Δυο χρόνια συμπληρώνονται σε περίπου δυο εβδομάδες από τη βύθιση του Αγία Ζώνη ΙΙ στη θαλάσσια περιοχή του Σαρωνικού, κοντά στη Σαλαμίνα, μια υπόθεση που σόκαρε το Πανελλήνιο λόγω της τεράστιας οικολογικής καταστροφής που προκλήθηκε. 

Μάλιστα, ο τότε υπουργός Ναυτιλίας, Παναγιώτης Κουρουμπλής, δέχθηκε σφοδρή κριτική από την αντιπολίτευση για τα «μειωμένα αντανακλαστικά» αλλά και υποτίμηση της κατάστασης ενώ το θέμα μονοπωλούσε για ημέρες τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και τα δελτία ειδήσεων. 

Το πόρισμα του Αγία Ζώνη ΙΙ

Ήταν το βράδυ της 10ης Σεπτεμβρίου του 2017, όταν το δεξαμενόπλοιο του επιχειρηματία Θόδωρου Κουντούρη, φορτωμένο 3.500 τόνους μαζούτ, υπό καλές καιρικές συνθήκες κατέληξε στον βυθό του Σαρωνικού, δημιουργώντας μεγάλες κηλίδες πετρελαίου που μόλυναν τις ακτές της Αττικής. 

Το πόρισμα του Γ’ (Ανακριτικού Συμβουλίου Ναυτικών Ατυχημάτων) που έχει στην κατοχή του το mononews.gr (56 σελίδες) για τα αίτια του ναυαγίου και την πρωτοφανή οικολογική καταστροφή ήταν ξεκάθαρο και δεν χωρούσε παρερμηνεία: δολιοφθορά, και όχι ναυτικό ατύχημα.  

Η βύθιση του Αγία Ζώνη ΙΙ και η σοβαρή ρύπανση του θαλάσσιου περιβάλλοντος που ακολούθησε οφείλονται σε «εκ προθέσεως πράξεις και παραλείψεις και εξ αμελείας αντίστοιχα», συγκεκριμένων προσώπων, όπως απεφάνθη ομόφωνα το ΑΣΝΑ. Μια εκτίμηση που κυκλοφορούσε ήδη στους ναυτιλιακούς κύκλους από τις πρώτες ώρες που έγινε γνωστή η είδηση. 

Μάλιστα, το ΑΣΝΑ υπέδειξε ως υπεύθυνους τον πλοιοκτήτη και ακόμη πέντε άτομα που εργάζονταν στην πλοιοκτήτρια εταιρεία, καθώς και τους εκπροσώπους και τους υπεύθυνους των εταιρειών «Σπανόπουλος Ρυμουλκά» και «Ιγνάτιος Σπανόπουλος Ναυτιλιακή Εμπορική και Τεχνική» που ανέλαβαν την απάντληση, στεγανοποίηση και αντιμετώπιση της ρύπανσης της θάλασσας και των ακτών. 

Παρ’ ότι εκ πρώτης όψεως, όπως επισημαίνει το πόρισμα του ΑΣΝΑ, δεν φαίνεται να έχει κάποιο συμφέρον ο πλοιοκτήτης, αφού το πλοίο δεν ήταν ασφαλισμένο για ολική απώλεια σκάφους/μηχανών. 

Το περιουσιακό όφελος που είχαν ωστόσο οι υπεύθυνοι της δολιοφθοράς, όπως επισημαίνεται στον πόρισμα, «συνίσταται αφενός από την λήψη της ασφαλιστικής αποζημίωσης και αφετέρου στην αποκόμιση από το Πράσινο Ταμείο των ειδικών αποζημιώσεων για το κόστος των εργασιών, υλικών και μέσων απορρύπανσης. Σημειωτέον, μόνο, το πιστοποιημένο ποσό ασφάλισης του πλοίου από την ασφαλιστική εταιρεία για αποζημίωση ζημιών ρύπανσης από πετρέλαιο ήταν 5 εκατ. ευρώ.

Τι υποστήριξε ο πλοιοκτήτης Κουντούρης

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα επιχειρήματα που ήγηρε ο πλοιοκτήτης στην κατάθεσή του ενώπιον του Γ’ ΑΣΝΑ στις 18/12/2017, τα όμως οποία απορρίφθηκαν ως αβάσιμα. 

Ο Θόδωρος Κουντούρης, όπως αναφέρεται στο πόρισμα, υποστήριξε ότι το πλοίο του, πιθανότητα, το βούλιαξαν κάποιοι από το λιμάνι, οι οποίοι επιβουλεύονται τη δουλειά του, χωρίς ωστόσο να προσκομίσει συγκεκριμένα στοιχεία ή για ποιο λόγο συνέβη αυτό. 

Επιπλέον, σύμφωνα με το ΑΣΝΑ, οι εταιρείες που κάνουν την ίδια δουλειά με τον κ. Κουντούρη δεν είχαν λόγο να τον βγάλουν από την αγορά καθώς με το πλοίο Αγία Ζώνη ΙΙ που ήταν ασύμφορης εκμετάλλευσης αλλά και το άλλο πλοίο που διέθετε, το «Αγία Ζώνη ΙΙΙ», παρόμοιας παλαιότητας (45 ετών) και καταστάσεως, το οποίο ήταν εκτός λειτουργίας και το οποίο έπρεπε να υποστεί επισκευές και επιθεωρήσεις για να καταστεί αξιόπλοο και να επαναλειτουργήσει «δεν μπορούσε να θεωρηθεί στην συγκεκριμένη αγορά πετρελαιοειδών υπολογίσιμος». 

Για αυτό και το ΑΣΝΑ απέρριψε τους ισχυρισμούς του κ. Κουντούρη «περί δολιοφθοράς τρίτων που επιβουλεύονται τη δουλειά του στο Αγία Ζώνη ΙΙ που προκάλεσε τη βύθισή του, ως αβάσιμους». 

Το χρονικό της βύθισης 

Το δεξαμενόπλοιο «Αγία Ζώνη ΙΙ», στις 8.9.2017, προερχόμενο από το αγκυροβόλιο Πειραιά, κατέπλευσε στο αγκυροβόλιο Ασπροπύργου, όπου παρέμεινε μέχρι τις 23.30. Στη συνέχεια απέπλευσε και προσέγγισε την προβλήτα διυλιστηρίων ΕΛΠΕ με σκοπό να φορτώσει πετρέλαιο.

Η φόρτωση του πλοίου άρχισε περίπου στις 2 τα ξημερώματα στις 9.9.2017 και ολοκληρώθηκε στις 8.40 το πρωί της ίδιας μέρας.

Στις 10.30 το πλοίο αναχώρησε με προορισμό το αγκυροβόλιο του Πειραιά, όπου κατέπλευσε και αγκυροβόλησε στις 11.30 το πρωί, φορτωμένο με 2.193,7 μετρικούς τόνους μαζούτ και 340 μετρικούς τόνους πετρέλαιο diesel, δηλαδή συνολικό φορτίο 2.533,7 μετρικούς τόνους.

Στο πλοίο επέβαιναν και τα 11 μέλη του πληρώματος. Στη συνέχεια παρέμειναν σε αυτό 4 μέλη ως πλήρωμα ασφαλείας, ανάμεσά τους και ο πλοίαρχος.

Γύρω στις 23.15 έφυγαν από το πλοίο ο πλοίαρχος και άλλο ένα μέλος του πληρώματος και έμειναν μόνο δυο άτομα. Γύρω στη 1.05 τη νύχτα (10.9. 2019) ο μηχανοδηγός άκουσε έναν ήχο σαν τρίξιμο λαμαρίνας, ο οποίος δεν συνοδεύτηκε από τράνταγμα, και έπειτα από 15 λεπτά (γύρω στη 1.20) το πλοίο πήρε κλίση προς τα δεξιά. Υστερα από μία ώρα άρχισε να βυθίζεται.

Οι δυο ναυτικοί έπεσαν στη θάλασσα για να σωθούν και ενώ στην επιφάνειά της υπήρχε παντού πετρέλαιο. Οι καιρικές συνθήκες ήταν καλές (άνεμοι 3 Μποφόρ).

Το πλοίο βυθίστηκε ολοκληρωτικά στις 4.10 τα ξημερώματα.