Εκτεταμένη αναστάτωση στο παγκόσμιο εμπόριο έχουν προκαλέσει οι επιθέσεις των Χούθι, των ανταρτών της Υεμένης οι οποίοι υποστηρίζονται από το Ιράν, κατά εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα, αν και όπως παρατηρεί το Bloomberg οι ίδιες οι ζημιές που έχουν καταφέρει μέχρι σήμερεα να προκαλέσουν στα ίδια τα πλοία-στόχους είναι σχετικά ελαφριές.

Από τα μέσα Νοεμβρίου, τουλάχιστον 16 πλοία έχουν δεχθεί απευθείας χτυπήματα από drones ή πυραύλους των Χούθι, σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας πληροφοριών Ambrey Analytics. Όλα τα πλοία μπόρεσαν να συνεχίσουν τα ταξίδια τους με τη δική τους πρόωση.

Παράλληλα υπάρχουν πολλές άλλες αποτυχημένες προσπάθειες για επίθεση. Συνολικά, έχουν σημειωθεί πάνω από 60 περιστατικά, συμπεριλαμβανομένων αποτυχημένες επιθέσεις και αεροπειρατείες αλλά και παρενόχληση πλοίων από μαχητές σε μικρές βάρκες.

«Δεν υπάρχουν αναφορές για σημαντικές ζημιές ή τραυματισμό πληρωμάτων ως συνέπεια των πολλών επιθέσεων», δήλωσε ο Μαρκ Ο’Νιλ, Διευθύνων Σύμβουλος του Columbia Group, μιας από τις κορυφαίες εταιρείες διαχείρισης πλοίων στον κόσμο. «Δεν πιστεύουμε ότι αυτό είναι τυχαίο, αλλά μάλλον υποδηλώνει ότι οι Χούθι είναι πολύ προσεκτικοί».

«Αν κοιτάξετε τη ζημιά που σημειώθηκε στα περισσότερα από αυτά τα περιστατικά, δεν ήταν σημαντική», δήλωσε ο Μάρκους Μπέικερ, επικεφαλής ναυτιλίας και φορτίου στη Marsh, έναν από τους κορυφαίους ασφαλιστικούς μεσίτες στον κόσμο. «Μέχρι στιγμής δεν έχουμε δει συνολική απώλεια που προκαλείται από επίθεση πυραύλων».

Οι περιορισμένες ζημιές στα πλοία που δέχθηκαν επίθεση προσφέρουν μια εξήγηση γιατί ορισμένες ναυτιλιακές επιμένουν να στέλνουν τα πλοία τους μέσω της συγκεκριμένης διαδρομής.

Commerzbank: Μικρή προς το παρόν η επίπτωση στον πληθωρισμό

Πάντως, σύμφωνα με το IMF Port Watch, στις αρχές του 2024, ο όγκος των μεταφορών από την είσοδο της Ερυθράς Θάλασσας (το στενό Bab el-Mandeb) είχε μειωθεί περίπου στο μισό σε σύγκριση με για το προηγούμενο έτος. Πολλά πλοία που κατευθύνονται από την Ασία προς την Ευρώπη, επιλέγουν να κατευθυνθούν προς το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας. Αυτό επεκτείνει χρονικά τη θαλάσσια μεταφορά από την Ασία προς την Ευρώπη, με το κόστος μεταφοράς και τους ναύλους για αυτή τη διαδρομή να έχουν ήδη τετραπλασιαστεί.

Παράλληλα, τα ασφάλιστρα για τα πλοία που διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα έχουν δεκαπλασιαστεί. Κάτι που όμως ισχύει και για τις άλλες διαδρομές, καθώς η μεγαλύτερη διαδρομή σημαίνει περισσότερα δρομολόγια, κάτι που οδηγεί σε αύξηση των ναύλων και σε αυτές. Για παράδειγμα, έχουν αυξηθεί κατά 50% για αποστολές από την Κίνα στη δυτική ακτή των ΗΠΑ.

Πάντως, το κόστος μεταφοράς, σύμφωνα με την Commerzbank, δεν αναμένεται να αυξηθεί στο ίδιο επίπεδο όπως πριν τρία χρόνια. Σε αντίθεση με την κρίση της Covid-19 και τα lockdown στα λιμάνια, δεν υπάρχει πλέον μεγάλη συμφόρηση σε αυτά, ενώ οι ναυτιλιακές εταιρείες έχουν παραγγείλει πολλά νέα πλοία από τότε, τα οποία τώρα παραδίδονται σταδιακά.

Μόνο το 2023, παραδόθηκαν νέα πλοία εμπορευματοκιβωτίων χωρητικότητας 2,2 εκατομμυρίων, περίπου διπλάσια από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια, με τη χωρητικότητα του παγκόσμιου στόλου εμπορευματοκιβωτίων να αυξάνεται κατά περίπου 7%.  Για φέτος αναμένονται παραδόσεις συνολικής χωρητικότητας άνω των 3 εκατομμυρίων TEU. Επομένως, η αύξηση της χωρητικότητας εξακολουθεί να είναι πολύ μεγαλύτερη από την πιθανή αύξηση της ζήτησης μεταφορών.

Ως αποτέλεσμα, η περαιτέρω αύξηση του κόστους μεταφοράς και συνεπώς η επίδρασή τους στον πληθωρισμό είναι πιθανό να περιοριστεί.

Ωστόσο, τα προβλήματα με τις μεταφορές μέσω της Ερυθράς Θάλασσας είναι πιθανό να  χρησιμεύσουν ως επιχείρημα για να καταστήσει την Ευρώπη λιγότερο εξαρτημένη από τις προμήθειες από την Ασία, κάτι που σύμφωνα με την Commerzbank θα προκαλούσε αύξηση των τιμών μακροπρόθεσμα.

Η ανησυχία του Πεκίνου και οι δύσκολες ισορροπίες

Την ίδια ώρα, η Κίνα εμφανίζεται πλέον προβληματισμένη από την κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα.

Το Πεκίνο κάλεσε μάλιστα όλα τα «ενδιαφερόμενα μέρη», να διασφαλίσουν την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας στην περιοχή, καθώς πλέον οι επιθέσεις των Χούθι απειλούν και τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.

Ο Γιν Γκανγκ, ένας Κινέζος εμπειρογνώμονας σε θέματα Μέσης Ανατολής, δήλωσε ότι αν και οι δυνάμεις των Χούτι δεν είχαν επιτεθεί σε κινεζικά εμπορικά πλοία, η διακοπή είχε αυξήσει το κόστος αποστολής και προκάλεσε «τεράστιες απώλειες» για τις κινεζικές εταιρείες.

«Η ναυτιλιακή διαδρομή της Ερυθράς Θάλασσας έχει μεγάλη σημασία για τα κινεζικά εμπορικά πλοία», δήλωσε ο Γιν. «Αν και οι αποστολές από χώρες όπως η Κίνα μπορεί να είναι ασφαλείς, το κόστος μεταφοράς έχει αυξηθεί. . . είναι πολύ κακό για την Κίνα».

Όπως αναφέρουν οι Financial Times, o δείκτης Shanghai Containerized Freight την περασμένη εβδομάδα αυξήθηκε στο υψηλότερο επίπεδο από τον Σεπτέμβριο του 2022, αντανακλώντας το αυξημένο κόστος αναδρομολόγησης πλοίων γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στην Αφρική.

Η μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρεία της Κίνας, η κρατική Cosco, αναγκάστηκε να αναδρομολογήσει πλοία μακριά από την Ερυθρά Θάλασσα, δήλωσε ο Stefan Angrick, αναπληρωτής διευθυντής και ανώτερος οικονομολόγος της Moody’s Analytics, αυξάνοντας το κόστος για τους εξαγωγείς και προκαλώντας καθυστερήσεις. «Σε μια εποχή που η οικονομία στο εσωτερικό δεν φαίνεται να είναι σε καλή κατάσταση, νομίζω ότι είναι δίκαιο να πούμε ότι είναι ένας ανεπιθύμητος αντίθετος άνεμος», δήλωσε ο Angrick.

Η έκκληση που απηύθυνε η Κίνα έχει ιδιαίτερη σημασία, λόγω της εξάρτησης του Ιράν από το Πεκίνο. Μάλιστα οι ΗΠΑ θεωρούν πως η Κίνα θα μπορούσε να ασκήσει πίεση στη Τεχεράνη, η οποία υποστηρίζει τους Χούθι της Υεμένης.

Πάντως, το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας απέφυγε να σηματοδοτήσει διπλωματική ή στρατιωτική βοήθεια για την εκτόνωση της κρίσης στην σημαντική πλωτή οδό.

«Η Ερυθρά Θάλασσα είναι μια σημαντική διεθνής εμπορική οδός», δήλωσε εκπρόσωπος του υπουργείου την Πέμπτη, προσθέτοντας ότι η Κίνα θα «ενισχύσει τον συντονισμό με τα αρμόδια τμήματα, θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα παρέχει έγκαιρη υποστήριξη και βοήθεια στις επιχειρήσεις εξωτερικού εμπορίου».

Μέχρι στιγμής, το Πεκίνο παραμένει δημοσίως ουδέτερο για τις επιθέσεις των Χούθι.

Οι αναλυτές πιστεύουν πάντως, πως η Κίνα θα προτιμήσει να τοποθετηθεί απλά σε λεκτικό επίπεδο, με δηλώσεις σχετικά με τη σημασία των διεθνών θαλάσσιων διαύλων, χωρίς να αναλάβει περισσότερη δράση. Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός της Κίνας έχει ναυτική βάση στο Τζιμπουτί, στις εκβολές της Ερυθράς Θάλασσας, αλλά αναλυτές δήλωσαν ότι θα ερχόταν σε αντίθεση με τη διπλωματία του Πεκίνου στην περιοχή κάθε απόπειρα για μια συμμετοχή του σε οποιαδήποτε στρατιωτική δράση εναντίον των Χούθι.

Διαβάστε επίσης

Νέα επίθεση των Χούθι εναντίον αμερικανικού δεξαμενόπλοιου που διαχειρίζεται ελληνική ναυτιλιακή εταιρεία

ΕΕ: «Πράσινο φως» από τις χώρες για ναυτική αποστολή στην Ερυθρά Θάλασσα

Δεξαμενόπλοια μεταφοράς LNG διέκοψαν τον πλου τους μετά τα πλήγματα στους Χούθι