κρηπιδωμάτων.

Οι φορείς διαχείρισης των τουριστικών λιμένων, τα ελλιμενιζόμενα σκάφη και όποιος χρησιμοποιεί τις εγκαταστάσεις της θαλάσσιας και χερσαίας ζώνης του τουριστικού λιμένα, οφείλουν να τηρούν τα προβλεπόμενα από την κείμενη νομοθεσία μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα να μεριμνούν για την αποφυγή ρύπανσης της θάλασσας και των ακτών από πετρέλαιο, πετρελαιοειδή μείγματα, επιβλαβείς ουσίες ή μείγματα αυτών και πάσης φύσεως απόβλητα, λύματα και απορρίμματα.

Ο τουριστικός λιμένας διαθέτει σχέδιο αντιμετώπισης θαλάσσιας ρύπανσης το οποίο έχει σκοπό την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο θαλάσσιο περιβάλλον σε περίπτωση που για οποιαδήποτε λόγο προκληθεί θαλάσσια ρύπανση. Επίσης ο τουριστικός λιμένας διαθέτει τον απαραίτητο εξοπλισμό καταπολέμησης ρύπανσης της θάλασσας (πλωτό φράγμα, απορροφητικά υλικά κ.λπ.), τα οποία χρησιμοποιούνται σύμφωνα με το εν λόγω σχέδιο (Σπανός, 2003).

Η παραλαβή και διαχείριση των πάσης φύσεως αποβλήτων και απορριμμάτων γίνεται με βάση το έγκυρο σχέδιο παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων, το οποίο αφορά στα οικιακά και μη απορρίμματα, στα βιολογικά και ελαιώδη κατάλοιπα των σκαφών και στα απόβλητα του τουριστικού λιμένα (Οδηγία (ΕΕ) 2019/883, ΚΥΑ 3122.3 15/71164/2021 (ΦΕΚ 4790΄Β’).

Απαγορεύεται στα σκάφη, που δεν διαθέτουν δεξαμενές συγκράτησης λυμάτων, η χρήση και λειτουργία μέσα στον τουριστικό λιμένα των τουαλετών, αποχετεύσεων, πλυντηρίων ρούχων και πιάτων, το πλύσιμο στις κουζίνες, τα ντους και λουτρά (προβλέπεται και από τον ΓΚΛ του ΥΝΑΝΠ).

Απαγορεύεται η απόρριψη στον θαλάσσιο και χερσαίο χώρο του τουριστικού λιμένα αντικειμένων και υγρών που μπορούν να προκαλέσουν πάσης φύσεως ρύπανση ή μόλυνση όπως π.χ. έρμα, πετρελαιοειδή, απορρίμματα, απόβλητα, αποχετεύσεις πλυντηρίων, απορρυπαντικά κ.λπ. (προβλέπεται και από τον ΓΚΛ του ΥΝΑΝΠ, αλλά και τον Ν.743/73 και το ΠΔ55/98).

Τα σκάφη τα οποία καταπλέουν στον τουριστικό λιμένα υποχρεούνται να ενημερώνουν τα αρμόδια όργανα του τουριστικού λιμένα, για την ύπαρξη αποβλήτων και απορριμμάτων και την ανάγκη αποκομιδής αυτών.

Κατά την διάρκεια ελλιμενισμού τους τα σκάφη πρέπει να έχουν τα απορρίμματά τους εντός των δοχείων απορριμμάτων ερμητικά κλεισμένων, ή σε σάκους από συνθετική ύλη καλά ασφαλισμένους. Η απόθεση των απορριμμάτων στο χερσαίο χώρο του τουριστικού λιμένα, επιτρέπεται μόνο κατά τις ώρες που καθορίζονται από την Διεύθυνση του λιμένα.

Η Διεύθυνση του τουριστικού λιμένα μεριμνά για την τακτική αποκομιδή των απορριμμάτων, καθώς επίσης και για την καθημερινή καθαριότητα των χερσαίων χώρων, των λιμενικών εγκαταστάσεων και της θαλάσσιας ζώνης του λιμένα.

Η με οποιοδήποτε τρόπο πρόκληση ρύπανσης στον τουριστικό λιμένα, συνεπάγεται την άνευ όρων υποχρέωση κάλυψης (αποζημίωσης) των εξόδων απορρύπανσης από μέρους του προκαλέσαντα την ρύπανση.

Κατά τον εφοδιασμό των σκαφών με καύσιμα, θα πρέπει να τηρούνται αυστηρά όλες οι προδιαγραφές ασφαλείας και αποφυγής ρύπανσης του χερσαίου και θαλάσσιου χώρου, όπως αυτές καθορίζονται από τους αντίστοιχους εθνικούς και διεθνείς κανονισμούς και από τον φορέα διαχείρισης του τουριστικού λιμένα.

ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΡΥΠΑΝΣΗΣ

Σε περίπτωση ρύπανσης ή πιθανού κινδύνου πρόκλησης αυτής, ο διευθυντής της εγκατάστασης, καθώς και οι τυχόν εντεταλμένοι υποχρεούνται να αναφέρουν αμέσως το περιστατικό στην αρμόδια Λιμενική Αρχή ή στο Υπουργείο και να λάβουν άμεσα κάθε πρόσφορο μέτρο για την αποτροπή, περιορισμό και αντιμετώπιση της ρύπανσης, ενεργώντας σύμφωνα με τα υφιστάμενα σχέδια αντιμετώπισης της ρύπανσης.

Σε περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο αυτός που προκάλεσε τη ρύπανση, οι συνυπεύθυνοι και οι τυχόν εντεταλμένοι αδυνατούν να λάβουν τα αναγκαία μέτρα στην έκταση που απαιτείται, υποχρεούνται να αναθέτουν αμέσως τις εργασίες αυτές σε αναγνωρισμένες επιχειρήσεις αντιμετώπισης της ρύπανσης, ευθυνόμενοι επιπρόσθετα για τις συνέπειες κάθε καθυστέρησης.

Η Αρχή, αμέσως μόλις πληροφορηθεί περιστατικό ρύπανσης ή πρόδηλο και επικείμενο κίνδυνο πρόκλησης ρύπανσης, παίρνει κάθε πρόσφορο μέτρο για την αποτροπή, τον περιορισμό και την εξουδετέρωση των συνεπειών της, ενημερώνοντας σχετικά τον πλοίαρχο ή πλοιοκτήτη ή το νόμιμο αντιπρόσωπό του και σε περίπτωση απουσίας αυτών, τον πράκτορα ή άλλο αρμόδιο και σε περίπτωση εγκατάστασης τον ιδιοκτήτη ή αυτόν που την εκμεταλλεύεται.

Η Αρχή μπορεί να χρησιμοποιεί και να συντονίζει ιδιωτικά μέσα και να ζητά τη συνδρομή συναφών οργανισμών ή ιδιωτικών επιχειρήσεων που διαθέτουν τα αναγκαία μέσα και τη σχετική πείρα για την αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών.

Η χρησιμοποίηση των μέσων που ανήκουν σε Οργανισμούς και ιδιώτες γίνεται πάντοτε κάτω από τον έλεγχο της Αρχής, ενώ οι σχετικές δαπάνες βαρύνουν το πλοίο ή την εγκατάσταση και αυτόν που με οποιονδήποτε τρόπο προκάλεσε τη ρύπανση.

Οι εργασίες αντιμετώπισης της ρύπανσης εκτελούνται πάντοτε κάτω από την άμεση εποπτεία της Αρχής, η οποία εξασφαλίζει ότι διενεργούνται με την επιβαλλόμενη ταχύτητα και με αποδεκτές μεθόδους.

Οι αναγνωρισμένες επιχειρήσεις καταπολέμησης της ρύπανσης έχουν όλες τις ευθύνες του εντολοδόχου τους για τη λήψη των προβλεπόμενων μέτρων πρόληψης και καταπολέμησης της ρύπανσης και εκτελούν τις σχετικές εργασίες κάτω από την εποπτεία και σύμφωνα με τις υποδείξεις της Αρχής, με ποινή ανάκλησης της άδειας που τους έχει χορηγηθεί.

Διαβάστε επίσης:

Υπογραφή συμφωνίας παραχώρησης 3 μη επανδρωμένων αεροσκαφών στο Λιμενικό Σώμα

Προφυλακιστέος κρίθηκε ο 45χρονος που συνελήφθη για τις φωτιές στον Αυλώνα

Δήμος Χανίων σε Κασσελάκη: Οι Τάφοι των Βενιζέλων δεν είναι χώροι για κομματικές εκδηλώσεις