Πριν από 60 χρόνια ξεκινά στην Αθήνα η ιστορία του πιο διάσημου φραπέ της χώρας. Και ο Χρήστος Λέντζος συνέδεσε το όνομά του όσο κανείς με ένα είδος καφέ που έμελλε να γίνει θρύλος, όχι μόνο στην πρωτεύουσα αλλά και σε όλη την Ελλάδα.

Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 στην μικρή τότε συνοικία του Παγκρατίου, η οποία ωστόσο αναπτύσσονταν ραγδαία εξαιτίας της αστυφιλίας, ένας δαιμόνιος επιχειρηματίας, ο Χρήστος Λέντζος (ο οποίος πέθανε χθες στα 93 του χρόνια), αποφάσισε να ανοίξει ένα διαφορετικό ζαχαροπλαστείο.

1

Βρήκε ένα ισόγειο ακίνητο στην οδό Ευτυχίδου, απέναντι από το άλσος Παγκρατίου και ξεκίνησε να δουλεύει.

Είχε όμως μια φαεινή ιδέα. Να φτιάξει έναν καφέ διαφορετικό από τους άλλους, κυρίως από το παλιό ελληνικό (ή τούρκικο) καφέ. Με βάση τον νεσκαφέ ο Λέντζος έκανε διάφορες δοκιμές και ανακάτευε διάφορα υλικά προκειμένου να φτιάξει έναν φραπέ πλούσιο σε γεύση.

Και τα κατάφερε. Ο φραπές του έμοιαζε με… γλύκισμα σε ποτήρι, ο αφρός του ήταν πλούσιος, λες κι έπινες καφέ με κρέμα. Και γρήγορα έγινε διάσημος σε όλη την Αθήνα.

Ουρές στο ζαχαροπλαστείο του Παγκρατίου, ειδικά την πρώτη 20ετία όπου το μαγαζί του Λέντζου έγινε στέκι για πολιτικούς, τραγουδιστές και ηθοποιούς που έσπευδαν να απολαύσουν τον μοναδικό φραπέ με τη μυστική συνταγή.

Οι ωραίες πάστες

Και πράγματι, όσες φορές κι αν ζητούσαν από τον Χρήστο Λέντζο να πει το μυστικό της επιτυχίας του φραπέ, αυτός αρνιόταν.

«Το μαγαζί ξεκίνησε ως ζαχαροπλαστείο πολυτελείας το 1964. Φτιάχναμε πολύ ωραίες πάστες και τις σερβίραμε στον κόσμο μαζί με το καφεδάκι του. Μια ημέρα είχα μπει πίσω από τον μπουφέ επειδή έλειπε μια κοπέλα με άδεια. Εκεί που καθόμουν, πειραματιζόμουν και μου ήρθε η ιδέα να ανακατέψω στο μίξερ τον καφέ με διαφορετική δοσολογία. Αυτό ήταν!

Ο πρώτος φραπέ α λα Λέντζος σερβιρίστηκε και από τότε έγινε ανάρπαστος», έχει πει ο ίδιος και συνέχιζε: Από το 1965 που άνοιξα, μέχρι το 1971», έλεγε «έφτιαχνα τον φραπέ στο σέικερ. Τότε είναι που αγόρασα το πιο δυνατό μίξερ Μπράουν και τελειοποίησα τη συνταγή του καλού φραπέ. Το ίδιο μίξερ έχουν και άλλα μαγαζιά, αλλά τσιγκουνεύονται τη δόση. Στη χονδρική συσκευασία νεσκαφέ των 2,5 κιλών που αγοράζουν όλες οι καφετέριες, η εφορία υπολογίζει ότι αντιστοιχούν 1.000 δόσεις καφέ. Εγώ δεν βγάζω ούτε 400! Ετοιμάζω ένα γλυκό μείγμα και για τον μέτριο προσθέτω έξτρα καφέ από πάνω. Οι πελάτες ζητάνε τον έξτρα καφέ, γι’ αυτό τους πιάνει καμιά φορά και το στομάχι τους!»

Οι φήμες και τα σενάρια έδιναν κι έπαιρναν. Κάποιοι μάλιστα έλεγαν ότι ο θεϊκός καφές του κυρ Χρήστου ήταν αποτέλεσμα… αυγών. Δηλαδή χτυπούσαν αυγά, έφτιαχναν ένα είδος μαρέγκας και την ανακάτευαν με τον στιγμιαίο καφέ.

Η συνταγή

Κι αυτός ο πηχτός καφές που θύμιζε γλυκό πουλούσε σαν τρελός αφού εκτός από εκπληκτικός είχε και αυτό το μυστήριο της μυστικής συνταγής.

Μετά από χρόνια η συνταγή φαίνεται ότι διέρρευσε, αν και πολλοί που προσπάθησαν να αντιγράψουν τον φραπέ του Λέντζου δεν τα κατάφεραν.

Η δοσολογία ήταν μια κουταλιά και κάτι της σούπας νεσκαφέ και μία κούπα ζάχαρη. Όλοι οι καφέδες, λοιπόν, έβγαιναν γλυκοί από ένα γυάλινο μίξερ, όχι πλαστικό ή σιδερένιο. Για όσους τον ήθελαν μέτριο, πρόσθετε μια κουταλιά καφέ από πάνω – το γνωστό «καπέλο».

Ακόμη και η παραγγελία ήταν παράξενη: «1 κουτί» ο γλυκός, «1 κουτί καπέλο» ο μέτριος.

Κανείς όμως δεν μπορεί να εξηγήσει την κρεμώδη υφή που είχε ο καφές. Πολλοί έλεγαν ότι το «χτύπημα» που έκαναν επί πολλά λεπτά οδηγούσε σε αυτή την κρέμα. Ποιος ξέρει. Το μυστικό ίσως να το πήρε για πάντα μαζί του ο Λέντζος που μεγαλούργησε στην οδό Ευτυχίδου και στη συνέχεια με ένα ακόμη κατάστημα στην οδό Υμηττού.

Το ιστορικό ζαχαροπλαστείο

Έγινε τραγούδι

«Δεν πρόκειται να σας αποκαλύψω πώς τον φτιάχνω. Το μόνο που μπορώ να σας πω είναι ότι βασικό παράγοντα παίζει η δοσολογία και πως σε καμία περίπτωση δεν χτυπάω μέσα αβγό, όπως πολλοί υποστηρίζουν», έλεγε το 2009 ο Χρήστος Λέντζος.

Ο Λέντζος έγινε ακόμη και τραγούδι και ο Δημήτρης Κοντογιάννης στον δίσκο «Παίξε Χρήστο Επειγόντος», τραγουδούσε τους στίχους του Μανώλη Ρασούλη:

«Καθόμουνα στου Λέντζου και έπινα καφέ

και βλέπω ένα τύπο μαζί με σένανε

και σκύβω το κεφάλι να μη με δεις εσύ

θολώνει το μυαλό μου και σκίζεται η γη».

Η καφετέρια έκλεισε το 2013 και η εξομολόγηση που έκανε τότε ο Χρήστος Λέντζος συγκινεί ακόμη. Όλες αυτές τις μέρες που κάθομαι στο σπίτι νιώθω πολύ περίεργα. Δεν έχω διάθεση να βγω. Δε μου κάνει όρεξη να πάω βόλτα γιατί δεν θέλω να περάσω έξω από το μαγαζί και να το δω κλειστό μετά από σαράντα εννιά ολόκληρα χρόνια.

Τα συναισθήματα είναι ανάμεικτα: περηφάνια για όσα έχω πετύχει, αλλά και θλίψη για το άδικο τέλος. Σήμερα είμαι 79 ετών, αλλά στο βάθος του μυαλού μου είναι μόνο ένα πράγμα: να ανοίξω ξανά την καφετέρια και να φτιάξω πάλι καφέ φραπέ για τους πελάτες και τους φίλους μου».

Η ιστορία του φραπέ

Πριν από την μεγάλη επιτυχία του Λέντζου, ο φραπές ως καφές που κατέκτησε για δεκαετίες τους Έλληνες, ανακαλύφθηκε εντελώς τυχαία.

Συγκεκριμένα, επινοήθηκε τυχαία το 1957 στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης από τον Δημήτρη Βακόνδιο, υπάλληλο στο περίπτερο της ελβετικής εταιρείας Nestlé που παρασκευάζει τον στιγμιαίο καφέ Nescafé, ο οποίος έχει σε μεγάλο βαθμό ταυτιστεί με τον φραπέ. Επειδή, λοιπόν, ο Βακόνδιος δεν έβρισκε ζεστό νερό για να φτιάξει τον καφέ του, χρησιμοποίησε κρύο νερό και σέικερ για να ανακατέψει το μείγμα. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε τυχαία το πιο διαδεδομένο ρόφημα καφέ που θα έμπαινε στη συνέχεια στην καθημερινότητα των Ελλήνων.

Η ιστορία αυτή, παρόλο που υιοθετείται και από την ίδια την εταιρεία, από πολλούς αμφισβητείται μιας και υπάρχουν αναφορές και διαφημίσεις του φραπέ που τοποθετούνται προγενέστερα του συμβάντος στη ΔΕΘ. Φαίνεται πως η εταιρεία είχε λανσάρει τον παγωμένο στιγμιαίο καφέ κάποια χρόνια νωρίτερα και αυτό που στην πραγματικότητα επινόησε ο Βακόνδιος είναι ο πλούσιος αφρός του φραπέ όπως τον ξέρουμε.

Καφέ φραπέ σερβίριζε, τουλάχιστον από το 1948, το “Πέτρογραδ” της οδού Σταδίου.

Επίσης, το 1951 στην ταινία «Προπαντός ψυχραιμία», Μίμης Φωτόπουλος και Ντίνος Ηλιόπουλος κάθονται στο μπαρ του νέου τότε ζαχαροπλαστείου Παυλίδου στην πλατεία Αμερικής και ο Ηλιόπουλος λέει: ««Την παραμικρή στραβοτιμονιά να κάνουμε, θα μας κάνουνε καφέ φραπέ».

Διαβάστε επίσης:

Πέθανε ο Χρήστος Λέντζος που έφτιαχνε τον καλύτερο φραπέ της Ελλάδας