Με «οδηγίες χρήσης» οι καταναλωτές στα σούπερ μάρκετ από τον Μάρτιο

Μπροστά σε δομικές αλλαγές με τις προσφορές στα ράφια των σούπερ μάρκετ θα βρεθούν από την 1η Μαρτίου οι καταναλωτές. Ένα νέο τοπίο που φέρνει η εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας για ανακοινώσεις μείωσης τιμής, ανατρέποντας ένα στάτους δεκαετιών με το οποίο ήταν εξοικειωμένοι οι καταναλωτές.

Αυτό σημαίνει λιγότερες προσφορές και προωθητικές ενέργειες, περιορισμό των συσκευασμένων προσφορών τύπου «1+1 δώρο» και έναν διαφορετικό τρόπο αναγραφής της μείωσης τιμής στα καρτελάκια. Στόχος είναι το όφελος για τον καταναλωτή να είναι όχι μόνο ευκρινές, αλλά και να αποκλείεται κάθε περιθώριο παραπλανητικών εκπτώσεων.

Αλλάζει ένα status δεκαετιών

Οι προσφορές αποτελούν δομικό στοιχείο της ελληνικής αγοράς οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων. Το 2024, το 25,8% του τζίρου των σούπερ μάρκετ προήλθε από προϊόντα σε καθεστώς προσφοράς ή υπό οποιαδήποτε προωθητική ενέργεια, έναντι 25,4% το 2023 και 22,5% το 2022 (πηγή: Circana).

Προμηθευτές και λιανέμποροι λειτουργούν βάσει αυτής της καταναλωτικής κουλτούρας των προσφορών, την οποία έχουν συνδιαμορφώσει μέσα στις δεκαετίες. Ακόμα και βιομηχανίες έχουν επενδύσει σε αυτό το μοτίβο, παράγοντας ολόκληρες σειρές προϊόντων που διατίθενται αποκλειστικά μέσω προσφορών.

Αυτός είναι, άλλωστε, και ο λόγος για τον οποίο ο Κανονισμός Δεοντολογίας θα εφαρμοστεί σταδιακά. Ήδη αναμένονται διευκρινιστικές ερωτήσεις και απαντήσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί η καλύτερη κατανόηση και εφαρμογή του μέτρου, με ορίζοντα προσαρμογής έως το καλοκαίρι.

«Η εφαρμογή του Κώδικα στα σούπερ μάρκετ είναι μια πολύπλοκη διαδικασία, διαφορετική από ό,τι σε άλλες επιχειρήσεις. Ένα σημαντικό ποσοστό των προσφορών προέρχεται από τη βιομηχανία και όχι από τους λιανέμπορους. Αυτό καθιστά την εξίσωση περίπλοκη και απαιτείται επαναδιαπραγμάτευση, νέα συμβόλαια, τροποποιήσεις στις συσκευασίες και, κυρίως, συνεργασία μεταξύ βιομηχανίας και λιανεμπορίου για να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα», εξηγεί υψηλόβαθμο στέλεχος του Υπουργείου Ανάπτυξης.

Σταδιακή εφαρμογή των ρυθμίσεων

Έτσι, δεν αρκεί μόνο να γίνει πλήρως κατανοητό και να εφαρμοστούν σωστά όλα όσα προβλέπονται στον Κώδικα, αλλά απαιτείται και η προσαρμογή των συστημάτων μηχανογράφησης. Παράλληλα, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να ξεστοκάρουν προϊόντα που φέρουν στις συσκευασίες τους αναφορές σε μειώσεις τιμών ή άλλες προωθητικές ενέργειες.

Το βασικό σημείο που αλλάζει αφορά την τιμή αναφοράς, δηλαδή την τιμή πάνω στην οποία υπολογίζεται η έκπτωση. Η τιμή αναφοράς για οποιαδήποτε μείωση τιμής είναι πλέον η χαμηλότερη τιμή που έχει εμφανιστεί στο ράφι τις τελευταίες 30 ημέρες. Κάθε ποσοστό έκπτωσης θα υπολογίζεται με βάση αυτήν την τιμή, και όχι την ονομαστική ή αρχική τιμή.

Οι βασικές αλλαγές και τι θα ισχύει για τα πακέτα προσφορών

Μια από τις βασικές αλλαγές αφορά τα πακέτα προσφορών και τις συνδυαστικές εκπτώσεις, οι οποίες πλέον πρέπει να αναφέρονται με σαφήνεια ώστε να γίνεται ξεκάθαρο το όφελος για τον καταναλωτή. Αν αυτό δεν γίνεται με ξεκάθαρο τρόπο, ο ισχυρισμός μπορεί να θεωρηθεί παραπλανητικός.

Αυτό συνεπάγεται σημαντικές αλλαγές στα ράφια όσον αφορά τα πακέτα προσφορών. Οι συσκευασμένες προσφορές τύπου «1+1 δώρο» θα περιοριστούν, καθώς θα πρέπει να παρέχεται στον καταναλωτή η δυνατότητα αγοράς ενός μόνο προϊόντος, το οποίο θα πρέπει να είναι διαθέσιμο ξεχωριστά στο ράφι.

Από εδώ και στο εξής, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να αναπτύξουν νέες μορφές προωθητικών ενεργειών και προσφορών. Οι παραδοσιακές ενδείξεις στις συσκευασίες, όπως «1+1 δώρο» ή «-50%», δεν θα επιτρέπονται, αν δεν υπάρχει διαθέσιμο και το ίδιο προϊόν μεμονωμένα στο ράφι. Με την ταυτόχρονη παρουσία και των δύο επιλογών, διασφαλίζεται ότι ο καταναλωτής δεν παραπλανείται ως προς την τελική τιμή πώλησης.

Επιπλέον, αν μια αλυσίδα ή ο προμηθευτής, ή και οι δύο συνδυαστικά, επιθυμούν να πραγματοποιήσουν μια προσφορά, θα πρέπει να υπάρχει σαφής ένδειξη στο ράφι. Αυτή η ένδειξη θα αναφέρει ότι, αν ο καταναλωτής αγοράσει δύο προϊόντα, θα ισχύσει η καθορισμένη έκπτωση στο ταμείο.

Στις περιπτώσεις ημερήσιων εκπτώσεων που καλύπτουν πολλές ή μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, η προγενέστερη τιμή θα πρέπει να αναγράφεται ξεκάθαρα σε κάθε προϊόν ξεχωριστά, και όχι μόνο σε επίπεδο κατηγορίας. Σύμφωνα με τον Κώδικα, αυτή αποτελεί υποχρέωση του εμπόρου, ακόμα και αν η έκπτωση αφορά μεγάλο αριθμό προϊόντων. Οι προγενέστερες τιμές πρέπει να εμφανίζονται στις αντίστοιχες ετικέτες τιμών στα καταστήματα.

Όσον αφορά τα γνωστά αυτοκόλλητα προσφορών τύπου «-2 ευρώ» ή «-50%», αυτά θεωρούνται ανακοινώσεις μείωσης τιμής. Συνεπώς, ο λιανοπωλητής υποχρεούται να διασφαλίσει ότι συμμορφώνονται με τον κανόνα των 30 ημερών, όπως ορίζεται στο άρθρο 9ι του ν. 2251/1994.

Εκτός Κώδικα τα προγράμματα επιβράβευσης πελατών

Τέλος, οι διατάξεις που αφορούν την ανακοίνωση μείωσης τιμών δεν εφαρμόζονται στα προγράμματα επιβράβευσης πελατών, όπως οι εκπτωτικές κάρτες ή τα κουπόνια. Αυτά τα προγράμματα παρέχουν στον καταναλωτή δικαίωμα έκπτωσης είτε για όλα τα προϊόντα του πωλητή είτε για συγκεκριμένες σειρές προϊόντων σε παρατεταμένες περιόδους (π.χ., 6 μήνες ή 1 έτος), είτε επιτρέπουν τη συσσώρευση πόντων για μελλοντικές αγορές.

Διαβάστε επίσης

SKAG: Από το μπλε τετράδιο στη νέα εποχή με όχημα την ψηφιακή τεχνολογία

«Όχι» σε όλα από την οικογένεια Κουτσολιούτσου για παλιά και νέα Folli Follie

Ειρήνη Σαρπ στο mononews: Τα 4 μέτωπα της Επιτροπής Ανταγωνισμού μέχρι το καλοκαίρι