Επιτέλους μια σοβαρή μεταρρυθμιστική προσπάθεια που λαμβάνει υπόψη της τον σκληρό ανταγωνισμό που δέχεται η ελληνική ναυτιλία και της προσφέρει τη δυνατότητα να αντεπεξέλθει αξιοποιώντας και ενισχύοντας παράλληλα την ελληνική ναυτοσύνη και την απασχόληση νέων Ελλήνων ναυτικών.

Στην παραπάνω φράση συμπυκνώνεται όλο το νόημα της τροπολογίας που εισήγαγε την προηγούμενη Τετάρτη 29 Ιουλίου, στη Βουλή προς ψήφιση ο Υπουργός Ναυτιλίας Γιάννης Πλακιωτάκης και τελικά ψηφίσθηκε το ίδιο βράδυ και άλλαξε μετά από πολλά χρόνια το καθεστώς απασχόλησης στα υπό ελληνική σημαία πλοία δίνοντας την δυνατότητα πρόσληψης χιλιάδων νέων Ελλήνων ναυτικών.

Περισσότερα από δέκα χρόνια η ελληνική ναυτιλία επιζητούσε μία αλλαγή στο καθεστώς των συλλογικών συμβάσεων εργασίας για τα κατώτερα πληρώματα προκειμένου να σπάσουν τα στεγανά και να μπορούν έλληνες ναυτικοί να βρίσκουν δουλειά σε υπό ελληνική σημαία πλοία.

Τελικά η κυβέρνηση μέσω του Υπουργού Ναυτιλίας Γιάννη Πλακιωτάκη τόλμησε, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά και ο ίδιος ο Υπουργός μιλώντας στη Βουλή, έφερε τη σχετική νομοθετική διάταξη και έβαλε έτσι φρένο στις τάσεις εξαφάνισις της ελληνικής ναυτοσύνης, κίνδυνο που επανειλημμένως με παρεμβάσεις του είχε αναδείξει ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών Θεόδωρος Βενιάμης.

Η τροπολογία που ψηφίσθηκε το βράδυ της 29ης Ιουλίου, προβλέπει ότι «στα αμιγώς εμπορικά πλοία άνω των 3000 κ.ο.χ. που έχουν νηολογηθεί ή νηολογούνται υπό ελληνική σημαία σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13 ν.δ. 2687/1953 επιτρέπεται η εφαρμογή των διεθνώς αναγνωρισμένων και εκάστοτε ισχυουσών συλλογικών συμβάσεων εργασίας (collective agreements) PNO ITF TCC ή PNO IBF κατά την ελεύθερη κρίση του πλοιοκτήτη εξαιρετικά και μόνο για τις ναυτολογήσεις ειδικοτήτων του κατωτέρου πληρώματος, καθώς και των ειδικοτήτων του ανθυποπλοιάρχου και γ’ μηχανικού Ε.Ν».

Πρόκειται για μία νομοθετική ρύθμιση που ανοίγει τον δρόμο για την πρόσληψη χιλιάδων Ελλήνων νέων στα πλοία της ποντοπόρου ναυτιλίας εφόσον βέβαια οι ίδιοι επιλέξουν το ναυτικό επάγγελμα.

Η μεταρρύθμιση αυτή λαμβάνει υπόψη της μία πολύ σκληρή πραγματικότητα που σχετίζεται με τον ισχυρό ανταγωνισμό που δέχεται το υπό ελλληνική σημαία πλοίο από τα πλοία ελληνόκτητων η μη άλλων σημαιών.

Το αποτέλεσμα είναι όπως εξήγησε στη Βουλή ο κ. Πλακιωτάκης η Ελλάδα να είναι η πρώτη παγκόσμια δύναμη διεθνώς με 4.900 πλοία ελληνικής πλοιοκτησίας, να ελέγχει το 20,67% της παγκόσμιας χωρητικότητας και το 54,28% της ευρωπαϊκής χωρητικότητας και να έχει στην ελληνική σημαία μόλις 599 πλοία. Δηλαδή μόνο το 12% του ελληνόκτητου στόλου είναι υπό ελληνική σημαία.

Επίσης όπως πρόσθεσε ο Υπουργός, το 1995 όταν το σύνολο του ελληνικού στόλου ήταν 2.939 πλοία, τα πλοία υπό ελληνική σημαία ήταν 1.019. Δηλαδή το ποσοστό του ελληνικού στόλου επί του ελληνόκτητου ήταν 42% και σήμερα είναι 12%.

Ένα ακόμη στοιχείο που επικαλέστηκε ο Υπουργός είναι ότι στην «δεκαετία του 1970 είχαμε πάνω από 70.000 Έλληνες ναυτικούς και σήμερα έχουμε μόλις 18.000. Και βέβαια αυτό σίγουρα δεν είναι τυχαίο».

«Άρα, τόνισε ο κ. Πλακιωτάκης, προβλέπουμε προκειμένου να αναβιώσει η ναυτοσύνη των Ελλήνων, διότι δεν αρκεί μόνο να έχουμε την πρώτη ναυτιλία του κόσμου και δεν αρκεί να έχουμε τους μεγαλύτερους Έλληνες πλοιοκτήτες, θέλουμε και ελληνικά πληρώματα. Εμείς θέλουμε να απασχοληθούν στην ποντοπόρο ναυτιλία ελληνόπουλα. Να μη στερήσουμε σε κανέναν το δικαίωμα να μπορεί να απασχοληθεί στην ελληνόκτητη ναυτιλία».

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειώσουμε ότι με βάση την τροπολογία ο Έλληνας ναυτικός μέχρι και ανθυποπλοίαρχος θα υπογράφει συλλογική συμβαση εργασίας. Θα είναι αυτή που συνάπτεται μεταξύ των διεθνών οργανώσεων ITF, και International Maritime Employers’ Council,. Συμβάσεις εργασάις που ισχύουν και τα υπόλοιπα ελληνόκτητα πλοία.

Σύμφωνα με τον κ. Πλακιωτάκη οι συμβάσεις αυτές προβλέπουν ότι ο συνολικός μισθός του ναύτη μαζί με τα επιλέξιμα επιδόματα είναι 2.200 δολάρια. Αν εσείς πιστεύετε ότι τα 2.200 δολάρια είναι μισθός γαλέρας, το αφήνω στην κρίση της ελληνικής κοινωνίας και του άνεργου νέου που μας παρακολουθεί αυτή την ώρα και ψάχνει εναγωνίως δουλειά. Σ’ αυτούς να απαντήσετε αν τα 2.200 δολάρια είναι μισθός γαλέρας, είπε ο Υπουργός απευθυνόμενος στους βουλευτές του ΚΚΕ που αντέδρασαν στην τροπολογία.

Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης παρέμβασης είναι προφανή. Αυξάνεται η δυνατότητα απασχόλησης κατώτερων πληρωμάτων στην ποντοπόρο ναυτιλία, και παράλληλα ενισχύεται την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού νηολογίου.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημανθεί ότι ελληνική και ελληνόκτητη ναυτιλία χρειάζεται ένα ισχυρό νηολόγιο, που θα έχει τη δυνατότητα να παρεμβαίνει στους Διεθνείς Ναυτιλιακούς Οργανισμούς εκπροσωπώντας τα συμφέροντα της ελληνική ναυτιλίας. Σε κανένα επομένως δεν συμφέρει η απίσχνανση του ελληνικού νηολογίου.

Η «συμφωνία» του κ. Σαντορινιού

Στη Βουλή οι αντιδράσεις ήταν μάλλον υποτονικές, ένδειξη και αυτή της ωρίμανσης την υπόθεσης αλλαγής ενός καθετσώτος που όπως συμφώνησε και ο Τομεάρχης Ναυτιλίας του Σύριζα κ. Νεκτάριος Σαντορινιός, έθετε εμπόδια στην άυηση της απασχόλησης.

Ο κ. Σαντορινιός μίλησε για «κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας» πρόσθεσε όμως ότι «εγώ θα συμφωνήσω ο τρόπος που έχουν λειτουργήσει οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας λόγω της μη εναρμόνισης τους με τις διεθνείς συμβάσεις, λειτούργησε ανασταλτικά για την απασχόληση κατώτερων πληρωμάτων. Στην ουσία στην πρωτοπόρο ναυτιλία δεν έχουμε κατώτερα πληρώματα».

Ζήτησε όμως «τέτοιες διατάξεις να είναι αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης με τα ναυτεργατικά σωματεία και όχι να έρχεστε και να επιβάλλετε την κατάργηση συλλογικών συμβάσεων και να επιβάλλετε κάποιες άλλες συμβάσεις».