Novo Nordisk: H κατασκευάστρια του Ozempic ετοιμάζει το νέο super φάρμακο για την απώλεια βάρους

Η ένεση σεμαγλουτίδης που μπλοκάρει την όρεξη της Novo Nordisk, η οποία πωλείται με τις εμπορικές ονομασίες Ozempic και Wegovy, θα γίνει πιθανότατα το επόμενο έτος το φάρμακο με τις μεγαλύτερες πωλήσεις παγκοσμίως.

Άνοιξε μια αγορά που θα μπορούσε να φτάσει τα 130 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2030 και έχει πολιτιστική εμβέλεια ευρύτερη από οποιοδήποτε νέο φάρμακο μετά το Viagra.

Ωστόσο, για να διατηρήσει το προβάδισμά της στον καυτό τομέα της παχυσαρκίας, η Novo πρέπει να αποδείξει μέχρι τον Δεκέμβριο ότι διαθέτει κάτι ακόμη καλύτερο.

Ο αρχικός αντίπαλος της δανέζικης φαρμακοβιομηχανίας, η Eli Lilly & Co. έχει παρουσιάσει μια άλλη ένεση – το Zepbound, γνωστό και ως Mounjaro – που μέχρι στιγμής έχει δείξει ακόμη μεγαλύτερη απώλεια βάρους συγκριτικά με το Wegovy.

Αρκετές άλλες εταιρείες ακολουθούν το παράδειγμα τους με φάρμακα επόμενης γενιάς, συμπεριλαμβανομένων ενέσεων που θα μπορούσαν να είναι πιο αποτελεσματικές και απλών χαπιών που θα μπορούσαν να είναι ευκολότερα στη λήψη.

Και η σεμαγλουτίδη θα επηρεαστεί αφενός από τις διαπραγματεύσεις για τις τιμές στις ΗΠΑ το επόμενο έτος καθώς και από τη λήξη του ευρωπαϊκού διπλώματος ευρεσιτεχνίας έως το 2031.

Στην Κίνα, όπου η ουσία θα χάσει την προστασία του διπλώματος ευρεσιτεχνίας το 2026, οι πιθανοί διεκδικητές γενόσημων προϊόντων έχουν ήδη παραταχθεί προκειμένου να εισέλθουν στην αγορά.

Για να παραμείνει μπροστά, η Novo στρέφεται σε μια ένωση που ονομάζεται καγκριλιντίδη. Μαζί με τη σεμαγλουτίδη, η οποία επιβραδύνει την κίνηση της τροφής μέσω του πεπτικού συστήματος μιμούμενη μια ορμόνη που ονομάζεται GLP-1, η καγκριλιντίδη σχηματίζει ένα υβρίδιο που η εταιρεία ονομάζει CagriSema.

Η Novo στοιχηματίζει ότι το δίδυμο των δύο ουσιών θα βοηθήσει τους ασθενείς να χάσουν τουλάχιστον 25% του σωματικού τους βάρους. Αυτό θα το καθιστούσε την πιο αποτελεσματική θεραπεία μέχρι στιγμής, όσον αφορά τα κιλά που χάνονται σε μια μεγάλη κλινική δοκιμή – ενδεχομένως χωρίς να προκαλεί περισσότερες παρενέργειες από ότι το Wegovy μόνο του.

Οι επιστήμονες της εταιρείας πρότειναν μάλιστα ότι ο συνδυασμός μπορεί να βοηθήσει να προληφθεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των φαρμάκων για την παχυσαρκία, το φαινόμενο yo-yo, δηλαδή το φαινόμενο οι ασθενείς να ξαναπαίρνουν το χαμένο τους βάρος μόλις σταματήσουν το φάρμακο.

Η Novo διερευνά επίσης την αποτελεσματικότητα του CagriSema ως θεραπεία για τον διαβήτη τύπου 2.

Το κλειδί του νέου συνδυασμού είναι μια δεύτερη ορμόνη του εντέρου, η αμυλίνη, η οποία στοχεύεται από την καγκριλιντίδη. Ο επικεφαλής ανάπτυξης της Novo, Martin Holst Lange αναφέρθηκε στην αμυλίνη ως «η μυστική μου αγάπη» σε μια κλήση με αναλυτές τον Μάρτιο.

«Χωρίς να δίνω εγγυήσεις 100%, είμαι αρκετά σίγουρος ότι αυτό θα εξελιχθεί με πολύ ωραίο τρόπο», δήλωσε σε συνέντευξή του μια ημέρα αργότερα.

Πρόκειται για μια δελεαστική προοπτική, η οποία θα μπορούσε να εγκαινιάσει μια εντελώς νέα κατηγορία θεραπειών απώλειας βάρους.

Το CagriSema είναι το πρώτο σε μια σειρά σχεδίων ανάπτυξης φαρμάκων που βασίζονται στην αμυλίνη- άλλες εταιρείες με παρόμοια φάρμακα στα σκαριά, όπως η Zealand Pharma A/S και η Eli Lilly, θα παρακολουθούν με προσοχή την πρόοδό του.

Ωστόσο, με τα κέρδη της Novo να είναι προ των πυλών στις 6 Νοεμβρίου, ορισμένοι επενδυτές έχουν γίνει πιο επιφυλακτικοί.

Η μετοχή της εταιρείας έχει υποχωρήσει περίπου 25% από το υψηλό του Ιουνίου, καθώς έχει πληγεί από τους χαμηλότερους από τους αναμενόμενους αριθμούς συνταγογράφησης για το Wegovy και τις ανησυχίες για πιθανή πτώση από μια μεγάλη μελέτη του CagriSema που πρόκειται να γίνει γνωστή τον Δεκέμβριο.

Επειδή οι περισσότεροι επενδυτές αναμένουν επιτυχία και τα αποτελέσματα είναι κρίσιμα, μια νίκη μπορεί να ενισχύσει την αξία της εταιρείας σε κάποιο βαθμό.  Αντίθετα, η αποτυχία να ξεπεράσει τον υφιστάμενο ανταγωνισμό και αν οι παρενέργειες είναι πολύ χειρότερες από αυτές του Wegovy, η εταιρεία θα μπορούσε να δει περαιτέρω πτώση κατά 10%, επισημαίνει ο αναλυτής της UBS, Jo Walton.

Υπό πίεση

Εάν το CagriSema επιτύχει τον αυτο-οριζόμενο από τη Novo πήχη απώλειας βάρους 25%, θα δώσει στη δανέζικη εταιρεία ένα προβάδισμα σε μια κρίσιμη πτυχή της αγοράς παχυσαρκίας.

Το Zepbound της Eli Lilly – με το εμπορικό σήμα Mounjaro στην Ευρώπη για την παχυσαρκία, καθώς και στις ΗΠΑ για τον διαβήτη – έδειξε απώλεια βάρους περίπου 21% στην υψηλότερη δόση, ενώ το Wegovy της Novo έδειξε απώλεια βάρους περίπου 15%.

«Η Novo βρίσκεται υπό πίεση για να παραμείνει στην αγορά», καθώς στον τομέα κυριαρχούν όλο και περισσότερο φάρμακα που μιμούνται περισσότερες από μία ορμόνες του εντέρου, δήλωσε ο Matthias Tschöp, διευθύνων σύμβουλος του ερευνητικού ινστιτούτου Helmholtz του Μονάχου.

«Το CagriSema μπορεί να προσφέρει αυτή τη δυνατότητα», δήλωσε.

Το Wegovy μιμείται το GLP-1, το οποίο το σώμα παράγει φυσικά μετά το φαγητό.

Το Zepbound στοχεύει επίσης στο GLP-1, αλλά προσθέτει και μια δεύτερη ορμόνη που ονομάζεται GIP. Ο Tschöp δήλωσε ότι οι ασθενείς που λαμβάνουν αυτού του είδους την ένωση διπλής δράσης μπορούν γενικά να χάσουν περισσότερο βάρος από εκείνους που λαμβάνουν μόνο GLP-1, με συγκρίσιμες παρενέργειες.

Μια δοκιμή αντιπαραβολής του Zepbound και του Wegovy που αναμένεται να δώσει αποτελέσματα μέχρι το τέλος του έτους μπορεί να το δείξει αυτό με βεβαιότητα.

Η Eli Lilly πηγαίνει ήδη ένα βήμα παραπέρα με ένα φάρμακο τριπλού συνδυασμού, τη ρετατρουτίδη, που προσθέτει μια τρίτη ορμόνη, τη γλυκαγόνη, στο μείγμα.

Σε μια μελέτη ρετατρουτίδης με 338 άτομα πέρυσι, οι ασθενείς έχασαν έως και περίπου 24% του βάρους τους στις υψηλότερες δόσεις. Η αμερικανική φαρμακοβιομηχανία αρνήθηκε να σχολιάσει, αναφέρει το Bloomberg.

Εάν το Wegovy και το Zepbound μπορούν ήδη να βοηθήσουν τους ασθενείς να χάσουν τόσο πολύ βάρος, κάποιοι μπορεί να αναρωτηθούν γιατί χρειάζεται ακόμη περισσότερο.

Αλλά οι εμπειρίες των μεμονωμένων ασθενών μπορεί να διαφέρουν. Τα άτομα με διαβήτη θα χάσουν πιθανότατα λιγότερο βάρος με το Wegovy, δήλωσε ο Tschöp, και για τους ασθενείς με τους υψηλότερους δείκτες μάζας σώματος, η απώλεια 15% έως 20% του βάρους τους θα εξακολουθούσε να σημαίνει ότι ζουν με παχυσαρκία.

Στο μεταξύ, οι αριθμοί στη ζυγαριά δεν είναι ο μόνος παράγοντας που παίζει ρόλο. Τα φάρμακα με βάση το GLP-1 έχουν τεκμηριωμένο ιστορικό πρόκλησης ναυτίας, εμέτου, διάρροιας και άλλων δυσάρεστων γαστρεντερικών παρενεργειών.

Οι φαρμακοβιομηχανίες επιθυμούν να προσφέρουν μια εναλλακτική λύση που να είναι ευκολότερη στο χειρισμό και θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει λιγότερες επιπλοκές, όπως απώλεια μυών και ανάκτηση βάρους.

Σε αυτό το σημείο τα αποτελέσματα του CagriSema φέτος θα μπορούσαν να έχουν ακόμη ευρύτερες επιπτώσεις.

Αυξανόμενο ενδιαφέρον

Μετά το GLP-1, το GIP και τη γλυκαγόνη, η αμυλίνη είναι ο επόμενος μεγαλύτερος στόχος που διερευνάται για την απώλεια βάρους, δήλωσε ο Henrik Sillesen, επικεφαλής ιατρός της εταιρείας αναλύσεων υγείας Airfinity Ltd.

Τα θετικά αποτελέσματα «θα εδραιώσουν την αμυλίνη ως βιώσιμη θεραπευτική ουσία κατά της παχυσαρκίας», δήλωσε.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Zealand, Adam Steensberg, περιγράφει τη λήψη της αμυλίνης ως μια πιο ήπια εμπειρία από ένα φάρμακο GLP-1.

Ενώ ένα φάρμακο GLP-1 μπορεί να εξαλείψει την επιθυμία ενός ατόμου να φάει, η αμυλίνη το βοηθά να μείνει ικανοποιημένο για περισσότερο χρόνο, είπε σε μια συζήτηση νωρίτερα φέτος.

«Το βασικό μας σενάριο είναι ότι τα δεδομένα θα βγουν θετικά για τη Novo», δήλωσε τον περασμένο μήνα. «Ένα πράγμα που θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δούμε είναι αν η Novo παρουσιάσει δεδομένα σχετικά με τη διατήρηση των μυών, για τα οποία έχουμε δει μόνο προκλινικά σημεία δεδομένων μέχρι τώρα».

Οι επιστήμονες έδειξαν για πρώτη φορά την ικανότητα της αμυλίνης να μειώνει την κατανάλωση φαγητού το 1991, δήλωσε ο Thomas Lutz, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης.

«Για να το θέσουμε με απλά λόγια, όταν τρώμε ένα γεύμα νιώθουμε χορτάτοι και ευτυχισμένοι, ενώ όταν τρώμε ένα πολύ μεγάλο γεύμα μπορεί να νιώθουμε και αδιαθεσία», δήλωσε ο Lutz. «Το ερώτημα είναι, είναι όντως οι ίδιοι μηχανισμοί που απλώς υπερδιεγείρονται μετά από ένα μεγάλο γεύμα ή ενεργοποιούνται διαφορετικοί μηχανισμοί;»

Οι μέχρι στιγμής έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να επηρεάζουν διαφορετικούς μηχανισμούς – και ότι η αμυλίνη και το GLP-1 μπορεί να λειτουργούν σε διαφορετικούς πρωταρχικούς στόχους στον εγκέφαλο, είπε. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι η αμυλίνη έχει μικρότερη επίδραση στην πρόκληση ναυτίας.

Το πρώτο φάρμακο αμυλίνης εισήχθη στην αγορά πριν από περίπου 20 χρόνια. Ήταν όμως περίπλοκο στη λήψη και δεν κατάφερε να κερδίσει μεγάλη απήχηση. Στον ακαδημαϊκό κόσμο, η αμυλίνη αποτελεί εδώ και καιρό το δεύτερο βιολί σε σχέση με το GLP-1, δήλωσε ο Lutz.

Τώρα, το ενδιαφέρον αυξάνεται.

 Αν υποθέσουμε ότι οι δοκιμές είναι επιτυχείς, αναμένει ότι το CagriSema θα φτάσει στην αγορά κάποια στιγμή το 2026.

Κατασκευαστικά εμπόδια

Παρόλα αυτά, αυτό που λειτουργεί στους αρουραίους δεν έχει πάντα το ίδιο αποτέλεσμα στους ανθρώπους. Και ακόμη και αν το CagriSema είναι επιτυχημένο, η Novo θα αντιμετωπίσει άλλο ένα σημαντικό εμπόδιο: την κατασκευή.

Η δανέζικη φαρμακοβιομηχανία έχει ήδη αγωνιστεί για να καλύψει την παγκόσμια ζήτηση για το Wegovy και το Ozempic, την ένεση για τον διαβήτη που συχνά λαμβάνεται εκτός ετικέτας για την απώλεια βάρους.

Από την περασμένη εβδομάδα, το Wegovy δεν είναι πλέον σε έλλειψη στις ΗΠΑ. Ορισμένες δόσεις παραμένουν προσωρινά μη διαθέσιμες στη Δανία.

«Σε παγκόσμιο επίπεδο, είμαστε αντιμέτωποι με υψηλότερη από την αναμενόμενη ζήτηση στο μεγαλύτερο μέρος του χαρτοφυλακίου μας», δήλωσε εκπρόσωπος της Novo. «Επενδύουμε σημαντικά στην επέκταση της παραγωγικής ικανότητας σε όλες τις σχετικές εγκαταστάσεις παραγωγής».

Η παραγωγή του CagriSema θα είναι πιο περίπλοκη από οποιαδήποτε από τις τρέχουσες επιτυχίες της Novo.

Όχι μόνο απαιτεί δύο διαφορετικά φαρμακευτικά συστατικά, αλλά η Novo έπρεπε επίσης να σχεδιάσει έναν νέο τύπο στυλό που θα χρησιμοποιούν οι ασθενείς για τη λήψη του, με ένα μοναδικό σύστημα διπλού θαλάμου. Αυτό συμβαίνει επειδή η σεμαγλουτίδη και η καγκριλιντίδη πρέπει να παραμένουν ξεχωριστά μέχρι να εγχυθούν.

Η Novo διερευνά μια έκδοση του CagriSema που θα επέτρεπε την ανάμειξη των δύο φαρμακευτικών συστατικών του σε μια σύριγγα, αν και ο οικονομικός διευθυντής Karsten Munk Knudsen δήλωσε στους επενδυτές τον Αύγουστο ότι το σχέδιο αυτό «δεν είναι χωρίς κίνδυνο».

Η σύριγγα διπλού θαλάμου είναι «εξαιρετικά πολύπλοκη», δήλωσε ο αναλυτής της Jefferies, Peter Welford, σε σημείωμά του τον Σεπτέμβριο.

Μια τέτοια συσκευή δεν έχει κατασκευαστεί εμπορικά σε κλίμακα στο παρελθόν, έγραψε, και η Novo μπορεί να μην είναι σε θέση να παράγει τις σύριγγες διπλού θαλάμου τόσο γρήγορα όσο τα απλούστερα φιαλίδια της.

Σε μια ισχυρή αγορά με έναν συνεχώς αυξανόμενο κατάλογο ανταγωνιστών, η CagriSema αντιμετωπίζει πολλαπλά εμπόδια και θα μπορούσε να κοστίσει στη Novo το προβάδισμά της.

Όμως, δεδομένων των έντονων πιέσεων που έχει υποστεί η μετοχή της εταιρείας τους τελευταίους μήνες, η σχέση κινδύνου-απόδοσης αρχίζει να φαίνεται καλύτερη, έγραψε τον περασμένο μήνα ο αναλυτής της Goldman Sachs, James Quigley.

Ακόμα και αν το CagriSema αποτύχει, τα πολλά υποσχόμενα πρώιμα αποτελέσματα φέτος από ένα πειραματικό φάρμακο που συνδυάζει το GLP-1 και την αμυλίνη σε ένα χάπι δείχνουν ότι η Novo θα μπορούσε να έχει περισσότερες από μία βολές στο στόχο, είπε.

«Το επόμενο έτος, το επίκεντρο θα μετατοπιστεί στα φάρμακα που χορηγούνται από το στόμα», δήλωσε ο Gareth Powell, επικεφαλής του τομέα υγειονομικής περίθαλψης της Polar Capital.

Μετά τη μελέτη της CagriSema, ο Powell δήλωσε ότι η προσοχή των επενδυτών θα στραφεί στα δεδομένα που θα έρθουν το επόμενο έτος από ένα χάπι παχυσαρκίας που αναπτύσσει η Eli Lilly.

Οι επιλογές χαπιών της Novo είναι πιο περιορισμένες, αφού ένα χάπι αρχικού σταδίου απογοήτευσε τους αναλυτές αυτό το φθινόπωρο. Η ένωση αμυλίνης-πλέων-GLP-1 που είναι παρόμοια με το CagriSema θα απαιτήσει τεράστιες ποσότητες φαρμακευτικού συστατικού για την παραγωγή και μπορεί να είναι λιγότερο ελκυστική για το λόγο αυτό, δήλωσε ο Powell.

Όμως δείχνει ότι ακόμη και αν το CagriSema αποτύχει, η Novo εξακολουθεί να έχει επιλογές.

«Είναι πραγματικά έξυπνοι», δήλωσε ο Powell. «Ο κόσμος είναι αρνητικός για την εταιρεία. Αλλά έχουν ένα απίστευτο ιστορικό».

Διαβάστε ακόμη:

Novo Nordisk: Το κύριο εργοστάσιο Ozempic παραπέμπεται για ποιοτικά κενά από το FDA

Ποιο φάρμακο κατά της παχυσαρκίας μειώνει τους καρδιαγγειακούς κινδύνους – Τι έδειξε μελέτη

O πόλεμος στα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας – Η επόμενη μέρα για το Ozempic