Στο ναυτιλιακό συνέδριο που έγινε πριν από λίγες ημέρες στη Βαλέτα, στο Malta Maritime Summit, αλλά και σε αυτό θα γίνει από τις 9 έως 12 Οκτωβρίου στην Κύπρο στο πλαίσιο του Maritime Cyprus, τα θέματα που απασχόλησαν και θα συζητηθούν είναι η απανθρακοποίηση των καυσίμων της ναυτιλίας, αλλά κυρίως, οι κυρώσεις που έχουν ληφθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τις θαλάσσιες μεταφορές από την Ρωσία.

Η παρουσία του Έλληνα υπουργού Ναυτιλίας Γιάννη Πλακιωτάκη και του Κύπριου υφυπουργού Ναυτιλίας Βασίλη Δημητριάδη στο συνέδριο της Μάλτας δεν πέρασε απαρατήρητη, αντιθέτως προσέδωσε κύρος και ώθηση στα αιτήματα των Ελλήνων εφοπλιστών.

1

Ωστόσο, καθοριστικός και καταλυτικός σε αυτές τις διεργασίες είναι ο ρόλος της «εφοπλιστικής τρίαινας» που αποτελείται από την πρόεδρο της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Μελίνα Τραυλού, από τον πρόεδρο του Συνδέσμου Εφοπλιστών Κύπρου, Ανδρέα Χατζηγιάννη και την πρόεδρο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Συμβουλίου Μάλτας, Μαρίλυ (Μαρία) Φραγκίστα.

Με άλλα λόγια: τρεις χώρες, η Ελλάδα, η Κύπρος και η Μάλτα, με ισάριθμες σημαίες που κυριαρχούν στην Ευρωπαϊκή ναυτιλία έχουν αποκλειστικό σκοπό και στόχο να ενισχύσουν τα συμφέροντα των εφοπλιστών και των στόλων τους.

Σημαντική λεπτομέρεια: ο στόλος και στις τρεις αυτές χώρες ανήκει στο μεγαλύτερο ποσοστό σε Έλληνες εφοπλιστές. Άλλωστε, ο ελληνόκτητος στόλος με 5.514 πλοία ταξιδεύει με όλες τις σημαίες του κόσμου, όμως, η Μάλτα, κυρίως στους Έλληνες εφοπλιστές έχει πλέον την πρώτη θέση στη ναυτιλία στην Ευρώπη, η Ελλάδα την δεύτερη θέση και ακολουθεί στην τρίτη θέση η Κύπρος.

Να υπενθυμίσουμε επίσης ότι ο ελληνόκτητος στόλος αντιπροσωπεύει το 59% του στόλου που ελέγχεται από κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος σε ποσοστό άνω του 75% δραστηριοποιείται στον bulk και tramp τομέα.

Δηλαδή, το ένα τρίτο του ελληνόκτητου στόλου φέρει σημαία κράτους μέλους της ΕΕ.

Οι Έλληνες πλοιοκτήτες, αναλυτικότερα, ελέγχουν:

  • 31,78% του παγκόσμιου στόλου πετρελαιοφόρων.
  • Το 25,01% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου.
  • Το 22,35% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG).
  • Το 15,60% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς χημικών και προϊόντων πετρελαίου.
  • Το 13,85% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς Υγροποιημένου Αερίου Πετρελαίου (LPG).
  • Το 9,33% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.

Οι συζητήσεις

Την ώρα που διεξάγονται συζητήσεις για την αυστηροποίηση των κυρώσεων στις θαλάσσιες μεταφορές από τη Ρωσία, δημοσίευμα των «Financial Times» αναφέρει ότι η Κύπρος, ενδέχεται να συμπεριλαμβάνεται στις χώρες που θα αντιδράσουν στην επιβολή νέων κυρώσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση στη Ρωσία.

«Εκτός από την Ουγγαρία, η Κύπρος και η Μάλτα ενδέχεται να σταθούν εμπόδιο στην επιβολή νέων κυρώσεων κατά της Ρωσίας», σύμφωνα με το δημοσίευμα των «F.Τ.», όμως πηγές που πρόσκεινται στην Κυπριακή κυβέρνηση υποστήριξαν: «Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε ενώπιόν μας συγκεκριμένες κυρώσεις», αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις.

Ωστόσο, να επισημάνουμε ότι μέχρι στιγμής, μόνο η Ουγγαρία έχει δηλώσει ανοικτά την αντίθεσή της στην επιβολή νέων μέτρων από την Ευρωπαϊκή Ένωση που έχει ήδη υιοθετήσει επτά δέσμες οικονομικών κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας.

Σύμφωνα με τους FT, μετά από πολλούς γύρους συνομιλιών με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τίθεται στο προσκήνιο μια σειρά νέων περιορισμών στη Ρωσία. Κύκλοι της Κυπριακής κυβέρνησης σχολίασαν:

«Αυτό που γίνεται είναι διαβούλευση μεταξύ των κρατών για να καταλήξουμε με πρόταση προς την ΕΕ που θα τεθεί ενώπιον του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Θα διαβουλευθούμε με τους ευρωπαίους εταίρους μας με στόχο να καταλήξουμε σε ένα πακέτο που θα επιτυγχάνει το στόχο του, που είναι αρνητικές επιπτώσεις για τη Ρωσία. Όμως, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες των κρατών μελών και να εξεταστεί τελικά εάν τα μέτρα θα έχουν περισσότερες επιπτώσεις στις εγχώριες οικονομίες παρά στη Ρωσία».

Όπως μετέδωσε το Bloomberg, μια απαγόρευση θαλάσσιας μεταφοράς δεν θα επέτρεπε στα πλοία της ΕΕ να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο που πωλείται πάνω από ένα συμφωνημένο όριο. Η Ελλάδα είναι μακράν η χώρα που διαθέτει τα περισσότερα πετρελαιοφόρα στον κόσμο, αναφέρει το δημοσίευμα. Ωστόσο, ευρωπαίοι αξιωματούχοι διέρρευσαν ότι έχει συμφωνηθεί μια δοκιμαστική λύση βάσει της οποίας η Ελλάδα, η Κύπρος και η Μάλτα θα αποζημιωθούν.

Οι τρέχουσες κυρώσεις της ΕΕ για το πετρέλαιο, οι οποίες συμφωνήθηκαν τον Ιούνιο, περιλαμβάνουν εμπάργκο θαλάσσιων μεταφορών ρωσικού πετρελαίου, απαγόρευση παροχής υπηρεσιών -όπως ασφάλιση, διαμεσολάβηση και χρηματοδότηση- που απαιτούνται για τη μεταφορά πετρελαίου σε όλο τον κόσμο αλλά και εξαιρέσεις για παραδόσεις μέσω αγωγών. Αυτό το πακέτο πρόκειται να τεθεί σε ισχύ τον Δεκέμβριο για τις θαλάσσιες μεταφορές αργού και στις αρχές του 2023 για τα προϊόντα διύλισης πετρελαίου.

Η ναυτιλία αποκλείστηκε από το προηγούμενο πακέτο μετά από πιέσεις από ναυτιλιακά κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας και της Κύπρου, γεγονός που σημαίνει ότι τα πλοία που δεν εξαρτώνται από τις υπηρεσίες της ΕΕ θα μπορούσαν θεωρητικά να συνεχίσουν να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο.

Οι περιορισμοί της ΕΕ που είχαν εγκριθεί προηγουμένως τίθενται σε ισχύ στις 5 Δεκεμβρίου, αλλά θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις εμπορικές συναλλαγές πετρελαίου πολύ πριν από τότε, λόγω του χρόνου που απαιτείται για τη μίσθωση πλοίων και τη μεταφορά φορτίων στους προορισμούς τους.

Σε άλλο δημοσίευμα, στην Financial Mirror, ο αναπληρωτής υπουργός Ναυτιλίας Βασίλης Δημητριάδης επιβεβαίωσε ότι ορισμένα πλοία έχουν διαγραφεί από το κυπριακό νηολόγιο, ωστόσο πρόσθεσε ότι το πλήγμα δεν ήταν αρκετά δυνατό για να βυθίσει τη ναυτιλιακή βιομηχανία.

Επισημαίνεται ότι η Κύπρος έχει το ενδέκατο μεγαλύτερο στόλο παγκοσμίως και το τρίτο μεγαλύτερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά της Μάλτας και της Ελλάδας, με περισσότερες από 200 εγγεγραμμένες ναυτιλιακές εταιρείες.

«Μια αρχική ερμηνεία του κανονισμού άφησε εκτεθειμένες τις ναυτιλιακές εταιρείες που δεσμεύονται από συμβάσεις εκτός Ευρώπης. προκάλεσε αθέμιτο ανταγωνισμό και δημιούργησε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για στόλους τρίτων», διευκρίνισε ο υφυπουργός Ναυτιλίας της Κύπρου Βασίλης Δημητριάδης και εξήγησε ότι η αρχική ερμηνεία σήμαινε ότι τα κράτη της ΕΕ δεν μπορούσαν να εκδίδουν πιστοποιητικά για πλοία που κατευθύνονται προς ρωσικά λιμάνια, με τις εταιρείες να απορρίπτονται από ασφαλιστικές εταιρείες και πρόσθεσε: “Οι ναυτιλιακές εταιρείες με μακροπρόθεσμα συμβόλαια με τη Ρωσία θα έπρεπε να αναζητήσουν μια σημαία τρίτης χώρας για να τοποθετήσουν στα πλοία τους, εάν ήθελαν να διατηρήσουν τις συμβάσεις τους”.

Ο Βασίλης Δημητριάδης, διευκρίνισε επίσης: «Δεν είμαστε κατά των μέτρων στη Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία, αλλά η Λευκωσία επιμένει ότι όλα τα πακέτα κυρώσεων πρέπει να στοχεύουν τα ρωσικά συμφέροντα και να μην επηρεάζουν τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Εάν η ΕΕ επιμείνει στην καθιέρωση μιας πλήρους απαγόρευσης στα πλοία της ΕΕ που μεταφέρουν φορτία από τη Ρωσία σε τρίτες χώρες, το μπλοκ πρέπει να βρει τρόπους να επεκτείνει μια τέτοια απαγόρευση ώστε να καλύπτει όλες τις σημαίες, διασφαλίζοντας θεμιτό ανταγωνισμό».

Διαβάστε επίσης:

Οι Έλληνες εφοπλιστές αγόρασαν και πούλησαν 379 πλοία συνολικής αξίας 8,2 δισ. δολαρίων – Αυξήθηκε κατά 23 πλοία ο ελληνόκτητος στόλος

Μελίνα Τραυλού: Οι 234 ημέρες στην προεδρία της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών