Οι πρόεδροι της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών: Από τον Βενιζελικό Λεωνίδα Εμπειρίκο στον Στρατή Ανδρεάδη και από τον Αντώνη Χανδρή στον Θεόδωρο Βενιάμη

Εφέτος συμπληρώνονται 106 χρόνια από την ίδρυση της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών και συμπίπτει με την εκλογή νέας διοίκησης και την ανάδειξη νέου προέδρου για την προσεχή τριετία.

Από το 1916 που δημιουργήθηκε ο συλλογικός φορέας του ελληνικού εφοπλισμού εξελέγησαν συνολικά δέκα επτά εφοπλιστές στη θέση του προέδρου.

Ο πρώτος πρόεδρος της ΕΕΕ ήταν ο Λεωνίδας Εμπειρίκος , ο οποίος ήταν στενός συνεργάτης του Ελευθέριου Βενιζέλου.

Η θητεία του άρχισε τον Φεβρουάριο του 1916 και διήρκεσε μέχρι τον Μάρτιο του 1920. Ωστόσο το 1920, η ΕΕΕ που ο βασικός της πυρήνας ήταν πολιτικοί φίλοι του κρητικού πολιτικού περιήλθε σε αδράνεια μετά την ήττα του Ελ. Βενιζέλου στις βουλευτικές εκλογές.

Ο Λεωνίδας Εμπειρίκος, που γεννήθηκε το 1869 και πέθανε το 1948, είχε μια επιτυχημένη σταδιοδρομία που συνδύασε τα ναυτιλιακά, την πολιτική και την ίδρυση σημαντικών Ελληνικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.

Σπούδασε εμπορικές επιστήμες στην Ρουμανία.

Μαζί με τον αδελφό του Μιχαήλ, εκπαιδεύτηκε στα γραφεία του θείου του, Αλκιβιάδη Εμπειρίκου, στο Ρουμανικό λιμάνι σιτηρών της Βραϊλα, στις όχθες του Δούναβη.

Ήταν σημαντικός υποστηρικτής και φίλος του Ελευθέριου Βενιζέλου, και ο Λ. Εμπειρίκος εξελέγη βουλευτής Κυκλάδων τρείς φορές, το 1910, το 1912 και το 1915.

Το 1916 έθεσε ένα πλοίο της Εθνικής Ατμοπλοϊας, το ‘Εσπέρια’, στην διάθεση του Βενιζέλου για να μεταφέρει τον ηγέτη και άλλα κορυφαία στελέχη στην Θεσσαλονίκη όπου είχε ανακηρυχθεί μια προσωρινή κυβέρνηση.

Υπηρέτησε για ένα μικρό διάστημα στο Υπουργικό Συμβούλιο του Βενιζέλου, ως Υπουργός Επισιτισμού και Αυτάρκειας και ανάμεσα στις υπευθυνότητες που είχε αναλάβει ήταν η επίβλεψη των προμηθειών και η διανομή των τροφίμων.

Ο Λεωνίδας Α. Εμπειρίκος εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου και απεβίωσε το 1948.

Μετά την Μικρασιατική καταστροφή υπήρξε και νέα πρωτοβουλία για την επαναδραστηριοποίηση της ΕΕΕ.

Τον Φεβρουάριο του 1924 ανέλαβε ο Σταμάτης Γ. Εμπειρίκος, ο οποίος μέχρι τότε δεν είχε καμία ανάμειξη με τα κοινά του εφοπλισμού, αλλά ούτε ανήκε στην ομάδα των Βενιζελικών ιδρυτών της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών.

Εκείνη την εποχή, ο Στ.Γ. Εμπειρίκος, ήταν επιτυχημένος επιχειρηματίας και εφοπλιστής, αλλά και αποδεκτός από ευρύτερες κοινωνικές ομάδες. Στη θέση του προέδρου παρέμεινε επί μία δεκαετία, μέχρι τον Απρίλιο του 1934.

Μετά την αποχώρηση του Στ. Εμπειρίκου, τον Απρίλιο το 1934 εξελέγη πρόεδρος ο Νικόλαος Κυριακίδης και έμεινε στη θέση αυτή μέχρι το τον Ιούλιο του 1935.

Ο Ν. Κυριακίδης λίγους μήνες αργότερα απεβίωσε αιφνίδια και πρόεδρος ανέλαβε ο αντιπρόεδρος Βασίλειος Ι. Γουλανδρής.

Ο Βασίλειος Ι. Γουλανδρής ήταν ο επόμενος πρόεδρος της ΕΕΕ που εξελέγη τον Ιούλιο του 1935 και έμεινε πρόεδρος μέχρι τον Μάρτιο του 1936.

Στις αρχαιρεσίες του Μαρτίου 1936 εξελέγη πρόεδρος ο Μιχαήλ Πνευματικός.

Ο Μ. Πνευματικός δεν θέλησε να θέσει υποψηφιότητα το 1938 με αποτέλεσμα να εκλεγεί τον Μάρτιο του 1938 πρόεδρος, ο Κωνσταντίνος Μίχαλος και παρέμεινε μέχρι το τον Ιούνιο του 1946.

Όμως, από την απελευθέρωση μέχρι το 1950, η ΕΕΕ ουσιαστικά υπολειτουργούσε με προσωρινό πρόεδρο του Λουκά Νομικό, ο οποίος ανέλαβε πρόεδρος τον Ιούνιο του 1946 μέχρι τον Ιούνιο του 1950. Οι εντάσεις που υπήρχαν εκείνη την περίοδο των εφοπλιστών με την Πολιτεία οδήγησε την ΕΕΕ να ανακοινώσει επισήμως την διάλυση της.

Όμως, με πρωτοβουλία κυρίως του Σταύρου Λιβανού η διάλυση αποφεύχθηκε και στις αρχαιρεσίες του Ιουνίου 1950 πρόεδρος εξελέγη ο Νικόλαος Λυκιαρδόπουλος.

Μετά την αποχώρηση του 94χρονου Λυκιαρδόπουλου τον Μάρτιο του 1960, ανέλαβε πρόεδρος ο Στρατής Ανδρεάδης, ο οποίος παρέμεινε στη θέση του προέδρου μέχρι τον Νοέμβριο του 1974 οπότε εξαναγκάστηκε σε παραίτηση με αφορμή τις τότε πολιτικές εξελίξεις και συγκρούσεις με την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή.

Ο Στρατής Ανδρεάδης, γεννήθηκε το 1905 και πέθανε το 1989. Αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, του οποίου η θητεία ως προέδρου της ΕΕΕ συνδέθηκε με την περίοδο της δικτατορίας 1967 -1974. Χιώτης στην καταγωγή και από οικογένεια που διέθετε μπρίκια και σκούνες τον 19ο αιώνα.

Η ιδιοφυία του επιβεβαιώθηκε όταν αποφοίτησε από την Νομική Σχολή Αθηνών, σε ηλικία 20 ετών.

Άρχισε να ασκεί το επάγγελμα του δικηγόρου στα 1927.

Ο πρώτος μεγάλος διοικητικός του ρόλος ήλθε όταν ανέλαβε διευθύνων σύμβουλος του Ελληνικού Ηλεκτρικού Σιδηροδρόμου, σε περίοδο κρίσης λόγω της Κατοχής της Ελλάδας στα χρόνια του πολέμου.

Υπηρέτησε για 10 χρόνια ως αντιπρόεδρος την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών και μετά άλλα 15 χρόνια ως Πρόεδρος της ΕΕΕ.

Η προσωπική του ναυτιλιακή επιχείρηση ξεκίνησε μετά τον πόλεμο με την απόκτηση δύο πλοίων Liberty.

Το 1971, παρέλαβε τα μεγαλύτερα πλοία του μέχρι τότε, δύο ore-oil φορτηγά χωρητικότητας 150.000 τόνων από τον Όμιλο Hitachi της Ιαπωνίας.

Το 1952 απέκτησε ένα πλειοψηφικό πακέτο μετοχών της Εμπορικής Τράπεζας της Ελλάδος, της δεύτερης μεγαλύτερης τράπεζας της χώρας τότε. Η Εμπορική Τράπεζα ανέλαβε την Ιονική και την Λαϊκή Τράπεζα της Ελλάδος στα 1957 και στις αρχές της 10ετίας του ’60 διευρύνθηκε περαιτέρω με την εξαγορά της Τράπεζας Πειραιώς και της Τράπεζας Αττικής.

Το 1962, ίδρυσε την πρώτη τράπεζα επενδύσεων της χώρας – Investment Bank S.A.- με συμμετοχή 10 μεγάλων διεθνών τραπεζών, συμπεριλαμβανομένων της Τράπεζας της Αμερικής και της Barclays.

Ο Ανδρεάδης ίδρυσε τα Ναυπηγεία Ελευσίνας, τα οποία ο ίδιος υποστήριξε με συμβάσεις ναυπήγησης για τον δικό του στόλο. Τελικώς παρέλαβε τέσσερα νεότευκτα πλοία μεταφοράς ξηρού φορτίου από τα ναυπηγεία. Ο Ανδρεάδης δημιούργησε επίσης μια αξιόλογη ναυπηγοεπισκευαστική βάση, την Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων και υπήρξαν ακόμη πολλές άλλες οικονομικές και βιομηχανικές πρωτοβουλίες.

Τα προβλήματα του Στρατή Ανδρεάδη ξεκίνησαν στις 5 Δεκεμβρίου του 1975, όταν ομάδα ελεγκτών της Τράπεζας της Ελλάδος παρέδωσε στον τότε πρόεδρο Ξενοφώντα Ζολώτα πόρισμα με τις δραστηριότητες του ομίλου  Ανδρεάδη.

Τα στοιχεία που καταγράφηκαν στην έκθεση , ήταν τέτοια που ο τότε υπουργός Παναγής Παπαληγούρας εισηγήθηκε την έκπτωση του Στρατή Ανδρεάδη και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής υπογράφουν αμέσως Προεδρικό Διάταγμα της αποπομπής του από τις επιχειρήσεις του και το διορισμό επιτρόπων.

Μετά από χρόνια, το 1995, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δικαίωσε τον Στρατή Ανδρεάδη και επιδίκασε στο Ελληνικό Δημόσιο να πληρώσει στους κληρονόμους τους το ποσό των 7 δισεκατομμυρίων δραχμών!.

Τον Ιανουάριο του 1975 ανέλαβε την ηγεσία της ΕΕΕ ο Αντώνης Χανδρής, ο οποίος γεννήθηκε το 1924 και πέθανε το 1984. Η οικογένεια Χανδρή δραστηριοποιήθηκε στην ναυτιλία την εποχή των ιστιοφόρων.

Ο πατέρας του, Ιωάννης Δ. Χανδρής, έκανε το όνομα της οικογένειας γνωστό στην ναυτιλιακή βιομηχανία στα χρόνια του Μεσοπολέμου, αλλά απεβίωσε το 1942 σε ηλικία μόλις 52 ετών, αφήνοντας την χήρα του Ευγενία Χανδρή και τους δύο γιούς του, Δημήτρη (1921-1980) και Αντώνη να συνεχίσουν την επιχείρηση.

Η οικογένεια είχε χάσει επτά ατμόπλοια κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου και ως εκ τούτου πληρούσε τις προϋποθέσεις για να αγοράσει ένα από τα πλοία Liberty περίπου 10.000 τόνων τα οποία πουλιόνταν στους Έλληνες εφοπλιστές στο τέλος του πολέμου.

Ως τα 1960, τα δύο αδέλφια και η μητέρα τους είχαν χτίσει έναν εντυπωσιακό στόλο αποτελούμενο από 30 δεξαμενόπλοια και φορτηγά αλλά είχαν μεγάλες φιλοδοξίες για την επιχείρηση των επιβατηγών. Την ίδια χρονιά, ο Δημήτρης ξεκίνησε την Chandris Cruises και ο Αντώνης ίδρυσε την Chandris Lines, και μετέφερε μετανάστες από την Ευρώπη που αναζητούσαν μια νέα ζωή στην Αυστραλία.

Το 1974 με την πτώση της στρατιωτικής χούντας, ήταν ο δημοφιλέστερος πρόεδρος της Ένωσης των Ελλήνων Εφοπλιστών. Ο Χανδρής υπηρέτησε ως Πρόεδρος την ΕΕΕ έως το 1981, αλλά η αρρώστια διέκοψε την καριέρα του και απεβίωσε στο Memorial Sloan-Kettering Κέντρο Καρκίνου στην Νέα Υόρκη τον Νοέμβριο του 1984, σε ηλικία 60 ετών.

Μετά την παραίτηση του Χανδρή, τον Ιανουάριο του 1981 για λόγους υγείας, ανέλαβε ως πρόεδρος για το υπόλοιπο της θητείας του Χανδρή ο αντιπρόεδρος Αριστομένης Καραγεώργης.

Ο Αρ. Καραγεώργης επανεξελέγη πρόεδρος τον Ιανουάριο του 1982 για τα επόμενα τρία χρόνια μέχρι τον Δεκέμβριο του 1984. Ως έφηβος εργάστηκε ως δόκιμος στα πλοία του πατέρα του Μιχαήλ Καραγεώργη και ακολούθως εγκαταστάθηκε στην Αγγλία όπου φοίτησε στη Ναυτική Σχολή του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον. Διετέλεσε επίσης πρόεδρος της Intercargo. Απεβίωσε το 2014 στην Κύπρο όπου ζούσε τα τελευταία χρόνια της ζωής του εξαιτίας των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετώπιζε.

Στη συνέχεια, πρόεδρος ανέλαβε ο Στάθης Γουρδομιχάλης τον Δεκέμβριο του 1984 και παρέμεινε πρόεδρος μέχρι τον Φεβρουάριο του 1991. Στη διάρκεια της προεδρίας του υιοθετήθηκαν από την Πολιτεία τα sandwich courses για τη ναυτική εκπαίδευση, ενώ ελήφθησαν και μέτρα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού πλοίου.

Επόμενος πρόεδρος ήταν ο Γιάννης Γκούμας που παρέμεινε στη θέση του προέδρου μέχρι τον Φεβρουάριο του 1997. Ο Γ. Γκούμας γεννήθηκε το 1933 στην Αθήνα, με καταγωγή από τις Σπέτσες και την Άνδρο. Εργάστηκε κοντά στον θείο του Νικόλαο Γκούμα και κατόρθωσε να αποκτήσει το πρώτο του πλοίο το 1964.

Μετά τη θητεία του Γ. Γκούμα, πρόεδρος εξελέγη ο Γιάννης Κ. Λύρας, ο οποίος παρέμεινε επί μία εξαετία μέχρι τον Φεβρουάριο του 2003. Φοίτησε στην Σχολή Χιλλ, στο Κολλέγιο Αθηνών και στο Chigwell School UK. Σπούδασε στην Αγγλία κοινωνικές επιστήμες και είναι κάτοχος Master σε θέματα Μεταφορών.

Εργάστηκε για ένα διάστημα σε Διεθνή Τράπεζα με έδρα την Νέα Υόρκη. Από το 1975 έχει δραστηριοποιηθεί στην οικογενειακή επιχείρηση στο Λονδίνο και από το 1979 και στον Πειραιά.

Ο Νίκος Ευθυμίου, τον διαδέχθηκε για άλλη μία εξαετία μέχρι τον Φεβρουάριο του 2009. Ιδρυτής της εταιρείας Efthymiou D. Shipping S.A. Γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε ναυτιλιακά στο Πολυτεχνείο του Λονδίνου. Διετέλεσε πρόεδρος της ΠΑΕ Ολυμπιακός και είναι ένας από 11 εφοπλιστές που το 1979 ίδρυσαν την ΠΑΕ και ο μόνος που δεν πούλησε το 1988 τις μετοχές του στον Γ. Κοσκωτά.

Μετά τον Νίκο Ευθυμίου πρόεδρος, ανέλαβε ο Θεόδωρος Βενιάμης, ο οποίος με την τροποποίηση του καταστατικού της ΕΕΕ εξελέγη συνολικά τέσσερις τριετίες και με τα προβλήματα της πανδημίας οι αρχαιρεσίες μεταφέρθηκαν για τις 9 Φεβρουαρίου του 2022. Με άλλα λόγια ο Θ. Βενιάμης παραμένει στη θέση του προέδρου για δεκατρία χρόνια.

Ο Θ. Βενιάμης γεννήθηκε το 1950 στο Βροντάδο της Χίου και είναι επικεφαλής του ομίλου Golden Union που ενσωματώνει τη ναυτική παράδοση τριών οικογενειών που χρονολογείται από την εποχή του μεσοπολέμου.

Απόφοιτος της Ανωτάτης Σχολής Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών (ΑΣΟΕΕ) στην Αθήνα. Επί της θητείας του ιδρύθηκε η ΣΥΝ – ΕΝΩΣΙΣ ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός με πλούσια προσφορά και κοινωνικό έργο.

Διαβάστε επίσης

Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών: Μάχη Τραυλού – Αγγελόπουλου για την προεδρία