Φαρμακευτική εταιρεία με σχεδόν μισό αιώνα ζωής η RAFARM – ξεκίνησε τις δραστηριότητές της το 1974, κλείνει τα 50 το 2024 – έχει μια γοητευτική ιστορία, που καταδεικνύει ότι για τις επιχειρήσεις, που πρωτοπορούν, πάντα το μυστικό είναι στους ανθρώπους τους. Έτσι και σε αυτή την περίπτωση ο ιδρυτής και πρόεδρος Νίκος Ρασσιάς είναι η «ψυχή» της εταιρείας.

Η «πιάτσα» του φαρμάκου – που γενικά «δεν χρωστάει να πει καλό» – μιλάει με πολύ καλά λόγια για τον κ. Ρασσιά, που, αν και σε προχωρημένη ηλικία, εξακολουθεί να είναι μάχιμος, να δίνει το παρών στο γραφείο και να ενημερώνεται για τα πάντα.

1

Η εταιρεία ως τώρα είχε ένα παραδοσιακό προφίλ εσωστρέφειας, κάτι που τελευταία φαίνεται να αλλάζει.

Τα προϊόντα της φτάνουν σε κάθε φαρμακείο και νοσοκομείο του πλανήτη, μέσω ενός εκτεταμένου δικτύου διανομής. Μιλάμε για περισσότερα από 670 διαφορετικά φαρμακευτικά σκευάσματα σε 14 μορφές, εξαγωγές και συνεργασίες με σημαντικές εταιρείες στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο, που κατατάσσουν τη RAFARM μεταξύ των πέντε μεγαλύτερων ελληνικών εταιρειών φαρμάκων. 

Επενδύοντας συνεχώς στην τεχνολογία και υιοθετώντας τις πιο αυστηρές ποιοτικές προδιαγραφές σε κάθε φάση της παραγωγής, η RAFARM βρίσκεται σε συνεχή τροχιά ανάπτυξης. Με αποκλειστικά ελληνικά κεφάλαια, διαθέτει εγκαταστάσεις παραγωγής συνολικής έκτασης 16.000 τ.μ. και περισσότερους από 600 καταρτισμένους επιστήμονες και έμπειρους επαγγελματίες. . 

Αντιπρόεδρος της εταιρείας είναι ο κ. Άρης Μητσόπουλος, γαμπρός του κ. Ρασσιά, μιας και έχει παντρευτεί την κόρη του.

o ιδρυτής και πρόεδρος της εταιρείας Νίκος Ρασσιάς

Προς την κορυφή μετ’ εμποδίων

Δεν ήταν, όμως, ένας δρόμος στρωμένος με ροδοπέταλα. Ο κ. Ρασισιάς ήταν ο μεγαλύτερος γιος μιας πενταμελούς οικογένειας με περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες. Γεννήθηκε στο Γεωργίτσι Λακωνίας και για να φοιτήσει στο Γυμνάσιο, έφυγε από το σπίτι του και νοίκιασε δωμάτιο με έναν συμμαθητή του στη Σπάρτη. Η συνέχεια (δεκαετία του ’60) τον βρίσκει στην Αθήνα, όπου πήγε σε νυχτερινό γυμνάσιο και παράλληλα εργαζόταν στο φαρμακείο του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» ως βοηθός 

Του πήρε όλους κι όλους έξι μήνες, για να μάθει τα πάντα. Οι άλλοι εργαζόμενοι στο φαρμακείο είχαν να το λένε για τη σπιρτάδα, τη φιλομάθειά του και τη φιλοδοξία του.

Ο ίδιος έχει πει σε συνέντευξή του: «Δεν μάθαινα μόνο, αλλά ήθελα και να αναλύω τα φάρμακα, τις παρενέργειες, τη δοσολογία, τον τρόπο χρήσης τους».

Όμως το να είναι βοηθός, δεν του αρκούσε. Δεν τον ικανοποιούσε, πια, να φοράει το πράσινο καρτελάκι του βοηθού, ήθελε το λευκό, αυτό που φορούσαν οι φαρμακοποιοί. Αποφάσισε, λοιπόν, να δώσει εξετάσεις, ενώ ήταν στον στρατό, για να εισαχθεί στο Πανεπιστήμιο. 

Δεν τα πήγε καλά. Τελειώνει τον στρατό, επιστρέφει στον «Ευαγγελισμό», δουλεύει και διαβάζει σκληρά, για να ξαναδώσει εξετάσεις. Και τα κατάφερε. Αρχικά πέρασε στο Φυσικό, όπου φοίτησε για 4 μήνες και στη συνέχεια στη Φαρμακευτική, που είχε εισαχθεί ως 4ος επιλαχών. Δεν έχασε κανένα έτος κι ας εργαζόταν σε δυο δουλειές. Στο φαρμακείο του «Ευαγγελισμού» και σε μια ελληνική φαρμακευτική εταιρεία, το δεύτερο μεγαλύτερο «σχολείο» για εκείνον μετά το νοσοκομείο. 

Στη φαρμακευτική εταιρεία, μάλιστα, είχε γίνει προϊστάμενος στο τμήμα διάθεσης και προώθησης – οι πολλές οικογενειακές υποχρεώσεις λόγω οικονομικής στενότητας δεν άφηναν περιθώρια για μια χαλαρή φοιτητική ζωή… 

«Ήμουν φοιτητής της Φαρμακευτικής, όταν κατέθεσα το πρώτο μου σήμα για ένα φάρμακο. Έναν συνδυασμό τριών βιταμινών (B1 με B6 και B12), ισάξιο σε σύνθεση προϊόντος πολυεθνικής εταιρείας. Μάλιστα παρά τα λιγότερα τεχνολογικά μέσα και τις δυνατότητες έρευνας και παραγωγής, καταφέραμε να το ανταγωνιστούμε με επιτυχία, κερδίζοντας αναγνώριση για την ποιότητα του φαρμάκου μας, ακόμη και από τον ίδιο τον ανταγωνιστή μας», αναφέρει ο κ. Ρασσιάς.

Το πρώτο φαρμακείο

Με το πτυχίο στο χέρι και με τις οικονομίες του, το 1967 αγόρασε ένα φαρμακείο στο Περιστέρι.

«Πριν γίνω φαρμακοποιός, δεν είχα κάποιον δικό μου άνθρωπο να μου μιλήσει για την επιχειρηματικότητα… Εκπλήσσομαι ακόμη και σήμερα, όταν σκέφτομαι πώς έκανα αυτό το βήμα. Να σημειώσω, δε, ότι εκείνη την περίοδο ενημερωνόμουν συνεχώς από τον οικονομικό τύπο σχετικά με τις ξένες πολυεθνικές εταιρείες, που ζητούσαν συνεργάτες – αντιπροσώπους στην Ελλάδα. Μάλιστα είχα προτείνει στον άνθρωπο, που με είχε φέρει στην Αθήνα και με είχε στηρίξει τα πρώτα χρόνια, να συνεργαστούμε, για να πάρουμε μία ιταλική αντιπροσωπεία».

Πώς μπήκε, όμως, ο θεμέλιος λίθος της RAFARM; Με την έγκριση εκείνου του πρώτου φαρμάκου, τον φάκελο για το οποίο είχε καταθέσει ως φοιτητής. 

«Για να κυκλοφορήσουμε τότε φάρμακο, έπρεπε να είμαστε φαρμακοποιοί, χημικοί ή οδοντίατροι. Αυτές ήταν οι τρεις ειδικότητες, που μπορούσαν να πάρουν τη σχετική άδεια. Εγώ ακόμη ήμουν φοιτητής, αλλά όταν εγκρίθηκε ο φάκελός μου, είχα, ήδη, αποφοιτήσει. Τολμώ να πω ότι ήταν ένα πληρέστατος και επιστημονικά άρτιος ογκώδης φάκελος. Δεν γινόταν αλλιώς, εξάλλου, καθώς ελεγχόμουν σταθερά και τακτικά από τη Merck, της οποία το φάρμακο θα ξεκινούσα να παραγάγω», λέει ο κ. Ρασσιάς. 

Το όνειρο που έγινε πραγματικότητα

Ιδρύει την εταιρεία RAFARM και στη συνέχεια άλλη μια εταιρεία, την ALIFARM. Έναν νόμος της δικτατορίας τότε, επέβαλε στις φαρμακευτικές εταιρείες να φτιάξουν παραγωγική μονάδα μέχρι τις 8 Μαΐου του 1973, αλλιώς θα έβαζαν λουκέτο. Ο ιδρυτής και πρόεδρος της RAFARM με δύο συνεργάτες του ξεκίνησαν να φτιάξουν ένα εργοστάσιο από κοινού, αλλά η συνεργασία δεν προχώρησε. Έτσι ο κ. Ρασσιάς πήρε το ρίσκο και με όσα χρήματα είχε, ξεκίνησε μόνος του τη δημιουργία της Μονάδας στην Παιανία. Μάλιστα επειδή έπρεπε να διαθέτει 4 στρέμματα, για να χτιστεί το εργοστάσια, συγκέντρωσε περίπου 40 κατοίκους της περιοχής που τον βοήθησαν.

Η αρχική παραγωγή περιελάμβανε τρία φάρμακα. Το πρώτο που είχε καταθέσει ως φοιτητής και δυο κολλύρια. Στη συνέχεια προστέθηκαν και δυο αντιβιοτικά.

Για την εταιρεία RAFARM το έτος 1974 καταγράφεται ως ορόσημο. Τότε αναπτύσσεται το πρώτο κολλύριο, το οποίο έκανε εξαιρετικές πωλήσεις για την εποχή, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.

«Όλοι θυμούνται την RAFARM γι’ αυτό το προϊόν. Ήταν ένα κολλύριο – πρότυπο, που για μια 10ετία μεσουρανούσε. Η ιστορία του ξεκίνησε πολύ πίσω, στο φαρμακείο του «Ευαγγελισμού», όταν ο διευθυντής του Οφθαλμολογικού ζήτησε μια συνταγή με αμπικιλλίνη για τις λοιμώξεις του ματιού. Δυστυχώς το συγκεκριμένο φάρμακο δεν κυκλοφορεί, παρά το γεγονός ότι εμείς καταβάλλαμε κάθε δυνατή προσπάθεια, αφού η απαξίωση της τιμής καθιστά το κόστος παραγωγής του μεγαλύτερο από τη τιμή πώλησης», έχει πει ο κ. Ρασσιάς, ο οποίος πρωτοστάτησε και στην ίδρυση ενός Ινστιτούτου Φαρμακολογικών Ερευνών, αναγνωρισμένο από τον ΕΟΦ και από άλλους ευρωπαϊκούς Οργανισμούς Φαρμάκων.

Η εταιρεία έχει επικεντρωθεί κυρίως στα οφθαλμολογικά και στα ενέσιμα προϊόντα, στα αντιϋπερτασικά και στα αντιβιοτικά

Το 2017 αποτελεί άλλη μια χρονιά ορόσημο για την εν λόγω ελληνική φαρμακοβιομηχανία. Ο αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων, ο FDA, προχώρησε στην πιστοποίηση των εγκαταστάσεων της. Ήταν η πρώτη ελληνική φαρμακοβιομηχανία, που κατάκτησε τη συγκεκριμένη πιστοποίηση, καθώς ακολουθεί πρότυπα παραγωγής, τα οποία ανταποκρίνονται και στις πιο δύσκολες απαιτήσεις ασφάλεια και ορθής πρακτικής. 

Σε εξέλιξη ευρύ επενδυτικό πρόγραμμα

Η εταιρεία είναι σε τροχιά ανέλιξης, παράγοντας φάρμακα υψηλής ποιότητας σε προσιτές τιμές, έχοντας γρήγορα αντανακλαστικά στον επιχειρηματικό στίβο και ανθρωποκεντρική αντίληψη στην εταιρική οργάνωση.

Σήμερα είναι σε εξέλιξη ένα ευρύ επενδυτικό πρόγραμμα, το οποίο σύντομα θα καταστήσει ικανή τη RAFARM να παραγάγει φάρμακα ειδικών προδιαγραφών υψηλής τεχνολογίας και να διευρύνει τη συνεργασία της με τις μεγαλύτερες πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρείες.

Σε λίγες μέρες, στις 10 Νοεμβρίου, εγκαινιάζεται το RAFARM Campus, το νέο υπερσύγχρονο Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης της εταιρείας στην Παιανία, το καμάρι του ιδρυτή της.

Η εταιρεία προχωρά με καινοτόμα φάρμακα, επώνυμα γενόσημα και ολικής ποιότητας υπηρεσίες, που αναγνωρίζονται από όλους στον χώρο της Υγείας, με αυτούς τους άξονες:

  • Νέα καινοτόμα και αποτελεσματικά προϊόντα
  • Ισχυροποίηση της εταιρικής θέσης και αναγνώριση
  • Κοινωνική προσφορά
  • Διεύρυνση της ήδη σημαντικής διεθνούς παρουσίας σε νέες χώρες σε όλες τις ηπείρους

Το RAFARM Campus

Η RAFARM επενδύει ετησίως το 10% του καθαρού κύκλου εργασιών της στην Έρευνα και Ανάπτυξη.

Το νέο κτίριο του RAFARM Campus διακρίνεται για το υπερσύγχρονο design του, επικοινωνώντας τη φιλοσοφία της ομαδικής δουλειάς και έχοντας στο επίκεντρο τον εργαζόμενο.

Ο αντιπρόεδρος της εταιρείας Άρης Μητσόπουλος ανέφερε σχετικά: «Το νέο υπερσύγχρονο κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης της RAFARM ήταν ένα δύσκολο και απαιτητικό έργο, που ανέλαβε η STIRIXIS Group. Αποτελεί ορόσημο για την ανάπτυξή μας, καθώς θα βελτιώσει τις δυνατότητές μας για έρευνα και ανάπτυξη στείρων σύνθετων φαρμακευτικών σκευασμάτων, κυρίως οφθαλμικών και ενέσιμων.

Τα επόμενα χρόνια σκοπεύουμε να κάνουμε το όραμά μας για το RAFARM CAMPUS 2025 πραγματικότητα. Συνεχίζουμε τη συνεργασία μας με τον Όμιλο STIRIXIS για ένα νέο «πράσινο» κτίριο γραφείων άνω των 4.000 τετραγωνικών μέτρων, που θα παραδοθεί στα τέλη του 2023».

Ο σχεδιασμός του κτιρίου αποτελεί υπόδειγμα του πώς ένα βιομηχανικό κτήριο αποθήκης μπορεί να μετατραπεί και να ξεχωρίσει. Καινοτόμα υλικά στις όψεις με χρωματιστές πινελιές, φωτιστικές «εκπλήξεις» και πρόσθετα αρχιτεκτονικά στοιχεία εντυπωσιάζουν, όπως, άλλωστε, αρμόζει σε ένα υπερσύγχρονο R&D κτίριο διεθνών προδιαγραφών.