100 χρόνια Novo Nordisk: Το love story, η καινοτομία και τα φάρμακα για διαβήτη και παχυσαρκία που ξεπουλάνε

Πεπτίδια, βλαστοκύτταρα, προϊόντα τεχνολογίας mRNA και άλλες, πολλά υποσχόμενες καινοτόμες τεχνικές – που, αν όλα πάνε καλά, θα αλλάξουν τον τρόπο, με τον οποίο αντιμετωπίζεται ο διαβήτης, η παχυσαρκία και άλλα νοσήματα – επιστρατεύει η φαρμακοβιομηχανία Novo Nordisk.

Στην εκδήλωση για τα 100 χρόνια από την ίδρυση της δανέζικης εταιρείας – μια εκδήλωση στην οποία κρατήθηκαν ιδιαίτερα χαμηλοί τόνοι, λόγω του σιδηροδρομικού δυστυχήματος που συντάραξε τη χώρα – ο γενικός διευθυντής της Ολύμπιος Παπαδημητρίου έκανε μια ιστορική αναδρομή και επιπλέον αναφέρθηκε στο τι αναμένεται τα επόμενα χρόνια.

Ο ίδιος εργάζεται στην εν λόγω φαρμακευτική από το 1994. Όπως είπε, η Novo Nordisk είναι ηγέτης στην αντιμετώπιση του διαβήτη, αλλά αναπτύσσει και παρέχει φάρμακα για άλλες τρεις κατηγορίες νοσημάτων. Για την παχυσαρκία, για ορισμένα σπάνια νοσήματα και για κάποιες χρόνιες νόσους, όπως το Αλτσχάιμερ, τα καρδιαγγειακά, η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος και η χρόνια νεφρική νόσος.

«Επιτρέψτε μου να πω ότι… ξεπουλήσαμε, ήταν μια πολύ καλή χρονιά αυτή για εμάς», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Παπαδημητρίου.

Αναφερόμενος στο θέμα των ελλείψεων σε συγκεκριμένα σκευάσματα, όπως η εβδομαδιαία ένεση για τον διαβήτη – που, ειρήσθω εν παρόδω θεωρείται επαναστατική – ο κ. Παπαδημητρίου ανέφερε ότι το πρόβλημα είναι υπαρκτό και δεν αφορά μόνο στην Ελλάδα.

«Δεν συναντιέται η προσφορά με τη ζήτηση. Θα κλιμακώσουμε την παραγωγή μας, για να καλύψουμε τις ανάγκες. Ωστόσο κάνουμε έκκληση στους επαγγελματίες υγείας να δίνουν τα φάρμακα αυτά με βάση τις ενδείξεις τους. Όσο για το νέο φάρμακο για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, που κυκλοφορεί σε ορισμένες χώρες, δεν θα έρθει στη χώρα μας το 2023».

Το love story έφερε την ινσουλίνη

Έξω από την αίθουσα Βεργίνα σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, όπου έγινε η εκδήλωση για τον έναν αιώνα από την ίδρυση της εταιρείας, υπήρχε έκθεση φωτογραφιών με στιγμές – ορόσημο της πορείας της. Στο πλαίσιο, δε, της ενημερωτικής εκδήλωσης, προβλήθηκε και μια σύντομη ταινία, στην οποία μιλούσαν στελέχη της Novo Nordisk και ιστορικοί.

Μάθαμε, λοιπόν, ότι, εν πολλοίς, η ανάπτυξη της ινσουλίνης στην Ευρώπη ξεκίνησε από μια… ιστορία αγάπης.

Η Marie Krogh, μια γιατρός που είχε διαβήτη, ήταν εκείνη που συνειδητοποίησε τη σημασία της ανακάλυψης της ινσουλίνης. Έπεισε τον σύζυγό της, τον Δανό νομπελίστα August Krogh να ταξιδέψουν στον Καναδά και να ζητήσουν την άδεια να παραγάγουν την ινσουλίνη στη Δανία. Επέστρεψαν από το ταξίδι τους στο Τορόντο το 1922, με το δικαίωμα να παραγάγουν το νέο φάρμακο.

Το φάρμακο παρασκευάστηκε μέσα σε τρεις μόλις μήνες με παγκρέατα ζώων και το επίτευγμα είχε ξεκάθαρα οικογενειακό χαρακτήρα. Τον Μάρτιο του 1923 οι πρώτοι ασθενείς έλαβαν την ινσουλίνη, η οποία αναπτύχθηκε από τον Krogh και τον συνεργάτη του Hans Christian Hegedorn. Η πρώτη ένεση απέτυχε, ωστόσο, μιας και ο ασθενής πέθανε.

Τι αλλάζει στη θεραπεία της παχυσαρκίας και του διαβήτη

Η μάχη για την ανάπτυξη νέων, εύχρηστων θεραπειών για τον διαβήτη και για την παχυσαρκία συνεχίζεται με εντατικούς ρυθμούς.

Οι πρώτες ενέσεις ινσουλίνης γίνονταν με τεράστιες γυάλινες σύριγγες, οι οποίες χρειάζονταν αποστείρωση, μια πολύ δύσκολη διαδικασία συνολικά. Το πρώτο στυλό ινσουλίνης κυκλοφόρησε στην αγορά το 1985 από τη Novo Nordisk και ήταν το breakthrough της εποχής.

Οι νέες τεχνικές υπόσχονται να αλλάξουν τον τρόπο, με τον οποίο αντιμετωπίζονται αυτά (και άλλα) νοσήματα.

«Στην παχυσαρκία οι υπάρχουσες θεραπείες επιτυγχάνουν μείωση του σωματικού βάρους κατά 17%. Στόχος μας είναι να φτάσουμε το 25%. Οι θεραπείες αυτές ουσιαστικά θα “καταργήσουν” τα χειρουργεία βαριατρικής.

Στον διαβήτη τύπου 1, στην τρέχουσα δεκαετία φαίνεται ότι θα σταματήσει να αντιμετωπίζεται με ινσουλίνη. Επιπλέον φέτος θα ξεκινήσουν κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους με βλαστοκύτταρα.

Θα αφορούν σε ασθενείς με Πάρκινσον, διαβήτη τύπου 1, καρδιακή ανεπάρκεια και εκφύλιση ωχράς κηλίδας.

Τέλος φέραμε τα πεπτίδια, που χορηγούνται και από το στόμα. Στην Ελλάδα, βέβαια, η συγκεκριμένη θεραπεία δεν είναι ακόμη διαθέσιμη. Ψάχνουμε να δούμε σε ποιες άλλες ασθένειες θα ωφελήσει η χρήση πεπτιδίων, πιθανά στην παχυσαρκία και στο Αλτσχάιμερ», τόνισε ο γενικός διευθυντής Ολύμπιος Παπαδημητρίου.

Η επένδυση στις κλινικές μελέτες

Η Novo Nordisk απασχολεί περίπου 54.400 εργαζόμενους σε 80 χώρες. Τα προϊόντα της κυκλοφορούν σε περισσότερες από 170 χώρες.

Η εταιρεία στην Ελλάδα απασχολεί περίπου 100 εργαζόμενους και αυτό, που κάνει, είναι εισαγωγή και διάθεση προϊόντων.

Μεγάλη σημασία δίνει στις κλινικές μελέτες, όχι μόνο για τα οικονομικά οφέλη που απορρέουν από αυτές, αλλά κυρίως για τα οφέλη που απολαμβάνουν οι ασθενείς, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να δοκιμάζουν νέες καινοτόμες θεραπείες.

Η εταιρεία διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα τμήματα κλινικών μελετών στη χώρα μας. Ξεκίνησε, δε, στον συγκεκριμένο τομέα με έναν εργαζόμενο το 2009 και πλέον απασχολεί 25.

Τη χρονική περίοδο 2016 – 2021 έγιναν 30 κλινικές μελέτες και η επένδυση έφθασε τα 13,5 εκατ. ευρώ. Το 13% του κύκλου εργασιών παγκοσμίως αφορά στην έρευνα και ανάπτυξη.

Ωστόσο, όπως επεσήμανε ο κ. Παπαδημητρίου στην εκδήλωση για τα 100 χρόνια από την ίδρυση της Novo Nordisk, τα περισσότερα εμπόδια στις κλινικές μελέτες στην Ελλάδα τα φέρνουν τα κατά τόπους νοσοκομεία.

Η φαρμακοβιομηχανία:

• Διεξάγει κλινικές μελέτες σε πάνω από 50 χώρες.
• Παράγει το 50% του παγκόσμιου εφοδιασμού ινσουλίνης.
• 34+ εκατ. άτομα χρησιμοποιούν τα προϊόντα της για την αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη.
• 600+ εκατ. είναι o αριθμός των στυλό ινσουλίνης που έχουν παραχθεί.

Ένας αιώνας καινοτομίας – Ιστορική αναδρομή

1923 – Ίδρυση της Nordisk Insulinlaboratorium με στόχο την εμπορευματοποίηση της ινσουλίνης, ενός επαναστατικού φαρμάκου, που είχε μόλις ανακαλυφθεί από Καναδούς ερευνητές. Την ίδια χρονιά συστάθηκε και το ίδρυμα Nordisk.

1925 – Ίδρυση της Novo Terapeutisk Laboratorium από πρώην στελέχη της Novo Nordisk. Σκοπός και αυτών ήταν η παραγωγή και η διάθεση ινσουλίνης. Μεταξύ της Novo και της Nordisk υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός.

1930 – Η Novo και η Nordisk ίδρυσαν δύο νοσοκομεία, το Steno Memorial Hospital το 1932 και το Hvidøre Diabetes Sanatorium το 1938, με σκοπό την παροχή ειδικής ιατρονοσηλευτικής φροντίδας και την καλύτερη κατανόηση των αναγκών των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη.

1951 – Σύσταση του ιδρύματος της Novo.

1973 – Παραγωγή από τη Nordisk της πρώτης βιοσυνθετικής αυξητικής ορμόνης.

1985 – Λανσαρίστηκε το πρώτο στυλό ινσουλίνης με το όνομα NovoPen.

1989 – Συγχώνευση της Nordisk Insulinlaboratorium και της Novo Terapeutisk Laboratorium και δημιουργία της Novo Nordisk, με παράλληλη ενσωμάτωση και των αντίστοιχων ιδρυμάτων τους.

1992 – Συγχώνευση των δύο νοσοκομείων, που είχαν ιδρυθεί τη δεκαετία του 1930, δημιουργώντας το Steno Diabetes Center.

2019 – Έναρξη στρατηγικής “Circular for Zero”, υιοθετώντας μία κυκλική νοοτροπία για την επίτευξη μηδενικής περιβαλλοντικής επιβάρυνσης.

2020 – Έναρξη της στρατηγικής για την κοινωνική ευθύνη για τον σακχαρώδη διαβήτη “Defeat Diabetes”, εστιάζοντας τις προσπάθειες και τις συνεργασίες στη βελτίωση της πρόληψης, στην επέκταση της πρόσβασης στη φροντίδα και στην προώθηση της καινοτομίας για τη βελτίωση της ζωής.

Τέσσερις 10ετίες πρωτοπορίας στην Ελλάδα

Για πρώτη φορά το 1979 η Novo Nordisk δραστηριοποιήθηκε στην Ελλάδα με την διακριτική επωνυμία «Νόβο Ελλάς Φαρμακευτική Ε.Π.Ε.», εισάγοντας προϊόντα για τον σακχαρώδη διαβήτη.

Από τότε έως και σήμερα κατέχει ηγετική θέση στην ελληνική φαρμακευτική αγορά, αυξάνοντας διαρκώς το χαρτοφυλάκιό της.

Η εταιρεία φέρει την ονομασία Νόβο Νόρντισκ Ελλάς Ε.Π.Ε. από το 1991.

Πηγή φωτογραφιών: Novo Nordisk heritage site & Facebook Novo Nordisk Greece.

Διαβάστε επίσης: