Δισεπίλυτος γρίφος θα είναι για τον επόμενο υπουργό Ενέργειας ο τρόπος που θα διαμορφωθεί ο Μηχανισμός πλαφόν στην ελληνική αγορά ενέργειας, καθώς μετά τον Σεπτέμβριο θα πρέπει να αναθεωρηθούν τα σημερινά δεδομένα, τόσο του πλαφόν όσο και του καθορισμού των τιμολογίων από τις εταιρείες προμήθειας και, ενδεχομένως, η ρήτρα αναπροσαρμογής να πρέπει να επιστρέψει.

Ο Μηχανισμός πλαφόν, που σήμερα έχει θέσει ένα ανώτατο όριο στα έσοδα των παραγωγών ενέργειας, ώστε να καταλήγουν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και μετά στις επιδοτήσεις τα παραπάνω έσοδά τους, όταν αυξάνονται οι τιμές ενέργειας, έχει πλέον ημερομηνία λήξης. Μπορεί όχι άμεση, καθώς απαιτούνται διαβουλεύσεις και νομοθετικές παρεμβάσεις, ωστόσο ο Σεπτέμβριος θα είναι μήνας αποφάσεων.

Σημειώνεται ότι, ο Μηχανισμός Επιστροφής Εσόδων Ηλεκτροπαραγωγών (Μηχανισμός Πλαφόν)  τροφοδότησε με 4,6 δισ. ευρώ το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (των επιδοτήσεων) και χρηματοδότησε τις επιδοτήσεις. Χωρίς αυτόν, είναι άγνωστο πώς θα χρηματοδοτηθούν τα τιμολόγια ενέργειας, αν υπάρξει άνοδος τιμών μετά την κατάργηση του πλαφόν.

Καθώς το σημερινό σύστημα καθορισμού τιμολογίων από τους προμηθευτές βασίζεται στην εκτίμησή τους για τα κόστη του επόμενου μήνα, είναι ευάλωτο σε μεγάλες αυξήσεις τιμών, αν υπάρξει νέο κύμα αυξήσεων στην ενέργεια. Επομένως, η αγορά εκτιμά, ότι αν ο Μηχανισμός Πλαφόν καταργηθεί, ενδεχομένως θα πρέπει να επιστρέψει ένα σύστημα καθορισμού τιμών με βάση το κόστος ενέργειας (ρήτρα αναπροσαρμογής) και όχι με βάση την πρόβλεψη τιμής όπως σήμερα.

Υπενθυμίζεται ότι από την 1/8/2023 ανεστάλη η χρήση της ρήτρας αναπροσαρμογής στα κυμαινόμενα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας και εφαρμόζεται το εξής σύστημα: οι προμηθευτές υποχρεούνται να γνωστοποιήσουν τα τιμολόγια του επόμενου μήνα τον προηγούμενο, προβλέποντας το κόστος ενέργειας του επόμενου μήνα και αν αυτό είναι υψηλό οι επιδοτήσεις κάλυπταν τη διαφορά.

Χωρίς επιδοτήσεις, το σύστημα αυτό, όμως, μπορεί να επιβαρύνει σημαντικά τα τιμολόγια. Οι αποφάσεις που θα πρέπει να ληφθούν από τον επόμενο υπουργό Ενέργειας, θα πρέπει να λάβουν υπόψιν τους από τη μια τις προτάσεις της Κομισιόν, που ζητά κατάργηση του πλαφόν αλλά και να εξασφαλίσουν ότι δεν θα βρεθούν καταναλωτές και επιχειρήσεις απροστάτευτοι σε περίπτωση νέου κύμα αυξήσεων των τιμολογίων. Επίσης, θα πρέπει να αποφασίσει πώς θα καθορίζονται τα τιμολόγια ρεύματος και αν θα επιστρέψει η ρήτρα αναπροσαρμογής.

Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας 19-20 Ιουνίου

Προχθές η Κομισιόν, δημοσίευσε Έκθεση με βάση τη διαβούλευση για τα ενεργειακά μέτρα με τα 25 κράτη-μέλη,  στις τρέχουσες συνθήκες της αγοράς και καταλήγει ότι δε  συντρέχουν πλέον λόγοι για να είναι σε ισχύ τα μέτρα των επιδοτήσεων, του πλαφόν και της εξοικονόμησης ενέργειας. Ωστόσο, η Έκθεση αυτή, καταλήγει ότι  «εάν υπάρξουν σημαντικές αλλαγές στα στοιχεία που έχει αξιολογήσει ή στις συνθήκες της αγοράς μπορεί να χρειαστεί να αναπροσαρμόσει ανάλογα τα συμπεράσματα και τις προτάσεις της».

Πηγές του ΥΠΕΝ αναφέρουν, ότι σε καμιά περίπτωση οι προτάσεις αυτές δεν είναι δεσμευτικές για την Ελλάδα, καθώς  για να γίνει οποιαδήποτε αλλαγή θα πρέπει να προηγηθεί η εκλογή της νέας κυβέρνησης και η ψήφιση σχετικού νόμου. Στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας που θα συγκληθεί στις 19 και 20 Ιουνίου, θα συμμετάσχει ο υπηρεσιακός Υπουργός Ενέργειας κ. Παντελής Κάπρος, αλλά ακόμη και αν συζητηθεί το θέμα αναθεώρησης των επιδοτήσεων και του πλαφόν δεν μπορεί να ληφθούν σχετικές αποφάσεις πριν το Σεπτέμβριο, όπως ούτως ή άλλως αναμενόταν.

Σημειώνεται ότι η Ελλάδα εξάλλου έχει ζητήσει την παράταση του μηχανισμού των πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά και των επιδοτήσεων μέχρι τον Σεπτέμβριο,  με απόφαση που υπέγραψε λίγο πριν από τη λήξη της θητείας του ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας. Επίσης, έχει αποφασιστεί η αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής στα τιμολόγια ρεύματος για ένα ακόμη τρίμηνο και συγκεκριμένα έως τις 30 Σεπτεμβρίου. Το ερώτημα είναι τι θα γίνει μετά, ποιες θα είναι οι συνθήκες στην αγορά ενέργειας τότε, και αν θα μπορούν να ληφθούν αποφάσεις με δεδομένο ότι δεν θα υπάρξουν νέες μεγάλες αυξήσεις τιμών μέσα στο χειμώνα.

Η έκθεση της Κομισιόν

Η έκθεση της Κομισιόν με τίτλο REPORT FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT AND THE COUNCIL on the review of emergency interventions to address high energy prices in accordance with Council Regulation (EU) 2022/1854, κρίνει ότι πλαφόν, ο ορισμός ανώτατου ορίου (180 ευρώ/MWh) στα έσοδα των χονδρεμπορικών αγορών, που εφαρμόστηκε με ποικίλους τρόπους από τα κράτη – μέλη, δημιούργησε ρυθμιστικές αβεβαιότητες και εμπόδια για νέες επενδύσεις σε ΑΠΕ και στη διείσδυση των PPA.

Και θεωρεί ότι τα πλεονεκτήματα του μέτρου δεν αντισταθμίζουν τον αντίκτυπο στην αβεβαιότητα των επενδυτών και τους κινδύνους για τη λειτουργία της αγοράς και την ενεργειακή μετάβαση και προτείνει να μην παραταθεί.

Σημειώνει ότι με βάση τις τρέχουσες και αναμενόμενες συνθήκες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και τιμών,  δεν είναι απαραίτητο να παραταθούν και τα μέτρα ελάφρυνσης νοικοκυριών και ΜΜΕ.

Η Έκθεση της  Επιτροπής περιγράφει την αποκλιμάκωση των τιμών ενέργειας που τον Αύγουστο του 2022 ήταν πάνω από 350 ευρώ/MWh και τέσσερις φορές υψηλότερες από τον μέσο όρο του 2010-2020. Ωστόσο, από τον Δεκέμβριο του 2022 οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκαν δραστικά και είναι κατά μέσον όρο κάτω από τα 80 ευρώ/MWh και οι τιμές του φυσικού αερίου όχι μόνο μειώθηκαν, αλλά και σταθεροποιήθηκαν, στον βαθμό που οι αυξήσεις των τιμών που παρατηρήθηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022 θεωρούνται «λιγότερο πιθανό να συμβούν τον επερχόμενο χειμώνα».

Σε ό,τι αφορά τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, η Επιτροπή επισημαίνει ότι κυμάνθηκε μεταξύ 0,5% και 15% σε σύγκριση με την περίοδο αναφοράς και πως «δεν βλέπει την ανάγκη παράτασης των μέτρων μείωσης της ζήτησης που ορίζονται στον κανονισμό του Συμβουλίου».

Διαβάστε επίσης:

Advent: Συμφωνία με τον Γερμανικό κολοσσό BASF για κυψέλες υδρογόνου

Microsoft: Αποχωρεί ο Θεοδόσης Μιχαλόπουλος από την Ελλάδα – Αναλαμβάνει τον κόμβο της Βρετανίας

Μητσοτάκης: Τρίτες εκλογές τον Αύγουστο αν δεν υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση – Τι είπε για το ΦΠΑ

──────────────────

Εκλογές 2023