Αποθέματα σε… μετρητά, συνολικού ύψους 5,5 δισ. ευρώ, έχουν στη διάθεσή τους 10 από τους σημαντικότερους, εισηγμένους επιχειρηματίες. Στον μετοχικό και διοικητικό έλεγχο των οποίων βρίσκονται 11 όμιλοι με τρέχουσα χρηματιστηριακή αξία 17 δισ. ευρώ.

Τα χρηματικά διαθέσιμα των μεγάλων της αγοράς ενισχύθηκαν κατά 208,9 εκατ. ευρώ (3,8%) στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου της εφετινής χρονιάς, που έμελλε να στιγματιστεί από την επέλαση της φονικής πανδημίας. Λόγω της οποίας διαταράχθηκαν με πρωτόγνωρη βιαιότητα οι ούτως ή άλλως εύθραυστες ισορροπίες στο οικονομικό, αλλά και στο κοινωνικό σκηνικό της χώρας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στα χέρια των 10 επιχειρηματιών έχει συγκεντρωθεί ο «ανθός» της ρευστότητας, καθώς στα τέλη του περασμένου Ιουνίου κατείχαν το… 46,2% των ταμειακών διαθεσίμων όλων των εισηγμένων εταιρειών. Κατά κύριο λόγο, οι μεγάλοι της αγοράς έσπευσαν να κάνουν χρήση των ανακυκλούμενων γραμμών χρηματοδότησης από τις τράπεζες (εγχώριες και ξένες). Προκειμένου να αυξήσουν το βαθμό θωράκισής τους, έναντι των αλυσιδωτών επιπτώσεων της πανδημίας. Οι κινήσεις αυτές, βέβαια, επέδρασαν στις δανειακές υποχρεώσεις οι οποίες διογκώθηκαν κατά 4,5% (509,5 εκατ. ευρώ) και διαμορφώθηκαν στα τέλη του πρώτου εφετινού εξαμήνου στα 11,8 δισ. ευρώ. Η συντριπτική πλειονότητα των οποίων όμως έχει μακροπρόθεσμο ορίζοντα αποπληρωμής. Σε κάθε περίπτωση, οι δανειακές αυτές υποχρεώσεις αντιστοιχούν στο 39,9% του συνόλου των δανείων που βαρύνουν όλες τις εισηγμένες επιχειρήσεις.

Όπως είναι ευνόητο, πίσω από τη γενική εικόνα υπάρχουν σημαντικές και επί μέρους διαφοροποιήσεις ανάμεσα στους 11 επιχειρηματικούς ομίλους. Τρεις από τους οποίους έχουν μεταφέρει την έδρα τους στο εξωτερικό, αλλά τελούν σε δευτερογενή, παράλληλη διαπραγμάτευση στο χρηματιστήριο της Αθήνας. Πρόκειται για την διεθνοποιημένη Coca Cola, συμφερόντων της οικογένειας του Γιώργου Δαυίδ, τον όμιλο της Βιοχάλκο, συμφερόντων των αδελφών Ευάγγελου και Νίκου Στασινόπουλου, και τον Τιτάνα των οικογενειών Κανελλόπουλου- Παπαλεξόπουλου, που εκφράζονται ως ενιαία επιχειρηματική οντότητα.

Το παζλ των υπολοίπων μεγάλων της αγοράς συμπληρώνεται με τους: Βαρδή Βαρδινογιάννη (της Μότορ Όιλ), Σπύρο Λάτση (με τον έλεγχο της Lamda Development και μόνο, και όχι με την παρουσία του στα ΕΛΠΕ που έχουν ξεχωριστά χαρακτηριστικά), Γιώργο Περιστέρη, του ομίλου της ΓΕΚ Τέρνα, στα μεγέθη του οποίου περιλαμβάνονται και οι επιδόσεις της θυγατρικής Τέρνα Ενεργειακής, Ευάγγελο Μυτιληναίο, του ομώνυμου ομίλου, Απόστολο Βακάκη (της Jumbo), Ανδρέα Καρέλια, που μαζί με τον αδελφό του Στάθη ελέγχουν την ομώνυμη καπνοβιομηχανία, Ευτύχη Βασιλάκη, με διπλό έλεγχο, τόσο της αεροπορικής Aegean όσο και της AutoHellas.

Η έλευση της πανδημίας επέφερε τα ισχυρότερα πλήγματα στις αερομεταφορές, αλλά και στον πετρελαϊκό κλάδο. Κάτω από αυτές τις συνθήκες η Aegean Airlines έγραψε ζημιές 158,8 εκατ. ευρώ στο πρώτο «σκληρό» εξάμηνο του 2020, ενώ οι ζημιές για τη Μότορ-Όιλ ήταν 150,6 εκατ. ευρώ. Με ζημιές επίσης (5,7 εκατ. ευρώ, μετά από τις μειοψηφίες,) έκλεισε το εξάμηνο και για την Lamda, που έχει αναλάβει το εμβληματικό project της αξιοποίησης του Ελληνικού. Ζημιές επίσης, ύψους 17,4 εκατ. ευρώ εμφάνισε η Βιοχάλκο.

Από εκεί κι έπειτα, 5 όμιλοι έκλεισαν το πρώτο 6μηνο με κέρδη, τα οποία ήταν αισθητά μειωμένα (Coca Cola, ΓΕΚ Τέρνα, Μυτιληναίος, Jumbo, AutoHellas) ενώ Καρέλιας και Τιτάνας κατόρθωσαν να ενισχύσουν την κερδοφορία τους.

Οι δύσκολες συνθήκες για τον Ευτύχη Βασιλάκη

Αναμφίβολα για τον Ευτύχη Βασιλάκη οι συνθήκες είναι εξαιρετικά δύσκολες. Η Aegean έχει εξασφαλίσει χρηματοδοτική γραμμή 120 εκατ. ευρώ από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες της χώρας, έχοντας λάβει μέχρι τα τέλη του περασμένου Ιουνίου τα 40 εκατ. ευρώ. Τότε, μαζί και με τις δεσμευμένες καταθέσεις των 69 εκατ. ευρώ, τα ταμειακά διαθέσιμα της Αεροπορίας Αιγαίου, διαμορφώθηκαν στα 436,5 εκατ. ευρώ. Μειωμένα κατά 68,5 εκατ. ευρώ από την αρχή του έτους. Στο ίδιο διάστημα οι δανειακές υποχρεώσεις ανέβηκαν κατά 40,2 εκατ. και πήγαν στα 238,9 εκατ. ευρώ. Οι νέες τραπεζικές χρηματοδοτήσεις, θα ενισχύσουν το υπόβαθρο της ρευστότητας της Aegean, η οποία μέσα στο πρώτο εξάμηνο της χρονιάς, αναγκάστηκε να «κάψει» 198,4 εκατ. ευρώ από τα ίδια κεφάλαια του ομίλου. Είναι πάντως χαρακτηριστικό ότι μέσα σε αυτές τις ακραίες συνθήκες, τα μέλη του Δ.Σ. δεν έλαβαν καμία απολύτως αμοιβή από την εταιρεία.

Στην άλλη πλευρά, η επίσης ελεγχόμενη από τον Ευτύχη Βασιλάκη AutoHellas είχε 72 εκατ. ευρώ δανεικές εισροές. Στα τέλη του εξαμήνου τα χρηματικά της διαθέσιμα έφτασαν στα 91,2 εκατ. ευρώ, ενισχυμένα κατά 51,7 εκατ. ευρώ. Ανοδικά όμως κινήθηκαν και οι δανειακές υποχρεώσεις που έφτασαν στα 394,1 εκατ. ευρώ.

Οι κινήσεις Βαρδινογιάννη με «ασπίδα» τη ρευστότητα

Ταμειακά διαθέσιμα σε μετρητά, συνολικού ύψους 740 εκατ. ευρώ έφτασε να έχει ο στιβαρός όμιλος της Μότορ-Όιλ, όπου δεσπόζει η φυσιογνωμία του Βαρδή Βαρδινογιάννη. Η διαθέσιμη ρευστότητα του ομίλου ενισχύθηκε κατά 42,7 εκατ. στο πρώτο εξάμηνο. Διάστημα μέσα στο οποίο τα δάνεια αυξήθηκαν κατά 524,3 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκαν στα επίπεδα των 1,4 δις ευρώ. Δηλαδή στο 0,88 των ιδίων κεφαλαίων, που λόγω της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας, μειώθηκαν κατά 240 εκατ. ευρώ.

Έχοντας μια εξέχουσα πιστοληπτική ικανότητα, η Μότορ Όιλ πήρε δάνεια 730,8 εκατ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο της εφετινής χρονιάς, ενώ παράλληλα, εξόφλησε δανειακές υποχρεώσεις 206,3 εκατ. ευρώ. Ο πετρελαϊκός όμιλος έχει εγκεκριμένα πιστωτικά όρια που φτάνουν στα 1,4 δις , ενώ το σύνολο των τραπεζικών ορίων για εγγυητικές επιστολές ανέρχεται στα 935 εκατ. δολάρια. Κατά τα φαινόμενα η Μότορ Όιλ δεν έχει εξαντλήσει τα πιστωτικά της όρια, έχοντας όμως δημιουργήσει μια διευρυμένη «ασπίδα» ρευστότητας για πάν ενδεχόμενο.

Το μεγάλο ταμείο της Coca Cola και η Βιοχάλκο

Η Coca Cola της οικογένειας του Γιώργου Δαυίδ αύξησε τα χρηματικά της διαθέσιμα κατά 160, 4 εκατ. ευρώ, που είναι το μεγαλύτερο μέγεθος ανάμεσα στους 11 επιχειρηματικούς ομίλους. Πλέον τα μετρητά που έχει στο ταμείο της η Coca Cola ανέρχονται σε 987, 4 εκατ. ευρώ. Ενώ τα δάνεια είναι στα 2,99 δις ευρώ, έχοντας μειωθεί κατά 330,9 εκατ. ευρώ από την αρχή της εφετινής χρονιάς. Όταν και ο επιχειρηματικός γίγαντας εξόφλησε υποχρεώσεις 565,1 εκατ. ευρώ, έχοντας λάβει δανειοδοτικές χρηματοδοτήσεις 203 εκατ. ευρώ.

Τα συγκρίσιμα καθαρά κέρδη της Coca Cola διαμορφώθηκαν στα 129 εκατ. ευρώ και ήταν μειωμένα κατά 42,1% σε σχέση με αυτά του περσινού πρώτο εξαμήνου. Στο «μέτωπο» των ιδίων κεφαλαίων, ο διεθνοποιημένος όμιλος «έκαψε» 243 εκατ. ευρώ από την αρχή του 2020.

Κάνοντας χρήση των γραμμών χρηματοδότησης η Βιοχάλκο (με ένα πλέγμα σημαντικών θυγατρικών) σήκωσε δάνεια 168,5 εκατ. ευρώ, ενώ παράλληλα αποπλήρωσε οφειλές 129,3 εκατ. ευρώ. Στο τέλος του εξαμήνου τα ταμειακά διαθέσιμα του ομίλου ήταν 147,3 εκατ. ευρώ, έχοντας μειωθεί κατά 67,1 εκατ. ευρώ. Από την άλλη πλευρά τα δάνεια διογκώθηκαν κατά 41,2 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκαν στα 1,86 δισ. ευρώ. Πλέον ο καθαρός δανεισμός της Βιοχάλκο (αφαιρουμένων των ταμειακών της διαθεσίμων) είναι στα 1,7 δισ. και προσεγγίζει τα 2 δισ. της Coca Cola…

Γιώργος Περιστέρης και Ευάγγελος Μυτιληναίος

Η δεσπόζουσα παρουσία του Γιώργου Περιστέρη έχει καταλυτικό ρόλο στην ολοένα και διευρυνόμενη εμβέλεια του ομίλου της Γέκ- Τέρνα, με πολιορκητικό κριό την θυγατρική Τέρνα Ενεργειακή. Στο εξάμηνο της εφετινής χρονιάς ο όμιλος της Γέκ είχε 253,4 εκατ. ευρώ εισπράξεις από βραχυπρόθεσμα δάνεια, ενώ προχώρησε σε πληρωμές 124,7 εκατ. ευρώ. Στο τέλος του περασμένου Ιουνίου τα μετρητά στα ταμεία του ομίλου ήταν 641 εκατ. ευρώ (μαζί με τις δεσμευμένες καταθέσεις των 64,1 εκατ. ευρώ). Ενισχυμένα κατά 46,4 εκατ. ευρώ σε ορίζοντα εξαμήνου. Στο ίδιο διάστημα τα δανειακά υπόλοιπα ανέβηκαν στα 2,1 δις.

Στα στοιχεία αυτά, δεν υπολογίζονται τα 500 εκατ. ευρώ που αντλήθηκαν από το εταιρικό ομόλογο ( αμέσως μετά από τη λήξη του πρώτου 6μηνου) το οποίο και έχει προσθέσει μεγαλύτερη, οικονομική δύναμη πυρός στον όμιλο. Δεν έχουν ενσωματωθεί επίσης τα οφέλη από την πώληση έναντι 215 εκατ. δολαρίων, του αιολικού πάρκου στις ΗΠΑ, που είχε η Τέρνα Ενεργειακή. Η οποία πρόσφατα υλοποίησε και αύξηση κεφαλαίου 68,5 εκατ. ευρώ.

Για την Μυτιληναίος τα αναληφθέντα δάνεια από την αρχή του έτους ήταν 417,4 εκατ. ευρώ, αλλά ο όμιλος χρησιμοποίησε περισσότερα για αποπληρωμές, οι οποίες έφτασαν στα 456,1 εκατ. ευρώ. Καθώς έγινε και η επαναγορά του ομολόγου των 300 εκατ. ευρώ. Πλέον ο συνολικός δανεισμός του ομίλου είναι λίγο πάνω από το 1 δις, μειωμένος κατά 51 εκατ. ευρώ. Την ίδια στιγμή η στάθμη των ταμειακών διαθεσίμων είναι στα 605,9 εκατ. ευρώ, έχοντας υποχωρήσει κατά 107,1 εκατ. ευρώ.

Στο εξάμηνο η καθαρή κερδοφορία της Μυτιληναίος ήταν 71,5 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας μείωση της τάξεως του 17,2%. Γεγονός που δείχνει αντοχές, μέσα στις δύσκολες συγκυρίες.

Λάτσης, Βακάκης, Καρέλια και… Τιτάν

Στη Lamda Development, όπου εκφράζονται τα συμφέροντα του μεγιστάνα Σπύρου Λάτση, τα χρηματικά διαθέσιμα σε μετρητά μειώθηκαν κατά 71,8 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκαν στα 630,9 εκατ. ευρώ. Με τα δανειακά υπόλοιπα να βρίσκονται στα 448 εκατ. ευρώ. Χωρίς όμως στα μεγέθη αυτά να υπολογίζεται η έκδοση του εταιρικού ομολόγου από το οποίο έχουν αντληθεί 320 εκατ. ευρώ.

Ώς δεδηλωμένος συλλέκτης… μετρητών, ο Απόστολος Βακάκης της Jumbo ξεκίνησε την εφετινή χρονιά με διαθέσιμα 636,9 εκατ. τα οποία στο τέλος του πρώτου εξαμήνου υποχώρησαν στα 598,3 εκατ. ευρώ. Διατηρώντας όμως ένα τεράστιο, καθαρό ταμείο, αφού τα χρηματικά διαθέσιμα της Jumbo είναι κατά 399,3 εκατ. ευρώ περισσότερα από τα δάνειά της.

Με μηδενικό δανεισμό, η καπνοβιομηχανία Καρέλια αύξησε τα διαθέσιμα μετρητά της κατά 106,8 εκατ. ευρώ, καθώς τώρα διαμορφώνονται στα 404,4 εκατ. ευρώ, μαζί με τις ενεχυριασμένες καταθέσεις των 45,5 εκατ. ευρώ. Η Καρέλια διαθέτει ακόμη 75,2 εκατ. ευρώ με βάση την εύλογη αξία των τοποθετήσεων που έχει σε ομόλογα και αμοιβαία του εξωτερικού. Στα τέλη του 2019, το χαρτοφυλάκιο αυτό άξιζε 161,6 εκατ. γεγονός που υποδηλώνει ότι ένα σημαντικό κομμάτι των θέσεων σε αμοιβαία, ρευστοποιήθηκε και έγινε μετρητά. Στο εφετινό πρώτο εξάμηνο τα καθαρά κέρδη της Καρέλια ήταν 32,2 εκατ. ευρώ, ενισχυμένα κατά 19,3%…

Η τσιμεντοβιομηχανία Τιτάν κατάφερε να έχει άνοδο… 68% της καθαρής κερδοφορίας που από τα περσινά 13,3 εκατ. πήγε στα 23,3 εκατ. ευρώ στο εφετινό, πρώτο εξάμηνο. Στο τέλος του οποίου τα χρηματικά διαθέσιμα του ομίλου έφτασαν στα 240,3 εκατ. ευρώ, ενισχυμένα κατά 150 εκατ. ευρώ από την αρχή της χρόνιας. Η αύξηση αυτή των μετρητών του Τιτάνα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη μετά από την Coca Cola.

H τσιμεντοβιομηχανία που ελέγχεται από τις οικογένειες Κανελλόπουλου-Παπαλεξόπουλου, χρησιμοποίησε τις ανοικτές γραμμές χρηματοδότησης, λαμβάνοντας δάνεια 117 εκατ. ευρώ. Με συνέπεια να ανέβουν πάνω από το 1 δις οι δανειακές υποχρεώσεις. Το καθαρό χρέος του ομίλου είναι στα 807,9 εκατ. ευρώ (δάνεια μείον τα μετρητά) και εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του έτους θα υποχωρήσει κατά 50 εκατ. ευρώ περίπου.

Αν κάτι μένει από όλα αυτά, είναι ότι οι μεγάλοι της αγοράς (με τις όποιες επί μέρους, διακριτές διαφορές) έχουν οχυρώσει τη ρευστότητά τους και μαζί με τις πρωτοβουλίες σε επιχειρηματικό επίπεδο, έχουν χτίσει γραμμές άμυνας έναντι των επιπτώσεων που γεννά η πανδημία. Ακόμα βέβαια οι προκλήσεις είναι μπροστά.