… Κάπως έτσι, χωρίς απολογισμούς και αποτιμήσεις, αποχαιρέτισε το κοινό της ιστορικής εφημερίδας «ΤΟ ΒΗΜΑ», ένας από τους πιο ισχυρούς -ο ισχυρότερος, ίσως- άνθρωπος των ΜΜΕ της χώρας. Ο δημοσιογράφος, ο διευθυντής, ο εκδότης που απ το 1972 βρέθηκε στα γραφεία της Χρήστου Λαδά και αργότερα στα πιο σύγχρονα κτήρια της Μιχαλακοπούλου, στον περιβόητο ΔΟΛ (δημοσιογραφικός οργανισμός Λαμπράκη), για να αποχωρήσει το 2017, μια ζωή μετά!

Μόνο, που ο άνδρας με την μεγαλύτερη επιρροή στα χρόνια της μεταπολίτευσης μέχρι αυτά της κρίσης, περιμένει την απόφαση του Συμβουλίου Εφετών για το εάν θα παραπεμφθεί σε δίκη η όχι .

«… Στην πραγματική ζωή υπάρχουν στιγμές μικρών και μεγάλων αποχωρισμών. Ο σημερινός, ο δικός μου, είναι βαρύς και μέγας και εξ αυτού του λόγου δύσκολος έως ασήκωτος…», είπε, στις 9 Απριλίου του 2017, στο αντίο του στο μεγάλο κοινό των εφημερίδων του ο Σταύρος Ψυχάρης και πράγματι, ήταν…

Πώς να μιλήσεις λοιπόν, για τον Σταύρο Ψυχάρη, χωρίς να αναφερθείς στον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη, στο Βήμα και στα Νέα, στον Ταχυδρόμο και στον Οικονομικό Ταχυδρόμο! Πώς να μη σκεφτείς πως κάποτε ήταν πάθος για είδηση, αλήθεια, επικοινωνία.

Με τον καιρό και αφού ο ΔΟΛ, στα 1975, πέρασε στον Χρήστο Λαμπράκη, τον ισχυρότερο άνθρωπο ίσως των ΜΜΕ που γνώρισε ποτέ η χώρα, ο Ψυχάρης έκλεισε μια μεγαλειώδη εποχή, στον καιρό που τα συγκροτήματα τύπου αγοράζονται όσο μια βίλα στη Μύκονο, μπορεί και κάτι λιγότερο, αν αυτή έχει μεγάλο ξενώνα και δικιά της παραλία.

Ο Σταύρος Ψυχάρης, γεννήθηκε στην Αθήνα, μετά από το μεγάλο πόλεμο, στα 1945, σε άλλη μια εποχή σπαραγμού εμφύλιου, κοινωνικής και ιστορικής σύγκρουσης ιδεολογιών. Σε αυτό το φόντο, μιας Ελλάδας που σκοτώνονταν βαμμένη κόκκινη ή μαύρη, στο σπίτι του, μάλλον το κλίμα θα ταν ακόμα πιο φορτισμένο από ιστορία, αφού ο πατέρας του ήταν μέλος του ΚΚΕ και ο αδελφός της μάνας του, ήταν ο Κώστας Λουλές, ηγετικό στέλεχος του ιστορικού ΚΚΕ των μεγάλων αγώνων. Μάλιστα έγινε σαν λύση νονός του, μιας και ήταν να τον βαφτίσει ο Νίκος Ζαχαριάδης, ο οποίος όμως, έπεσε σε μπλόκο καθώς πήγαινε στην εκκλησία για το μυστήριο.

Ίσως εξ αιτίας αυτού, να βρίσκεται, πολύ νέος, ως μέλος στον Ελληνο-Σοβιετικό Σύνδεσμο, πράγμα ριψοκίνδυνο για την «κομμουνιστικοφάγα» εποχή, αλλά και στην ΕΔΑ. Ο Σταύρος Ψυχάρης, εμποτισμένος πια στο DNA του, από δημοσιογραφία, έζησε πάντα μια ζωή,
φειδωλή σε προσωπικές δηλώσεις, σε κοσμικές εμφανίσεις και κοινωνικές αβροφροσύνες.

Λίγα είναι γνωστά για αυτόν και αυτά όχι από φίλους, αλλά κυρίως από αντιπάλους του ή ίσως και από εχθρούς. Στα επίσημα βιογραφικά του, βρίσκουμε όσα έχουν γενικά μαθευτεί, όπως ότι άρχισε να δημοσιογραφεί το 1964 στην «Δημοκρατική Αλλαγή», εφημερίδα της ΕΔΑ, με συναδέλφους του εκεί, τον Βασίλη Ραφαηλίδη, την Τόνια Μαρκετάκη αλλά και τον Θόδωρο Αγγελόπουλο.

Ακολουθεί η εφημερίδα «Έθνος» και το 1972 ξεκινά η μακρόχρονη πορεία της ζωής του πια, στον Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη. Ως πολιτικός συντάκτης ήταν από τους καλυτέρους και τα θέματα του, ταρακουνούσαν συθέμελα τα μεγάλα κόμματα.

Έγραψε δυο βιβλία για το πολιτικό παρασκήνιο της μεταπολίτευσης. Από το φθινόπωρο του 1983 ήταν διευθυντής της εφημερίδας Το Βήμα, που μαζί με τον Λέοντα Καραπαναγιώτη, τον διευθυντή των Νέων, δημιουργούσαν πανικούς στην εξουσία όποτε το επιθυμούσαν.

Συνομιλούσε ως ίσος, παίζει και λίγο πιο ισχυρός, με όλους τους πολιτικούς άνδρες της εποχής. Το υλικό του από συζητήσεις με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, μάλιστα, το ετοίμαζε για βιβλίο.

Λέγεται επίσης, πως όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ήθελε να παρέμβει στις εξελίξεις χωρίς να θέλει να το πράξει δημοσίως, ο Σταύρος Ψυχάρης αναλάμβανε να το διοχετεύσει στην κοινή γνώμη μέσα από τις σελίδες του «Βήματος». Ήταν επίσης, στο πολύ κοντινό περιβάλλον και για κάποιους μυστικοσύμβουλος του Ευάγγελου Αβέρωφ.

Με τον Ανδρέα Παπανδρέου έγιναν κουμπάροι, αφού ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ και πρωθυπουργός της χώρας βάφτιζε τον δεύτερο γιο του Ανδρέα -πως αλλιώς; Λένε πως ήταν λίγο απόμακρος και πως επέτρεπε οικειότητες, μόνο όταν έκλεινε το φύλο της εφημερίδας!

Λένε πως ήταν αυστηρός, αλλά δίκαιος με συνεργάτες και δημοσιογράφους! Λένε πως στους τελευταίους, όταν ξεκινούσαν να δουλέψουν σ’ αυτήν την δουλειά που ξεχνά και ξεχνιέται αστραπιαία, έλεγε: «Αν αξίζεις δεν μπορεί κανείς να σε σταματήσει, αν δεν αξίζεις δεν μπορεί κανείς να σε βοηθήσει»!

Λένε πως αγαπούσε πάντα για διακοπές το Κουρσουβέλ και πως εκεί κάποτε έπαιζε «μονά ζυγά» με 500ευρα, παρέα με ισχυρούς του χρήματος της Ελλάδας! Το ίδιο παιχνίδι συχνά το έπαιζε και στο Da Capo στο Κολωνάκι με φίλους και όσους ήθελαν να του πουν μια κουβέντα από τα διπλανά τραπέζια.

Λένε πως ως πολιτικό συντάκτη όλοι οι πολιτικοί τον έτρεμαν και πως ο Γεώργιος Ράλλης, στα 1980,  βλέποντας τον να μπαίνει στο περιστύλιο της Βουλής: «Σουτ, μη μιλάτε, έρχεται ο Ψυχάρης»!

Στο Βήμα σταθερά εξελίσσεται, χάρη στο ότι είναι ακούραστος, ευφυής, εργατικός πέρα από ανθρώπινες αντοχές και εγγράμματος πράγμα όχι αυτονόητο σε κάθε εποχή στην δημοσιογραφία. Από συντάκτης θα γίνει στο τέλος εκδότης και θα χορέψει την πολιτική εξουσία στο ταψί, δημιουργώντας πλήθος εχθρών, φημών, κατηγοριών, θεωριών συνωμοσίας και πως αλλιώς; Σάμπως δεν ήταν για δεκαετίες ολόκληρες ο ΔΟΛ το επίκεντρο παντοδύναμης επιρροής στον δημόσιο βίο της χώρας, ακόμη και παρασκηνιακά;

Δημιουργεί σχέσεις με όλους τους επιφανείς πολιτικούς. Μάλιστα τον πρώτο του γιο, τον Παναγιώτη, αυτός, ο γιος και ανιψιός κομμουνιστών, θα δώσει να τον βαφτίσει ο γενικός διευθυντής τύπου και πληροφοριών της χούντας των συνταγματαρχών, Βύρωνας Σταματόπουλος. Είπαμε πως το δεύτερο παιδί του, βάφτισε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ενώ τις κόρες που απέκτησε απ τον δεύτερο γάμο του, με τη δημοσιογράφο Χριστίνα Τσούτσουρα, τις βάφτισαν, τη Χριστίνα ο Χρήστος Λαμπράκης και τη Σοφία ο Σωκράτης Κόκκαλης.

Όλα αυτά τα χρόνια όμως, δεν θα ακουμπήσει, ούτε και θα επιτρέψει να σε άλλους να το κάνουν, το ΚΚΕ. Πολύ μελάνι, σε διάφορες αποχρώσεις ακόμη και αυτήν της χωλής, χύθηκε, όταν το 1996 διορίστηκε Διοικητής του Αγίου Όρους από την κυβέρνηση Σημίτη, θέση που διατήρησε μέχρι το 2001. Τον Ιούνιο του 2010 τιμήθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως για την προσφορά του με το οφίκιο του Μέγα Νοταρίου του Οικουμενικού Θρόνου.

Δημοσιογράφος, διευθυντής, επιχειρηματίας είπε κάποτε, σε μια απ τις σπάνιες δημόσιες κουβέντες του, πως «Έφτασα εδώ που έφτασα κι όπου θα φτάσω μόνο με τη σκληρή δουλειά».

Οι  πρώην απολυμένοι του ΔΟΛ, απ την άλλη, έγραψαν κάποια στιγμή για εκείνον: «Ο μύθος λέει πως έχει το πάτημα της γάτας. Η διαδρομή του μαρτυρά πως πιθανότατα διαθέτει και τις επτά ψυχές της. Ένας δημοσιογράφος που θριάμβευσε ως επιχειρηματίας. Ένας επιχειρηματίας που ποτέ δεν σταμάτησε να σκέφτεται ως δημοσιογράφος. Ο Σταύρος Ψυχάρης είναι ο τελευταίος αυτοκράτορας των παραδοσιακών ΜΜΕ. Και βλέπει την αυτοκρατορία του να χάνεται…»

Μεγάλος τραπεζικός δανεισμός και η κρίση στις επιχειρήσεις των ΜΜΕ! Αξεπέραστα προβλήματα στον ΔΟΛ, που δεν αντιμετωπίστηκαν ούτε με την είσοδο του εφοπλιστή Βίκτωρα Ρέστη στη διοίκηση. 

«Ως εκδότης όμως, χωρίς να το αντιληφθεί πάρα μόνο όταν άρχισε να το υφίσταται, υπονόμευσε τον εαυτό του, την ισχύ του και το ρόλο του,  καθώς μετατράπηκε σε υπηρέτη του επιτεύγματός του» γράφει ο Γιώργος Λακόπουλος, δημοσιογράφος και χρόνια στον ΔΟΛ για τον Σταύρο Ψυχάρη, «ήταν αναγκασμένος να υποτάσσεται στους  τρόπους και τους μηχανισμούς ανάπτυξής και επιβίωσης του ΔΟΛ – χωρίς το καταφέρει στο τέλος. Το δόγμα του «δέχομαι αιτήματα, δεν υποβάλω» συνετρίβη όταν μπήκε σε γραφεία εξουσίας από την πίσω πόρτα  και  όταν προσήλθε σε συναντήσεις με τους εν δυνάμει ισχυρούς της πολιτικής  από το ασανσέρ του υπογείου.

Ήταν πλέον ο επισπεύδων, όχι  αυτός που βάζει τους  όρους. Ο μύθος του ανίκητου μάνατζερ  άρχισε να υποχωρεί.  Ίσως για τους ίδιους λόγους που απέδιδε κάποτε ο  ίδιος στον Παπανδρέου, όταν μιλούσε για τους αντιπάλους του: «Αν δεν είχε πρόβλημα υγείας, ήθελε ένα φορτηγό από αυτούς»…Ο Ψυχάρης μπορεί να  ήθελε και δυο. Αλλά η κλονισμένη υγεία του, τα λάθη στο μάνατζμεντ  και οι υπερβολές ισχύος, κλόνισαν την δεσπόζουσα θέση του στο σταυροδρόμι που η δημοσιογραφία συναντάει την πολιτική. Απλώς όσο ζούσε ο Λαμπράκης αυτό  δεν φαινόταν»…

Πίσω απ το διάσημο καφέ του Κολωνακίου, στην φιλική, ήπια πλευρά του Λυκαβηττού, πάνω απ τον περίτεχνο τρούλο του Αγίου Διονυσίου του Αεροπαγίτη, βρίσκεται ένα από τα σπίτια  του ζεύγους. Το οίκημα; Απ τα κοσμήματα της αστικής αρχιτεκτονικής.

Το διαμέρισμα υψηλής αισθητικής,  εκατό ογδόντα πέντε τετραγωνικών, τ.μ. όχι φαραωνικό και φορτωμένο. Ιδιοκτήτρια του διαμερίσματος, η κυρία Χριστίνα Τσούτσουρα, που θα δει το απόκτημα ζωής να πλειστηριάζεται τον ερχόμενο Μάιο για χρέη εξακοσίων χιλιάδων ευρώ.

Ο ΔΟΛ αφού κλυδωνίστηκε σε κύματα θεόρατα και τρικυμίες πρωτοφανείς για τα οικονομικά δεδομένα του κόσμου όλου, πλέει σε θάλασσες εφοπλιστικές. Ο Σταύρος Ψυχάρης αποφεύγει, όπως πάντα, κάθε εμφάνιση και δήλωση. Και περιμένει την δικαίωση, την αναγνώριση, τον επίλογο έστω, μιας επαγγελματικής διαδρομής που στάθηκε όχι παράλληλη, αλλά τέμνουσα και συχνά οδηγός της πολιτικής των τελευταίων δεκαετιών.

Μέχρι τότε; Απλώς αποσιωπητικά…