Περιεχόμενα
Ποιες πολιτικές ή άλλες διαστάσεις θα πάρει το πρόστιμο των 9.200.000 ευρώ που επέβαλε η Επιτροπή Ανταγωνισμού στον όμιλο της Motor Oil, συν τις 50.000 σε φυσικό πρόσωπο που σχετίζεται με τον όμιλο;
Αυτό αναρωτιούνται κύκλοι της πολιτικής και της αγοράς οι οποίοι ομιλούν «για ευρύτερο, και όχι στενά οικονομικό θέμα».
Για το πολύ μεγάλο μέγεθος της Motor Oil, εννοείται πως τα εννέα εκατομμύρια και κάτι ψιλά, δεν είναι εξοντωτικό πρόστιμο. Επίσης, τα 50 χιλιάρικα σε φυσικό πρόσωπο άμεσα σχετιζόμενο με τον όμιλο, είναι σε επίπεδο… φιλοδωρήματος από καθαρά οικονομική άποψη.
Ωστόσο, υπάρχουν δυο παράμετροι που διαφοροποιούν τα δεδομένα: Η πρώτη παράμετρος είναι ότι η Επιτροπή, σπάνια επιβάλλει τόσο υψηλά, για τις δικές της συνήθειες, πρόστιμα.
Άλλωστε, τα 9,2 εκατ. ευρώ είναι το μεγαλύτερο πρόστιμο που έχει επιβάλλει ποτέ η Επιτροπή…
«Φυσικά σχετίζεται με τον κύκλο εργασιών ενός Ομίλου αλλά και με την… ποιότητα της παράβασης το πρόστιμο, αλλά πίστεψέ με, εδώ υπάρχει τεράστια ευελιξία της Ολομέλειας της Επιτροπής. Δηλαδή για να καταλήξει στο μέγεθος της ύλης πάνω στην οποία θα επιβληθεί το πρόστιμο, η Επιτροπή μπορεί να κάνει πολλά… μαγικά. Φαίνεται πως εδώ, δεν τα έκανε και επέβαλλε πρόστιμο συγκριτικά υψηλό για το ευρύτερο επιχειρησιακό περιβάλλον…»
Αυτό μας είπε παλιό ανώτατο στέλεχος της Επιτροπής που έχει αποχωρήσει από αυτήν εδώ και χρόνια, αλλά έβαλε τα θεμέλια για τη λειτουργία της.
Γιατί τώρα, μετά από 16 μήνες;
Η δεύτερη παράμετρος είναι πως η Ολομέλεια «στριφογύριζε» την απόφασή της πάνω-κάτω 16 μήνες!
Ήδη από τον Μάιο του 2023 είχε στα χέρια την τελική Έκθεση του Εισηγητή κου Παναγιώτη Φώτη και… το σκεφτόταν να λάβει αποφάσεις.
Θυμίζουμε πως εκείνη την εποχή είχαμε αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Η Ολομέλεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού θα συνεδριάσει στις 31 Μαΐου 2023 για να εξεταστεί η Έκθεση του Εισηγητή Π. Φώτη, η οποία αφορά, κατ’ άρθρο 39 παρ. 5 του Ν. 3959/2011, τη συμπεριφορά της εταιρίας “ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΕΛΛΑΣ) ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ Α.Ε.” και φυσικού προσώπου κατά τη διεξαγωγή αιφνιδιαστικού επιτόπιου ελέγχου στις εγκαταστάσεις της Εταιρίας, ο οποίος διατάχθηκε στο πλαίσιο αυτεπάγγελτης έρευνας της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού σε κάθε ένα από τα στάδια διύλισης, χονδρικής και λιανικής πώλησης στην αγορά της βενζίνης και του πετρελαίου κίνησης, για τη διερεύνηση τυχόν παράβασης των άρθρων 1 και 2 του Ν. 3959/2011 ή/και των άρθρων 101 και 102 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).
Στην Έκθεση του Εισηγητή προτείνεται, κατά το σκεπτικό αυτής, να διαπιστωθεί ότι η ανωτέρω Εταιρεία και το φ.π. παραβίασαν το άρθρο 39 παρ. 5 του Ν. 3959/2011 και να τους επιβληθεί πρόστιμο.
Η Έκθεση του Εισηγητή δεν αφορά στη διερεύνηση τυχόν παράβασης των διατάξεων των άρθρων 1 και 2 του Ν. 3959/2011 ή/και των άρθρων 101 και 102 της ΣΛΕΕ, αλλά μόνο σε ενδεχόμενη παραβίαση της διάταξης του άρθρου 39 παρ. 5 του Ν. 3959/2011 περί δυσχέρανσης – παρεμπόδισης της έρευνας με βάση τα περιστατικά που έλαβαν χώρα κατά τη διενέργεια του επιτόπιου ελέγχου στην Εταιρία.
Η Έκθεση του Εισηγητή δεν είναι δεσμευτική για την ολομέλεια της Επιτροπής, η οποία θα αποφασίσει συνεκτιμώντας τα δεδομένα της αποδεικτικής διαδικασίας και τις απόψεις των εμπλεκόμενων μερών».
Μετά από 16 ολόκληρους μήνες, η Ολομέλεια ανακοίνωσε την απόφασή της. Βεβαίως η Motor Oil μπορεί να κάνει αίτησης υπαγωγής στο μέτρο της επιείκειας αλλά και ένταξη στη θεσμοθετημένη διαδικασία διευθέτησης οπότε το τελικό εισπρακτέο ποσόν από την ΕΠ.ΑΝΤ. θα καταλήξει μηδαμινό.
Οι τεχνικές εταιρείες και ο Κυριτσάκης
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του περιβόητου καρτέλ των τεχνικών εταιριών που κατέληξε το 2017 από τον τότε Πρόεδρο της Επιτροπής Δημήτρη Κυριτσάκη σε «χάδια-ποινές» σε σχέση με τη βαρύγδουπη εκκίνηση της υπόθεσης, λόγω επιείκειας αλλά και διευθέτησης.
Όπως μας λέει το παλαιό ανώτατο στέλεχος της Επιτροπής, «άρα δεν είναι το ποσόν που θέλει να εισπράξει το Δημόσιο, αλλά ο…παραδειγματισμός και κυρίως η αρνητική προβολή που επιφυλάσσεται στο μεγάλο επιχειρηματικό όμιλο της ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ και σε βασικό φυσικό πρόσωπο που σχετίζεται με αυτήν.
Να θυμίσουμε ότι ο όμιλος απάντησε στην Επιτροπή Ανταγωνισμού για το βαρύ πρόστιμο διαψεύδοντας ότι υπήρξε παρεμπόδιση στον έλεγχο.
Λέει χαρακτηριστικά: «Τόσο τα Μέλη του Δ.Σ. της Εταιρείας όσο και το προσωπικό αυτής συνεργάστηκαν πλήρως με την Αρχή και διευκόλυναν τον διενεργηθέντα έλεγχο κατ΄απόλυτη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις που υπέχουν ή και ζητήθηκαν. Αυτό, άλλωστε, αναφέρεται και στα κείμενα της Επιτροπής.
Κατά την διάρκεια του ελέγχου προσωπικό της Επιτροπής απαίτησε να επισκεφθεί και να ελέγξει ιδιωτικό χώρο του διευθύνοντος συμβούλου που δεν συμπεριλαμβάνεται στους χώρους άσκησης των δραστηριοτήτων της Motor Oil και των εταιρειών του ομίλου της (είναι χώρος τρίτης εταιρείας που μισθώνει χώρο στο ίδιο κτίριο με την ΜΟΗ).
Για την υπερβολή αυτή, θεωρούμε ότι η απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού εδράζεται σε εσφαλμένες και αναπόδεικτες παραδοχές για δήθεν περιστατικά που έλαβαν χώρα κατά τη διενέργεια του ελέγχου τους και, κατά συνέπεια, η Εταιρεία μας θα προσφύγει στην Δικαιοσύνη».
Αρχίζουν οι υποθέσεις ένθεν και ένθεν
Από το 2007 και μετά, πάντως, αρχίζουν οι υποθέσεις, που άλλοτε είναι ρεαλιστικές και άλλοτε… σπέκουλα.
Είναι γνωστό στους παροικούντες πως οι σχέσεις της οικογένειας Βαρδινογιάννη με την κορυφή της κυβέρνησης, δεν περνούν αυτό που λέμε «ταξίδι του μέλιτος» τον τελευταίο χρόνο.
Το θέμα το είχε αναδείξει το mononews πρόσφατα γράφοντας για τις σχέσεις Μητσοτάκη με Γιάννη Βαρδινογιάννη. Και αναφέροντας τις συγκρούσεις με αφορμή και τον έκτακτο φόρο στα κέρδη των διυλιστηρίων.
Μια κρυφή συνάντηση καταλαγής που -φημολογείται- πως έγινε στη Θεσσαλονίκη στη ΔΕΘ, εάν όντως έγινε, ουδέν απέδωσε.
Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, η κορυφή της κυβέρνησης αποδίδει στον όμιλο στενές σχέσεις με δημοφιλή υπουργό που συνήθως διαφοροποιείται ή αποστασιοποιείται από τις κυβερνητικές αποφάσεις στα εθνικά θέματα.
Υπουργός και όμιλος απεκδύονται φυσικά τέτοιων ευθυνών.
Επίσης, το Μέγαρο Μαξίμου «χρεώνει» δικαίως ή αδίκως σχέσεις του Ομίλου με ορισμένους από τους περιβόητους «11» κυβερνητικούς βουλευτές της περιβόητης επερώτησης.
Τέλος, το ΜΜ εκτιμά πως ο όμιλος έχει ήδη «ψηφίσει» και έχει ρίξει όλο το βάρος, υπέρ υποψηφίου Προέδρου στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ που θεωρεί πως «μπορεί να κερδίσει το Μητσοτάκη», κάτι που αποτελεί casus belli για την κυβερνητική κορυφή του 41% (μην το ξεχνάμε).
«Αμφότερες οι οικογένειες έχουν μακρά παράδοση στο πολιτικό (η μια) και οικονομικό (η άλλη) γίγνεσθαι της χώρας και δεν είναι ευεπίφορες να αποδεχθούν πρωτοκαθεδρίες άλλων…» όπως μας τόνισε πολιτικός που απεσύρθη από την ενεργό δράση προ ολίγων ετών και δεν ανήκει στο κυβερνητικό κόμμα.
Κύκλοι της Motor Oil που επιθυμούν πεισματικά να διατηρήσουν την ανωνυμία τους, μας τόνιζαν χθες πως «εμείς δεν θέλουμε πόλεμο με κανένα, αλλά εάν κάποιος ξεκινήσει, δεν θα καθίσουμε με σταυρωμένα χέρια…» επιμένοντας πως δεν παρεμπόδισαν καμία έρευνα και η απόφαση της ΕΠΑΝΤ «είναι τουλάχιστον άδικη αν όχι και καθοδηγούμενη.
Περίμεναν την πολιτική στιγμή που είναι… στριμωγμένοι για να μας δείξουν με το δάχτυλο ως παρανομούντες. Με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια: εμφανίζονται ως κήνσορες της νομιμότητας και αποπροσανατολίζουν τον κόσμο και τις επιχειρήσεις από τα πραγματικά προβλήματα.»
Όταν θέσαμε υπόψη κυβερνητικού παράγοντα τα σχόλια αυτά, εκείνος υπενθύμισε την ανεξαρτησία της Επιτροπής Ανταγωνισμού.
Να προσθέσουμε πως ένα θεωρούμε βέβαιο: η αντιπαράθεση από «υπόγεια» ανέβηκε πλέον στο τραπέζι και η «χοντρή παρτίδα πολιτικού-οικονομικού πόκερ» μόλις αρχίζει…
Τι ισχύει στις περιπτώσεις παρεμπόδισης ελέγχου
Οι ελεγκτές της Επιτροπής Ανταγωνισμού έρχονται πολύ συχνά αντιμέτωποι όταν κάνουν εφόδους όχι μόνο με την άρνηση των ελεγχόμενων να δώσουν τα σχετικά στοιχεία που θέλουν να συλλέξουν στο πλαίσιο του ελέγχου αλλά με πρακτικές όπως να εμποδίζουν την είσοδο των ελεγκτών να εισέλθουν στον χώρο από όπου θα γίνουν οι κατασχέσεις στοιχείων ή να βάζουν οποιοδήποτε άλλο εμπόδιο θεωρούν πρόσφορο ώστε να μην φτάσουν οι ελεγκτές στην «πηγή» των στοιχείων.
Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται από τη νομοθεσία οι ελεγκτές της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού μπορούν να ενεργούν έρευνες στα γραφεία και τους λοιπούς χώρους και τα μεταφορικά μέσα των επιχειρήσεων ή ενώσεων επιχειρήσεων, να σφραγίζουν οποιονδήποτε επαγγελματικό χώρο, βιβλία ή έγγραφα, κατά την περίοδο που διενεργείται ο έλεγχος και στο μέτρο των αναγκών αυτού.
Επιπλέον μπορούν να ενεργούν έρευνες σε χώρους, γήπεδα ή μεταφορικά μέσα εκτός εκείνων που αναφέρονται στην περ. δ’ της παρ. 1 του άρθρου 39, συμπεριλαμβανομένων των κατοικιών των επιχειρηματιών, διοικητών, διευθυνόντων συμβούλων, διαχειριστών και γενικά εντεταλμένων τη διοίκηση ή διαχείριση προσώπων, καθώς και του προσωπικού των επιχειρήσεων ή ενώσεων επιχειρήσεων, εφόσον υπάρχουν εύλογες υπόνοιες, ότι φυλάσσονται εκεί βιβλία ή άλλα έγγραφα τα οποία συνδέονται με την επιχείρηση και το αντικείμενο του ελέγχου και ενδέχεται να είναι σημαντικά για την απόδειξη παράβασης.
Αναφορικά με τις αρμοδιότητες που έχουν μπορούν να ελέγχουν κάθε είδους και κατηγορίας βιβλία, στοιχεία και λοιπά έγγραφα των επιχειρήσεων και ενώσεων επιχειρήσεων, καθώς και την ηλεκτρονική εμπορική αλληλογραφία των επιχειρηματιών, διοικητών, διευθυνόντων συμβούλων, διαχειριστών και γενικά εντεταλμένων τη διοίκηση ή διαχείριση προσώπων, καθώς και του προσωπικού των επιχειρήσεων ή ενώσεων επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως της μορφής αποθήκευσής τους και οπουδήποτε και εάν αυτά φυλάσσονται και να λαμβάνουν αντίγραφα ή αποσπάσματά τους και έχουν δικαίωμα πρόσβασης σε όλες τις πληροφορίες στις οποίες έχει πρόσβαση η υπό έλεγχο επιχείρηση.
Επιπλέον, μπορούν να προβαίνουν σε κατασχέσεις, να λαμβάνουν ή να αποκτούν υπό οποιαδήποτε μορφή αντίγραφο ή απόσπασμα των βιβλίων, εγγράφων, καθώς και ηλεκτρονικών μέσων αποθήκευσης και μεταφοράς δεδομένων τα οποία αφορούν σε επαγγελματικές πληροφορίες και, όταν το κρίνουν σκόπιμο, να συνεχίζουν την έρευνα πληροφοριών και να επιλέγουν αντίγραφα ή αποσπάσματα στους χώρους της Επιτροπής Ανταγωνισμού ή σε άλλους καθορισμένους χώρους, αλλά και να ελέγχουν και να συλλέγουν πληροφορίες και δεδομένα κινητών τερματικών, φορητών συσκευών, των εξυπηρετητών τους και το υπολογιστικό νέφος, σε συνεργασία με τις αρμόδιες κατά περίπτωση αρχές, που βρίσκονται μέσα ή έξω από τις κτιριακές εγκαταστάσεις των ελεγχόμενων επιχειρήσεων ή ενώσεων αυτών,
Τα πρόστιμα που προβλέπονται
Σε ό,τι αφορά το προβλεπόμενο πρόστιμο σε περιπτώσεις παρεμπόδισης ελέγχου, η Επιτροπή Ανταγωνισμού επιβάλλει με απόφασή της, στις επιχειρήσεις και στις ενώσεις επιχειρήσεων που αρνούνται να υποβληθούν ή παρεμποδίζουν ή δυσχεραίνουν τις έρευνες οποιονδήποτε τρόπο, χρηματική κύρωση ανά ημέρα μη συμμόρφωσης.
Αυτή, όσον αφορά στις επιχειρήσεις και στις ενώσεις επιχειρήσεων, καθορίζεται αναλογικά προς τον μέσο ημερήσιο συνολικό παγκόσμιο κύκλο εργασιών της δυστροπούσας επιχείρησης ή ένωσης επιχειρήσεων κατά την προηγούμενη της έκδοσης της απόφασης οικονομική χρήση με ανώτατο όριο το 3% αυτού του κύκλου εργασιών και υπολογίζονται από την ημερομηνία που ορίζει η οικεία απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού.
Περαιτέρω, η Επιτροπή Ανταγωνισμού μπορεί να επιβάλει σε οποιονδήποτε άλλο επιδεικνύει την ως άνω συμπεριφορά, χρηματική κύρωση τουλάχιστον 15.000 ευρώ έως 2 εκατ. ευρώ και στους υπαλλήλους των ως άνω επιχειρήσεων που επιδεικνύουν την ως άνω συμπεριφορά, πρόστιμο τουλάχιστον 5.000 ευρώ έως 2 εκατ. ευρώ.
Εφόσον είναι δυνατόν να υπολογιστεί το ύψος του οικονομικού οφέλους από την παράβαση, το ύψος του επιβαλλόμενου προστίμου δεν μπορεί να είναι μικρότερο από αυτό, ακόμα και αν υπερβαίνει το ανώτατο ποσό που ορίζεται στο τρίτο εδάφιο.
Κατά την επιμέτρηση των ανωτέρω λαμβάνονται ιδίως υπόψη η σοβαρότητα της εξεταζόμενης υπόθεσης, η απαξία των πράξεων και η επίπτωσή τους στην έκβαση της έρευνας.
Διαβάστε επίσης:
Intrakat: Στα €533 εκατ. ο κύκλος εργασιών το α’ εξάμηνο – Εντυπωσιακή αύξηση 307% στα EBITDA