Την υλοποίηση περίπου 400 έργων ΤΠΕ (Πληροφορικής και Επικοινωνιών) βασισμένων σε 6 στρατηγικούς άξονες παρέμβασης περιλαμβάνει η Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020 – 2025 (ΒΨΜ) που έχει καταρτήσει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και βρίσκεται σήμερα στην ατζέντα του υπουργικού συμβουλίου με εισηγητή τον υπουργό Κυριάκο Πιερρακάκη.

Όπως εκτιμάται με βάση τα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχει στη διάθεσή της η χώρα, ο προϋπολογισμός των έργων της ΒΨΜ είναι περί τα 7 δισ. ευρώ, ποσό μαμούθ το οποίο αν καταστεί δυνατό να απορροφηθεί θα αλλάξει τη μορφή της οικονομίας και κοινωνίας.

Οι βασικές παρεμβάσεις του Ψηφιακού Μετασχηματισμού ενσωματώνουν σειρά δράσεων και έργων που οργανώνονται σε έξι διακριτούς στρατηγικούς άξονες. Η συγκεκριμένη διάκριση κρίθηκε σκόπιμη με βάση τη φύση και το αντικείμενο των παρεμβάσεων, έτσι ώστε να αποτυπωθεί ευκρινώς ο τρόπος με τον οποίο θα υλοποιηθεί το σχέδιο δράσης για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην αξιοποίηση των αναδυόμενων τεχνολογιών για την ανάπτυξη προηγμένων λύσεων που θα υποστηρίξουν την υλοποίηση των στόχων του. Οι στρατηγικοί άξονες αναλύονται λεπτομερώς και είναι:

• Συνδεσιμότητα

• Ψηφιακές Ικανότητες και Δεξιότητες

• Ψηφιακός Μετασχηματισμός Επιχειρήσεων

• Ψηφιακές Δημόσιες Υπηρεσίες

• Ψηφιακή Καινοτομία

• Αξιοποίηση Προηγμένων Τεχνολογιών

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους σχεδιάζεται, υλοποιείται και διοικείται από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το οποίο μεταξύ άλλων αναλαμβάνει το στρατηγικό σχεδιασμό και τη διοίκηση παρεμβάσεων που υλοποιούν τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την εποπτεία, καταγραφή, ανασχεδιασμό και ψηφιοποίηση των διοικητικών διαδικασιών στο Δημόσιο Τομέα.

Παράλληλα δημιουργείται και Συντονιστική Επιτροπή Ψηφιακού Μετασχηματισμού η οποία έχει ως αποστολή το συντονισμό της εφαρμογής της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού για την αποτελεσματική υλοποίηση των βασικών παρεμβάσεών της στο σύνολο του δημόσιου τομέα, διατυπώνοντας παράλληλα προτάσεις προς τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης για την επικαιροποίησή της.

Η Συντονιστική Επιτροπή διακρίνεται σε Ολομέλεια και Τμήματα. Στην Ολομέλεια, η οποία αποτελείται από όλους τους Γενικούς και Ειδικούς Γραμματείς της Κυβέρνησης, προεδρεύει ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με απόφαση του οποίου ορίζεται ο αναπληρωτής του.

Τα Τμήματα καθορίζονται ανά τομείς πολιτικής με απόφαση του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης και αποτελούνται κατά περίπτωση από Γενικούς ή Ειδικούς Γραμματείς, Υπεύθυνους Ψηφιακών Δράσεων, επικεφαλής φορέων και οργανισμών του δημόσιου τομέα και εμπειρογνώμονες – ιδιώτες, εφόσον κρίνεται αναγκαίο.

Όπως τονίζεται στον επίλογο του πολυσέλιδου κειμένου, υπάρχουν δύο λόγοι που μας επιτρέπουν να ατενίζουμε το μέλλον με σιγουριά: Ο πρώτος έχει να κάνει με τη χρηματοδότηση. Οι ευρωπαϊκοί πόροι που εξασφάλισε η χώρα μας για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας από το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και το νέο ΕΣΠΑ, μαζί με τα χαμηλά επιτόκια δανεισμού και την πληθώρα άλλων δομών χρηματοδότησης έργων σαν αυτά που περιγράφονται στη ΒΨΜ, εγγυώνται ότι στο επόμενο διάστημα θα μπορέσουν να χρηματοδοτηθούν δράσεις και έργα που στο παρελθόν ήταν ανέφικτο να υλοποιηθούν – και μάλιστα ταυτόχρονα.

Ο δεύτερος λόγος είναι η ίδια η ΒΨΜ. Γιατί εκτός από ένα ρεαλιστικό οδικό χάρτη με τα απαραίτητα έργα που πρέπει να γίνουν, τα κρίσιμα συστατικά επιτυχίας έχουν ήδη ενσωματωθεί: Η λειτουργική μεθοδολογία, με την οποία αυτά τα έργα θα σχεδιάζονται, θα υλοποιούνται και θα συντηρούνται στο μέλλον καθώς και η αρχιτεκτονική των πληροφοριακών συστημάτων που εγγυάται την λειτουργικότητα των έργων αυτών.

Στο κείμενο αναγνωρίζεται ότι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αφορούν στην υλοποίηση των έργων της ΒΨΜ σχετίζεται με τις διαδικασίες προμηθειών και την αξιολόγηση επενδυτικών σχεδίων που θα εφαρμοστούν στο πλαίσιο αυτής της υλοποίησης.

Σημειώνεται σχετικά ότι εκτός των ευρέως χρησιμοποιούμενων ανοικτών και κλειστών διαδικασιών δημόσιων διαγωνισμών, θα εξεταστεί η αξιοποίηση συμπληρωματικών εναλλακτικών εργαλείων που προβλέπονται θεσμικά, όπως για παράδειγμα, οι Συμφωνίες Πλαίσιο σε συνδυασμό με εξειδικευμένες εκτελεστικές συμβάσεις, οι Συμπράξεις Καινοτομίας, οι Συνεργατικοί Χώροι Δημιουργίας Θερμοκοιτίδων Επιχειρήσεων και οι Κρατικές Ενισχύσεις, τα οποία στοχεύουν σε μεθοδολογίες ευέλικτης υλοποίησης και καινοτομίας.

Σε ό,τι αφορά την κάλυψη μακροχρόνιων αναγκών θα εξεταστούν μοντέλα Συμβάσεων Παραχώρησης για παροχή υπηρεσιών και Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα για ανταποδοτικά και μη έργα. Ταυτόχρονα, μπορεί να επιλεγεί ανά περίπτωση η προμήθεια και υιοθέτηση από το Δημόσιο κάποιας έτοιμης ψηφιακής υπηρεσίας, αντί της υλοποίησης κάποιας ψηφιακής λύσης από την αρχή.

Για την υλοποίηση της ΒΨΜ, και όπου κρίνεται εφικτό, προτείνεται ακόμη και η υιοθέτηση ευέλικτης προσέγγισης υλοποίησης έργων, στο πλαίσιο που το επιτρέπει η ισχύουσα νομοθεσία περί Δημοσίων Συμβάσεων, η οποία αναλύεται ως εξής. Στο αρχικό στάδιο οι εμπλεκόμενες ομάδες (π.χ., επιχειρησιακές, απλούστευσης διαδικασιών, ανάπτυξης λογισμικού, υποστήριξης και παραγωγικής λειτουργίας, τελικών χρηστών), συμφωνούν μετρήσιμους προγραμματικούς στόχους, κάνουν την αρχική ανάλυση και το βασικό σχεδιασμό της λύσης εντός του πλαισίου του διαθέσιμου προϋπολογισμού, χρόνου και της αναμενόμενης ποιότητας. Η διαδικασία αυτή διαμορφώνει τη λίστα των αρχικών απαιτήσεων, ενώ παράλληλα γίνεται η ιεράρχηση αυτών, καθορίζονται τα κριτήρια αξιολόγησης και επιτυχίας, καθώς και τυχόν συνθήκες διακοπής της υλοποίησης.

Η υλοποίηση θα γίνεται σε επαναληπτικούς κύκλους, όπου κάθε ένας από αυτούς αποσκοπεί στην κάλυψη των σημαντικότερων απαιτήσεων που εκκρεμούν, σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα (π.χ. κάποιων εβδομάδων). Επίσης, σε κάθε κύκλο γίνεται έλεγχος και ανατροφοδότηση όσον αφορά τα αποτελέσματα από τις εμπλεκόμενες ομάδες. Η διαδικασία των ενδιάμεσων ελέγχων σε κάθε κύκλο εξασφαλίζει τον έγκαιρο εντοπισμό τυχόν προβλημάτων, τον προγραμματισμό διορθωτικών ενεργειών, την εκ νέου ιεράρχηση των απαιτήσεων με βάση την εξέλιξη της υλοποίησης και τον προσδιορισμό των υπολειπόμενων απαιτήσεων, επιδρώντας έτσι στον αρχικό σχεδιασμό και προγραμματισμό της υλοποίησης του έργου.

Στην αρχή κάθε κύκλου οι εμπλεκόμενες ομάδες συμφωνούν το αντικείμενο που θα υλοποιηθεί στον επόμενο κύκλο έως ότου μετά από επαναλήψεις, όλες οι σημαντικές απαιτήσεις ικανοποιηθούν επαρκώς.

Η διαδικασία αυτή διευκολύνει την ενσωμάτωση τροποποιήσεων που οφείλονται στο μεταβαλλόμενο εξωτερικό περιβάλλον, την καλύτερη κατανόηση και ανάλυση του προς επίλυση ζητήματος και τη συστηματική συνεργασία μεταξύ των εμπλεκομένων. Με βάση αυτή την προσέγγιση, η τελική λύση συντίθεται από επί μέρους διακριτά λειτουργικά τμήματα, το καθένα από τα οποία καλύπτει ένα υποσύνολο επιχειρησιακών απαιτήσεων.

Διαβάστε επίσης:

ΕΛΤΑ και αδειοδότηση επιχειρήσεων στο τραπέζι του Υπουργικού

Πιερρακάκης για ΚΕΠ: «Οι πολίτες μπορούν να κάνουν τα ραντεβού μέσω τηλεδιάσκεψης»

Κυριάκος Πιερρακάκης: Ραντεβού με SMS για εμβόλιο κατά του κορονοϊού