Χρειάστηκε σχεδόν ένας αιώνας, ένα αποτυχημένο σχέδιο διάσωσης και η… επέλαση του walkman για να βρεθούν με το ένα πόδι έξω από το προσκήνιο του επιχειρείν οι διάδοχοι του Κωνσταντίνου Ελευθερουδάκη, που δημιούργησε στις αρχές του 20ου αιώνα το μεγαλύτερο βιβλιοπωλείο της Αθήνας.

Ο Κωνσταντίνος Ελευθερουδάκης εργάστηκε στο διεθνές βιβλιοπωλείο Μπεκ και Μπαρτ στην οδό Μητροπόλεως, και το 1898 κατάφερε να συνεταιριστεί μαζί τους. Έπειτα από 20 χρόνια το βιβλιοπωλείο ανήκε μόνο στον Ελευθερουδάκη. Πρόκειται για τον άνθρωπο που συνέθεσε την πρωτοποριακή ελληνική εγκυκλοπαίδεια των 24 τόμων.

Από το λουκέτο στο eshop

Η ιστορία της κατάρρευσης είχε αρχίσει να γράφεται παράλληλα με την έναρξη της δεκαετούς οικονομικής κρίσης, αφήνοντας μία από τις πιο γνωστές αλυσίδες βιβλιοπωλείων με μόλις 4 καταστήματα.

Το λουκέτο που οδήγησε σε μία νέα εποχή, όπως την ονόμαζε η τρίτη γενιά, ήρθε στις 30 Σεπτεμβρίου του 2016, όταν μετά από σχεδόν 100 χρόνια στο χώρο του βιβλίου και 21 χρόνια στο κέντρο της Αθήνας, έκλεισε το ιστορικό κατάστημα της οδού Πανεπιστημίου.

Σε ανακοίνωσή της, η Σοφίκα Ελευθερουδάκη, μία από τις δύο εγγονές του ιδρυτή του βιβλιοπωλείου ανέτρεξε στις αλλαγές που έφερε το… βίντεο στον κινηματογράφο. Τότε, μεταξύ άλλων, έλεγε πως «Αρχικά, υπήρχε ο βωβός κινηματογράφος. Ακολούθησαν οι πρώτες ομιλούσες ταινίες και ελάχιστοι πίστεψαν στο μέλλον τους. Τελικά όμως, επέζησαν. ‘Επειτα, ανακαλύψαμε το βίντεο και αρχίσαμε να νοικιάζουμε ταινίες.

[…] Όμως οι κινηματογράφοι άλλαξαν – και επέζησαν. Πολλοί από μας μεγαλώσαμε με τα 45άρια και τα 33 LP μουσικής. Ακολούθησαν οι κασέτες, ακόμη και οι ειδικές κασέτες αυτοκινήτου. Τα Walkmans των 80’ς έδωσαν τη σειρά τους στα ipods και αυτά έγιναν με τη σειρά τους κάτι άλλο. Το περιτύλιγμα άλλαξε, το προϊόν παρέμεινε.

[…]Στο χώρο του βιβλίου, για πολλά χρόνια δε φαινόταν να αλλάζει τίποτα. Ώσπου έγινε η επανάσταση με το πρώτο μεγάλο ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο. Ακολούθησαν τα ηλεκτρονικά βιβλία. Ο κόσμος έλεγε ότι ήρθε το τέλος του χάρτινου βιβλίου».

Με αυτά τα λόγια, η ίδια ανακοίνωνε τη συνέχιση της λειτουργίας της εταιρείας, μέσα από το ηλεκτρονικό κατάστημα books.gr.

Η επιχειρούμενη υπαγωγή στον Πτωχευτικό Κώδικα και το πρώτο σφυρί του Π. Ψυχικού

Το να μείνει η αλυσίδα χωρίς φυσικό κατάστημα, «αλλάζοντας το περιτύλιγμα» ήταν κάτι που δε μπορούσε να προβλέψει το 1962 ο γιος του ιδρυτή, Γιώργος Ελευθερουδάκης, όταν ανέλαβε τα ηνία του βιβλιοπωλείου που άλλαξε τον αθηναϊκό αέρα, χάρη στον πατέρα του. Ο Γιώργος Ελευθερουδάκης ανέπτυξε την μηχανογράφηση της εταιρείας και τη τμήματος επιστημονικού ξενόγλωσσου τμήματος.

Μετά τον πρόωρο θάνατό του, το 1968, η επιχείρηση πέρασε στα χέρια της συζύγου του Βιργινίας, του γένους του Κωνσταντίνου Γκίνη, ανακτορικού αρχιτέκτονα, που γνώρισε τον σύζυγό της σε μία παρέα κοινή με τη Μαρίκα Μητσοτάκη. Δημιούργημα της ίδιας ήταν το το πρώτο υποκατάστημα στον Πύργο Αθηνών.

Το 2015 έγινε η πρώτη προσπάθεια διάσωσης της εταιρείας που είχε ήδη πάρει την κατιούσα. Το 2012 ο κύκλος εργασιών της είχε κατέλθει στα 4 εκατ. ευρώ από 9,5 που ήταν ένα χρόνο πριν, πτώση της τάξης του 56% σε ετήσια βάση. Οι καθαρές ζημιές της είχαν φτάσει τα 3,4 εκατομμύρια ευρώ.

Το επιχειρηματικό σχέδιο προέβλεπε υπαγωγή στις ευεργετικές διατάξεις του άρθρου 106Β του Πτωχευτικού Κώδικα, χωρίς πάντως αυτό το σχέδιο να ευοδωθεί.

Η τελευταία πράξη είναι ο πλειστηριασμός τριών ακινήτων ιδιοκτησίας της Βιργινίας Ελευθερουδάκη και των δύο θυγατέρων της, Μαρίνας και Σοφίκας. Το σφυρί θα χτυπήσει στις 25 Μαΐου για τρία διαμερίσματα και ένα δώμα στο Παλαιό Ψυχικό, με επισπεύδουσα την Alpha Bank. Οι ιδιοκτησίες βρίσκονται σε οικόπεδο 731,25 τ.μ. και αφορούν, συγκεκριμένα, σε

  • ένα διαμέρισμα του πρώτου ορόφου, το οποίο ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στην Μαρίνα Ελευθερουδάκη και έχει επιφάνεια 199,65 τ.μ. και τιμή πρώτης προσφοράς 426.700 ευρώ,
  • ένα διαμέρισμα του δεύτερου ορόφου, το οποίο ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στην Σοφία Ελευθερουδάκη και έχει επιφάνεια 199,65 τ.μ., με την τιμή εκκίνησης να ανέρχεται στα 437.900 ευρώ,
  • μια οριζόντια ιδιοκτησία-διαμέρισμα του υπερυψωμένου ισογείου στην ίδια οικοδομή, που είναι υπό την ιδιοκτησία της Βιργινίας Ελευθερουδάκη. Το εν λόγω ακίνητο έχει συνολική επιφάνεια 141 τ.μ., με την τιμή πρώτης προσφοράς να έχει οριστεί σε 305.300 ευρώ και
  • ένα δώμα του τρίτου ορόφου, ιδιοκτησίας της Βιργινίας Ελευθερουδάκη, το οποίο έχει επιφάνεια 34 τ.μ.. Εκπλειστηριάζεται προς 85.800 ευρώ.

Όλα τα ακίνητα φέρουν βάρη που ξεπερνούν τα 3 εκατ. ευρώ σε δημόσιο, τράπεζες και ιδρύματα.

Διαβάστε επίσης

Άγριος εκδοτικός πόλεμος. Αθηνά Σοκόλη σε Σοφίκα Ελευθερουδάκη: “Φέσωσες προμηθευτές και εργαζόμενους”