Την ανάγκη να τρέξει η Ευρώπη για να προλάβει τις διεθνείς εξελίξεις των γρήγορων αλλαγών στην τεχνολογία και την ενεργειακή μετάβαση ώστε να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητά της, επισήμαναν μιλώντας χθες σε διαφορετικές εκδηλώσεις ο Ευάγγελος Μυτιληναίος και ο Δημήτρης Παπαλεξόπουλος από τη μια αλλά και ο Πρόεδρος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης.

Τονίζουν την ανάγκη να μην πάει πίσω η ενεργειακή μετάβαση με τη νέα Κομισιόν, αλλά και να γίνει μια επανεκκίνηση στις στρατηγικές και να αλλάξει ο τρόπος λειτουργίας της Ευρώπης, ώστε να μπορέσει να σταθεί στο διεθνή ανταγωνισμό. Σε μια εποχή που στην ενέργεια αλλάζουν όλα συνεχώς και η ψηφιακή μετάβαση ανεβάζει τον πήχη του διεθνούς ανταγωνισμού, αν η Ευρώπη δεν καταφέρει να κατευθύνει τους πόρους της στρατηγικά και αποτελεσματικά και μείνει εγκλωβισμένη στα δομικά της προβλήματα, θα αποδυναμωθεί οικονομικά μακροπρόθεσμα,  με συνέπειες σε όλους τους τομείς, και την κοινωνία και την άμυνα.

Έχει να αντιμετωπίσει όμως τρία εμπόδια: Τον περιορισμένο προϋπολογισμό που πρέπει να μοιραστεί για όλα, το δομικό πρόβλημα στη λειτουργία της-τη γραφειοκρατία και την υπερρύθμιση, και την κοινωνική πίεση που μπορεί να πάει πίσω την ακριβή ενεργειακή μετάβαση.

Το οικονομικό πρόβλημα της Ευρώπης: Πώς θα μοιραστεί ο προϋπολογισμός

Εν όψει των Ευρωεκλογών, κυριαρχεί η ανησυχία για τις προτεραιότητες της Ευρώπης την επόμενη μέρα, ειδικά τη στιγμή που οι δαπάνες για την άμυνα θα διεκδικήσουν μέρος του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού. Την ίδια στιγμή όμως πρέπει να χρηματοδοτήσει την ενεργειακή μετάβαση που αποδεικνύεται ακριβότερη από ότι υπολογιζόταν και τον ψηφιακό μετασχηματισμό αλλά και για την κοινωνική συνοχή για να μειώσει τις κοινωνικές ανισότητες που δημιουργούνται. Η πρόκληση είναι μεγάλη, όσο και το διακύβευμα: να χαθεί η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα και να καθυστερήσει η ενεργειακή μετάβαση δημιουργώντας μεγαλύτερα κόστη και μεγαλύτερες απώλειες στην οικονομική και γεωπολιτική δύναμη της Ευρώπης στον κόσμο.

«Το πρόβλημα δεν είναι ότι η Ευρώπη έχει μόνο μικρό προϋπολογισμό για την άμυνα, είναι ότι είναι και κατακερματισμένος. Είμαστε στο πουθενά», επεσήμανε χθες ο Δημήτρης Παπαλεξόπουλος. «Είμαι ιδιαίτερα απαισιόδοξος για το αν θα έχει η Ευρώπη ενιαία αμυντική πολιτική τα επόμενα 15 χρόνια».

Ο Ευάγγελος Μυτιληναίoς επεσήμανε ότι η κοινή γνώμη δεν έχει συνηθίσει σε τεράστιες αμυντικές δαπάνες, γιατί «θα πρέπει να πάρεις λεφτά από την υγεία και άλλους τομείς. Οι Ευρωπαίοι είχαν αφήσει το θέμα στις ΗΠΑ, με τον ίδιο τρόπο που αφήσαν την ενέργεια στη Ρωσία».

Ποιος έχει αμυντική βιομηχανία αιχμής; αναρωτήθηκε. «Για πολλά χρόνια όσα λεφτά και να ξοδέψουμε θα πηγαίνουν σε αγορές όπλων από τις ΗΠΑ».

Ο Ευάγγελος Μυτιληναίoς έκανε ειδική αναφορά και στην ελληνική αμυντική βιομηχανία, που αφέθηκε στην τύχη της για δεκαετίες. «Σήμερα θα μπορούσε να βγάζει πάρα πολλά λεφτά και αντ’ αυτού ξοδεύουμε τεράστιους πόρους για αγορές φρεγατών και αεροσκαφών από το εξωτερικό. Για τις φρεγάτες η ελληνική συμμετοχή είναι 1%»

“Χρειαζόμαστε μια επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας”, είπε από το συνέδριο της Eurelecric ο Δημήτρης Παπαλεξόπουλος για να διατηρήσουμε την ευημερία που σήμερα έχουμε. “Χρειαζόμαστε μια νέα στρατηγική, με σαφή στόχευση και αίσθηση του επείγοντος. Δεν πρέπει να επιβραδύνουμε την πράσινη μετάβαση αλλά να την επιταχύνουμε και να βρούμε την ισορροπία ανάμεσα στην ενεργειακή μετάβαση, την ενεργειακή επάρκεια και την ανταγωνιστικότητα.Η Ευρώπη κινδυνεύει να αποβιομηχανιστεί πριν πετύχει την ενεργειακή μετάβαση”  σημείωσε.

Το δομικό πρόβλημα της Ευρώπης: Χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας και τρόπου λειτουργίας

Δεν είναι όμως μόνο το πρόβλημα των υψηλών δαπανών που καλείται να αντιμετωπίσει η Ευρώπη για να ξαναβρεί την ανταγωνιστικότητά της, αλλά και ο τρόπος λειτουργίας της. Πρέπει να αντιμετωπίσει και την υπερρύθμιση, τους χιλιάδες κανονισμούς και νόμους που προσθέτει κάθε χρόνο μπλοκάροντας την ανάπτυξη και τις επενδύσεις, απωθώντας τελικά τους επενδυτές που επιλέγουν άλλες αγορές και φεύγουν από την Ευρώπη.

“Η Αμερική και η Κίνα χρησιμοποιούν καρότα για να προσελκύσουν επενδύσεις και η Ευρώπη μαστίγιο”, σημείωσε ο κ. Παπαλεξόπουλος.

Το πρόβλημα που διαπιστώνεται όμως είναι, ότι ενώ οι καιροί έχουν αλλάξει, ο διεθνής ανταγωνισμός από Κίνα και ΗΠΑ είναι ισχυρός και οι εξελίξεις αλλάζουν πολύ γρήγορα τα δεδομένα, η Ευρώπη έχει δομικό πρόβλημα να παρακολουθήσει τις αλλαγές, έχει αργά αντανακλαστικά και πνίγεται στην γραφειοκρατία. Ενώ ο κόσμος τρέχει, οι ευρωπαϊκές αποφάσεις από τη λήψη τους μέχρι την εφαρμογή τους χρειάζονται χρόνια.

Ο κ. Παπαλεξόπουλος ανέφερε επίσης, χθες στη συζήτηση που διοργάνωσε ο ΣΕΒ για τις ευρωεκλογές,  ότι η εξουσία της Επιτροπής είναι περιορισμένη απέναντι σε 27 πρωθυπουργούς οι οποίοι συχνά έχουν διαφορετικές ατζέντες.

“Ο τρόπος που είναι δομημένοι οι βασικοί θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν καλός για τη Λισαβόνα του 2007, είμαστε στο 2024 και δεν έχει αλλάξει τίποτα, έχουμε μια Κομισιόν χωρίς λογοδοσία έχουμε μια εσωτερική αγορά που σιγά- σιγά αποσυντίθεται από τα πράγματα” είπε  ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, σχολιάζοντας το πρόβλημα της Ευρώπης, στην ίδια συζήτηση.

Επίσης,  τόνισε την ανάγκη η Ευρώπη, να ανταποκριθεί στις ανάγκες της σύγχρονης εποχής, που είναι παγκόσμια και τρέχει με γρήγορους ρυθμούς. Και εντόπισε ότι ενώ τα προβλήματα που υπάρχουν σήμερα στην ενέργεια και στην άμυνα είναι άλλου είδους, άλλου  μεγέθους και άλλης διάστασης, από αυτά που είχε η Ευρώπη όταν δημιουργήθηκε, έχει διατηρήσει έναν τρόπο λειτουργίας του παρελθόντος, με μεγάλες καθυστερήσεις από την απόφαση μέχρι την εφαρμογή της.

Ο κ. Μυτιληναίος έκανε λόγο για το μικρόκοσμο μέσα στον οποίο ζει η διοίκηση της Ευρώπης, τη “φούσκα των Βρυξελλών” και τη γραφειοκρατία που δεν έχει προτεραιότητα την οικονομία και την ανάπτυξη.

Όπως εξήγησε η Ευρώπη, έχει μπει σε ένα εντελώς διαφορετικό κόσμο και δεν ξέρει πώς να διαχειριστεί τις προτεραιότητες και θύμισε, ότι ο κ. Ντράγκι είχε πει ότι η πολιτική της άμυνας και η πολιτικής της ενέργειας βασίστηκε στο πλαίσιο της Ευρώπης, ενώ τα θέματα έχουν αποκτήσει άλλη διάσταση και πρέπει να επαναπροσεγγιστούν από την αρχή.

“Πρέπει να κατανοήσουμε γιατί η  Ευρώπη είναι δομικά ακριβή στην ενέργεια; Βρήκαμε ίδιους πόρους, έχουμε άφθονο ήλιο και ανέμους στην Ευρώπη. Μπορούμε να έχουμε αυτονομία στην ενέργεια; Η απάντηση είναι όχι. Φύγαμε από τη Ρωσία (σ.σ. για το φυσικό αέριο) που έδωσε μια φοβερή ευημερία στην Ευρώπη στα χρόνια της Μέρκελ και έχουμε πάει στη Νορβηγία από την οποία πάλι εξαρτώμαστε». Αναφερόμενος στην Ελλάδα θύμισε ότι οι διαχειριστές σβήνουν μονάδες ΑΠΕ γιατί δεν έχουμε τι να κάνουμε γιατί δεν έχουμε δίκτυα να τη μεταφέρουμε και αυτό το καταλάβαμε αφού κάναμε επενδύσεις τρισεκατομμυρίων στις ΑΠΕ θέλουμε και επενδύσεις τρισεκατομμυρίων στα δίκτυα.

Το πρόβλημα της ενεργειακής μετάβασης: Να μην μείνει πίσω

Στη συζήτηση για τις ευρωπαϊκές πολιτικές μετά τις ευρωεκλογές που πραγματοποιήθηκε στο συνέδριο της Eurelectric,  ο Πρόεδρος της ΔΕΗ Γιώργος  Στάσσης τόνισε την ανάγκη να παραμείνει προτεραιότητα η ενεργειακή μετάβαση και να ληφθούν μέτρα ώστε να επισπευθεί με την προώθηση του εξηλεκτρισμού.

 Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ Στάσσης: «Για όλους μας είναι αναγκαίος ένας ισχυρός εξηλεκτρισμός και συνεπώς όλοι μαζί ενωμένοι θα πρέπει να πιέσουμε προς αυτή την κατεύθυνση και να ενταθούν οι σχετικές ενέργειες – ρυθμιστικό πλαίσιο, ευρωπαϊκή νομοθεσία». Κατά την τοποθέτησή του, τόνισε επίσης το ζήτημα της κοινωνικής αποδοχής και της συμπερίληψης, ως κρίσιμους παράγοντες επιτυχίας του νέου μαζικού εξηλεκτρισμού, με την εκπαίδευση των πολιτών για το κλίμα και τη σημασία των ΑΠΕ να είναι απαραίτητη για το νέο «πράσινο κοινωνικό συμβόλαιο». Τέλος, συνόψισε τους βασικούς πυλώνες για την ενεργειακή μετάβαση και την ανάπτυξη των δικτύων διανομής ενέργειας στην Ευρώπη στο τρίπτυχο αποδοτικότητα -βιωσιμότητα- ενεργειακή ασφάλεια.

Στη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε, αναδείχθηκε ότι σύμφωνα με το ευρωβαρόμετρο, στις προτεραιότητες των Ευρωπαίων, η δράση για την κλιματική αλλαγή, πλέον έρχεται στην πέμπτη θέση, με πρώτη τη δράση για τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, τη δημόσια υγεία, την υποστήριξη της οικονομία και τις θέσεις εργασίας και την άμυνα…