Συγκλονιστικά και ταυτόχρονα εντυπωσιακά είναι τα συμπεράσματα προκύπτουν από την επεξεργασία των βασικών οικονομικών στοιχείων και δεδομένων της ελληνικής και ελληνόκτητης ναυτιλίας από το 1980 μέχρι σήμερα.

Σε αυτές τις τέσσερις δεκαετίες συντελέστηκαν τα εξής:

Πρώτον: Ο ελληνόκτητος στόλος από από 2.487 πλοία με συνολική χωρητικότητα 85.047.436 dwt, εκτοξεύθηκε το 2022 στα 4.140 πλοία και σε 355.342.694 dwt.

Δεύτερον: Ο στόλος με ελληνική σημαία από 3.942 πλοία, άνω των 100 κόρων, που η χωρητικότητα τους ήταν 41.228.593 κόρων, το έτος 1980 συρρικνώθηκε σε 1.831 πλοία με χωρητικότητα 39.326.127 κόρων τον Δεκέμβριο του 2021.

Τρίτον: Το 1980 ήταν ναυτολογημένοι στα ελληνικά πλοία 59.536 Έλληνες ναυτικοί και τον Σεπτέμβριο του 2020 είχαν περιοριστεί σε 10.087! Το σύνολο των ναυτικών που εργάζονταν στα υπό ελληνική σημαία πλοία το 1980 ήταν 91.872 ναυτικοί – Έλληνες και ξένοι – και το 2020 ήταν μόνο 16.541!

Σε τέσσερις δεκαετίες χάθηκαν συνολικά 75.331 θέσεις εργασίας. Από το 2014 μέχρι το 2020 χάθηκαν 6.384 θέσεις εργασίας ναυτικών. Αυτο οφείλεται στις μειώσεις των συνθέσεων που αποφασίζονται από το διοικητικό φορέα της ναυτιλίας για λόγους ανταγωνιστικότητας.

Τέταρτον: Οι ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες που λειτουργούσαν το 1998 ήταν 926, ενώ το 2019 μειώθηκαν σε 589 ναυτιλιακές εταιρείες. Παρατηρείται γιγάντωση αρκετών ναυτιλιακών εταιρειών και εξαφάνιση και απορρόφηση άλλων μικρότερων ναυτιλιακών εταιρειών.

Πέμπτον: Η διαρροή των σπουδαστών από τις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού ανέρχεται σε 51,3%, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Από το σπουδαστικό έτος 2010-2011 μέχρι και το 2014-2015 εισήλθαν στις ΑΕΝ συνολικά 7.309 σπουδαστές και αποφοίτησαν 3.750 σπουδαστές. Δηλαδή, ένας στους δύο που μπαίνουν στις σχολές, εγκαταλείπει τις σπουδές του και δεν ακολουθεί το ναυτικό επάγγελμα.

Η ελληνική σημαία

Η συνολική δύναμη του εμπορικού στόλου με ελληνική σημαία τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, αυξήθηκε κατά 2 πλοία και μειώθηκε κατά 646.272 κόρους. Όμως, από την επεξεργασία των στοιχείων προκύπτει ότι τα φορτηγά πλοία μειώθηκαν κατά 17, από τον Φεβρουάριο του 2021 μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2022 και κατά 16 τα δεξαμενόπλοια.

Στην ίδια περίοδο αυξήθηκαν τα επιβατηγά πλοία κατά 26 και τα διάφορα πλοία κατά 9.Το 2022 υπήρχαν στο εθνικό νηολόγιο 1.834 πλοία και 39.623.602 κόρους. Το 2021 υπήρχαν στο εθνικό νηολόγιο 1.832 πλοία και 40.269.874 κόρους. Το 2020 υπήρχαν στο εθνικό νηολόγιο 1.855 πλοία και 41.990.790 κόρους.

Αναλυτικότερα, από τα 868 φορτηγά πλοία και δεξαμενόπλοια που ήταν τον Φεβρουάριο του 2021, μειώθηκαν σε 835 τον Φεβρουάριο του 2022. Να επισημανθεί ότι τον Φεβρουάριο του 2020 τα φορτηγά και τα δεξαμενόπλοια ήταν 895 πλοία.

Με άλλα λόγια παρατηρείται μείωση των ποντοπόρων πλοίων και σταθερή αύξηση στα επιβατηγά πλοία. Προφανώς το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας θα πρέπει να ασχοληθεί και να εντοπίσει τους λόγους της μείωσης των ποντοπόρων πλοίων και να λάβει τα άμεσα μέτρα.

Τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους στο εθνικό νηολόγιο υπήρχαν 1.834 πλοία και 39.623.602 κόρους, ενώ στο αντίστοιχο χρονικό διάστημα ήταν 1.832 πλοία και 40.653.393 κόρους.

Κατά κατηγορία πλοίων ταξίδευαν: με ελληνική σημαία, 386 φορτηγά πλοία με χωρητικότητα 11.653. 393 κόρους, 449 δεξαμενόπλοια με χωρητικότητα 26.565.142 κόρους,, 731 επιβατηγά πλοία με χωρητικότητα 1.279.538 κόρων και διάφορα πλοία 268 με χωρητικότητα 125.529 κόρους.

Τα ελληνόκτητα πλοία

Σύμφωνα με τα ετήσια στατιστικά στοιχεία που ανακοινώνει κάθε Μάρτιο η Ελληνική Επιτροπή Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου, τα ελληνόκτητα πλοία αυξήθηκαν στα 4.140 πλοία. Σε σχέση με τον Μάρτιο του 2021, τα ελληνόκτητα πλοία αυξήθηκαν κατά 102 πλοία και κατά 4,87 εκατ. dwt.

Επίσης, σύμφωνα με το «Κομίτι», αυτόν τον μήνα ναυπηγούνται στα διάφορα Ναυπηγεία ανά τον κόσμο 167 πλοία, χωρητικότητας 16,26 εκατ. dwt.

Ειδικότερα, ο μέσος όρος ηλικίας των ελληνόκτητων πλοίων, άνω των 1.000 g.t., είναι 12,3 έτη, ενώ ο μέσος όρος στον παγκόσμιο στόλο είναι 14,7 έτη.

Η συνολική μεταφορική ικανότητα των 4.140 ελληνόκτητων πλοίων ανέρχεται σε 355,34 εκατ. τόνους.

Πρώτη στην προτίμηση των Ελλήνων η σημαία Λιβερίας
Η σημαία της Λιβερίας είναι πρώτη στην προτίμηση των Ελλήνων εφοπλιστών, που αντιπροσωπεύει το 25%, ενώ δεύτερη προτίμηση είναι η σημαία των Marshall Islands με 24%. Ακολουθεί η σημαία Μάλτας με 16% και η Ελλάδα με 14%.

Τα ελληνόκτητα δεξαμενόπλοια αντιπροσωπεύουν το 25,3% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων σε dwt, ενώ πέρσι ήταν στο 26,4%, ενώ τα φορτηγά αντιπροσωπεύουν το 17%, ενώ πέρσι ήταν 16,8%, τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων αντιπροσωπεύουν το 5,6%, από 7,5% πέρσι.

Στο σύνολό του ο ελληνόκτητος στόλος αποτελεί το 15,3% του παγκόσμιου στόλου.

Αναλυτικότερα, την 1.03.2022, τα ελληνικά συμφέροντα διαχειρίζονταν 4.140 πλοία διαφόρων κατηγοριών, 355.342.694 DWT και 210.077.273 GT. Σε σύγκριση με τα στοιχεία του προηγούμενου έτους, αυτό αντιπροσωπεύει αύξηση 102 πλοίων και αύξηση 4.876.695 DWT και 4.429.704 GT.

Τα στοιχεία περιλαμβάνουν επίσης τα 167 πλοία διαφόρων κατηγοριών που είναι υπό ναυπήγηση, συνολικά ναυπηγούνται 16.264.486 DWT και 11.137.069 GT.

Οι ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες

Μειώνεται σταθερά ο αριθμός των εταιρειών που εδρεύουν στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Το έτος 2019, σύμφωνα με την καταμέτρηση που έκανε ο Τεντ Πετρόπουλος της Petrofin υπήρχαν το 2019 συνολικά 589 ελληνικές ναυτιλιακές σε λειτουργία. Η τάση που παρατηρείται είναι η γιγάντωση των ελληνικών συμφερόντων ναυτιλιακών εταιρειών.

Στην έρευνα της Petrofin επισημαίνεται ότι οι πενήντα κορυφαίες ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες διαχειρίζονταν το 73,47% του στόλου το 2019, έναντι 71,28% το 2018.

Εξάλλου, το 2018 ο αριθμός των εταιρειών λειτουργούσαν 588 ναυτιλιακές εταιρείες, έναντι 597 που ήταν το 2017.

Το 2016 υπήρχαν 638 ναυτιλιακές εταιρεία στην Ελλάδα, ενώ το 2015 ήταν 648 και το 1998 αριθμούσαν 926 το 1998. Σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα, αρκετές ναυτιλιακές επιχειρήσεις χρεοκόπησαν, άλλες απορροφήθηκαν και το κύριο χαρακτηριστικό αυτής αυτών των ετών είναι η γιγάντωση των μεγάλων εταιρειών και την αδυναμία των εταιρειών που διαχειρίζονταν έως 4 πλοία.

Βέβαια, όλα αυτά τα χρόνια δημιουργήθηκαν νέες ναυτιλιακές εταιρείες και ορισμένες έχουν παρουσία στα ξένα χρηματιστήρια.

Οι Έλληνες ναυτικοί

Στο σύνολο των 1.072 πλοίων που απογράφηκαν την ημέρα της απογραφής απασχολούνταν 16.541 Έλληνες και ξένοι ναυτικοί. Αναλυτικότερα, στα ελληνικά πλοία που απογράφηκαν απασχολούνταν 15.667 ναυτικοί, από τους οποίους το 59,5% ήταν Έλληνες και το 40,5% ξένης εθνικότητας.

Στα ελληνόκτητα πλοία με ξένη σημαία συμβεβλημένα με το ΝΑΤ απασχολούνταν 874 ναυτικοί, εκ των οποίων το 87,5% ήταν Έλληνες και το 12,5% ξένης εθνικότητας.

Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ανακοινώνει τα αποτελέσματα της απογραφής πλοίων και πληρωμάτων της 20ης Σεπτεμβρίου 2020. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της απογραφής, επί συνόλου 1.344 πλοίων, 100 ΚΟΧ και άνω, που περιλαμβάνονταν στο μητρώο του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (ΝΑΤ)2 , απογράφηκαν 1.072 πλοία, εκ των οποίων 996 ήταν ελληνικά και 76 ελληνόκτητα υπό ξένη σημαία συμβεβλημένα με το ΝΑΤ.

Από τα 996 ελληνικά πλοία 846 ήταν εν ενεργεία και 150 σε αργία ή παροπλισμό. Από τα 76 ελληνόκτητα πλοία, συμβεβλημένα με το ΝΑΤ, τα 53 ήταν εν ενεργεία και 23 σε αργία ή παροπλισμό.

Από τη σύγκριση των στοιχείων της απογραφής του έτους 2020 με τα αντίστοιχα στοιχεία της προηγούμενης απογραφής του έτους 2018, παρατηρείται ότι το σύνολο των Ελλήνων και ξένων ναυτικών στα ελληνικά πλοία που απογράφηκαν (996 πλοία) μειώθηκε κατά 20,3%, ενώ στα ελληνόκτητα πλοία με ξένη σημαία, συμβεβλημένα με το ΝΑΤ (76 πλοία) το σύνολο των Ελλήνων και ξένων ναυτικών μειώθηκε κατά 16,2%.

Παρατηρείται μείωση, κατά 17,6% των Ελλήνων ναυτικών που υπηρετούσαν σε ελληνικά πλοία και αύξηση κατά 4,1%, αυτών που υπηρετούσαν σε ελληνόκτητα πλοία. Αντίστοιχα, παρατηρείται μείωση, κατά 23,9%, των ξένων ναυτικών που υπηρετούσαν σε ελληνικά πλοία και μείωση κατά 64,6%, αυτών που υπηρετούσαν σε ελληνόκτητα πλοία με ξένη σημαία συμβεβλημένα με το ΝΑΤ.

Η κατανομή του ναυτεργατικού δυναμικού μεταξύ των κατηγοριών των πλοίων δείχνει ότι 3.387 ναυτικοί (20,5%) υπηρετούσαν σε φορτηγά πλοία, 7.176 (43,4%) σε δεξαμενόπλοια, 5.430 (32,8%) σε επιβατηγά και τουριστικά και 548 (3,3%) σε λοιπά πλοία.

Από τα στοιχεία της απογραφής έτους 2020, παρατηρείται ότι, από το σύνολο των 15.667 Ελλήνων και ξένων ναυτικών που υπηρετούσαν σε ελληνικά πλοία, το ανώτερο προσωπικό αποτελούσε το 33,9% (5.305 άτομα), το κατώτερο προσωπικό το 61,1% (9.571 άτομα), οι δόκιμοι και το υγειονομικό προσωπικό το 4,9% (766 άτομα) και το 0,2% (25 άτομα) δεν είχε ναυτική ειδικότητα. Αντίστοιχα, από το σύνολο των 874 Ελλήνων και ξένων ναυτικών, στα συμβεβλημένα με το ΝΑΤ ελληνόκτητα πλοία, το ανώτερο προσωπικό αποτελούσε το 35,1% (307 ναυτικοί), το κατώτερο προσωπικό το 61,1% (534 ναυτικοί), οι δόκιμοι και το υγειονομικό προσωπικό το 2,9% (25 ναυτικοί) και χωρίς ναυτική ειδικότητα ήταν το 0,9% (8 ναυτικοί).

Σπουδαστές ΑΕΝ

Ένα από τα προβλήματα της σύγχρονης εποχής είναι η αποφυγή του ναυτικού επαγγέλματος. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Ναυτιλίας, κατά τη διάρκεια πέντε διδακτικών ετών, από το εκπαιδευτικό έτος 2010-2011 μέχρι και το 2014-2015 εισήλθαν συνολικά στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού συνολικά 7.309 σπουδαστές και αποφοίτησαν μόνο 3.750 σπουδαστές.

Με άλλα λόγια, το ποσοστό διαρροής από τις ΑΕΝ ανέρχεται σε 51,3%. Αναλυτικότερα, κατά το εκπαιδευτικό έτος 2010-2011 εισήλθαν σε όλες τις ΑΕΝ συνολικά 1.134 σπουδαστές. Τέσσερα χρόνια αργότερα, από την εκπαιδευτική σειρά, αποφοίτησαν 664 σπουδαστές. Στη συγκεκριμένη περίπτωση το δηλαδή ποσοστό αποφοίτησης ήταν 58,55%.

Το εκπαιδευτικό έτος 2014-2015 εισήλθαν στις σχολές 1.693 σπουδαστές και αποφοίτησαν 652 σπουδαστές και το ποσοστό αποφοίτηση περιορίστηκε στο 38,51%.

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΝΑΥΤΙΚΟΙ ΠΟΥ ΗΤΑΝ ΝΑΥΤΟΛΟΓΗΜΕΝΟΙ ΣΕ ΠΛΟΙΑ

ΕΤΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ – ΣΥΝΟΛΟ ΝΑΥΤΙΚΩΝ – ΕΛΛΗΝΕΣ ΝΑΥΤΙΚΟΙ – ΞΕΝΟΙ ΝΑΥΤΙΚΟΙ

1980 91.872 / 59.534 / 32.338

1991 36.861 / 26.766 / 10.095

2000 – 18.450 –

20.09.2014 22.925 / 12.663 / 10.262

20.09.2016 21.440 / 12.163 / 9.277

20.09.2018 20.691 / 12.042 / 8.649

20.09.2020 16.541 / 10.087 / 6.454

ΜΕΙΩΣΗ – 6.384 – 2.209 – 3.808

ΕΛΛΗΝΟΚΤΗΤΑ ΠΛΟΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟ ΠΛΟΙΩΝ ΚΑΙ ΣΕ DWT

1988 2.487 85.047.436

2022 4.140 355.342.694

ΥΠΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΗΜΑΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟ ΠΛΟΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΡΩΝ ΑΝΩ ΤΩΝ 100 ΚΟΧ

1980 3.942 41.228.593

1991 2.062 24.090.312

2000 1.967 27.328.446

2021 1.831 39.326.127

Διαβάστε επίσης:

ΟΛΘ: Στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης κατέπλευσαν 2 νέες Γερανογέφυρες New Panamax

Drewry: Μειώθηκαν κατά 1,3% οι ναύλοι