Όσες φορές κι αν τις έχουν πει στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ τα τελευταία δυόμισι χρόνια, οι λέξεις “νέα μέτρα” δε βγαίνουν εύκολα από τα στόματα των στελεχών του οικονομικού επιτελείου. Όταν λοιπόν βγαίνουν, έστω και μέσω διαρροών, εύλογα προκαλούν τρόμο.
Τη “βόμβα” την έριξε χθες αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών που, σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg, μιλώντας σε δημοσιογράφους, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο η Ελλάδα να χρειαστεί και πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα το 2018. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι “δεν θα είναι μεγάλη η απόκλιση” έναντι του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, όμως “αν υπάρχει κάτι θα πρέπει κάτι να κάνουμε, είμαστε δεσμευμένοι από το Μνημόνιο”.
Με άλλα λόγια, αυτό που μας είπε ο εν λόγω αξιωματούχος είναι ότι το φετινό πλεόνασμα είναι λίγο-πολύ εξασφαλισμένο, καθώς ο στόχος παραμένει σχετικά χαμηλός (1,75% του ΑΕΠ), όμως από του χρόνου που ο στόχος ανεβαίνει στο 3,5% τα πράγματα είναι δύσκολα. Και αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο δεν θα μπορέσει η κυβέρνηση του χρόνου να μοιράσει κάποιο “κοινωνικό μέρισμα”, όπως έκανε πέρυσι και όπως έχει δεσμευθεί να κάνει και φέτος (αλλά όχι για τους συνταξιούχους αυτή τη φορά), εκμεταλλευόμενη το μεγαλύτερο του στόχου πλεόνασμα, αλλά αντίθετα θα χρειαστεί ενδεχομένως να επιβάλει και νέα μέτρα για να πετύχει τον στόχο.
Τι μας περιμένει λοιπόν το 2018; Πολλά θα εξαρτηθούν από τα φορολογικά έσοδα και το αν αυτά θα κριθούν ικανοποιητικά και αν θα διαπιστωθεί υπεραπόδοση κάποιων φόρων με μόνιμα στοιχεία. Από τα μέσα Οκτωβρίου και μετά, που αναμένεται η επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα, τα στοιχεία αυτά θα εξεταστούν και αναλόγως θα κριθεί αν χρειάζονται παρεμβάσεις στη φορολογία. Μεταξύ αυτών των παρεμβάσεων είναι και αυτή στην οποία αναφέρθηκε ο αξιωματούχος του ΥΠΟΙΚ: “Εξετάζονται αλλαγές στη φορολογία των αυτοαπασχολούμενων με στόχο την μείωσή της, χωρίς όμως να προκύψει δημοσιονομικό κενό”. Αν οι θεσμοί πειστούν ότι υπάρχει περιθώριο για τέτοιες αλλαγές, που θα μειώσουν τους φόρους στους αυτοαπασχολούμενους, ώστε να αποθαρρυνθεί η φοροδιαφυγή, τότε μπορεί να υπάρξει μία συναίνεση σε αυτό το θέμα.
Σε κάθε περίπτωση, είναι αναπόφευκτο ότι θα τεθεί ζήτημα περικοπής ή και κατάργησης επιδομάτων, που ήδη το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ζητά, ειδικά αν διαπιστωθεί κατά τις συζητήσεις με τους θεσμούς ότι υπάρχει κίνδυνος να μην επιτευχθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος το 2018.
Όμως ίσως το σημαντικότερο απ’ όλα είναι το πόσο θα αναπτυχθεί η ελληνική οικονομία τα επόμενα τρίμηνα, καθώς οι μεγαλύτεροι ρυθμοί ανάπτυξης μπορούν να λειτουργήσουν θετικά για την επίτευξη των στόχων – ωστόσο, με τις αποκρατικοποιήσεις να παραμένουν “παγωμένες” και τη στάση της κυβέρνησης προς τις ξένες επενδύσεις (παρά τις εξαγγελίες Τσίπρα) να παραμένει εχθρική, είναι αμφίβολο αν θα καταστεί εφικτή η “απογείωση” της ελληνικής οικονομίας, που θα μας γλίτωνε από τη λήψη νέων μέτρων…