Μαρία Βλάχου: Η γυναίκα σύμβολο της ελληνικής νεοφυούς επιχειρηματικότητας και το στοίχημα της Feréikos

Υπάρχουν άνθρωποι που ονειρεύονται, πρωτοπορούν, δεν διστάζουν να πειραματιστούν και, τελικά, αφήνουν ανεξίτηλο το στίγμα τους σε αυτόν τον κόσμο, ανοίγοντας δρόμους και για τους υπόλοιπους από εμάς…

Ένας τέτοιος άνθρωπος υπήρξε και η Μαρία Βλάχου, μία δραστήρια επιχειρηματίας, σύμβολο της νεοφυούς επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα, που άφησε την τελευταία της πνοή, νικημένη από τον καρκίνο, σε ηλικία μόλις 39 ετών.

Μία είδηση που προκάλεσε απέραντη θλίψη, αφού η η συνιδρύτρια της εταιρείας σαλιγκαριών Fereikos είχε πρωταγωνιστήσει σε ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον success story, αποτελώντας παράδειγμα για τον χώρο των startup επιχειρήσεων.

Η Μαρία Βλάχου, μετά από μια επιτυχημένη καριέρα ως λέκτορας ξένων γλωσσών σε ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και μεταφράστρια της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής στις Βρυξέλλες, επέστρεψε στην πατρίδα της την Κορινθία όπου μαζί με την αδερφή της, Πένυ, δημιούργησαν την Fereikos, το 2007. Μία εταιρεία η οποία κατάφερε να κατακτήσει σημαντικές διακρίσεις και βραβεία επιχειρηματικότητας και καινοτομίας.

Η Μαρία Βλάχου είχε μιλήσει αρκετές φορές για το επιχειρηματικό εγχείρημά της και τη Feréikos. Μία από αυτές ήταν όταν μίλησε στη «δική μας» Μαρίνα Πρωτονοταρίου και στο mononews.gr για το «άνοιγμα» της εταιρείας της με έτοιμα γεύματα στη γαλλική και τη βελγική αγορά.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί, επίσης, η συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στον ιστότοπο startupminds, όπου μιλάει, ουσιαστικά, για τα όνειρά της…

• Μαρία, παρακαλώ δώσε μας μικρή παρουσίαση της εταιρείας.

H Feréikos ξεκίνησε το 2007 από τις αδερφές Μαρία και Πένυ Βλάχου στην Αρχαία Κόρινθο. Το όνομα της εταιρείας προέρχεται από τα Αρχαία ελληνικά (φέρω + οίκος), δηλαδή κουβαλώ το σπίτι μου το οποίο χαρακτηρίζει το σαλιγκάρι αλλά και εμάς ως οικογένεια.

H Feréikos ειδικεύεται στα σαλιγκάρια και ασχολείται με όλη τη διαδικασία των σαλιγκαριών από την παραγωγή έως και την τυποποίηση, συσκευασία και εξαγωγή τους σε διάφορες μορφές (φρέσκα, κατεψυγμένα, έτοιμα γεύματα). Η εταιρία έχει λάβει παγκόσμιες διακρίσεις για την ιδέα, τις υπηρεσίες, τη γεύση, ποιότητα και συσκευασία των προϊόντων της όπως Gourmet 100, Χρυσό βραβείο Pentawards, Εθνικός Πρωταθλητής Ευρωπαϊκά βραβεία επιχειρηματικότητας και έχει προβληθεί ως παράδειγμα καλής πρακτικής σε εγχώρια και διεθνή μέσα μαζικής ενημέρωσης.

• Ποια ήταν η έμπνευσή σας για το έργο αυτό;

Και οι δυο θέλαμε να δημιουργήσουμε κάτι στην Ελλάδα. Εγώ ήθελα να επιστρέψω στη χώρα μου και έψαχνα για δουλειά ενώ ταυτόχρονα η Πένυ έψαχνε να κάνει κάτι δικό της καθώς στην τελευταία της δουλειά ως καθηγήτρια ιταλικής γλώσσας δεν πληρωνόταν για καιρό. Η έμπνευση ήρθε μετά από ένα τηλεφώνημα ενώ έτρωγα σαλιγκάρια και όπως καταλαβαίνετε τελικά η έμπνευση και η ιδέα κατάφεραν σιγά σιγά (με ρυθμούς σαλιγκαριού) να υλοποιηθούν.

• Ποιο είναι το όραμα, ο στόχος που θέλετε να κατακτήσετε;

Ο στόχος μας είναι να μαθαίνουμε και να βελτιωνόμαστε διαρκώς. Να βελτιώνουμε τις υπηρεσίες μας, τα προϊόντα μας, την εταιρία και το προσωπικό που την απαρτίζει και πάνω απ όλα εμάς τις ίδιες για να μπορέσουμε να αντεπεξέλθουμε στις απαιτήσεις της αγοράς και να αναπτυχθούμε.

• Είχατε προηγούμενη εμπειρία με την επιχειρηματικότητα προτού ξεκινήσατε με το έργο αυτό; Είναι απαραίτητο να έχει κανείς εμπειρία;

Η μητέρα μας μπορώ να πω λειτούργησε ως πρότυπο, διότι διατηρούσε εταιρία, με άλλο αντικείμενο. Έτσι πηγαίναμε από πολύ μικρές σε εκθέσεις, παρουσιάσεις, ραντεβού με πελάτες, κάναμε συχνά ταξίδια. Δεν είναι ακριβώς επαγγελματική εμπειρία, αλλά ήταν αναμφισβήτητα πολύτιμη εμπειρία ζωής για την μετέπειτα επαγγελματική μας πορεία να βλέπεις από πρώτο χέρι πως συνδιαλέγεσαι με πελάτες, συνεργάτες και πόσο σκληρή δουλειά, επιμονή, χρόνο και χρήμα χρειάζεται να αφιερώσεις, να επενδύσεις για να πετύχεις.

• Ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία που συναντήσατε όταν ξεκινήσατε; Πως το αντιμετωπίσατε;

Η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν ο αρχικός φόβος για το άγνωστο. Να μην γνωρίζεις πως πρέπει να κάνεις τι, πότε, τί χαρτιά χρειάζονται, πως θα φτιάξω το επιχειρηματικό μου σχέδιο, φορολογικά τί εταιρία να κάνω… Πιστεύω όμως ακράδαντα ότι εάν κανείς διαθέτει αρκετή υπομονή, επιμονή και αγάπη γι αυτό που θέλει να κάνει, ό,τι εμπόδιο, δυσκολία και να παρουσιαστεί, θα το ξεπεράσει.

• Πολλοί άνθρωποι έχουν κάποια ιδέα, αλλά φοβούνται να κάνουν την ιδέα πραγματικότητα Είχατε στην αρχή δεύτερες σκέψεις, και αν ναι, τότε πως τις διώξατε;

Η πρώτη μου σκέψη θυμάμαι ήταν ότι δεν έχω καμία σχέση με αυτό το επάγγελμα και τα σαλιγκάρια. Η δεύτερη σκέψη ήταν απλά ένα ῾γιατί όχι῾; Γιατί να μην δοκιμάσω κάτι διαφορετικό; Ιδέες όλοι έχουν, το δυσκολότερο είναι να βρουν το κουράγιο να κάνουν το πρώτο βήμα. Τα επόμενα απλά θα ακολουθήσουν αυτόματα.

• Υπήρχε ανάγκη για αρχικό κεφάλαιο και αν ναι, τότε που το βρήκατε;

Ναι για να ξεκινήσει κανείς συνήθως χρειάζεται κεφάλαιο και εμείς είμαστε τυχερές που ζούμε σε μια μεσογειακή χώρα όπου η οικογένεια είναι δίπλα σου αλλά και ότι εκείνη την εποχή που ξεκινήσαμε μπόρεσε να ανταποκριθεί. Έτσι το αρχικό κεφάλαιο δόθηκε από τον πατέρα μας (και η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν του επεστράφη).

• Υπήρξε κάποια στιγμή που θέλατε να τα παρατήσετε; Πότε έγινε αυτό και τι συνέβη τότε;

Σοβαρά, όχι, ποτέ δεν θελήσαμε να τα παρατήσουμε. Σίγουρα σκεφτήκαμε πολλές φορές να φύγουμε από την Ελλάδα όμως, λόγω της φορολογικής, οικονομικής αστάθειας και των διαρκών προβλημάτων που μας δημιουργούν αντί να συμβάλλουν έμπρακτα στην επιχειρηματικότητα.

• Ποιο είναι το καλύτερο πράγμα στο να είσαι “Entrepreneur”;

Είναι πάρα πολλά αυτά που σου προσφέρει η επιχειρηματικότητα: ελευθερία, αυτονομία, η ανεξαρτησία και φυσικά η δημιουργία των δικών σου προϊόντων, υπηρεσιών, ιδεών, σχεδίων, ευκαιριών.

• Θα συνιστούσατε σε άλλους Έλληνες ή Ελληνίδες να ασχοληθούν με ένα δικό τους έργο/εγχείρημα; Ναι, όχι και γιατί;

Γενικά προωθώ την επιχειρηματικότητα ανεξάρτητα από την χώρα, καταγωγή αλλά έχω μια αδυναμία στις γυναίκες διότι αναμφίβολα χρειαζόμαστε πολλές περισσότερες! Ο Πρόεδρος του ομίλου της Παγκόσμιας Τράπεζας Jim Yong Kim είχε πει κάποτε ότι ¨ένας από τους πιο γρήγορους τρόπους για να σταματήσει η φτώχια παγκοσμίως είναι να αυξηθούν οι γυναίκες επιχειρηματίες¨.

• Βλέπετε την κρίση σας ευκαιρία για (νέους) Έλληνες ή Ελληνίδες χωρίς δουλειά;

Βλέπω γενικά την επιχειρηματικότητα ως ευκαιρία γιατί είναι ο μόνος τρόπος να δημιουργήσεις θέσεις εργασίας, ξεκινώντας από την δικιά σου!

• Πως διαχειρίζεστε το ρίσκο; Πρέπει πραγματικά να ρισκάρει κανείς τα πάντα, για να έχει επιτυχία;

Δεν γίνεσαι επιχειρηματίας αν δεν ρισκάρεις. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ρισκάρεις τα πάντα, όσο και ό,τι μπορείς να ελέγξεις, να ζυγίσεις, θα το κάνεις. Το ρίσκο όμως είναι μέρος της καθημερινότητας. Εξάλλου κάθε επιλογή που κάνουμε στη ζωή δεν ελλοχεύει κινδύνους, δεν είναι ένα ρίσκο;

• Πώς διαχειρίζεστε τα λάθη; Πρέπει πραγματικά να κάνει λάθη κανείς, για να έχει επιτυχία;

Τα λάθη είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης μας, δεν υπάρχει περίπτωση (τουλάχιστον εγώ δεν έχω συναντήσει έως ώρας) κάποιον επιχειρηματία που να μην έχει κάνει ή να μην έχει μάθει από τα λάθη του. Ο πρώτος μου και αγαπημένος μέντορας Γιώργος Φλέσσας την πρώτη ημέρα που τον συνάντησα μου είχε πει τι λάθη έκανε εκείνος που θα μπορούσα να αποφύγω εγώ. Αλλά ακόμη κι αν δεν τα αποφύγεις (αδύνατον να τα αποφύγεις όλα),τα λάθη χρειάζονται για να μας κάνουν καλύτερους.

• Ποια ήταν η μεγαλύτερη βοήθεια που δεχτήκατε, η οποία θα μπορούσε να είναι χρήσιμη και σε άλλους;

Βοήθεια δεχθήκαμε οικονομική από τον Sir Stelio Hajiioannou ο οποίος πραγματικά προωθεί και συμβάλλει έμπρακτα στην ελληνική επιχειρηματικότητα και τις νεοφυείς επιχειρήσεις. Επίσης υπάρχουν πλέον αρκετά δίκτυα που βοηθούν πολύ την επιχειρηματικότητα όχι απαραίτητα οικονομικά αλλά με συμβουλευτικό τρόπο (μέντορινγκ) όπως η Ελληνική Ένωση Νεοφυών Επιχειρήσεων, I4U, Business Mentors, ΕΣΥΝΕ μεταξύ πολλών άλλων.

• Ποιος “Entrepreneur” ήταν ή είναι η μεγαλύτερή σας έμπνευση;

Είναι πάρα πολλοί οι επιχειρηματίες που θαυμάζω και για διάφορους, διαφορετικούς λόγους: συνήθως είναι οι αυτοδημιούργητοι ή εκείνοι που συνεχίζουν την οικογενειακή παράδοση επεκτείνοντας και εξελίσσοντας αυτό που έχουν, θαυμάζω πολύ όσους είναι καινοτόμοι, αντισυμβατικοί, εκείνους που καταφέρνουν να συνδυάζουν και να ισορροπούν καριέρα και οικογένεια, έχουν κοινωνικό ή περιβαλλοντικό αντίκτυπο, κάνουν φιλανθρωπία και πάνω απ όλα που παραμένουν ταπεινοί. (μέσα εδώ κρύβονται γνωστές ή γνωστοί Έλληνες κυρίως επιχειρηματίες)

• Υπάρχει κάποιο βιβλίο το οποίο σας ενέπνευσε ή σας βοήθησε γενικά;

The Innovator’s Dilemma του Clayton Christensen.

• Ποιά λάθη κάνατε, τα οποία θα μπορούσαν να αποφύγουν άλλοι άνθρωποι;

Ένα λάθος που θυμάμαι έντονα στα πρώτα μας βήματα ήταν ότι ακολουθούσαμε πολύ το ένστικτό μας κι ενώ αυτό είναι καλό, δυστυχώς δεν αρκεί. Χρειάζεται να κάνεις έρευνες αγοράς για να κατανοήσεις καλύτερα τις ανάγκες της αγοράς σου.

• Τι θα κάνατε σήμερα διαφορετικά αν ξεκινούσατε πάλι από την αρχή;

Είναι πάρα πολλά αυτά που θα κάναμε διαφορετικά, γιατί αυτή την στιγμή έχουμε δεδομένα που τότε δεν είχαμε. (Θα ξεκινούσαμε με μια καλή έρευνα αγοράς)

• Μπορείτε να συστήσετε κόλπα ή εργαλεία που σας βοήθησαν ή να δώσετε κάποια συμβουλή σχετική;

Να βλέπετε τους ανταγωνιστές ως συναγωνιστές για να γίνετε καλύτεροι, να αφουγκράζεστε την αγορά, να αξιολογείτε και τα βάζετε όλα κάτω στο χαρτί (υπολογιστή). Να είναι μετρήσιμα. Διαφορετικά πώς θα ελέγξω αυτό που δεν μπορώ να μετρήσω, υπολογίσω;