Η Επίτροπος Μεταφορών της Ε.Ε. κα Αντίνα Βαλεάν τόνισε στην ομιλία της ότι πιστεύει στη δύναμη της αγοράς να επιλέγει τις καλύτερες τεχνολογίες για να πετύχει συγκεκριμένους στόχους .

«Ο ρόλος μας ως ρυθμιστικών φορέων είναι να θέσουμε τους στόχους και να δείξουμε τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε. Εναπόκειται στη βιομηχανία να επιλέξει την καλύτερη τεχνολογία για τα πλοία και τις επιχειρήσεις της. Οι τεχνολογίες είναι άφθονες –αλλά δεν είναι απαραίτητα εύκολο να εφαρμοστούν σε ευρεία κλίμακα. Αυτές ακριβώς οι προκλήσεις είναι που κάνουν τα Ποσειδώνια τόσο σημαντικά: ένα μέρος για να φέρεις όλους τους φορείς μαζί, να συζητήσουμε, να δοκιμάσουμε και να σφυρηλατήσουμε νέες συνεργασίες που θα μας πάνε μπροστά» πρόσθεσε η Ευρωπαία Επίτροπος.

1

Αναλυτικά η ομιλία της Επιτρόπου έχεις ως εξής:

Γνωρίζω πολύ καλά πού θα έπρεπε να πάω αν ήθελα να αναζητήσω ιδέες και λύσεις μαζί με κάποια από τα πιο λαμπρά μυαλά, τους καλύτερους φορείς καινοτομίας και τους πιο πρωτοποριακούς επιχειρηματίες της ναυτιλίας. Ακριβώς εδώ!

Τα Ποσειδώνια, η πιο φημισμένη ναυτιλιακή έκθεση του πλανήτη, διοργανώνονται στην Ελλάδα, κι αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο. Η Ελλάδα ηγείται της παγκόσμιας ναυτιλίας, χάρη στους πρώτους Έλληνες που καινοτόμησαν στη θάλασσα πριν από χιλιάδες χρόνια, αλλά και χάρη στους σημερινούς της επιχειρηματίες.

Αυτό αποτελεί ευτύχημα για την Ελλάδα αλλά και για την υπόλοιπη ΕΕ, η οποία επωφελείται από έναν ακμάζοντα ναυτιλιακό κλάδο που περιλαμβάνει ναυτιλιακές εταιρίες, ναυπηγεία όπου δοκιμάζονται, ναυπηγούνται και επισκευάζονται πλοία, κατασκευαστές ναυτιλιακού εξοπλισμού, παρόχους ψηφιακών υπηρεσιών, νηογνώμονες διεθνούς κύρους και εταιρείες διαχείρισης πλοίων.

Εδώ και μισό αιώνα, στα Ποσειδώνια έχουμε δει τη δημιουργία εταιρειών που πλέον τις γνωρίζουν και τις θαυμάζουν σε όλο τον κόσμο. Ίσως κατά τις επόμενες ημέρες οι συζητήσεις να στραφούν γύρω από τη γέννηση νέων εταιρειών ή συμπράξεων, καθώς ο κλάδος ετοιμάζεται για μια πιο έξυπνη και βιώσιμη ναυτιλία.

Χάρη στην αποδοτικότητα και στο συγκριτικά χαμηλό κόστος τους, οι θαλάσσιες μεταφορές ξεχωρίζουν από τους άλλους τρόπους μεταφορών. Ωστόσο, η αποδοτικότητα αυτή πρόσφατα δοκιμάστηκε, καθώς ο κορονοϊός άλλαξε τα καταναλωτικά πρότυπα από τη μια μέρα στην άλλη, δυσχέρανε τη διαθεσιμότητα των εργαζομένων και τις αλλαγές πληρωμάτων και αύξησε τη συμφόρηση, τόσο στα λιμάνια όσο και σε ολόκληρο το δίκτυο μεταφορών. Η ασύμμετρη ανάκαμψη που παρατηρείται ανά τον κόσμο δεν έχει βοηθήσει την κατάσταση.

Το 2020, το θαλάσσιο εμπόριο κατέγραψε πτώση της τάξης του 3,8 %. Το ποσοστό αυτό κρατήθηκε σε σχετικά χαμηλά επίπεδα χάρη στις προσπάθειες των ανδρών και των γυναικών που, καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας, συνέχισαν να μπαρκάρουν για να μεταφέρουν τρόφιμα, φάρμακα και καθημερινά αγαθά. Οι ναυτικοί συγκαταλέγονται στους αφανείς ήρωες της εποχής μας, αφού διατήρησαν ανέπαφες τις εφοδιαστικές αλυσίδες και κράτησαν το διεθνές εμπόριο σε λειτουργία.

Όπως γνωρίζετε, το 2021 καταγράφηκε αύξηση του εμπορίου, το οποίο ξεπέρασε τα προ της πανδημίας επίπεδα, με αποτέλεσμα να παρατηρηθεί έλλειψη εμπορευματοκιβωτίων, η οποία είχε ως συνέπεια μακρύτερους χρόνους διαμετακόμισης και αύξηση του κόστους μεταφοράς.

Σήμερα, ο κλάδος σας είναι και πάλι αντιμέτωπος με δυσκολίες για τις οποίες δεν ευθύνεται ο ίδιος. Ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει γεωπολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις που επηρεάζουν ολόκληρο τον ναυτιλιακό κλάδο και τις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες.

Ξέρω όμως ότι ο κλάδος σας μπορεί να παραμείνει ευέλικτος, δραστήριος και ενωμένος, όπως και κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όταν απέδειξε την ανθεκτικότητα και την προσήλωσή του.

Εν τω μεταξύ, στον ορίζοντα ορθώνονται άλλες δύο τεράστιες προκλήσεις: η απανθρακοποίηση και η ψηφιοποίηση. Εδώ, σε αντίθεση με τον κορονοϊό και την επιθετικότητα της Ρωσίας, ξέρουμε τι μας περιμένει. Έχουμε το πλεονέκτημα ότι μπορούμε να σχεδιάσουμε τη μετάβασή μας προς έναν πιο βιώσιμο και αποδοτικό τρόπο λειτουργίας, αξιοποιώντας πλήρως την ψηφιακή επανάσταση. Πρόκειται για μια ευκαιρία ανάπτυξης για όλους τους κλάδους, συμπεριλαμβανομένης της ναυτιλίας.

Η μείωση των εκπομπών ρύπων θα ήταν εύκολη εάν είχαμε μια ενιαία τεχνολογία απανθρακοποίησης που να ικανοποιεί ολόκληρο τον ναυτιλιακό κλάδο. Κάτι τέτοιο όμως δεν υπάρχει. Σε κάθε δραστηριότητα και τύπο σκάφους ταιριάζουν διαφορετικές τεχνολογίες. Δεν μπορούμε να τρέφουμε την ελπίδα ότι οι νέες θαλάσσιες τεχνολογίες θα αναπτυχθούν αποκλειστικά στα εργαστήρια. Πρέπει και οι πλοιοκτήτες και οι διαχειριστές των πλοίων να αρχίσουν να κάνουν τις επιλογές τους. Πρέπει να δοκιμάσουμε λύσεις και να χρησιμοποιήσουμε τα μέσα που έχουμε ήδη στη διάθεσή μας, συμπεριλαμβανομένων των βιώσιμων βιοκαυσίμων και του υγροποιημένου φυσικού αερίου. Η μετάβαση θα διαρκέσει πολλά χρόνια και γι’ αυτό πρέπει να ξεκινήσουμε τώρα.

Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα καθαρά καύσιμα. Δεν έχουμε πολλές εναλλακτικές λύσεις αντί των σημερινών καυσίμων, και όσες υπάρχουν είναι ακριβές. Για να αποφύγουμε έναν φαύλο κύκλο, όπου η έλλειψη ζήτησης προκαλεί έλλειψη προσφοράς και τούμπαλιν, είναι αναγκαίος ο συντονισμός μεταξύ των προμηθευτών, των διανομέων και της ζήτησης. Η πρότασή μας «FuelEU Maritime» ενθαρρύνει αυτό το εγχείρημα, δημιουργώντας σταδιακά ζήτηση για τα καύσιμα αυτού του είδους. Ο κανονισμός για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων, τον οποίο προτείναμε, είναι σχεδιασμένος έτσι ώστε να εξασφαλίσει τον εξοπλισμό των λιμανιών με τις κατάλληλες υποδομές, ενώ η οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας απαιτεί την παραγωγή ανανεώσιμων καυσίμων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών σε επαρκείς ποσότητες.

Πιστεύω στη δύναμη της αγοράς να επιλέγει τις καλύτερες τεχνολογίες για ένα συγκεκριμένο σκοπό. Ο δικός μας ρόλος, ως ρυθμιστικών αρχών, είναι να ορίσουμε τον στόχο και την ακολουθητέα πορεία. Εναπόκειται στον κλάδο να επιλέξει την καλύτερη τεχνολογία για τα σκάφη και τις δραστηριότητές του. Τεχνολογίες υπάρχουν πολλές, αλλά δεν είναι πάντα εύκολο να εφαρμοστούν σε μεγάλη κλίμακα

Αυτές είναι οι προκλήσεις που καθιστούν τα Ποσειδώνια τόσο σημαντικά, ως ένα χώρο όπου όλοι οι παράγοντες του κλάδου συγκεντρώνονται για να συζητήσουν, να δοκιμάσουν και να συνάψουν νέες συμπράξεις που θα μας πάνε πιο μπροστά.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι επίσης παρούσα για να στηρίξει τις προσπάθειες που καταβάλλετε για την απανθρακοποίηση. Από το 2014 ως το 2020, μέσω του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη», στηρίξαμε 185 θαλάσσια έργα με συνολικά 1,64 δισ. ευρώ. Μεταξύ αυτών, και 14 ελληνικά έργα.

Η Ελλάδα ωφελήθηκε επίσης από τα περίπου 30 εκατ. ευρώ που κινητοποιήθηκαν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων για την κατασκευή ενός νέου σκάφους ανεφοδιασμού με υγροποιημένο φυσικό αέριο στο λιμάνι του Πειραιά.

Μέσω του έργου E-Ferry, στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020», η Επιτροπή χρηματοδότησε το πρώτο 100 % ηλεκτρικό οχηματαγωγό στον κόσμο, το «Ellen», το οποίο τροφοδοτείται με τη μεγαλύτερη μπαταρία στον κόσμο. Το έργο αυτό πραγματοποιήθηκε και με ελληνική συμμετοχή.

Είμαι επίσης χαρούμενη που τους τελευταίους μήνες βλέπω να αυξάνεται το ενδιαφέρον για τις πλωτές μονάδες αποθήκευσης και επαναεριοποίησης, μεταξύ άλλων και στην Ελλάδα. Θα ήθελα να σας συγχαρώ για την έναρξη της κατασκευής, τον περασμένο μήνα, ενός νέου τερματικού σταθμού στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Ελπίζω επίσης σύντομα να μπορέσουν να ξεκινήσουν και οι εργασίες για τη μονάδα που έχει σχεδιαστεί για την Κόρινθο.

Η ψηφιοποίηση και ο αυτοματισμός συνδέονται στενά με την απανθρακοποίηση. Αποτελούν το καλύτερο εργαλείο που έχουμε στα χέρια μας για αύξηση της αποδοτικότητας. Ξέρω ότι δεν είμαι η μόνη που εξετάζει τι μπορεί να επιτύχει η ψηφιοποίηση για τη ναυτιλία. Φέτος, στα Ποσειδώνια παρατηρείται μεγάλη αύξηση νέων συμμετοχών, ιδίως από νεοφυείς επιχειρήσεις, αλλά και από εδραιωμένες εταιρείες πληροφορικής που στρέφονται στην ανάγκη ψηφιοποίησης της ναυτιλίας.

Κυρίες και κύριοι, αξιότιμε Πρωθυπουργέ κ. Μητσοτάκη,

Πριν κλείσω, θα ήθελα από το βήμα αυτό, μπροστά στην ελίτ της παγκόσμιας ναυτιλίας, να πω λίγα λόγια για μία από τις τελευταίες πρωτοβουλίες μας: τις λωρίδες αλληλεγγύης ΕΕ-Ουκρανίας. Όπως όλοι γνωρίζετε, ο αποκλεισμός των λιμανιών του Ευξείνου Πόντου από τη Ρωσία έχει διαταράξει σοβαρά τις ουκρανικές εξαγωγές γεωργικών προϊόντων, θέτοντας σε κίνδυνο την επισιτιστική ασφάλεια πολλών χωρών που εξαρτώνται από αυτές. Η παροχή βοήθειας στην Ουκρανία για την εξαγωγή από το έδαφός της 5 εκατ. τόνων σιτηρών τον μήνα αποτελεί σημαντική πρόκληση, καθώς απαιτεί φορτηγά, βαγόνια, εμπορευματοκιβώτια, πλοία, ειδικό εξοπλισμό, γνώση της εφοδιαστικής και συντονισμό. Αποτελεί σημαντική πρόκληση που δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αν δεν συνεργαστούν οι παράγοντες των αγορών των μεταφορών και της εφοδιαστικής, μαζί με τις περιφερειακές, εθνικές και ευρωπαϊκές αρχές. Βασίζομαι στη συμμετοχή σας.

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας. Και τώρα ας ξεκινήσει η δικτύωση, η ανταλλαγή ιδεών και τη σύναψη νέων συμπράξεων!

Διαβάστε επίσης:

Κυριάκος Μητσοτάκης: Oι τέσσερις προτάσεις για την ευρωπαϊκή ναυτιλία