Γιάννης Στουρνάρας. Διοικητής ΤτΕ
Το εγχώριο τραπεζικό σύστημα παραμένει ευάλωτο σε μακροοικονομικές και χρηματοπιστωτικές διαταραχές, τονίζεται στην έκθεση για την επισκόπηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος που δημοσιοποίησε πριν από λίγο η Τράπεζα της Ελλάδος.
Στα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης είναι ότι η αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου αναμένεται ότι θα διευκολύνει την προσπάθεια μείωσης των κόκκινων δανείων ως το 2019. Θετικά αναμένεται να συμβάλλουν ο εξωδικαστικός συμβιβασμός και οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί.
Τόσο η εκτιμώμενη ανάπτυξη της οικονομίας για το 2017 όσο και η εμπέδωση της εμπιστοσύνης των καταθετών και επενδυτών αναμένεται επίσης ότι θα διευκολύνουν τις τράπεζες στη διαχείριση των προβληματικών δανείων.
Τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν επανεξετάσει το πλάνο πιστοδοτήσεων για την επόμενη χρονική περίοδο αλλά όσο αφορά τα δάνεια προς νοικοκυριά δεν διαφαίνεται αύξησης της προσφοράς αλλά υπάρχει στόχευση προς τα δάνεια προς επιχειρήσεις και δη, τις μικρομεσαίες, τις καινοτόμες δράσεις και τη νέα επιχειρηματικότητα.
Ο σχηματισμός των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων μειώνεται σταδιακά ήδη από το 2015 ενώ εντός του 2016 και του πρώτου τριμήνου του 2017 η τάση αυτή κατέστη μονιμότερη. Θα μπορούσε δε, να περιοριστεί περαιτέρω ο σχηματισμός των NPEs εάν μειωνόταν η ανεργία, ανέκαμπταν οι τιμές των ακινήτων και διαμορφώνονταν συνθήκες πραγματικής πιστωτικής επέκτασης.
Ενώ έχει γίνει πρόοδος, οι προκλήσεις παραμένουν αφού τόσο οι διαγραφές όσο και η ζήτηση από εταιρείες διαχείρισης παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, τονίζει η ΤτΕ.
Η ζήτηση για δάνεια αναμένεται να παραμείνει υποτονική ενώ η αντιστροφή της απομόχλευσης θα προέλθει κυρίως από τα επιχειρηματικά δάνεια.
Η συγκεκριμένη Επισκόπηση εστιάζεται στις εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα που έλαβαν χώρα κατά το 2016, με αναφορά κάποιων βασικών μεγεθών και στο α’ τρίμηνο του 2017, σε ό,τι αφορά τις οικονομικές και δημοσιονομικές εξελίξεις, την ανάλυση του πιστωτικού κινδύνου, των κινδύνων ρευστότητας και αγοράς, καθώς και την κερδοφορία και την κεφαλαιακή επάρκεια.
Η Επισκόπηση του Ελληνικού Χρηματοπιστωτικού Συστήματος αξιολογεί τις εξελίξεις, εντοπίζει τους κύριους παράγοντες των συστημικών κινδύνων του ελληνικού τραπεζικού τομέα και των λοιπών κλάδων του χρηματοπιστωτικού συστήματος και αναλύει τη λειτουργία των υποδομών χρηματοπιστωτικών αγορών (συστημάτων πληρωμών, ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής, συστημάτων διακανονισμού τίτλων και κεντρικού αντισυμβαλλόμενου). Επιπλέον, η Επισκόπηση περιλαμβάνει και τέσσερα Ειδικά Θέματα. Στο πρώτο Ειδικό Θέμα αναλύονται οι επιπτώσεις από τη λειτουργία του δικαστικού συστήματος επί της αξίας των εξασφαλίσεων και τον χρόνο ρευστοποίησής τους, ενώ στο δεύτερο περιγράφονται οι ελάχιστες απαιτήσεις ιδίων κεφαλαίων και επιλέξιμων υποχρεώσεων που πρέπει να διατηρούν τα πιστωτικά ιδρύματα για να απορροφούν ζημίες ώστε να ελαχιστοποιούνται οι επιπτώσεις στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Στο τρίτο Ειδικό Θέμα περιγράφονται η υιοθέτηση του IFRS 9 και η επίπτωσή της επί του προσδιορισμού της απομείωσης της αξίας των περιουσιακών στοιχείων και, τέλος, στο τέταρτο περιγράφεται η διαδικασία αξιολόγησης των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Με την αξιολόγηση των συστημικών κινδύνων παρέχεται ένα βασικό εργαλείο για την άσκηση της μακροπροληπτικής πολιτικής, η οποία έχει ως στόχο τη μείωση των συστημικών κινδύνων του χρηματοπιστωτικού συστήματος και θα πρέπει να συμπληρώνει τη μικροπροληπτική εποπτεία των τραπεζών, που επικεντρώνεται περισσότερο στην ευρωστία των μεμονωμένων ιδρυμάτων.