Πρωτεργάτης της στοχευμένης διαφήμισης στο διαδίκτυο, συγγραφέας και ακτιβίστρια, η Σέριλ Σάντμπεργκ, το δεξί χέρι του Ζούκενμπεργκ στο facebook εγκαταλείπει ύστερα από 14 χρόνια τη δημοφιλή πλατφόρμα, αφήνοντας πίσω μία κληρονομία γεμάτη ριζοσπαστικές αλλαγές αλλά και σκάνδαλα, για να επικεντρωθεί στο φιλανθρωπικό της έργο, όπως είπε.

Η Σέριλ Σάντμπεργκ, ένα από τα πιο ισχυρά στελέχη της Silicon Valley, ξεχώρισε στα μέσα της δεκαετίας του 2000 ως επικεφαλής διαφήμισης στη Google και στη συνέχεια ως COO στην εταιρεία του Facebook για 14 χρόνια, μέχρι την αποχώρησή της την περασμένη Τετάρτη.

Διοίκησε σε μία περίοδο που οι εταιρείες διαδικτύου εξελίχθηκαν ταχύτατα σε κολοσσούς, με εξωφρενικά έσοδα από διαφημίσεις και την ίδια να αποκτά περιουσία που σύμφωνα με το Forbes  ξεπερνάει το 1,6 δις. δολάρια.

Κι όμως οι ριζοσπαστικές της πρωτοβουλίες που άλλαξαν για πάντα τον τρόπο της διαφήμισης δεν ήταν ο λόγος που εκατομμύρια άνθρωποι, κυρίως γυναίκες εμπνεύστηκαν από αυτήν.

Το 2013 εκδίδει το βιβλίο της «Lean In», ενθαρρύνοντας γυναίκες να αναλάβουν θέσεις ευθύνης στους χώρους εργασίας τους, το οποίο έγινε best-seller.

Πως άλλαξε τον χώρο της διαφήμισης

Ο επιχειρηματικός χώρος παραδέχεται ότι η μεγαλύτερη κληρονομιά που άφησε η 52χρονη πλέον επιχειρηματίας και ακτιβίστρια είναι η εξάρτηση της βιομηχανίας της τεχνολογίας στην εξατομικευμένη διαφήμιση, η οποία έφερε τεράστια κέρδη αλλά και πολλούς «εφιάλτες» στο χώρο.

Ξεκινώντας από τη θητεία της στη Google, η Σάντμπεργκ γιγάντωσε τη διαφήμιση φέρνοντας κέρδη στην εταιρεία, επωφελήθηκαν όμως και οι ίδιοι οι διαφημιζόμενοι, καθώς γρήγορα η Google έγινε ένα ουσιαστικό κομμάτι των συνολικών τους αποδοχών.

Τέσσερα χρόνια μετά την δημιουργία του Facebook, η Σάντμπεργκ εντάχθηκε στο δυναμικό της εταιρείας, μεταφέροντας την εμπειρία της στο μοντέλο που αναπτύχθηκε στη Google.

Πρακτικά, αντί να στοχεύει σε χρήστες βάσει των αναζητήσεών τους όπως έκανε η Google, το Facebook δημιούργησε ένα προφίλ από την ταυτότητα των χρηστών τους, όπως απεικονιζόταν στο διαδίκτυο, λαμβάνοντας πληροφορίες από τις διασυνδέσεις τους και τα ενδιαφέροντά τους.

Το Facebook, που μετεξελίχθηκε σε Meta Platforms Inc., ήταν πρωτεργάτης μιας τακτικής που στη συνέχεια υιοθετήθηκε από όλες τις εταιρείες που εκπροσωπούσαν τη βιομηχανία της τεχνολογίας.

Ο Colin Sebastian, αναλυτής της Robert W. Baird & Co., έγραψε ότι η διαρκής επίδραση της Σάντμπεργκ είναι η επιτυχία αυτού του μοντέλου διαφήμισης: «Η κληρονομιά της, κατά την άποψή μας, είναι ότι η Meta έχει ένα από τα ισχυρότερα επιχειρηματικά μοντέλα στην ψηφιακή οικονομία».

Τα σκάνδαλα

Η ιλιγγιώδης πορεία της σημαδεύτηκε από αρκετές σκοτεινές περιόδους στη καριέρα της. Το επιχειρηματικό μοντέλο του Facebook δεν άργησε να προκαλέσει αντιδράσεις, οι οποίες στόχευαν όχι μόνο τον ιδρυτή του Μαρκ Ζούκενμπεργκ, αλλά και το δεξί του χέρι.

Η ριζοσπαστική λειτουργία του Facebook, που επαινέθηκε τα πρώτα χρόνια για την ταχύτητα του, με την πάροδο του χρόνου εξελίχθηκε σε αποδοκιμασία για την αδυναμία του να ελέγξει την παραπληροφόρηση, την ρητορική μίσους καθώς και νομικά ζητήματα που έχουν να κάνουν με την παραβίαση της ιδιωτικής ζωής.

Δεν ήταν λίγες οι φορές που η Δικαιοσύνη κάλεσε τον Ζούκενμπεργκ και την Σάντεμπεργκ για ανάκριση. Η πλατφόρμα είχε κατηγορηθεί πολλές φορές για χρήση ως όργανο παρέμβασης ξένων δυνάμεων στις εκλογές αλλά και η εταιρεία είχε αντιμετωπίσει στο παρελθόν σκάνδαλα για διαρροή προσωπικών δεδομένων.

Και τα σκάνδαλα δεν περιορίστηκαν εκεί: βίντεο ακραίας βίας που έγιναν viral και κατηγορήθηκαν ότι αποτέλεσαν τη «σπίθα» για ρατσιστικές επιθέσεις σε Μιανμάρ και Σρι Λάνκα μέχρι εξέγερση στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ διακινήθηκαν μέσω της πλατφόρμας του facebook.

H Σάντμπεργκ δέχθηκε κριτική και από τους υπαλλήλους της Facebook, για την αδιαφορία της να αντιμετωπίσει τα προβλήματα. Κατηγορήθηκε ότι τα άφηνε να εξελιχθούν σε διεθνείς κρίσεις, τις οποίες στη συνέχει τις διέψευδε και ποτέ δεν έκανε ένα βήμα προς την αλλαγή της πολιτικής της εταιρείας.

Κάποια στιγμή κατηγορήθηκε και από την Wall Street Journal ότι χρησιμοποίησε και η ίδια την θέση της στο Facebook, για να κρύψει ειδήσεις που αφορούσαν τον τότε σύντροφό της.

Γυναίκα-ηγέτης αλλά και οικογενειάρχης

Η αμαύρωση του ονόματός της από τις παραπάνω κατηγορίες, σε καμία περίπτωση δεν έχει σπιλώσει το προσωπικό της «brand» ως γυναίκας-ηγέτης στον εργασιακό χώρο που όμως έχει βρει την χρυσή τομή μεταξύ καριέρας και οικογένειας.

Η προτροπή της προς τις γυναίκες που θέλουν να κάνουν καριέρα να σταματήσουν να συγκρατούν τον εαυτό τους στις ανδροκρατούμενες εταιρείες πούλησε εκατομμύρια αντίτυπα.

Σε όλο τον κόσμο, οι γυναίκες επικαλούνταν τα μαθήματα του βιβλίου της «Lean In»  ή λειτουργούσαν σκεφτόμενες: «Η Σέριλ μου είπε να το κάνω», όταν διαπραγματεύονταν για αύξηση μισθών ή σχεδίαζαν στρατηγική για την σταδιοδρομία τους.

Το βιβλίο προέκυψε από μια ομιλία στο TED και η φράση «Lean In» χρησιμοποιήθηκε σε τέτοιο βαθμό που εξελίχθηκε σε ατάκα.

αναγνώστες εκτιμούσαν την ειλικρίνειά της και την έμφασή της στο να αναλάβει την ευθύνη, ενώ άλλοι θεώρησαν ότι η συμβουλή της ήταν κούφια επειδή ο πλούτος της και άλλα προνόμια της διευκόλυναν να διακηρύξει ότι οι συμβουλές της λειτουργούσαν.

Όταν ο σύζυγος της Σάντμπεργκ,  ο διευθύνων σύμβουλος του SurveyMonkey, Ντέιβ Γκολντμπεργκ, πέθανε απροσδόκητα το 2015, έγραψε ένα δεύτερο βιβλίο, την «Επιλογή Β», που αναφερόταν στο πένθος της αλλά και στις αντιξοότητες, που την οδήγησαν στο αυξήσει την παραγωγικότητά της και την ανθεκτικότητά της.

Η σχέση με της με τον Ζούκενμπεργκ

Κάποιοι έκριναν ότι η πιο ενεργή απασχόληση του Ζούκενμπεργκ με την εταιρεία οδήγησε σταδιακά στην αποχώρηση της Σάντεμπεργκ. Είδαν μια δυναμική αλλαγή στην ηγεσία και υποπτεύθηκαν ότι το «νούμερο δύο» της εταιρείας θα μπορούσε και να φύγει.

«Δεν νομίζω ότι είναι μεγάλη έκπληξη για τους ανθρώπους εσωτερικά, αλλά είναι μια μεγάλη αλλαγή και είναι μια συμβολική αλλαγή», ανέφεραν κάποιοι, όμως η Σάντμπεργκ και ο Ζούκενμπεργκ δεν επιβεβαίωσαν ποτέ καμία φήμη.

Τόσο η Σάντμπεργκ όσο και ο Ζούκενμπεργκ έχουν επαινέσει ο ένας τον άλλον πολλές φορές δημοσίως. Η Σάντμπεργκ άλλωστε είχε πει ότι παρόλο που αποχωρεί από την εταιρεία θέλει να βεβαιωθεί ότι ο κόσμος ξέρει πόσο πιστεύω στο Meta. «Γι’ αυτό παραμένω στο ταμπλό και βοηθώ στη μετάβαση», είχε αναφέρει.

Λίγο αφότου η Σάντμπεργκ ανακοίνωσε την αποχώρησή της, ο Ζούκερμπεργκ δημοσίευσε τη δική του ανάρτηση στο Facebook, χαρακτηρίζοντας τη 14ετή συνεργασία τους «βαθύτερη από απλή συνεργασία».

«Η Σέριλ ανοικοδόμησε το διαφημιστικό κομμάτι της  επιχείρησή μας, προσέλαβε σπουδαίους ανθρώπους, σφυρηλάτησε την κουλτούρα διαχείρισης και με δίδαξε πώς να διευθύνω μια εταιρεία», έγραψε.

«Είναι ασυνήθιστο μια επιχειρηματική συνεργασία σαν τη δική μας να διαρκεί τόσο πολύ. Νομίζω ότι η δική μας έγινε επειδή η Σέριλ είναι τόσο καταπληκτικός άνθρωπος, ηγέτης, συνεργάτης και φίλη».

Διαβάστε επίσης:

Facebook: Εκτόξευση 20% στην τιμή της μετοχής μετά την ανακοίνωση των κερδών της Meta

Meta: Έφεση στην απόφαση της Ρωσίας να απαγορεύσει το Facebook και το Instagram