Με συγκρατημένη αισιοδοξία υποδέχθηκε ο ελληνικός κατασκευαστικός κλάδος και ειδικά οι μεγάλοι Όμιλοι τη λύση του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για το φλέγον ζήτημα της αύξησης των τιμών των κατασκευαστικών υλικών, η οποία λειτουργούσε ως μέγγενη για το σύνολο των υπό υλοποίηση δημόσιων έργων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, κομβικό ρόλο στην όλη διαδικασία διαδραμάτισε, καθ’ όλη τη διάρκεια του 2021, ο Γιώργος Καραγιάννης, τόσο από τη θέση του ως Γενικού Γραμματέα Υποδομών όσο και μετά την ανάληψη της θέσης του Υφυπουργού Υποδομών. Η αντιμετώπιση της εν εξελίξει κρίσης από τον ίδιο χαρακτηρίζεται «υποδειγματική», ενώ η συνεισφορά του στην εξεύρεση της απαραίτητης λύσης ήταν σημαντική.

Φυσικά, το πρόβλημα δεν έχει λυθεί πλήρως και η νέα υπουργική απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Κώστα Αχ. Καραμανλή, που δημοσιεύθηκε προχθές στο ΦΕΚ, αποτελεί το πρώτο σημαντικό βήμα στην αυτοματοποίηση της λειτουργίας ενός συστήματος που θα καταγράφει τις αυξήσεις στα κατασκευαστικά υλικά και την εκτόξευση των τιμών στις πρώτες ύλες.

Την άποψη εκφράζουν οι εργοληπτικές οργανώσεις που εκπροσωπούν τις μεγάλες εταιρείες, όπως ο Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών Ανωτέρων Τάξεων (ΣΤΕΑΤ) με Πρόεδρο τον Γεώργιο Συριανό που είναι και ταυτόχρονα  Διευθύνων Σύμβουλος της Άκτωρ Παραχωρήσεις, όσο και εκείνες που εκπροσωπούν μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις, όπως η ΠΕΔΜΕΔΕ και η ΠΕΣΕΔΕ.

Όσον αφορά τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες ενδεικτικό είναι το γεγονός πως πηγές προσκείμενες στον Όμιλο της ΑΒΑΞ χαρακτηρίζουν ως θετική την παραπάνω εξέλιξη, τονίζοντας πως η αγορά θα πάρει μία σημαντική «ανάσα».

Η πηγή του προβλήματος

Το κύριο πρόβλημα που αντιμετώπιζε ο κατασκευαστικός κλάδος στο σύνολό του είναι η σημαντική αύξηση των τιμών των υλικών και των πρώτων υλών, ως αποτέλεσμα της κρίσης της πανδημίας.

Η επίπτωση των αυξήσεων έγινε ιδιαίτερα αισθητή κατά το 2021, ενώ οι μεγάλοι Όμιλοι, όπως η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η Ελλάκτωρ, η ΑΒΑΞ, και η Intrakat, επισήμαναν το πρόβλημα σε όλες τις δημόσιες τοποθετήσεις τους και ανέμεναν τη λύση που θα έδινε το Υπουργείο Υποδομών.

Οι αυξήσεις επηρέαζαν σε σημαντικό βαθμό τους προϋπολογισμούς των εν εξελίξει έργων, καθώς οι ανάδοχοι καλούνταν  να ανταποκριθούν σε συμβάσεις οι οποίες υπεγράφησαν πριν από το μεγάλο κύμα ανατιμήσεων. Αυτό σημαίνει πως οι εταιρείες καλούνται να εκτελέσουν τα έργα με αυξημένο κόστος για τις ίδιες με σημαντική μείωση των εκτιμώμενων εσόδων τους. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι υλικά που είναι απαραίτητα για την υλοποίηση σημαντικών οδικών και κατασκευαστικών έργων κατέγραψαν αυξήσεις έως και 75% κατά το προηγούμενο διάστημα.

Ο κίνδυνος για την υλοποίηση των μελλοντικών έργων ήταν μεγάλος, καθώς οι εταιρείες ήταν σκεπτικές ως προς τη συμμετοχή τους στους διαγωνισμούς, ενώ δεν αποκλειόταν και το ενδεχόμενο καθυστέρησης της ολοκλήρωσής τους ή υποβάθμισης της ποιότητας κατασκευής.

Το Υπουργείο είχε εντοπίσει το πρόβλημα και, όπως δήλωναν ο Κώστας Αχ. Καραμανλής και ο Γιώργος Καραγιάννης, εργαζόταν εντατικά για την εύρεση λύσης εντός του 2021, η οποία και δόθηκε εν μέρει.

Η λύση του Υπουργείου Υποδομών και τα επόμενα βήματα

Μέσω της νέας υπουργικής απόφασης του Κώστα Αχ. Καραμανλή καταγράφεται πλέον και επίσημα το κύμα ανατιμήσεων στα υλικά και τις πρώτες ύλες. Μέσω αυτής, οι τεχνικές εταιρείες, που κλήθηκαν να πληρώσουν αυξημένα ποσά για τις συμβατικές εργασίες κατά τα τρία πρώτα τρίμηνα του τρέχοντος έτους, θα αποζημιωθούν μερικώς.

Επιπλέον, το Υπουργείο προχωρά το αμέσως επόμενο διάστημα στην ίδρυση της Εταιρείας Προδιαγραφών και Τιμολόγησης Τεχνικών Έργων και Μελετών, γνωστή και ως Παρατηρητήριο Τιμών. Σε αυτή θα συμμετέχει, το Υπουργείο, και ο ιδιωτικός τομέας μαζί με τους αρμόδιους φορείς και τις εργοληπτικές οργανώσεις  και στόχος της θα είναι η παρακολούθηση των αυξομειώσεων των τιμών υλικών και η τιμολόγηση των εργασιών των τεχνικών έργων.

Η νέα αυτή Εταιρεία θα λειτουργεί αυτόματα και δε θα χρειάζονται οι παρεμβάσεις της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας για την αντιμετώπιση παρόμοιων κρίσεων στο μέλλον, όπως συνέβη και τώρα. Με αποτέλεσμα να υπάρχει μία αυτό-ρύθμιση στις τιμές των υλικών και τις εκτιμήσεις των υπό δημοπράτηση έργων, όπως συμβαίνει ήδη και σε άλλες χώρες της Ευρώπης.

Η απόφαση του Κώστα Αχ. Καραμανλή αποτελεί ένα θετικό πρώτο βήμα για την πραγματοποίηση του παραπάνω στόχου, αλλά εκτιμάται πως θα χρειαστεί ένα εύλογο χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα να αναζητείται και μία μεσοπρόθεσμη λύση. Αυτή δεν είναι άλλη από την επανενεργοποίηση της Επιτροπής Διαπίστωσης Τιμών, η λειτουργία της οποίας έχει ήδη θεσπιστεί μέσω του υφιστάμενου νομικού πλαισίου, όπως αυτό ορίζεται στα άρθρα της μεταρρύθμισης του νόμου για τις δημόσιες συμβάσεις.

Διαβάστε επίσης

Γιώργος Καραγιάννης: Η Ελλάδα το 2022 θα γίνει ένα απέραντο εργοτάξιο – Ποια έργα θα δημοπρατηθούν άμεσα

Ανάσα για τα δημόσια έργα-Λύνεται το ζήτημα των αυξημένων τιμών υλικών