Το 80% του εμπορίου μεταφέρονται με πλοία – Τι σημαίνει για την παγκόσμια ναυτιλία να μην λειτουργούν τα πλοία

“Σε ενενήντα ημέρες θα καταρρεύσουν τα πάντα, αν θα σταματήσουν, για κάποιο λόγο, να λειτουργούν τα πλοία, ενώ οι επιπτώσεις στην οικονομία θα εμφανιστούν από την πρώτη ημέρα”.

1

Ο Καθηγητής Ναυτικού Δικαίου και Ναυτιλιακής Πολιτικής, World Maritime University (WMU), Γεώργιος Θεοχαρίδης, αναφερόμενος σε έρευνα, που εκπονήθηκε, κατά εντολή της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, για την συμμετοχή της ναυτιλίας στην παγκόσμια ναυτιλία, παρουσίασε και σε βίντεο, τις τραγικές επιπτώσεις, αν θα σταματήσουν οι προπέλες των πλοίων να λειτουργούν.

«Το ζήτημα της επίδρασης, τόνισε ο Γιώργος Θεοχαρίδης, της εμπορικής ναυτιλίας στο παγκόσμιο γίγνεσθαι μέχρι σήμερα είχε ιδωθεί αποσπασματικά. Πράγματι εκπονήθηκαν επιστημονικές μελέτες κατά καιρούς σχετικά με τη μεταφορική ικανότητα των πλοίων για τις ανάγκες του διασυνοριακού εμπορίου αλλά πάντοτε υπό ειδικά πρίσματα”.

“Ωστόσο, πρόσθεσε, παρά τον αναντίρρητο διεθνή χαρακτήρα της εμπορικής ναυτιλίας, ουδέποτε επιχειρήθηκε η ανατομία της επίδρασης αυτής στους καίριους άξονες του παγκόσμιου γίγνεσθαι”.

Στη συνέχεια, διευκρίνησε, για το πώς ξεκίνησε η έρευνα: “Έτσι όταν συναντηθήκαμε για πρώτη φορά με την Πρόεδρο της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, κ. Μελίνα Τραυλού, σε μια εκδήλωση-συζήτηση για τη συνεισφορά της ναυτιλίας, απερίφραστα, μού εμπιστεύθηκε την ιδέα της για την ανάδειξη του αντίκτυπου της παύσης λειτουργίας της ναυτιλίας με επιστημονικά κριτήρια.

Ασμένως αποδέχθηκα την πρόταση-πρόκληση και της εξέθεσα ότι το World Maritime University, που έχει ιδρυθεί από τον ΙΜΟ, έχει μείζον ενδιαφέρον στο επίμαχο γνωστικό πεδίο και μπορεί να συστήσει επιστημονική ομάδα εμπειρογνωμόνων για την εκπόνηση τέτοιας μελέτης.

Τί εννοούμε όταν διατεινόμαστε ότι άνω του 80% του εμπορίου διεξάγεται με πλοία; Αν περιβλέψουμε την παρούσα αίθουσα ή το γραφείο μας ή το σπίτι μας, τούτο σημαίνει ότι 8 από τα 10 αντικείμενα δεν θα ήταν εδώ, αν δεν μας τα έφερναν τα πλοία.

Επίσης 8 από τις 10 διασυνοριακές πωλήσεις αντικειμένων, δηλαδή με πωλητή σε μια χώρα και αγοραστή σε άλλη, δεν θα ήταν εφικτές δίχως τη φορτωτική πλοίου, η οποία διασφαλίζει την «παράδοση» του αντικειμένου έναντι καταβολής του τιμήματος. Η φορτωτική είναι επινόημα της συνέργειας εμπόρων και πλοιοκτητών!

Υπό το φως των ανωτέρω, στην υποθετική περίπτωση «καθήλωσης» των 100.000 εμπορικών πλοίων για 1 ημέρα, 1 εβδομάδα, 1 μήνα, 1 τρίμηνο, τί θα συνεπαγόταν αυτό;

Πρώτο μέλημα αποτέλεσε η αποκρυστάλλωση μαθηματικού μοντέλου με συνδυασμό αξιόπιστων βάσεων δεδομένων. Ειδικότερα, η ομάδα έκανε χρήση της βάσης δεδομένων της UNCTAD, της βάσης δεδομένων PortWatch του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, η οποία αποθηκεύει δεδομένα από 1469 λιμένες, της βάσης δεδομένων Global Trade Analysis Project, της βάσης δεδομένων των Ηνωμένων Εθνών Big Data Platform, η οποία αντλεί στοιχεία από το δορυφορικό σύστημα ExactEarth, και της ετήσιας Έκθεσης Επιθεώρησης Ναυτιλιακού Εμπορίου της UNCTAD.

Τί προκαλούν αιτιωδώς, ωστόσο, όλα τα ανωτέρω; Ποιος είναι ο αντίκτυπος; Αυτό άλλωστε ήταν και το πρωταρχικό ζητούμενο της μελέτης, δηλαδή η επιστημονική απάντηση στο ερώτημα: «Τι θα συνέβαινε στον πλανήτη, αν η ναυτιλία έπαυε να λειτουργεί;”.

Τα οκτώ πορίσματα της έρευνας

1. Η παγκόσμια οικονομία είναι «εξαρτώμενη» από τη ναυτιλία. Διακίνηση πρώτων υλών, αγαθών και σύνθετων προϊόντων σε ποσοστό άνω του 80% παρίσταται αδιανόητη δίχως πλοιομεταφορά.

2. Βιομηχανία και παραγωγή, γεωργία, ενέργεια, λιανεμπόριο, βασίζονται στην εισαγωγή πρώτων υλών και στηρίζονται στην πρόσβαση αγορών για τη λειτουργία και ανάπτυξή τους, τα οποία επιτυγχάνονται κυριαρχικά λόγω της ναυτιλίας.

3. Ο σχηματισμός και η διατήρηση βιώσιμων αλυσίδων εφοδιασμού είναι αδύνατος δίχως ναυτιλία. Τυχόν παύση της ναυτιλίας θα προξενούσε μη αναστρέψιμη ρήξη πολλών κρίκων αυτών των αλυσίδων.

4. Σε επίπεδο αγοράς, η εξαφάνιση της ναυτιλίας θα οδηγούσε σε στραγγαλισμό και πτώχευση πολλών επιχειρήσεων, καθώς και σε κατάρρευση πολλών εθνικών χρηματιστηρίων με τεκτονικές συνέπειες στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα.

5. Η έλλειψη αγαθών θα σηματοδοτούσε εκτόξευση του πληθωρισμού με δραματική μείωση του εισοδήματος και της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών.

6. Ανεργία, συνιστάμενη σε ναυτιλιακό προσωπικό αλλά, ιδίως, εργατικό δυναμικό λόγω κατάρρευσης των επιχειρήσεων.

7. Δραστηριότητες που τελούν σε εξάρτηση από πηγές ενέργειες, μεταφερόμενες από πλοία, θα αποδομούνταν, όπως, ενδεικτικά, η χρήση κινητών, ηλεκτρονικών συσκευών, οχημάτων, ηλεκτρονικών τραπεζικών συναλλαγών.

8. Επισύμβαση ανθρωπιστικών κρίσεων, αρχικά σε μικρονησιακά συμπλέγματα, κατόπιν σε περίκλειστα αναπτυσσόμενα κράτη και εν τέλει στα αναπτυσσόμενα.

Όλα τα παραπάνω στηρίζονται σε αριθμούς που έχουν χρησιμοποιηθεί για τα μαθηματικά μοντέλα που επιστρατεύθηκαν. Ευθύς θα τα δείτε στο οπτικοακουστικό έργο.

Τέλος, ο Γιώργος Θεοχαρίδης, κατέληξε, λέγοντας: “Εκ μέρους των εμπειρογνωμόνων που συμμετείχαμε στην εκπόνηση της μελέτης επιθυμώ να απευθύνω ένα θερμό ευχαριστώ στην Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, όπως εκπροσωπείται από την Πρόεδρο, κ. Τραυλού, για την εμπιστοσύνη της, δίνοντάς μας την ευκαιρία να εκτελέσουμε το εγχείρημα”.

Ποιός είναι ο Γιώργος Θεοχαρίδης

Ο Γεώργιος Θεοχαρίδης είναι Τακτικός Καθηγητής Ναυτικού Δικαίου και Ναυτιλιακής Πολιτικής στο Παγκόσμιο Ναυτιλιακό Πανεπιστήμιο (World Maritime University).

Μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά και Δικηγόρος Παρ’Αρείω Πάγω με δικαστηριακή πρακτική. Είναι κάτοχος LLM από το Πανεπιστήμιο Καίμπρητζ και Διδακτορικού Διπλώματος από τη Νομική Σχολή ΑΠΘ.

Επιπλέον, είναι Τακτικό Μέλος της Ελληνικής Ένωσης Ναυτικού Δικαίου από το 2000, Επιβοηθητικό Μέλος της Ένωσης Ναυτικής Διαιτησίας του Λονδίνου (London Maritime Association of Arbitrators) από το 2004 και Μέλος της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ). Είναι επίσης Μέλος Επιτροπής Εργασίας της Νομικής Επιτροπής του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (Legal Committee of IMO) με θέμα: «Μέτρα Αποτροπής Παράνομων Πρακτικών που σχετίζονται με την Δόλια Νηολόγηση και τα Ψευδο-νηολόγια Πλοίων» και Συν-εισηγητής Διεθνούς Ομάδας Εργασίας της Διεθνούς Ναυτιλιακής Συνδιάσκεψης (CMI) με θέμα «Ευθύνη Κακόπιστης Συντηρητικής Κατάσχεσης Πλοίων».

Είναι συγγραφέας βιβλίων και μελετών σε διάφορα δικαιικά πεδία (Θαλάσσια Μεταφορά, Δίκαιο Θάλασσας, Θαλάσσια Ασφάλιση, Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο, κ.ά.), καθώς και εισηγητής σε διεθνή νομικά συνέδρια.

Διαβάστε επίσης:

Στυλιανίδης: Την Δευτέρα θα παρουσιάσουμε την εφαρμογή ψηφιοποίησης εγγραφής πλοίων στο εθνικό νηολόγιο

Μελίνα Τραυλού: Η ναυτιλία είναι σύνδεση, οικουμενική, πανανθρώπινη για το κοινό καλό

Λαμπερές παρουσίες στην εκδήλωση της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστων στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων (φωτογραφίες)