Αλαλούμ προκάλεσε στις αστικές συγκοινωνίες η χθεσινή απόφαση του υπουργού Υποδομών Χρίστου Σπίρτζη να καταργήσει τις χάρτινες κάρτες, αναγκάζοντας τον ΟΑΣΑ να επισπεύσει την εφαρμογή του αυτόματου κομίστρου σε όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Την Τετάρτη, το σωματείο εργαζομένων του πρώην ΗΣΑΠ εξέδωσε ανακοίνωση, στην οποία γνωστοποιούσε την απόφασή του να αναστείλει την έκδοση του ηλεκτρονικού εισιτηρίου από σήμερα Πέμπτη, καταγγέλλοντας σοβαρές τεχνικές και λειτουργικές αδυναμίες.
Αμέσως, ο κ. Σπίρτζης «σήκωσε το γάντι» απειλώντας με παραπομπή στο πειθαρχικό συμβούλιο και εντολή απόλυσης όσων παρακωλύσουν την έκδοση. Συγχρόνως, αποφάσισε από σήμερα να καταργήσει τις χάρτινες ηλεκτρονικές κάρτες και από τα τέλη του μήνα τα χάρτινα εισιτήρια, προκαλώντας το απόλυτο χάος στον ΟΑΣΑ.
Η σύγκρουση αυτή αναμένεται να δημιουργήσει τεράστια προβλήματα τόσο στις αστικές συγκοινωνίες, όσο και στους επιβάτες, που τα χρησιμοποιούν καθημερινά. Άλλωστε, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά στην ανακοίνωσή τους οι εργαζόμενοι, δεν υπάρχει διαλειτουργικότητα μεταξύ των διαφορετικών συστημάτων που λειτουργούν (προσωποποιημένων καρτών, επικύρωσης εισιτηρίων, αυτόματων πωλητών, ελέγχου κ.α), με αποτέλεσμα να επικυρώνουν επιβάτες εισιτήρια και το σύστημα να τα βγάζει άκυρα.
Επίσης, σε πρακτικό επίπεδο, εισιτήρια υπάρχουν μόνο για το κόμιστρο από 4,5 ευρώ και πάνω. Για εισιτήρια με τιμή 1,40 και τα εκπτωτικά, προμήθειες δεν έχουν γίνει και σύμφωνα με εκτιμήσεις θα χρειαστούν περίπου 4 μήνες για να είναι διαθέσιμα. Συνεπώς γίνεται εύκολα αντιληπτό πως το μέτρο αυτό δεν είναι εφικτό να ισχύσει άμεσα.
Πώς λειτουργεί το ηλεκτρονικό εισιτήριο
Το αυτόματο ηλεκτρονικό κόμιστρο αποτελείται από το ηλεκτρονικό εισιτήριο (ΑΤΗ.ΕΝΑ Ticket) και την απρόσωπη ηλεκτρονική κάρτα (ATH.ENA Card). Αντίστοιχα, έχει ξεκινήσει να διατίθεται στην αγορά και η προσωποποιημένη ηλεκτρονική κάρτα (ATH.ENA Card), η οποία εκδίδεται σε ορισμένους σταθμούς του μετρό και του ηλεκτρικού και ειδικότερα, στους σταθμούς Σύνταγμα, Αγ. Μαρίνα, Δ. Πλακεντίας, Ελληνικό, Ανθούπολη, Πειραιάς, Κηφισιά, Ομόνοια και Αττική (σταδιακά οι σταθμοί θα εμπλουτίζονται) και σε δυο σταθμούς του τραμ (Αγ. Φωτεινή και Σύνταγμα).
Η διάθεση του πολλαπλού «έξυπνου» εισιτηρίου και της απρόσωπης «έξυπνης» κάρτας γίνεται, προς το παρόν, με προϊόντα αξίας άνω των 4,5 ευρώ. Η κύρια διαφορά μεταξύ τους είναι ότι η απρόσωπη «έξυπνη» κάρτα αποθηκεύει και χρηματική αξία.
Αντίστοιχα, η προσωποποιημένη «έξυπνη» κάρτα (προσωποποιημένη ATH.ENA Card), η οποία απευθύνεται στους συστηματικούς χρήστες των ΜΜΜ, θα υποκαταστήσει, μεταξύ άλλων, τις υφιστάμενες μηνιαίες και ετήσιες κάρτες του ΟΑΣΑ και τις ειδικές κατηγορίες.
Πώς εκδίδεται η κάρτα
Για την έκδοση προσωποποιημένης κάρτας από Τερματικό Έκδοσης Καρτών (ΤΕΚ) απαιτείται o επιβάτης να προσκομίσει επίσημο έγγραφο που να προσδιορίζει τον αριθμό ΑΜΚΑ, την αστυνομική του ταυτότητα ή εναλλακτικά, για μη Έλληνες υπηκόους, απαιτείται διαβατήριο και η εισαγωγή ενός 8ψήφιου κωδικού.
Μέσω του ηλεκτρονικού εισιτηρίου, επιδίωξη του ΟΑΣΑ είναι η παροχή συνδυασμένων προσφορών κομίστρων σε επιβάτες, η δικαιότερη τιμολογιακή πολιτική (μελλοντικά εξετάζεται η εφαρμογή «ζωνικού» συστήματος), η διευκόλυνση των επιβιβάσεων και μετεπιβιβάσεων και η αντιμετώπισης της εισιτηριοδιαφυγής.
Στo ηλεκτρονικό εισιτήριο και στην ηλεκτρονική απρόσωπη κάρτα, ο επιβάτης μπορεί να προμηθευτεί προϊόντα, όπως:
Το πακέτο των 10 + 1 εισιτηρίων (το 1 εισιτήριο είναι δωρεάν), το ημερήσιο εισιτήριο των 4,5 ευρώ, το πενθήμερο εισιτήριο των 9 ευρώ, το τουριστικό εισιτήριο των 3 ημερών για όλα τα μέσα (περιλαμβάνει 1 διαδρομή από και προς το αεροδρόμιο) των 22 ευρώ, τα εισιτήρια προς το αεροδρόμιο, κτλ.
Η διάθεση του πολλαπλού «έξυπνου» εισιτηρίου και της απρόσωπης «έξυπνης» κάρτας γίνεται, προς το παρόν, με προϊόντα αξίας άνω των 4,5 ευρώ.
Δηλαδή, κάποιος δεν μπορεί να τα προμηθευτεί, την πρώτη φορά, με 1,4 ευρώ που είναι η αξία του υπάρχοντος ενιαίου εισιτηρίου. Ωστόσο, μετά μπορεί να κάνει επαναφόρτιση με 1,4 ευρώ.
Η κύρια διαφορά μεταξύ τους είναι ότι η απρόσωπη «έξυπνη» κάρτα αποθηκεύει και χρηματική αξία.
Προσωποποιημένη ηλεκτρονική κάρτα
Η προσωποποιημένη ATH.ENA Card θα υποκαταστήσει τις υφιστάμενες μηνιαίες, τριμηνιαίες, εξαμηνιαίες και ετήσιες κάρτες του ΟΑΣΑ, αλλά τα μειωμένα και τα ελευθέρας. Με άλλα λόγια, απευθύνεται στους συστηματικούς χρήστες των ΜΜΜ.
Η έκδοση της προσωποποιημένης ηλεκτρονικής κάρτας (προσωποποιημένη ATH.ENA Card) γίνεται ήδη σε ορισμένους σταθμούς του μετρό και του ηλεκτρικού και ειδικότερα, στους σταθμούς Σύνταγμα, Αγ. Μαρίνα, Δ. Πλακεντίας, Ελληνικό, Ανθούπολη, Πειραιάς, Κηφισιά, Ομόνοια και Αττική (σταδιακά οι σταθμοί θα εμπλουτίζονται) και σε δυο σταθμούς του τραμ (Αγ. Φωτεινή και Σύνταγμα).
Έκδοση προσωποποιημένης κάρτας από ΤΕΚ
Για την έκδοση προσωποποιημένης κάρτας από Τερματικό Έκδοσης Καρτών (ΤΕΚ) απαιτείται o επιβάτης να προσκομίσει:
-επίσημο έγγραφο που να προσδιορίζει τον αριθμό ΑΜΚΑ,
-την αστυνομική του ταυτότητα ή εναλλακτικά, για μη Έλληνες υπηκόους, απαιτείται διαβατήριο,
-εισαγωγή 8ψήφιου κωδικού.
Ο εκδότης εισάγει στην εφαρμογή του ΤΕΚ τον ΑΜΚΑ, το όνομα, το επώνυμο καθώς και το μήνα και έτος γέννησης.
Στη συνέχεια προχωρά σε επιβεβαίωση της ταυτότητας του επιβάτη, ο οποίος εισάγει τον 8ψήφιο κωδικό ασφαλείας.
Τέλος, ο εκδότης προχωρά σε λήψη φωτογραφίας του επιβάτη (μέσω της φωτογραφικής μηχανής που διαθέτει το ΤΕΚ ή μέσω σάρωσης προεκτυπωμένης φωτογραφίας) και εκδίδει την έξυπνη κάρτα.
Κατά τη διαδικασία έκδοσης της κάρτας το σύστημα παράγει και αποθηκεύει στη βάση δεδομένων το hashed value που προκύπτει από το συνδυασμό ΑΜΚΑ και κωδικού, καθώς και τον μήνα και έτος γέννησης.