Την ένταξη του demand response στην ελληνική αγορά ενέργειας φέρνει το σχετικό θεσμικό πλαίσιο στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ που κατατέθηκε χθες, για την «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/944 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου   σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και την τροποποίηση της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ και άλλες περιβαλλοντικές διατάξεις».

Έρχεται έτσι ένα βήμα πιο κοντά η οριοθέτηση ενός αμφίδρομου μοντέλου λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, με  τις επιχειρήσεις πρώτα και τους καταναλωτές αργότερα να μπορούν να παρέχουν υπηρεσίες εξισορρόπησης ή ευελιξίας στο σύστημα.  Προσαρμόζοντας τη ζήτησή τους ανάλογα με τις συνθήκες και  λειτουργώντας ως παραγωγοί (prosumers), με τη συμβολή ενδεχομένως φορέων σωρευτικής εκπροσώπησης (aggregators) – αυξάνουν την αποδοτικότητα του συστήματος και το κόστος της ενέργειας.

1

Με την ενεργοποίηση των ΦοΣΕ Απόκρισης Ζήτησης, θα προστεθεί στην ελληνική Αγορά Εξισορρόπησης μία δεύτερη κατηγορία Οντοτήτων Υπηρεσιών Εξισορρόπησης πέρα από τους ηλεκτροπαραγωγούς, οι οποίοι αυτή τη στιγμή είναι οι μόνοι στη χώρα μας που προσφέρουν ανάλογες υπηρεσίες. Η εξέλιξη αυτή θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό στην Αγορά Εξισορρόπησης.

Σε πρώτη φάση, στο demand response θα συμμετέχουν μεγάλα  φορτία,  δηλαδή βιομηχανικοί καταναλωτές, που θα εκπροσωπήσουν ως ΦοΣΕ απόκρισης ζήτησης. Προοδευτικά, όμως και χαρτοφυλάκια από μικρότερες καταναλώσεις, όπως τα ηλεκτρικά οχήματα και καταναλωτές θα μπορούν να εντάσσονται υπηρεσίες εξισορρόπησης μέσω απόκρισης ζήτησης .

Τα πλεονεκτήματα

  • Με την ενεργοποίηση των ΦοΣΕ Απόκρισης Ζήτησης, και την έναρξη παροχής υπηρεσιών εξισορρόπησης μέσω βιομηχανικών φορτίων, θα ενισχυθεί ο ανταγωνισμός στην Αγορά Εξισορρόπησης. Επομένως και η ευέλικτη ζήτηση θα συμβάλει  στη συγκράτηση των λογαριασμών προσαυξήσεων.
  • Παράλληλα, η αποζημίωση για τις υπηρεσίες των φορτίων, θα αποτελεί έσοδο για τις βιομηχανίες, μειώνοντας το ενεργειακό τους κόστους.
  • Πέραν των τιμολογίων ανοίγονται και δυνατότητες για ολοκληρωμένες προσφορές παροχής ενεργειακών υπηρεσιών (Energy-as-a-Service) γύρω από την ηλεκτροκίνηση-φόρτιση οχημάτων, τη θέρμανση και την ενεργειακή αποδοτικότητα, τις «έξυπνες» συσκευές και τους «έξυπνους» μετρητές. Πιο συγκεκριμένα, νέες καινοτόμες προσφορές θα μπορούσαν να επιτρέπουν τη συναλλαγή μεταξύ παρόχου και καταναλωτή, ως προς την υπηρεσία της φόρτισης ή και την υπηρεσία της θέρμανσης αυτής καθ’ αυτής (EV charging or Heat as a Service) έναντι ενός προβλέψιμου μηνιαίου τιμήματος.
  • Δημιουργούνται ευκαιρίες για νέα επιχειρηματικά μοντέλα, ικανότητες και συνεργασίες και η πρόκληση για τις ενεργειακές εταιρείες  να τοποθετηθούν εγκαίρως και να ηγηθούν στις νέες αγορές ενεργειακών προϊόντων. Σταδιακά, καθώς οι καταναλωτές αποκτούν περισσότερο έλεγχο, απαιτείται επιπλέον έμφαση στο κομμάτι της τελικής ζήτησης (downstream), της πελατοκεντρικής προσέγγισης και της καινοτομίας στην παροχή προϊόντων και υπηρεσιών.

Τι προβλέπει ο νόμος

Ειδικότερα, το νέο νομοσχέδιο θεσμοθετεί τη σύμβαση παροχής υπηρεσιών απόκρισης ζήτησης με την προσθήκη άρθρου 48Β στον ν. 4001/2011 προβλέπει:

 Οι τελικοί πελάτες ηλεκτρικής ενέργειας είναι ελεύθεροι να αγοράζουν και να πωλούν υπηρεσίες ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της σωρευτικής εκπροσώπησης και εξαιρουμένης της προμήθειας, ανεξάρτητα από τη σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας που έχουν συνάψει και από επιχείρηση ηλεκτρικής ενέργειας της επιλογής τους, σύμφωνα με το σχετικό κανονιστικό πλαίσιο.

  1. Αν ο τελικός πελάτης επιθυμεί να συνάψει σύμβαση με φορέα σωρευτικής εκπροσώπησης για την παροχή υπηρεσιών απόκρισης ζήτησης, μπορεί να το πράξει χωρίς τη συγκατάθεση του Προμηθευτή του. Με την υπογραφή της σύμβασης παροχής υπηρεσιών απόκρισης ζήτησης, και καθ’ όλο τον χρόνο ισχύος της, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των τελικών πελατών σχετικά με τη συμμετοχή, εκκαθάριση, τιμολόγηση και τον διακανονισμό των συναλλαγών που αφορούν στην παροχή υπηρεσιών απόκρισης ζήτησης, στη σχετική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, μεταβιβάζονται στον φορέα σωρευτικής εκπροσώπησης. Ειδικότερα θέματα σχετικά με τις τεχνικές απαιτήσεις για τη συμμετοχή της απόκρισης ζήτησης, τη συμμετοχή των φορέων σωρευτικής εκπροσώπησης, καθώς και τις οικονομικές σχέσεις που απορρέουν από τη συμμετοχή τους στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, καθορίζονται στους 35 οικείους Κώδικες και Κανονισμούς των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και στις σχετικές αποφάσεις που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση αυτών.
  2. Οι συμμετέχοντες στην αγορά που δραστηριοποιούνται στη σωρευτική εκπροσώπηση ενημερώνουν πλήρως τους πελάτες για τους όρους και τις προϋποθέσεις των συμβάσεων που τους προσφέρουν, σύμφωνα με τον Κανονισμό για την άσκηση της δραστηριότητας εκπροσώπησης της παρ. 2 του άρθρου 13.
  3. Στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών απόκρισης ζήτησης που συνάπτουν οι τελικοί πελάτες με τους φορείς σωρευτικής εκπροσώπησης, περιλαμβάνονται προβλέψεις για το δικαίωμα των πελατών αυτών, να λαμβάνουν όλα τα συναφή στοιχεία για την απόκριση ζήτησης ή την παρεχόμενη και πωλούμενη ηλεκτρική ενέργεια, δωρεάν, τουλάχιστον μια φορά σε κάθε περίοδο χρέωσης, κατόπιν αιτήματός τους.
  4. Τα δικαιώματα των παρ. 1, 2 και 4 παρέχονται στους τελικούς πελάτες χωρίς διακρίσεις ως προς το κόστος, τις τεχνικές και διοικητικές απαιτήσεις, τις διαδικασίες ή τον χρόνο. Ειδικότερα, οι τελικοί πελάτες, δεν υποβάλλονται σε τεχνικές και διοικητικές απαιτήσεις, διαδικασίες και χρεώσεις, κυρώσεις ή άλλον αδικαιολόγητο συμβατικό περιορισμό από τους προμηθευτές τους, που επιφέρουν διακρίσεις σε βάρος τους, οι οποίες πηγάζουν από την ύπαρξη τυχόν σύμβασης παροχής υπηρεσιών απόκρισης ζήτησης. Επιπλέον, οι Παραγωγοί ή οι τελικοί πελάτες δεν επιβαρύνονται με δυσανάλογα έξοδα για την αλλαγή φορέα σωρευτικής εκπροσώπησης.».