«Πόρτα πόρτα» μαζεύουν τζίρο και επεκτείνουν την παρουσία τους στην αγορά του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων. Οι leaders του κλάδου, που γιγαντώθηκαν μέσω εξαγορών, σκανάρουν την αγορά για τοπικής εμβέλειας επιχειρήσεις που πάντα αποτελούσαν ελκυστικό όχημα για επέκταση αλλά και μεμονωμένα καταστήματα που θα τους δώσουν πρόσβαση σε αγορές που χρειάζονται ενίσχυση της παρουσίας τους.

Έτοιμα καταστήματα με το δικό τους πελατειακό κοινό εντάσσονται στο δυναμικό τους σε μια συγκυρία που ευνοεί τη συγκέντρωση. Και αυτό γιατί οι πληθωριστικές πιέσεις και τα αυξημένα λειτουργικά κόστη συμπιέζουν τους μικρούς του χώρου, που είναι πιο ευάλωτοι στους «κλυδωνισμούς» σε μια αγορά με έντονο ανταγωνισμό.

Ανεβάζουν στροφές τα καταστήματα γειτονιάς

Η πίεση που ασκείται στις μικρές και μεσαίες αλυσίδες από τους μεγάλους παίκτες είναι μεγάλη και θα γίνεται ακόμη μεγαλύτερη όσο ο τζίρος της μικρής λιανικής, που εκτιμάται ότι κινείται πέριξ του 1 δισ. ευρώ, διευρύνεται.

Τα καταστήματα γειτονιάς, που προσομοιάζουν στα μπακάλικα της παλιάς εποχής, καταστήματα που κατά βάση αναπτύσσουν οι τοπικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ αναδείχθηκαν σε μεγάλο βαθμό στην περίοδο της πανδημίας και συνεχίζουν να καταγράφουν άνοδο. Σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI τα μικρά καταστήματα μέχρι 400 τ.μ., που αντιστοιχούν στο 13,6% του συνολικού τζίρου, κατέγραψαν τη μεγαλύτερη άνοδο σε αξία πωλήσεων (11,6%) το 2022.

Ακολουθούν τα υπερμάρκετ (πάνω από 2.500 τ.μ.) που γνώρισαν ανάπτυξη 7,9% και μερίδιο επί της συνολικής αγοράς 14,5%. Τη μεγαλύτερη συνεισφορά στις συνολικές πωλήσεις έχουν τα καταστήματα 1.000-2.500 τ.μ. (38%), που σημείωσαν άνοδο 3,6%, ενώ ακολουθούν τα καταστήματα 400-1.000 τ.μ., που με μερίδιο αγοράς 33,9 % κατέγραψαν άνοδο 5,3%.

Όπως προκύπτει από τα σχετικά στοιχεία ο τζίρος που παράγουν τα μικρού μεγέθους καταστήματα μπορεί να είναι χαμηλός ωστόσο η προοπτική ανάπτυξης είναι μεγάλη.

Με αυτά τα δεδομένα το χαμηλό αλλά και μεσαίο ράφι της αγοράς έχει μπει στο στόχαστρο των μεγάλων που επιδιώκουν με έτοιμα καταστήματα να διευρύνουν το γεωγραφικό τους αποτύπωμα αλλά και τον τζίρο τους.

Το «σκανάρισμα» της αγοράς από τους leaders

Η κινητικότητα είναι μεγάλη με τον leader  της αγοράς, τη  Σκλαβενίτης, να κλείνει το 2022 με την εξαγορά των τεσσάρων καταστημάτων της Γέγος και να ξεκινά τη νέα χρονιά με διαπραγματεύσεις για την εξαγορά της λαρισινής αλυσίδας σούπερ μάρκετ “A/S Αγορά”. Η ταμπέλα της Σκλαβενίτης πέρυσι ανέβηκε και  στα εννέα από τα 11 καταστήματα της τοπικής αλυσίδας των Ιωαννίνων SEP Markets (SEP «Σίμος Γερ. Παπαδόπουλος Α.Ε.») τα οποία εξαγόρασε τον περασμένο Απρίλιο.

Τον χορό των εξαγορών άνοιξε το 2023 η Μασούτης με την αγορά των δύο καταστημάτων της Γέγος σε Αργυρούπολη και Κερατέα, τα οποία δεν πέρασαν στο χαρτοφυλάκιο της Σκλαβενίτης. Ηδη έχει ανεβάσει ταμπέλες στα νέα καταστήματα και το ενδιαφέρον για εξαγορές παραμένει έντονο. Υπενθυμίζεται ότι η αλυσίδα σούπερ μάρκετ με επικεφαλής τον Γιάννη Μασούτη ήταν ο leader της χρονιάς πέρυσι σε ό,τι αφορά τον αριθμό των εξαγορών.

Η βορειοελλαδίτικη εταιρεία προχώρησε στην  εξαγορά του 50% της συνεταιριστικής αλυσίδας ΣΥΝ.ΚΑ. Μια στρατηγική συνεργασία, που άνοιξε στη Μασούτης τη δυνατή αγορά της Κρήτης ενώ παράλληλα της έδωσε πρόσβαση σε νησιά των Κυκλάδων, του Ιονίου και των Δωδεκανήσων.  Η «προίκα» του ΣΥΝ.ΚΑ στη Μασούτης είναι κοντά στα 190 εκατ. ευρώ. Στην εκπνοή του 2022 η Μασούτης προχώρησε σε άλλο ένα deal για την εξαγορά των 10 από τα 15 καταστήματα της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Family ενώ είχε προηγηθεί η εξαγορά της μικρότερης αλυσίδας Αφοί Ιωάννου Δεναξά με τρία καταστήματα σε Αθήνα, Μύκονο και Σαντορίνη. Κινήσεις που αυξάνουν το γεωγραφικό της αποτύπωμα, το δίκτύο της και τον τζίρο της περίπου κατά 40 εκατ. ευρώ.

Στους ίδιους ρυθμούς κινήθηκε και η ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, η οποία με δύο deals το 2022 έβαλε πλώρη για το top 5 των ισχυρών του λιανεμπορίου. Η πρώτη εξαγορά ήταν της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες, η οποία δίνει «προίκα» στην εταιρεία των αδελφών Κρητικού τζίρο περί τα 100 εκατ. ευρώ, 52 ιδιόκτητα καταστήματα και τη διαχείριση των εμπορικών σημάτων Ηλιος, Πρόοδος και Ελληνικά Μάρκετ που λειτουργούν υπό το καθεστώς του franchise, ένα δίκτυο που αριθμεί περισσότερα από 300 καταστήματα και η δεύτερης της αλυσίδας Μαθιουδάκης στην Κρήτη με 17 επιπλέον καταστήματα σε Χανιά Ηράκλειο και Ρέθυμνο. Με τις κινήσεις εξαγοράς και τους ρυθμούς ανάπτυξης που καταγράφει η αλυσίδα σούπερ μάρκετ ο τζίρος της το 2023 εκτιμάται ότι θα φτάσει στα 620 εκατ. ευρώ.

Από την άλλη πλευρά ο όμιλος Metro μένει προς το παρόν μακριά από εξαγορές. Εχει επιλέξει την επέκταση στη μικρή λιανική με την ανάπτυξη του δικτύου franchise και με στόχο την ανάπτυξη 85 και πλέον καταστημάτων σε βάθος τριετίας και 280 στη δεκαετία.

Ωστόσο η διοίκηση δεν είναι αρνητική στο ενδεχόμενο εξαγορών. «Είμαστε πιο επιλεκτικοί και πιο… παράξενοι, θα μπορούσε να πει κανείς», δήλωσε πρόσφατα ο επικεφαλής της αλυσίδας, Αριστοτέλης Παντελιάδης. Όπως είπε σχετικά με το ενδεχόμενο μελλοντικών εξαγορών, η εταιρεία αναζητά ευκαιρίες αλλά με συγκεκριμένες προδιαγραφές.

«Δυσκολευόμαστε σήμερα να βρούμε καταστήματα που έχουν κατάλληλο μέγεθος και να είναι στο δικό μας format. Οι περισσότερες μικρομεσαίες αλυσίδες έχουν μικρά καταστήματα. Δεν λέω ότι είναι κακά, αυτοί μπορεί να τα δουλεύουν καλά. Εμείς γι’ αυτό μπαίνουμε και στο franchising με τα μικρότερα καταστήματα. Έχουμε τα μάτια μας ανοικτά, αλλά είμαστε πιο στοχευμένοι» τόνισε χαρακτηριστικά.