Αρνητικό πληθωρισμό μετά από τρία χρόνια καταγράφηκε στα τρόφιμα τον Δεκέμβριο. Τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν πτώση τιμών κατά 0,2% στην κατηγορία γεγονός που οδήγησε τον υπουργό Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκο να δηλώνει ότι το σχέδιο για αποκλιμάκωση των τιμών έχει θετικά αποτελέσματα.

Δημιουργώντας παράλληλα συγκρατημένη αισιοδοξία στον κλάδο του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων ότι με τη διατήρηση του αρνητικού πρόσημου στον πληθωρισμό των τροφίμων και στους επόμενους μήνες θα καταργηθούν οι κυβερνητικές παρεμβάσεις στην αγορά για την αντιμετώπιση της ακρίβειας.

1

Μέτρα, κάποια εκ των οποίων, όπως το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους, βρίσκονται σε ισχύ περισσότερο από τρία χρόνια και λίγες ημέρες πριν τη λήξη τους στο τέλος του 2024 παρατάθηκαν για άλλους τέσσερις μήνες με απόφαση του κ. Θεοδωρικάκου ο οποίος μάλιστα είχε δηλώσει ότι «τα μέτρα αποδίδουν, έχουν αποτέλεσμα και γι’ αυτό τα επεκτείνουμε».

Η τάση αποκλιμάκωσης των τιμών και η αποτύπωσή τους από την ΕΛΣΤΑΤ θα συνεχιστεί όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς στο mononews. Στην αποκλιμάκωση του δείκτη τροφίμων συμβάλλει σημαντικά η σταθεροποίηση της τιμής του ελαιόλαδου που έχει μεγάλη βαρύτητα στο «καλάθι» που μετρά η Στατιστική Αρχή έναντι των άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

Οι επιφυλάξεις της αγοράς

Ωστόσο, παρά τη μείωση του πληθωρισμού που καταγράφεται για πρώτη φορά από την ΕΛΣΤΑΤ αλλά στις εσωτερικές μετρήσεις που κάνουν τα ίδια τα σούπερ μάρκετ, ο αρνητικός πληθωρισμός έχει αποτυπωθεί για περισσότερους από έξι μήνες, η αγορά είναι επιφυλακτική ως προς την άρση των μέτρων.

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στέλεχος της αγοράς στο mononews «αν δεν δούμε στην πράξη την κατάργηση των μέτρων που βλάπτουν παρά ενισχύουν τον ανταγωνισμό στην αγορά δεν μπορούμε να πούμε τίποτα» συμπληρώνοντας ότι «το πολιτικό σύστημα γνωρίζει ότι πρόκειται για μέτρα που δεν βοηθούν τον καταναλωτή αλλά έχουν μόνο λαϊκιστική χρειά».

Το μεγάλο «αγκάθι» για λιανέμπορους και προμηθευτές είναι το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους, κάτι που έχει οδηγήσει στην επιβολή προστίμων δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ για αθέμιτη κερδοφορία. Σε ισχύ είναι επίσης το καλάθι του νοικοκυριού, η απαγόρευση προσφορών επί τρίμηνο αν έχει προηγηθεί ανατίμηση του προϊόντος, η υποχρέωση γνωστοποίησης των ανατιμήσεων από τα σούπερ μάρκετ στο υπουργείο Ανάπτυξης, ενώ το μόνο μέτρο που έλαβε τέλος είναι η πρωτοβουλία για τη μόνιμη μείωση τιμής κατά τουλάχιστον 5% και με διάρκεια για έξι μήνες.

Οι νέες εστίες που μπορεί να πυροδοτήσουν «έκρηξη» στις τιμές

Οι τιμές πάντως στα τρόφιμα μέσα στην τριετία έχουν αυξηθεί κατά 31% και κατά παραδοχή τόσο των ανθρώπων της αγοράς όσο και των θεσμικών παραγόντων δεν θα επιστρέψουν στα επίπεδα που ήταν πριν την πληθωριστική κρίση που αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα παγκοσμίως.

Το μεγάλο στοίχημα πλέον είναι αν θα διατηρηθεί το αρνητικό πρόσημο στις τιμές των τροφίμων την ώρα που δημιουργούνται νέες εστίες που μπορεί να πυροδοτήσουν έναν νέο κύκλο ακρίβειας όπως οι εξελίξεις με τη διακοπή της τροφοδοσίας της ευρωπαϊκής αγοράς φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας.

Και πάντα ελλοχεύει η κλιματική κρίση που ανά πάσα στιγμή μπορεί να προκαλέσει όχι μόνο έκρηξη στις τιμές των τροφίμων αλλά και προβλήματα επάρκειας. Αλλωστε, το ελαιόλαδο είναι το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα όταν πέρσι λόγω μειωμένης παραγωγής η τιμή του έφτασε σε υψηλά ιστορικά επίπεδα τόσο στον παραγωγό όσο και στα ράφια των σούπερ μάρκετ.  Αντίστοιχα φαινόμενα παρατηρούνται και στα πορτοκάλια με τη μείωση της παραγωγής που καταγράφεται σε παραδοσιακές χώρες παραγωγούς ή στο κακάο και τον καφέ, τις νέες πηγές ανησυχίας φέτος.

Το θέμα της κλιματικής κρίσης και των συνεπειών της ως προς τις τιμές είχε αναδείξει πρόσφατα και ο πρόεδρος της Ενωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας, Αριστοτέλης Παντελιάδης αναφέροντας τις τρεις βασικές αιτίες για τις οποίες οι τιμές στα ράφια δεν θα επιστρέψουν ποτέ στα επίπεδα που ήταν προ τριετίας. Όπως είχε πει χαρακτηριστικά «δεν ξέρουμε τι θα ”ξεφυτρώσει” μεθαύριο. Δυστυχώς τα επόμενα χρόνια θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι ότι μπορούν να προκύπτουν διάφορα προβλήματα εξαιτίας της ελλιπούς παραγωγής λόγω της κλιματικής κρίσης, με επιπτώσεις στην επάρκεια των προϊόντων και κατ΄ επέκταση στις τιμές». Στις βασικές προκλήσεις ο κ. Παντελιάδης είχε συμπεριλάβει και άλλη  μια συνέπεια της κλιματικής αλλαγής, τις  καταστροφές δημόσιων και ιδιωτικών περιουσιών που επιβαρύνουν τους φόρους αλλά και τη σωστή λειτουργία των επιχειρήσεων, όπως για παράδειγμα στις καταστροφές που προκάλεσε η κακοκαιρία Daniel.

Επιπλέον, στην αύξηση του κόστους των επιχειρήσεων στο οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων οι εκπρόσωποι του κλάδου συμπεριλαμβάνουν και διοικητικά βάρη που προκύπτουν τόσο από ευρωπαϊκά μέτρα γραφειοκρατικά μέτρα αλλά και από την έλλειψη εργαζομένων.

Πού εστιάζει ο υπουργός Ανάπτυξης

Σε κάθε περίπτωση πάντως, το υπουργείο Ανάπτυξης θα συνεχίσει να εστιάζει σε όλους τους πυλώνες που στηρίζει την στρατηγική για την αντιμετώπιση της ακρίβειας  όπως είναι οι συστηματικοί έλεγχοι στην αγορά, η ενίσχυση του ανταγωνισμού αλλά και η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου για προσέλκυση επενδύσεων και βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών. Χαρακτηριστική είναι η χθεσινή δήλωση του Τάκη Θεοδωρικάκου σχετικά με τα στοιχεία της Eurostat:

«Ύστερα από αρκετά χρόνια, η Ελλάδα έχει σύμφωνα με την Eurostat αρνητικό πληθωρισμό στα τρόφιμα για τον μήνα Δεκέμβριο. Το σχέδιό μας για αποκλιμάκωση των τιμών, ενίσχυση του υγιούς ανταγωνισμού, ενημέρωση των καταναλωτών, αυστηρούς ελέγχους στην αγορά και ταυτόχρονα συνεργασία με την υγιή επιχειρηματικότητα έχει θετικά αποτελέσματα. Ασφαλώς δεν πανηγυρίζουμε. Συνεχίζουμε τη σκληρή δουλειά με αίσθημα ευθύνης και ευαισθησίας απέναντι στην κοινωνία, για να κάνουμε πράξη την οικονομική ανάπτυξη και τη βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος για όλους τους πολίτες».

Διαβάστε επίσης

Τίτλοι τέλους για την Tupperware στην Ελλάδα

Μασούτης, ΑΒ Βασιλόπουλος, Παντελιάδης: Η μάχη της μικρής λιανικής για τους μεγάλους της αγοράς

Σούπερ μάρκετ: «Τσουνάμι» επενδύσεων από τους big 5 της αγοράς