Η Τεχνική και Ναυτιλιακή Εταιρεία ΡΕΤΑΣ, με έδρα το Χαλάνδρι, φέρεται σύμφωνα με πληροφορίες να είναι ο τελικός πλειοδότης για το εμβληματικό κτήριο της Τράπεζας της Ελλάδος, που συνορεύει με το Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο.

Το ακίνητο, επί της οδού Εθνικής Αντιστάσεως 1, στον Πειραιά, απέναντι από την Αγία Τριάδα, είχε αρχική τιμή εκκίνησης είχε 3,5 εκατ. ευρώ, ενώ κατακυρώθηκε, πάντα σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, στα 4,250 εκατ. ευρώ, στην εταιρεία “Ρέτας”.

1

Υπενθυμίζεται ότι το κτήριο το διεκδικούσε η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, προκειμένου να στεγάσει τα γραφεία και να διαμορφώσει πολυχώρο, βιβλιοθήκη κλπ. Μέχρι στιγμής, η ΕΕΕ δεν έχει ανακοινώσει αν είναι ο νέος ιδιοκτήτης ή αν το κτήριο που διεκδικούσε περιήλθε σε άλλο επενδυτή.

Το κτήριο διαθέτει χώρους για γραφεία 4.500 τετραγωνικών μέτρων και είναι χτισμένο σε οικόπεδο 900 τμ.

Κτίστηκε πριν από το 1940 και είναι χαρακτηρισμένο ως έργο τέχνης σύμφωνα με το ΦΕΚ 1125Β/20-12-1978 και ως διατηρητέο σύμφωνα με το ΦΕΚ 410Δ/27-08-1982. Διαθέτει τρεις ορόφους γραφείων και ισόγειο κατάστημα, καθώς και δύο υπόγεια.

Από τον περασμένο Φεβρουάριο υπήρχαν πληροφορίες ότι το κτήριο, εκτός από την ΕΕΕ, είχαν δείξει και άλλοι εφοπλιστικοί κύκλοι, που είχαν συγκεντρώσει και άλλα ακίνητα στην περιοχή του Πειραιά.

Μέχρι την ώρα που γραφόταν το κείμενο, δεν είχε διευκρινιστεί τελικά ποιος ήταν ο τελικός αγοραστής ή για ποιον επενδυτή ενεργούσε ο πλειοδότης.

Σε ένα αποκαλυπτικό του ρεπορτάζ, το mononews.gr είχε γράψει τον περασμένο Φεβρουάριο:

Μέρος του εμβληματικού κτηρίου όπου στεγάζεται το Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (ΝΑΤ) προτίθενται να αγοράσουν οι εφοπλιστές, προκειμένου να μεταφέρουν εκεί τα γραφεία της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η ΕΕΕ έχει αρχίσει συζητήσεις για να αγοράσει από την Τράπεζα Ελλάδος το μισό κτήριο, όπου στεγαζόταν η Τράπεζα της Ελλάδος και η Εθνική Τράπεζα και τα τελευταία χρόνια είναι κενό.

Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει κάνει ανοιχτή πρόσκληση για την αξιοποίηση του κτηρίου με καταληκτική ημερομηνία την 3η Μαΐου 2022 και ώρα 16 μ.μ.

Το κτήριο αυτό είναι μεσοτοιχία με τις κεντρικές υπηρεσίες του ΝΑΤ, αλλά είναι ενιαίο και άρχισε να κατασκευάζεται το 1927 και οι εργασίες του ολοκληρώθηκαν το 1930.

Η απόφαση για την αγορά κτηρίου για τη στέγαση των γραφείων της ΕΕΕ ελήφθη στην πρόσφατη γενική συνέλευση των εφοπλιστών. Μάλιστα, όπως έχει διαρρεύσει, οι εφοπλιστές θα ιδρύσουν Εταιρεία Ειδικού Σκοπού, η οποία θα αναλάβει την αγορά των νέων γραφείων και πρόεδρος θα αναλάβει ο Θεόδωρος Βενιάμης, ο οποίος είναι και ο εμπνευστής του όλου πρότζεκτ.

Για την αγορά και την επισκευή του κτηρίου του ΝΑΤ θα απαιτηθούν περίπου 20 εκατομμύρια ευρώ τα οποία θα συγκεντρώσουν οι εφοπλιστές με δωρεές. Η επισκευή υποχρεωτικά θα καλύψει και τις εγκαταστάσεις των κεντρικών γραφείων του ασφαλιστικού οργανισμού που ίδρυσαν οι ναυτικοί, ενώ δεν αποκλείεται σε επόμενη φάση να αγοράσουν και το μερίδιο του ΝΑΤ για να αποκτήσουν το σύνολο του κτηρίου.

Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα εμπλουτιστεί το κτήριο με την Βιβλιοθήκη της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, το Ιστορικό της Αρχείο και ίσως δημιουργηθεί και πολυχώρος πολιτισμού, για διοργάνωση συνεδρίων.

Το Μέγαρο του Ναυτικού Απομαχικού είναι ένα κτήριο με έντονες αρχιτεκτονικές επιρροές από ελληνοπρεπή ρυθμό.

Κτίστηκε τη δεκαετία του 1930, απέναντι από την πλατεία Θεμιστοκλέους, εκεί που υπήρχε το περίφημο «Ρολόι» του Πειραιά και η λεγόμενη βασιλική αποβάθρα.

Το οικόπεδο αγοράστηκε έναντι 12 εκατ. δραχμών και ανοικοδομήθηκε από την Εθνική Τράπεζα. Η κατασκευή του στοίχισε 30.000.000 δραχμές και το σχέδιο είναι του αρχιτέκτονα Νικολάου Ζουμπουλίδη (1888-1969).

Το ΝΑΤ εγκαταστάθηκε στο κτήριο το καλοκαίρι του 1954, όταν αγόρασε από την Εθνική το μεγαλύτερο μέρος του, καταβάλλοντας 10.500.000 δραχμές. Το υπόλοιπο κτήριο ανήκει στην Εθνική Τράπεζα και στην Τράπεζα της Ελλάδας, μέχρι και σήμερα.

Το Μέγαρο του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα δημόσια εμβληματικά κτήρια του Πειραιά. Είναι χαρακτηρισμένο έργο τέχνης σύμφωνα με το ΦΕΚ 1125/20-12-1978 από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Ο αρχιτέκτονας Ν. Ζουμπουλίδης ήταν προϊστάμενος της τεχνικής υπηρεσίας της Εθνικής Τράπεζας κατά την περίοδο 1925-1938, ο οποίος σχεδίασε και το κεντρικό κτήριο της Τράπεζας της Ελλάδος επί της οδού Αιόλου και το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών.

Αρχικά σχεδιάστηκε ως κτήριο της Εθνικής Τράπεζας. Όμως, κατά την κατασκευή του, με την ίδρυση της Τράπεζας της Ελλάδος το 1928 διαχωρίστηκε σε δύο ιδιοκτησίες. Σήμερα χωρίζεται σε τρεις ιδιοκτησίες καθώς η Εθνική Τράπεζα έχει παραχωρήσει το νότιο τμήμα του κτηρίου στο Ναυτικό Απομαχικό ταμείο και κράτησε μόνο μία ημιυπόγεια επιφάνεια.

Όπως αναφέρουν οι αρχιτέκτονες, «είναι παράδειγμα όψιμου κλασικισμού και διακρίνεται για το αυστηρό του ύφος που συνδυάζει διαφορετικούς κλασικούς αρχιτεκτονικούς ρυθμούς».

Το κτήριο έχει τέσσερις ορόφους, όμως διαθέτει ημιυπόγειο και υπόγειο.

Σε έγγραφο του υπουργείου Πολιτισμού αναφέρεται:

«Το τετραώροφο κτήριο στην συμβολή των οδών Εθνικής Αντιστάσεως 1 και Ακτής Μιαούλη, γνωστό ως μέγαρο του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (ΝΑΤ), έχει χαρακτηριστεί από το ΥΠΠΟΑ ως έργο τέχνης που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία με την Υ.Α. ΥΠΠΕ/ΓΔΠΑ/ΥΑΠΑ/ΔΙΛΑΠ/Γ/2510/66228/30.11.1978 (ΦΕΚ 1125/Β/20.12.1978) διότι «…είναι αξιόλογο κτίριο με ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό και μορφολογικό ενδιαφέρον (λαξευμένη λιθοδομή στο ισόγειο, δωρικές κολώνες με κορινθιακά επίκρανα, κλασικού ρυθμού διαστάσεις, αετώματα) και πλέον υπάγεται στις διατάξεις του Ν.3028/2002 “Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς”.

Είναι ένα από τα σπουδαιότερα νεοκλασικά δείγματα που υπάρχουν ακόμη στον Πειραιά και η θέση του σε κεντρικό σημείο το προβάλει ιδιαίτερα» Με το με αρ. πρωτ. 542253/719.5/6/92/9.10.1995 έγγραφό του, το Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο υπέβαλε φάκελο μελέτης στην τότε Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Αττικής για την κατασκευή μεσορόφου και επισκευών στο ισόγειο του κτηρίου ΝΑΤ στον Πειραιά.

Με την με αρ. πρωτ. ΥΠΠΟ/55469/ΔΠΚΑΝΜ/1533/15.1.1996 Απόφασή της η Διεύθυνση Προστασίας και Αναστήλωσης Νεώτερων Μνημείων (ΔΠΚΑΝΜ) απέρριψε την έγκριση μελέτης κατασκευής μεσορόφου και επισκευών στο ισόγειο του εν λόγω κτηρίου διότι αλλοίωνε σοβαρά την μορφή του κτηρίου, ενώ για τις υπόλοιπες εργασίες θα έπρεπε να υποβληθεί νέα μελέτη υπό την επίβλεψη της ΔΠΚΑΝΜ.

Με την με αρ. πρωτ. ΥΠΠΟ/10072/ΔΠΚΑΝΜ/2498 π.ε/21.2.2002 Υ.Α εγκρίθηκε η μελέτη που υποβλήθηκε για την εκτέλεση των αναφερομένων σε αυτή μέτρων ασφαλείας της εισόδου του Κεντρικού Καταστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος στην οδό Εθνικής Αντιστάσεως 1 στον Πειραιά.

Με την με αρ. πρωτ. ΥΠΠΟ/ΔΑΝΣΜ/98605 π.ε/3054 π.ε/25.7.2006 Υ.Α εγκρίθηκε με παρατηρήσεις, η μελέτη επισκευής και συντήρησης των όψεων του κτηρίου επί της οδού Εθνικής Αντιστάσεως 1, στον Πειραιά, ιδιοκτησίας Τράπεζας της Ελλάδος, NAT και Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος.

Με το με αρ. πρωτ. ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/Κέντρο Λίθου/2477/10308/29.1.2009 έγγραφο του Κέντρου Λίθου του ΥΠΠΟΑ, πραγματοποιήθηκε αυτοψία για την καλή εκτέλεση των εργασιών συντήρησης και αισθητικής αποκατάστασης του κτηρίου, η οποία αφορούσε το σύνολο του κτηρίου επί της οδού Εθνικής Αντιστάσεως 1, στον Πειραιά, ιδιοκτησίας Τράπεζας της Ελλάδος, ΝΑΤ και Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος.

Ο Δήμος Πειραιά στο με αρ. πρωτ. 6258/2260/4.2.2010 έγγραφό του, απαντώντας σε καταγγελία, αναφέρει ότι η υπ΄αριθ. 551/2007 οικοδομική άδεια αφορά ολόκληρο το κτήριο που βρίσκεται επί της οδού Εθνικής Αντιστάσεως 1, στον Πειραιά, η οποία είναι σε ισχύ και οι εργασίες δεν έχουν αποπερατωθεί στο τμήμα του κτηρίου που βρίσκεται επί της οδού Εθνικής Αντιστάσεως και Μακράς Στοάς.

Με το με αρ. πρωτ. 88942/1170/11/72/2.5.2011 έγγραφό του το Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο αναφέρει ότι το έργο «Επισκευή – ανακαίνιση των όψεων του διατηρητέου κτηρίου, επί της οδού Εθν. Αντιστάσεως 1, στον Πειραιά» και αφορούσε μόνο το κτήριο ιδιοκτησίας του ΝΑΤ, εκτελέστηκε μετά από έγκριση και επίβλεψη της Διευθύνουσας Υπηρεσίας του έργου, του Υπουργείου Πολιτισμού, του Τεχνικού Συμβουλίου του έργου και περαιώθηκε εμπρόθεσμα από τον ανάδοχο του έργου αφού παραλήφθηκε αρμοδίως.

Η Υπηρεσία Νεώτερων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Αττικής, Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας και Κυκλάδων (ΥΝΜΤΕΑΑΣΕΚ), όσον αφορά στο τμήμα του κτηρίου, φερόμενης ιδιοκτησίας Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (ΝΑΤ), έχει χορηγήσει τις με αρ. πρωτ. ΥΜΤΕΑΑΣΕΚ/4542/22.1.2016 και ΥΜΤΕΑΑΣΕΚ/11531/20.12.2018 εγκρίσεις εκτέλεσης σωστικών εργασιών, κατόπιν σχετικού αιτήματος του ΝΑΤ. Για το τμήμα του κτηρίου, φερόμενης ιδιοκτησίας Εθνικής Τραπέζης, μέχρι σήμερα δεν έχει υποβληθεί σχετικό αίτημα, που να αφορά σε εκτέλεση εργασιών ή εγκατάσταση χρήσης.

Σύμφωνα με το άρθρα 10 και 11 του Ν. 3028/02 υπεύθυνος για την διατήρηση, ανάδειξη και εν γένει προστασία του μνημείου είναι ο κύριος νομέας ή ο κάτοχός του, ο οποίος υποχρεούται να μεριμνά για την άμεση εκτέλεση εργασιών συντήρησης μετά από έγκριση του ΥΠΠΟΑ. Για την χρηματοδότηση από το ΥΠΠΟΑ εκπόνησης μελετών ή εκτέλεσης έργων αποκατάστασης μνημείων πρέπει να προηγηθεί σχετικό αίτημα του ιδιοκτήτη ή του φορέα λειτουργίας του και αφού εξετασθεί και ενταχθεί στο Πρόγραμμα Δράσης της αρμόδιας Κεντρικής ή Περιφερειακής Υπηρεσίας του ΥΠΠΟΑ θα υλοποιηθεί εφόσον εγκριθεί από τα αρμόδια όργανά του. Τέλος, όσον αφορά την αξιοποίηση του κτηρίου με χρήσεις που θα συμβάλουν στην ανάδειξη της αρχιτεκτονικής και ιστορικής του αξίας απαιτείται η έγκριση του αρμόδιου γνωμοδοτικού οργάνου του ΥΠΠΟΑ».