Ο Αμερικανός πρωτοπυγμάχος Τζακ Ντέμπσι πίστευε ότι «πρωταθλητής είναι εκείνος που σηκώνεται, όταν… δεν μπορεί να σηκωθεί».

Κάτι αντίστοιχο φαίνεται να έκανε στην εφετινή ποδοσφαιρική σεζόν η ομάδα του ΠΑΟΚ, που αν και βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο, κατάφερε να πάρει τον τίτλο.

1

Οι χαρές και τα πανηγύρια ήταν η εύλογη αντίδραση για τους οπαδούς του ΠΑΟΚ ή Δικέφαλου του Βορρά. Άλλωστε, «όσο δυσκολότερη είναι μια νίκη, τόσο μεγαλύτερη και η ευτυχία που φέρνει» όπως έλεγε και ο μεγάλος Πελέ.

Το χαρμόσυνο κλίμα στις τάξεις του ΠΑΟΚ, άφησε φυσικά στην άκρη το γεγονός ότι τα πρωταθλήματα δεν έρχονται μόνο με τη σκληρή δουλειά, τις ατομικές αρετές και την ευψυχία των ποδοσφαιριστών.

Για να «κτιστούν» οι επιτυχίες των ποδοσφαιρικών οργανισμών απαιτείται και χρήμα. Μπόλικο χρήμα, έτσι ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν απρόσκοπτα και να είναι ποικιλότροπα ανταγωνιστικές οι Ανώνυμες Ποδοσφαιρικές Εταιρείες.

Αυτό βεβαίως το γνωρίζει πολύ καλά ο πολυσυζητημένος Ιβάν Σαββίδης, που από τον Αύγουστο του 2012 έχει στα χέρια του την ΠΑΕ του ΠΑΟΚ. Με τη μοναδική ιδιαιτερότητα να την «κατευθύνει» εξ αποστάσεως, αφού τα τελευταία χρόνια έχει επιλέξει να διαμένει απομονωμένος στη φάρμα του στο Ροστόφ της Ρωσίας.

Όταν λοιπόν ο Σαββίδης πήρε τον πλειοψηφικό έλεγχο, η ΠΑΕ είχε συσσωρευμένες ζημιές 31,5 εκατ. ευρώ, καταβεβλημένα κεφάλαια 7,6 εκατ. ευρώ και οφειλόμενα άλλα 22,8 εκατ. ευρώ. Με αρνητική καθαρή θέση και βαρύτατες υποχρεώσεις.

Στην ετήσια οικονομική χρήση που έληξε στα τέλη Ιουνίου του 2023 (και αφορά τα πεπραγμένα της περσινής αγωνιστικής περιόδου) το συνολικό ύψος των καταβεβλημένων κεφαλαίων ανερχόταν σε 169,75 εκατ. ευρώ.

Γεγονός που σημαίνει ότι ο ποντιακής καταγωγής Ιωάννης Σαββίδης, όπως είναι γραμμένος εγγεγραμμένος στο δημοτολόγιο του Δήμου Θέρμης, έχοντας πλέον διπλή υπηκοότητα (Ρωσική και Ελληνική) τοποθέτησε 162,15 εκατ. ευρώ «φρέσκο χρήμα» στην εταιρική οντότητα του ΠΑΟΚ.

Σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν περίπου 3,2 εκατ. ευρώ, τα οποία αφορούν τη διαγραφή της μετοχικής θέσης που κατείχε η… καπνοβιομηχανία ΣΕΚΑΠ και ήταν της τάξεως του 4,5%.

Επίσης τον περασμένο Δεκέμβριο ολοκληρώθηκε μια νέα αύξηση κεφαλαίου ύψους 6,1 εκατ. ευρώ, ενώ πρόσφατα μετατράπηκαν σε μετοχές της ΠΑΕ τα 8,6 εκατ. ευρώ του ομολογιακού δανείου. Το οποίο προφανώς αποτελεί άλλη μια οικονομική «ένεση» από το πλέγμα συμφερόντων του μεγαλομετόχου.

Το χρήμα που μπήκε και… κάηκε

Με όλα αυτά, το χρήμα που έχει ρίξει ο Ιβάν Σαββίδης στον ΠΑΟΚ φτάνει στα επίπεδα των 180 εκατ. ευρώ. Τα περισσότερα από κάθε άλλον μεγαλομέτοχο ΠΑΕ.

Ωστόσο, η συντριπτική πλειονότητα των κεφαλαίων έχει… καεί, αφού ο περσινός ισολογισμός δείχνει ότι η ΠΑΕ «κάθεται» πάνω σε βουνό συσσωρευμένων ζημιών 168,8 εκατ. ευρώ.

Εξ αυτών τα 137,3 εκατ. ευρώ έχουν προέλθει από τις 11 σερί ζημιογόνες χρήσεις, επί ημερών Προεδρίας Σαββίδη. Μεγέθη τεράστια που έρχονται να καταδείξουν το πόσο ακριβό σπορ είναι το ποδόσφαιρο για τους ιδιοκτήτες των ομάδων. Αν και ο Ιβάν ποτέ δεν θεώρησε τον ΠΑΟΚ ως επένδυση, αφού όπως ό ίδιος έχει πει «είναι η ψυχή μου»…

Σε αντίθεση βέβαια με τις όποιες μεταφυσικές προσεγγίσεις, η σκληρή πραγματικότητα δείχνει ότι ξοδεύτηκε πάρα πολύ χρήμα για να φτάσει ο ΠΑΟΚ στην περίοδο Σαββίδη να κατακτήσει δύο φορές το πρωτάθλημα (το 2019 κι εφέτος) και άλλες τέσσερις φορές το κύπελλο ( 2017, 2018, 2019,2021).

Το νταμπλ του 2019, μοναδικό στην ιστορία της ομάδας, ο Ιβάν Σαββίδης το πανηγύρισε δια ζώσης στη Θεσσαλονίκη. Ενώ τώρα οι χαρές ήρθαν από απόσταση, όπως ασκούνται και οι τηλε-επαφές με τα στελέχη της διοίκησης και της ομάδας. Μάλιστα καθώς λέγεται το τρόπαιο πρόκειται να ταξιδέψει στο Ροστόφ για να το αγγίξει και ό ίδιος… Αφήνοντας μετέωρο το ερώτημα για τους πραγματικούς λόγους που τον κρατάνε μακριά από τον κόσμο και τη συμπρωτεύουσα, μετά την πανδημία.

Στα 74 εκατ. ευρώ το κόστος του εφετινού τίτλου

Όπως και να’ χει το…οικονομικό κόστος  για να φτάσει ο ΠΑΟΚ στην μετά από πέντε χρόνια, νέα κατάκτηση του πρωταθλήματος, μεταφράζεται σε περίπου 74 εκατ. ευρώ. Καθώς σε αυτά τα επίπεδα κινήθηκε η κεφαλαιακή συνεισφορά του 65χρονου Ιβάν Σαββίδη στην ΠΑΕ, από το καλοκαίρι του 2019 έως τώρα.

Χωρίς καθώς φαίνεται η ροή του χρήματος να αντιμετωπίζει (μέχρι στιγμής τουλάχιστον)  ουσιώδη ζητήματα, που μπορεί να άπτονται της δέσμης των ευρωπαϊκών  κυρώσεων κατά της Ρωσίας, μετά την εισβολή της στην Ουκρανία. Η οποία από την πλευρά της, έχει περιλάβει τον Σαββίδη, στη δική της λίστα κυρώσεων.

Στο πλέγμα των σπουδαιότερων εν Ελλάδι επιχειρηματικών του «τσάρου του βορρά» περιλαμβάνονται η εισηγμένη στο χρηματιστήριο εταιρεία του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης, το ξενοδοχειακό συγκρότημα του Πόρτο Καρράς, το Μακεδονία Παλλάς, επενδύσεις σε ακίνητη περιουσία, αλλά και το κανάλι Open.

Ενδεχομένως να υπάρχουν πολλοί, που δεν μπορούν να κατανοήσουν το πώς ένας μεροκαματιάρης προλετάριος κατόρθωσε να γίνει billionaire, να αποκτήσει την εσάνς του ολιγάρχη, αλλά και να γίνει φίλος του Πούτιν.

Αλλά είναι αλήθεια οτι η περίοδος μετά από τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης έδωσε πολλές ευκαιρίες. Και ο Σαββίδης έδειξε ότι είναι σε θέση να τις εκμεταλλεύεται. Αν και οι όποιες «ευλογίες» του Κρεμλίνου, σπανίως δίνονται δωρεάν και άνευ αντιπαροχών.

Βήματα που οι άλλοι δεν καταλαβαίνουν

Στο μέτωπο της εμπλοκής του με το ποδόσφαιρο, σαφώς και υπάρχουν αρκετοί που δεν κατανοούν την τόσο μεγάλη «θυσία» κεφαλαίων. Ο ίδιος ο Ιβάν έχει φροντίσει να το κάνει ακόμη πιο περίπλοκο, λέγοντας για την εν γένει επιχειρηματική του δραστηριότητα οτι «Είμαι σκληρός Πόντιος και μπορώ να κάνω βήματα, που οι άλλοι δεν μπορούν να καταλάβουν…».

Ουδείς βέβαια μπορεί να παραγνωρίσει το γεγονός ότι η ιδιοκτησία μιας μεγάλης ομάδας προσφέρει διευρυμένη λαϊκή απήχηση, ειδικά όταν συνδυάζεται με επιτυχίες. Παρά ταύτα τα οικονομικά κέρδη είναι κατά κανόνα μια άγνωστη λέξη για τις μεγάλες ΠΑΕ.

Για αυτήν του ΠΑΟΚ περσινές ζημιές έφτασαν στα 22,45 εκατ. ευρώ. Ροκανίζοντας την καθαρή θέση της εταιρείας, στην οποία απέμειναν μόνο 927.264 ευρώ. Ωστόσο μετά από τον Ιούνιο του 2023 η εικόνα των ιδίων κεφαλαίων αναμένεται να έχει βελτιωθεί. Αφού και νέο χρήμα μπήκε και αυξήθηκαν τα έσοδα της ομάδας από την πορεία της στην Ευρώπη και το ελληνικό πρωτάθλημα.

Μόνο από τη συμμετοχή στο Conference League, ο ΠΑΟΚ θα λάβει 10,3 εκατ. ευρώ, ενώ το τηλεοπτικό του συμβόλαιο με τη Nova θα έχει πρίμ 1 εκατ. ευρώ για την κατάκτηση του εφετινού πρωταθλήματος.

Σημαντικά όλα αυτά, καθώς τα συνολικά έσοδα της ΠΑΕ στη χρήση του 2023 ήταν 28,1 εκατ. ευρώ, από 32,7 εκατ. το 2022 και 38,6 εκατ. ευρώ το 2021, όταν υπήρχε η μεγάλη συνεισφορά από τη συμμετοχή του ΠΑΟΚ στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις.

Τα περισσότερα από τα περσινά έσοδα (15,4 ευρώ) προήλθαν από χορηγίες και διαφημίσεις. Μέγεθος ιδιαίτερα σημαντικό, που δημιουργεί την αίσθηση το συγκεκριμένο κονδύλιο… πήρε βοήθειες και εταιρείες συμφερόντων Σαββίδη. Τα έσοδα από τα εισιτήρια ανήλθαν σε 4,26 εκατ. ευρώ, ενώ από τηλεοπτικά δικαιώματα προήλθαν άλλα 2,72 εκατ. ευρώ.

Ετήσια έξοδα 42,5 εκατ. ευρώ για το ποδοσφαιρικό τμήμα

Ωστόσο τα έξοδα του ποδοσφαιρικού τμήματος έφτασαν στα 42,5 εκατ. ευρώ και παρά το γεγονός ότι μειώθηκαν κατά 12,8%, άνοιξαν μια μεγάλη «τρύπα» σε σχέση με τα έσοδα.

Είναι βέβαια εμφανής η προσπάθεια να συγκρατηθούν τα έξοδα του οργανισμού που πέρσι είχε μισθοδοτούμενους 80 ποδοσφαιριστές (στην πρώτη ομάδα, τη δεύτερη που παίζει Super League 2, καθώς και στις ακαδημίες νέων), 175 άτομα διοικητικό προσωπικό και προπονητές και άλλους 6 απασχολούμενους με ημερομίσθιο.

Στη διάρκεια της εφετινής σεζόν ο ΠΑΟΚ διαχειρίστηκε πιο σφικτά τις μεταγραφές ποδοσφαιριστών, με τις πωλήσεις παικτών να αποφέρουν περί τα 7 εκατ. ευρώ περισσότερα έσοδα, σε σχέση με τις νέες προσθήκες που έγιναν στην ομάδα.  Πέρσι, τα έσοδα από παραχωρήσεις ποδοσφαιριστών ήταν 3 εκατ. ευρώ.

Η εμπορική αξία του ρόστερ

Σε κάθε περίπτωση η εμπορική αξία του ΠΑΟΚ είναι σαφώς μεγαλύτερη από εκείνη που «αναδύεται» μέσα από τον ισολογισμό. Ο οποίος συντάσσεται με τα ελληνικά και όχι με τα διεθνή λογιστικά πρότυπα που ακολουθούν οι άλλες τρεις μεγάλες ΠΑΕ της Αθήνας.

Η υπολογιζόμενη (από το Transfer Markt) αξία των παικτών του ΠΑΟΚ στο ποδοσφαιρικό χρηματιστήριο ανερχόταν την εφετινή σεζόν σε 72,9 εκατ. ευρώ. Με υψηλότερη εκείνη του εξαιρετικά ταλαντούχου νεαρού Γιάννη Κωνσταντέλια, που τιμολογείται στα 13 εκατ. ευρώ.

Με τον γιο του, Γιώργο

Την ίδια στιγμή η αξία αγοράς του ρόστερ του Ολυμπιακού είναι 100,75 εκατ. ευρώ, του Παναθηναϊκού 72,95 εκατ. ευρώ και τη ΑΕΚ 70,10 εκατ. ευρώ.

Σε ό,τι αφορά τον Ιβάν Σαββίδη η προ 12 ετών είσοδος του στον ΠΑΟΚ έγινε μέσω αύξησης κεφαλαίου 10 εκατ. ευρώ, που του έδωσε αρχικά το 51,3% το οποίο με τις μετέπειτα αυξήσεις κεφαλαίου τον έχει οδηγήσει τώρα κοντά στο 90%. Ενώ βάσει νομοθεσίας το 10% παραμένει πάντα στο ερασιτεχνικό σωματείο, έστω κι αν εκείνο δεν εισφέρει οικονομικά.

Στο ενεργητικό τους εγγράφεται και το γεγονός, οτι μέσω των ρυθμίσεων που είχαν προωθηθεί από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, εξόφλησε  χρέη 10,88 εκατ. ευρώ της ΠΑΕ προς το Δημόσιο. Για ένα σύνολο οφειλών που μαζί με τις προσαυξήσεις είχε εκτιναχτεί στα 33 εκατ. ευρώ.

Μάλιστα, πέρσι τακτοποιήθηκαν σχεδόν εξ ολοκλήρου και φορολογικές υποχρεώσεις προηγούμενων ετών, με την καταβολή περίπου 3,3 εκατ. ευρώ. Για να ένα τμήμα από τα ποσά αυτά έχουν ασκηθεί αναιρέσεις από την πλευρά της ΠΑΕ.

Το ουσιώδες είναι ότι η δύναμη του χρήματος που ξοδεύει ο Ιβάν Σαββίδης, βρίσκει λύσεις. Και φέρνει χαρές στον κόσμο του ΠΑΟΚ.

Διαβάστε επίσης:

Γιώργος Οικονόμου: Όφελος 6,75 εκατ. δολαρίων για τον εφοπλιστή από την συμφωνία με την OceanPal

Ιβάν Σαββίδης για ΠΑΟΚ: «Είμαι περήφανος για εσάς και ό,τι πετύχατε»

Ιβάν Σαββίδης – ΟΛΘ: Κάθεται στα 95 εκατ. ευρώ ταμείο και κερδίζει χρόνο για τις υποχρεωτικές επενδύσεις 180 εκατ. ευρώ – Μόνο 23 εκατ. έχουν επενδυθεί από το… 2018