Οι υψηλές προσδοκίες που γέννησαν οι δύο εταιρείες Eli Lilly και Novo Nordisk, οι οποίες βρίσκονται πίσω από τα best seller Ozempic, Wegovy και Zepbound, έχουν αρχίσει να ανησυχούν τον κόσμο της αγοράς που εκτόξευσε τη κεφαλαιοποίησή τους στη σκιά εκτιμήσεων ότι ο χώρος του φαρμάκου κατά της παχυσαρκίας μπορεί να ξεπεράσει τα 100 δισ. δολάρια μέχρι στο 2030.

Οι προκλήσεις πλέον για τις δύο εταιρείες είναι πολλές και με τον ανταγωνισμό να αυξάνεται και όλο και περισσότερες εταιρείες να εκμεταλλεύονται «παραθυράκια» για να κλέψουν λίγη από την επιτυχία τους, ένας πόλεμος έχει ξεκινήσει, ώστε να παραμείνουν στην κορυφή.

Τα αντίγραφα που απειλούν τα κέρδη

Η εκρηκτική ζήτηση για τα θαυματουργά φάρμακα που πετύχαιναν εντυπωσιακή απώλεια κιλών μέσα σε λίγους μήνες, μειώνοντας παράλληλα τους κινδύνους καρδιαγγειακών νοσημάτων που συνδέονται με τη παχυσαρκία, οδήγησε σε σημαντικές ελλείψεις στην αγορά, με δεκάδες χιλιάδες ασθενείς να μην έχουν πρόσβαση στην φαρμακευτική τους αγωγή.

Αυτό άνοιξε τον δρόμο σε μία σειρά από φαρμακεία, εταιρείες τηλεϊατρικής αλλά και ιατρικών σπα να εκμεταλλευτούν ένα παραθυράκι, το οποίο επιτρέπει σε περιόδους έλλειψης να δημιουργήσουν αντίγραφα φάρμακα σε εξατομικευμένη μορφή για να εξυπηρετήσουν ασθενείς.

Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων είχε θεωρήσει ότι τα φάρμακα της Lilly βρίσκονται σε έλλειψη από τον Δεκέμβριο του 2022, επιτρέποντας σε φαρμακεία να παράγουν μαζικά αντίγραφα που συχνά πωλούνται μέσω εταιρειών τηλεϊατρικής και σπα απώλειας βάρους. Όταν ο FDA αφαίρεσε τον χαρακτηρισμό της έλλειψης στις 2 Οκτωβρίου, η άδεια αυτή ανακλήθηκε.

Νομικός πόλεμος

«Επειδή τα εγκεκριμένα από τον FDA φάρμακα της Lilly είναι πλέον διαθέσιμα, πρέπει να σταματήσετε αμέσως κάθε παραγωγή, πώληση, διανομή και εμπορία» των σύνθετων αντιγράφων, ανέφερε η Lilly σε επιστολές της προς τους κατασκευαστές και τους εμπόρους των αντιγράφων φαρμάκων απειλώντας με αγωγές.

Σύμφωνα άλλωστε με εκτιμήσεις, η αγορά του λεγόμενου compound farmacy στον κλάδο της απώλειας φαρμάκων μπορεί να αγγίξει σε κέρδη ακόμα και το 1 δισ. δολάρια.

Ένα ακόμα ατού γι’ αυτές τις εταιρείες είναι ότι δεν χρειάζονται τα φάρμακά τους να περνάνε από τους εξαντλητικούς ελέγχους και μελέτες –ιδιαίτερα χρονοβόρες- από τις οποίες πέρασαν σκευάσματα όπως το Ozempic ή κάποια βρίσκονται ακόμα όπως το πειραματικό χάπι κατά της παχυσαρκίας της Roche.

Οι υποστηρικτές τους πάντως σημειώνουν ότι είναι μια σημαντική εναλλακτική για τους αποκλεισμένους ασθενείς, έρμαια των ελλείψεων. Είναι επίσης σημαντικά φθηνότερα από τις ενέσεις που κοστίζουν ακόμα και πάνω από 1.000 δολάρια το μήνα.

Το στοίχημα της ασφάλισης

Ένα ακόμα πεδίο μάχης για τις δύο εταιρείες, η μία με έδρα τη Δανία και η άλλη με έδρα τις ΗΠΑ, είναι το μέτωπο με τις ασφαλιστικές εταιρείες.

Η Novo Nordisk έχει ήδη αντιμετωπίσει το μένος του αμερικανικού Κογκρέσου σχετικά με την υψηλή τιμή του, η οποία σε κάποιες περιπτώσεις ξεπερνάει τα 1.000 δολάρια.

Η Novo έχει κατηγορηθεί για υπόγειο lobbying με στόχο να πιέσει ώστε οι ασφαλιστικές εταιρείες και το  σύστημα κάλυψης φαρμάκων να συμπεριλάβει τα φάρμακά της στην στις λίστες της.

Τόσο η δανική εταιρεία όσο και η αντίπαλός της Eli Lilly έχουν συγκεντρώσει μία σειρά από μελέτες, όπου δείχνουν ότι τα φάρμακά τους είναι αποτελεσματικά σε μία σειρά από ασθένειες.

Η τιμή τους βέβαια, αποτελεί αγκάθι στις σχέσεις με τις ασφαλιστικές εταιρείες.

Τεράστιο το κόστος ασφάλισης

Σύμφωνα με ανάλυση του Κογκρέσου, η πρόσβαση των ηλικιωμένων Αμερικανών σε φάρμακα για την απώλεια βάρους μέσω του αμερικανικού προγράμματος Medicare θα κόστιζε 35 δισεκατομμύρια δολάρια σε διάστημα εννέα ετών.

Η διεύρυνση της κάλυψης των φαρμάκων για την απώλεια βάρους, όπως των best sellers της Eli Lilly και της Novo Nordisk, θα πρόσθετε 12,5 εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους στο αμερικανικό πρόγραμμα μέχρι το 2026, σύμφωνα με μια πολυαναμενόμενη ανάλυση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κογκρέσου που δημοσιεύθηκε την περασμένη Τρίτη. Το CBO εκτίμησε το κόστος των φαρμάκων από το 2026 έως το 2034.

Στην ίδια έκθεση σημειώνεται ότι το 2034, η Medicare θα δαπανήσει 7 δισεκατομμύρια δολάρια για φάρμακα απώλειας βάρους, ενώ θα εξοικονομήσει 1 δισεκατομμύριο δολάρια από τη βελτίωση της υγείας που σχετίζεται με αυτά τα φάρμακα.

Διαβάστε επίσης:

Ozempic: Το φάρμακο κατά της παχυσαρκίας είναι και το ελιξίριο της νιότης; Τι λένε οι ειδικοί

Zepbound: Γιατί ο ανταγωνιστής του Ozempic πουλάει φιαλίδια στη μισή τιμή; Ποιους ασθενείς αφορά

Ozempic: Κρας τεστ για το θαυματουργό φάρμακο κατά της παχυσαρκίας τα αποτελέσματα του β’ τριμήνου