Η σύμβαση παραχώρησης της Νέας Αττική Οδού στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ,  η αποχώρηση της Hochtief από την Ολυμπία Οδό, η επικείμενη παραχώρηση της Εγνατίας Οδού και το ενδιαφέρον της ΑΚΤΩΡ για νέες εξαγορές αναδιαμορφώνουν τον χάρτη των παραχωρήσεων στους ελληνικούς αυτοκινητοδρόμους, μέσα από τις οποίες  οι μεγάλοι των κατασκευών  ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, AKTOR, ΜΕΤΚΑ,  ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις και ΑΒΑΞ, προσβλέπουν σε σταθερές ροές και έσοδα ακόμα και σε καιρούς κρίσεων κάτι που δεν προσφέρει η «κυκλικότητα» των κατασκευών.

Την κούρσα των παραχωρήσεων οδηγεί αναμφισβήτητα η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η οποία μεταξύ των άλλων έχει στο χαρτοφυλάκιο της την Αττική Οδό και σύντομα και την Εγνατία, τα οδικά «χρυσορυχεία» της Ελλάδας.

1

Ειδικότερα, η μεγάλη κατασκευαστική συμμετέχει με ποσοστό 100% στις Νέα και Κεντρική Οδός. Με ποσοστό 75% στην «Νέα Εγνατία Οδό» και ποσοστό 100% στην εταιρεία «Νέα Αττική Οδός». Ποσοστό 55% κατέχει μέσω της εταιρείας ΠΑΣΙΦΑΗ ΟΔΟΣ Α.Ε., στην κατασκευή και λειτουργεία του έργου ΒΟΑΚ «Τμήματος Χερσόνησος – Νεάπολη» με ΣΔΙΤ και με ποσοστό 17% στην εταιρεία παραχώρησης της Ολυμπίας Οδού.

Υπολογίζεται πως από τις συμβάσεις της Αττικής Οδού και Εγνατίας Οδού, τα ετήσια λειτουργικά κέρδη της  εταιρείας θα ανέλθουν στα  600 εκατ. ευρώ δηλαδή 300 εκατ. ευρώ από κάθε σύμβαση.

Εγνατία Οδός

Επόμενο κομμάτι στο «πάζλ» των παραχωρήσεων είναι η ολοκλήρωση μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2025 της σύμβασης παραχώρησης της Εγνατίας Οδού, η οποία υπογράφηκε τον Μάρτιο του 2024 μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και  της εταιρείας ΝΕΑ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε., ως Παραχωρησιούχου και με τους μετόχους ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Α.Ε. και EGIS PROJECTS S.A., έναντι προσφοράς ύψους 1.496.100.000 ευρώ, η οποία προβλέπεται να επαναϋπολογιστεί με βάση τις προβλέψεις της σύμβασης παραχώρησης κατά την ημερομηνία έναρξης.

Η σύμβαση για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού και των τριών κάθετων οδικών αξόνων έχει διάρκεια τα 35 έτη, με τα ποσοστά της παραχώρησης να διαμορφώνονται σε 75% για την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ΑΕ και σε 25% για την EGIS PROJECTS SAS.

Όπως είχε δηλώσει και ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταικούρας, με την ολοκλήρωση της σύμβασης θα κλείσει η πολυετής διαδικασία για τη σύμβαση παραχώρησης της Εγνατίας Οδού, προκειμένου μέσα στη νέα χρονιά να ξεκινήσουν οι πρώτες εργασίες βαριάς συντήρησης.

Υπενθυμίζεται πως η κατασκευή του εν λόγω οδικού άξονα  υπολογίζεται με τα σημερινά δεδομένα στα 20 δισ. ευρώ για έναν άξονα των 700 χιλιομέτρων.

Ολυμπία Οδός

Μια αναμενόμενη εξέλιξη ήταν η αποχώρηση της Hochtief από την «Ολυμπία Οδό», τον Δεκέμβριο του 2024.

Με την αποχώρηση ο γερμανικός κολοσσός μεταβίβασε το ποσοστό του στους υπολοίπους μετόχους της Ολυμπίας Οδού και συγκεκριμένα στη γαλλική Vinci που το ποσοστό της αναδιαμορφώθηκε σε  36,03%, την ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις με 20,48% τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με 20,48% και στην ΑΒΑΞ Παραχωρήσεις με 23,01%.

Με την αποχώρηση της από την Ολυμπία Οδό γρήγορα υπήρχαν ψίθυροι περί «απόσχισής» της και από τη δεύτερη παραχώρηση που συμμετέχει, τον Αυτοκινητόδρομο Αιγαίου όπου είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος με 38,89%.

Η αποτίμηση της «Ολυμπίας οδού» υπολογίζεται πως ξεπερνά τα 591 εκατ. ευρώ.

Στο κάδρο των «μνηστήρων» είχε μπει και ο ΑΚΤΩΡ του οποίου η διοίκηση είχε υποστηρίξει πως βρίσκεται σε συζητήσεις για την απόκτηση συμμετοχής σε δύο ενεργές παραχωρήσεις χωρίς όμως να δείχνει το ποσοστό  της Hochtief.

Υπενθυμίζεται πως πρόσφατα ο διευθύνων σύμβουλος του ΑΚΤΩΡ Αλέξανδρος Εξάρχου αναφερόμενος στο κομμάτι των παραχωρήσεων μίλησε για νέες εξελίξεις που θα ανακοινωθούν σύντομα, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «Όπου θα υπάρξει ευκαιρία εξαγορών για παραχωρήσεις εμείς θα ενδιαφερθούμε».

Όπως είχε επισημάνει και στο παρελθόν στόχος είναι ένα ευρωπαϊκό μοντέλο ανάπτυξης στα χνάρια διεθνών ομίλων, τονίζοντας ότι η χρηματιστηριακή αξία των παραχωρήσεων είναι πολύ ελκυστικότερη από τις «παραδοσιακές» κατασκευαστικές.

Όπως έχει ειπωθεί ξανά, η εταιρεία σκοπεύει να συγκροτήσει ένα χαρτοφυλάκιο παραχωρήσεων με ορίζοντα ωρίμανσης το 2028 στοχεύοντας σε  EBITDA της τάξης 40 εκατ. ευρώ το 2030, με το ποσοστό συνεισφοράς στα λειτουργικά κέρδη του ομίλου να φτάνει το 9% την ίδια περίοδο.

Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου

Στον Αυτοκινητόδρομο Αιγαίου, συμμετέχουν επίσης η ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ, η ΑΒΑΞ και η VINCI. Εκεί ο γερμανικός όμιλος όπως είπαμε είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος με 38,89%, ενώ ακολουθεί η ΑΒΑΞ (23,61%), η ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις (22%) και η Vinci (15,28%).

Για την εν λόγω σύμβαση ψηφίστηκε νομοθετική ρύθμιση που επέτρεψε την αναχρηματοδότηση δανεισμού της «Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου», κάτι που για κάποιους θεωρείται το πρώτο βήμα για την αποχώρηση της Hochtief.

Υπενθυμίζεται πως η εν λόγω σύμβαση παραχώρησης λήγει το 2038 και η αποτίμηση μετά την αναδιάρθρωση και επιστροφή κεφαλαίου στους μετόχους υπολογίζεται  σε περίπου 500 εκατ. ευρώ.

 Γέφυρα Ρίο – Αντίρριο

Μετά τη πώληση του μεριδίου της ΑΒΑΞ από τη σύμβαση παραχώρησης στη «Γέφυρα Ρίο – Αντίρριο» τα «σκήπτρα» της γέφυρας Κρατούν Vinci,  και AKTOR ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ.

Η παραχώρηση λήγει το 2039 και το 2029 αποπληρώνεται το δάνειο των 370 εκατ., οπότε η  κοινοπραξία θα έχει μια δεκαετία υψηλών αποδόσεων μπροστά της.

Η γέφυρα του Ρίου -Αντιρρίου εγκαινιάστηκε στις 12 Αυγούστου του 2004 και συνιστά ένα έργο που κατέρριψε την «ηγεμονία» των πορθμείων και συντόμευσε την απόσταση κατά 45 λεπτά. Η παραχώρηση άρχισε το 1997 όταν και εξασφαλίστηκε η χρηματοδότηση του έργου με διάρκεια τα 42 έτη.

Νέα Αττική Οδός

Στις 4 Οκτωβρίου του 2024, ολοκληρώθηκε η καταβολή του εφάπαξ τιμήματος ύψους 3,27 δισ. ευρώ από τον όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ο οποίος αναδείχθηκε Προτιμητέος Επενδυτής στον διαγωνισμό που διενήργησε το ΤΑΙΠΕΔ για την παραχώρηση της Αττικής Οδού για 25 έτη, όπου τη σκυτάλη έδωσαν ΕΛΛΑΚΤΩΡ και ΑΒΑΞ.

Υπενθυμίζεται ότι λίγο αργότερα ακολούθησε και η απόκτηση ποσοστού 10%, από τη  Latsco Direct Investments Cyprus Limited που αποτελεί επενδυτικό σχήμα του Latsco Family Office, συμφερόντων κ. Μαριάννας Λάτση στην «Νέα Αττική Οδό».

Πρόκειται για το πρώτο μεγάλο «deal» στον χώρο των παραχωρήσεων το οποίο πραγματοποίησε η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.

Η συναλλαγή πραγματοποιήθηκε σε premium 15% έναντι της αρχικής δεσμευτικής επένδυσης που έχει ήδη καταβληθεί από την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.

Σημειώνεται πως σύμφωνα με τα όσα προβλέπει η σύμβαση παραχώρησης υπάρχει η δυνατότητα στον παραχωρησιούχο, να παραχωρήσει ποσοστό που μπορεί να φτάσει έως και το 49% των μετοχών του κατά τη διάρκεια της πρώτης πενταετίας.

ΒΟΑΚ

Μέσα στον χρόνο προβλέπεται η υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης του κεντρικού τμήματος του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), από τα Χανιά μέχρι το Ηράκλειο (μαζί με την προαίρεση για το τμήμα Κίσσαμος – Χανιά) με ανάδοχο τον όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ενώ η ολοκλήρωση κατάθεσης των δικαιολογητικών από τον ανάδοχο θα γίνει εντός του Ιανουαρίου.

Ωστόσο, υπενθυμίζεται πως ακόμα και αν οριστικοποιηθεί ο ανάδοχος, δεν θα έχει οριστικοποιηθεί το κόστος του οδικού άξονα το οποίο ήδη προσεγγίζει τα 2 δισ. ευρώ. και αυτό γιατί εκκρεμούν προσφυγές των δήμων Ηρακλείου και Μαλεβιζίου, που ζητούν αλλαγές σε κόμβους και άλλες παρεμβάσεις στο σχεδιασμό του ΒΟΑΚ.

Επιπλέον, το σχήμα παραχώρησης του ΒΟΑΚ, όπως αναφέρεται κατά καιρούς υπάρχει περίπτωση να διαφοροποιηθεί, και να ενταχθούν και άλλοι όμιλοι όπως η AKTOR, METKA και ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις.

Στα δύο άλλα τμήματα του ΒΟΑΚ, τα τμήματα Χερσόνησος – Νεάπολη (ΣΔΙΤ), των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, AKTOR και Νεάπολη – Αγ. Νικόλαος από την AKTOR, έχουν ξεκινήσει κάποιες αρχικές εργασίες με τα προβλήματα των απαλλοτριώσεων, τις δικαστικές καθυστερήσεις και τα περιβαλλοντικά ζητήματα να πάνε πίσω τα χρονοδιαγράμματα.

 Flyοver

Ανάδοχος της Περιφερειακής Οδού Θεσσαλονίκης είναι η ΑΒΑΞ Α.Ε. – ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε. και ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης η Κεδρηνός Λόφος Α.Ε.

Αντικείμενο της Σύμβασης Σύμπραξης είναι η μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή και παροχή Υπηρεσιών Λειτουργίας και Συντήρησης για την Εσωτερική Περιφερειακή Οδό Θεσσαλονίκης (Flyover), με τη συνολική χρονική διάρκεια της Σύμβασης Σύμπραξης να  έχει οριστεί στα 30 έτη, από τα οποία τα πρώτα τέσσερα αφορούν στην κατασκευαστική περίοδο και τα υπόλοιπα 26 αφορούν στην περίοδο παροχής υπηρεσιών λειτουργίας και συντήρησης του έργου.

Ο υπερυψωμένος αυτοκινητόδρομος FLYOVER αναμένεται να αναβαθμίσει το σύνολο της Ανατολικής Περιφερειακής Οδού της Θεσσαλονίκης και διαθέτει συνολικό μήκος 13,5 χλμ, 4 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση, 3 νέες υπόγειες σήραγγες και 10 γέφυρες, ένα  έργο ύψους 370 εκατ.

Αναφορικά με την αποτίμηση του υπό κατασκευή περιφερειακού αυτοκινητοδρόμου Θεσσαλονίκης «Flyοver»  αυτή υπολογίζεται στα 70 εκατ. ευρώ προς το παρόν.

Διαβάστε επίσης:

Κατασκευές: Πώς μοιράζεται η πίτα των μεγάλων έργων στους Big-4

ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ: Συζητάμε συνεχώς πιθανές επιλογές για την ΉΡΩΝ, μεταξύ των οποίων και με τη Motor Oil

Αλέξανδρος Εξάρχου (AKTOR): Τα σχέδια του oμίλου που χτίζουν ανεκτέλεστο 6 δισ. ευρώ