Το Metropolitan Hospital εταίρος στην κοινοπραξία I3LUNG, ένα έργο χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ, που προωθεί την εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης στην εξατομικευμένη αντιμετώπιση του καρκίνου.

Μια μεγάλη τιμή που συνοδεύεται από μεγαλύτερη ευθύνη αποτελεί η επιλογή του Metropolitan Hospital ως εταίρου στην κοινοπραξία των 16 από τους καλύτερους ευρωπαϊκούς και διεθνείς φορείς που θα ενώσουν τις δυνάμεις τους σε μια συλλογική προσπάθεια με στόχο την ανάπτυξη ενός εργαλείου Τεχνητής Νοημοσύνης (Artificial Intelligence, AI) που θα αποτελέσει επανάσταση στην αντιμετώπιση του καρκίνου.

Η Δ’ Ογκολογική Κλινική & Πρότυπο Κέντρο Κλινικών Μελετών του Metropolitan Hospital, που διευθύνει η δρ Ελένη Λινάρδου, Παθολόγος-Ογκολόγος, Διδάκτωρ του Imperial College London, επιλέχθηκε ως ένα από τα κέντρα που συγκροτούν την κοινοπραξία I3LUNG, που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (the European Commission, Horizon Europe program) για την προώθηση της εφαρμογής εξατομικευμένης ιατρικής περίθαλψης με βάση την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) για ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα.

Η ερευνητική πρωτοβουλία I3LUNG στοχεύει στη δημιουργία ενός εργαλείου λήψης αποφάσεων αιχμής που θα υποστηρίζει τόσο τον κλινικό ιατρό όσο και τον ασθενή στην επιλογή του καλύτερου σχεδίου θεραπείας για τον καρκίνο του πνεύμονα, όντας προσαρμοσμένο στις συγκεκριμένες ανάγκες και την κατάσταση του κάθε ασθενούς ξεχωριστά.

Για να επιτευχθεί αυτό, το έργο θα χρησιμοποιήσει μεθοδολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης [Artificial Intelligence (AI), Deep and Machine Learning methodologies (DL and ML)] για να αναλύσει ένα ευρύ φάσμα πληροφοριών, όπως βασικά κλινικά χαρακτηριστικά του ασθενούς, δεδομένα ραδιομικής ανάλυσης (radiomics) και διαθέσιμα βιολογικά χαρακτηριστικά του όγκου. Όλα αυτά τα δεδομένα θα προέλθουν από την αναδρομική ανάλυση 2.000 ασθενών από πολλαπλά ευρωπαϊκά κέντρα, μαζί με την συμμετοχή 200 νέων ασθενών σε μια προοπτική μελέτη για τη δημιουργία νέων βιολογικών πολυομικών* δεδομένων (multiomics) όπως: φορτίο μεταλλάξεων όγκου (tumor mutational burden), ταυτοποίηση ανοσολογικού προφίλ στην κυκλοφορία (immune circulating profiling), ψηφιακή παθολογοανατομική (digital pathology), μικροβίωμα του εντέρου (gut microbiome), ραδιομική, και άλλες ‘-ομικές’ προσεγγίσεις.

Παράλληλα, θα διεξαχθεί μια ψυχολογική μελέτη που θα ενσωματώσει τις εμπειρίες και τις προτιμήσεις των ασθενών ως ένα επιπλέον παράγοντα για την ανάπτυξη ενός εργαλείου λήψης αποφάσεων από κοινού με τον ασθενή. Έξι εξαιρετικά κλινικά κέντρα ογκολογίας από όλο τον κόσμο (Ιταλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ισπανία, Ισραήλ, ΗΠΑ) συμμετέχουν σε αυτές τις διαδικασίες συλλογής δεδομένων. Η Δ’ Ογκολογική Κλινική και το Πρότυπο Κέντρο Κλινικών Μελετών του Metropolitan Hospital έχει οριστεί ως o συντονιστής για τη συλλογή των κλινικών δεδομένων απ’ όλα τα κέντρα.

«Σκοπός του I3LUNG είναι να καλύψει μια βασική κλινική αναγκαιότητα στην αντιμετώπιση του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα (MMKΠ), αυτή της έλλειψης προβλεπτικών βιοδεικτών για την ανταπόκριση ασθενών στην ανοσοθεραπεία (IO).

Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι η κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο στους άνδρες και η δεύτερη στις γυναίκες, με 370.000 θανάτους το 2020 μόνο στην Ευρώπη. Η νέα θεραπευτική στρατηγική της ανοσοθεραπείας έχει αλλάξει δραματικά τον τρόπο που θεραπεύουμε τον καρκίνο του πνεύμονα, φέρνοντας μια επανάσταση σε όλες τις γραμμές θεραπείας ασθενών με μεταστατικούς όγκους χωρίς στοχευόμενη μετάλλαξη και στην πρώτη γραμμή χρησιμοποιείται είτε ως μονοθεραπεία είτε σε συνδυασμό με κλασσική χημειοθεραπεία. Ωστόσο, μόνο το 30-50% των ασθενών εμφανίζει μακροχρόνια ανταπόκριση, ενώ έως σήμερα δεν έχουμε έναν ιδανικό προβλεπτικό βιοδείκτη για την έκβαση ενός ασθενούς σε ανοσοθεραπεία. Τα τελευταία χρόνια, η επανάσταση στις μεθοδολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης δημιούργησε την εξαιρετικά συναρπαστική ευκαιρία να χρησιμοποιηθεί ένα ολοκαίνουργιο σύνολο εργαλείων για την αξιολόγηση του τεράστιου όγκου δεδομένων που παράγονται από κλινικές δοκιμές και μεταφραστικές έρευνες», επισημαίνει η ιατρός.

Για τον σκοπό αυτό το I3LUNG σχεδιάζει να αναπτύξει μια ευρωπαϊκή -και όχι μόνο- πλατφόρμα που θα αξιοποιήσει όλα τα νέα εργαλεία για να αντιμετωπίσει την πολυπλοκότητα των διαθέσιμων δεδομένων για τους βιοδείκτες στον καρκίνο του πνεύμονα. Με τη σύνθεση και τη συσχέτιση των πληροφοριών από πολλαπλές πηγές βιολογικών και κλινικών πληροφοριών, θα βοηθήσει στην ανάπτυξη ενός συνόλου μεθόδων που θα επιτρέψουν με τη σειρά τους στους τεχνικούς εταίρους του έργου να κατασκευάσουν ένα νέο εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) που θα μπορεί να παρέχει εξατομικευμένες προβλέψεις για την αποτελεσματικότητα της ανοσοθεραπείας σε συγκεκριμένους ασθενείς και να προσφέρει προτάσεις για θεραπευτικές στρατηγικές, σε συντονισμό με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (ασθενείς, ογκολόγους, ερευνητές) και φυσικά την ανθρώπινη νοημοσύνη. Αυτό το εξατομικευμένο σχέδιο επιλογής θεραπευτικών πλάνων θα βελτιώσει τα αποτελέσματα της θεραπείας μέσω της καλύτερης αντιστοίχισης των ασθενών και της συγκεκριμένης κατάστασής τους με τις διαφορετικές διαθέσιμες θεραπείες και θα συμβάλει σημαντικά στη μείωση της οικονομικής επιβάρυνσης για τους πάσχοντες και, μακροπρόθεσμα, για τα συστήματα υγείας.

Στη φιλόδοξη αυτή συλλογική προσπάθεια ενώνουν τις δυνάμεις τους 16 από τους πλέον αξιόλογους ευρωπαϊκούς και διεθνείς φορείς: Fondazione IRCCS Istituto Nazionale dei Tumori (INT, Milan, Italy) που είναι και ο συντονιστής της Κοινοπραξίας με Κύριο Ερευνητή την Dr. Arsela Prelaj, Politecnico di Milano (POLIMI, Milan, Italy), Istituto di Ricerche Farmacologiche Mario Negri (IRFMN, Milan, Italy), Istituto Europeo di Oncologia (IEO; Milan, Italy), ML Cube (Milan, Italy), LungenClinic Grosshansdorf GmbH (GHD, Grosshansdorf, Germany), Universitaetsklikimum Hamburg-Eppendorf (UKE, Hamburg, Germany), Institut d’Oncologia Vall d’Hebron (VHIO, Barcelona, Spain), Medica Scientia Innovation Research (MEDSIR, Barcelona, Spain & New Jersey, USA), Metropolitan Hospital (Δ’ Ογκολογική Κλινική & Πρότυπο Κέντρο Κλινικών Μελετών, MH, Pireas, Greece), Shaare Zedek Medical Center (SZMC, Jerusalem, Israel), Katholieke Universiteit Leuven (KUL, Leuven, Belgium), Institutet for Halso-OCH Sjukvardsekonomi Aktiebolag (IHE, Lund, Sweden), the University of Chicago (UOC, Chicago, USA), Aalborg Universitet (AAU, Aalborg, Denmark), Lung Cancer Europe (LUCE, Bern, Switzerland).

«Οι συνεργάτες του I3LUNG θα έχουν ένα χρονοδιάγραμμα 5 ετών και έναν προϋπολογισμό 10 εκατομμυρίων ευρώ για να μετατρέψουν την υπόθεση του έργου τους σε ένα χειροπιαστό εργαλείο και μια νέα κλινική πραγματικότητα. Από όσο γνωρίζουμε, το I3LUNG είναι η πρώτη πλατφόρμα Τεχνητής Νοημοσύνης που θα συμπεριλάβει δεδομένα από έναν τόσο σημαντικό αριθμό ασθενών τόσο με αναδρομικό (2.000) όσο και με προοπτικό (200) τρόπο, συμπεριλαμβανομένης μιας τεράστιας ποικιλίας πολυομικών δεδομένων. Το Ι3LUNG αποτελεί μια καινοτόμο και πολλά υποσχόμενη τεχνολογία που θα παρέχει απαντήσεις στην κλινική ανάγκη ενσωμάτωσης δεδομένων μεταφραστικής έρευνας και χρήσης τεχνητής νοημοσύνης.

Στο Metropolitan Hospital είμαστε ενθουσιασμένοι που είμαστε μέρος αυτού του σημαντικού διεθνούς έργου, το οποίο οραματίζεται να δημιουργήσει νέες θεραπευτικές κατευθυντήριες γραμμές για την κλινική πρακτική στον καρκίνο του πνεύμονα και να υποστηρίξει την ανάπτυξη ψηφιακών διαγνωστικών εργαλείων στην ευρωπαϊκή βιομηχανία. Η αξιοποίηση της δύναμης της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ και ML) θα μπορούσε να αλλάξει τον τρόπο θεραπείας του καρκίνου και να ωθήσει το πρότυπο περίθαλψης προς μια πιο εξατομικευμένη προσέγγιση για κάθε ασθενή με καρκίνο ξεχωριστά. Η προσέγγιση που παρουσιάζεται στο I3LUNG θα μπορούσε στο εγγύς μέλλον να αποτελέσει τη βάση για περαιτέρω εφαρμογή των εργαλείων και των μεθοδολογιών σε όλους τους τύπους καρκίνου για τους οποίους οι ασθενείς είναι υποψήφιοι για ανοσοθεραπεία στην καθημερινή κλινική πρακτική.

Ανυπομονούμε να γίνουμε μέρος της ανάπτυξης ενός εργαλείου που θα μπορούσε να φέρει επανάσταση στην αντιμετώπιση του καρκίνου», καταλήγει η δρ Λινάρδου.