ΙΟΒΕ: Oριακή βελτίωση των επιχειρηματικών προσδοκιών στη Βιομηχανία τον Απρίλιο

Νίκος Βέττας Γενικός Διευθυντής ΙΟΒΕ

Oριακή βελτίωση των επιχειρηματικών προσδοκιών σημειώθηκε στη Βιομηχανία τον Απρίλιο, σύμφωνα με έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ.

Σύμφωνα με την έρευνα του ΙΟΒΕ, «η εξέλιξη αυτή ευθυγραμμίζεται με την ανάκαμψη του οικονομικού κλίματος στην ελληνική οικονομία, καθώς καταγράφεται άνοδος των επιμέρους δεικτών σχεδόν σε όλους τους επιχειρηματικούς τομείς της οικονομίας, αλλά και στην καταναλωτική εμπιστοσύνη. Η τάση που πλέον διαμορφώνεται κατά τους τελευταίους πολλούς μήνες είναι συνεπής με το ρυθμό ανάπτυξης που διαγράφεται στην οικονομία, η οποία ανακάμπτει σταδιακά ακολουθώντας και την ισχυρή ανάπτυξη στο διεθνές περιβάλλον. Πάντως γενικά καθώς πυκνώνει η συζήτηση για τις συνθήκες της οικονομίας στη μεταμνημονιακή εποχή, φαίνεται η διαφαινόμενη ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος να αμβλύνει την απαισιοδοξία. Είναι σίγουρα ένα γεγονός που διαφοροποιεί σημαντικά το πολιτικοοικονομικό περιβάλλον τους επόμενους μήνες μετά από 8 χρόνια προγραμμάτων στήριξης. Η εξέλιξη όμως των προσδοκιών στη βιομηχανία, αλλά και τους υπόλοιπους τομείς της οικονομίας στους επόμενους μήνες θα εξαρτηθεί κατά κρίσιμο τρόπο από τους όρους χρηματοδότησης και τη νέα σχέση συνεργασίας με τους εταίρους και δανειστές, εκτός πλέον του προγράμματος. Σε κάποιο βαθμό, η βελτίωση του Απριλίου θα πρέπει επίσης να αποδοθεί και σε εποχικούς παράγοντες και την εκκίνηση της τουριστικής περιόδου που πάντα τροφοδοτεί την ευρύτερη οικονομική δραστηριότητα, αλλά και την απασχόληση».

Με βάση δε τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον τομέα της βιομηχανίας, προκύπτει μείωση της παραγωγής τον δεύτερο μήνα του τρέχοντος έτους σε σχέση με τις αρχές του έτους και ταυτόχρονη μείωση του επιπέδου των τιμών παραγωγού. Τα στοιχεία για τον κύκλο εργασιών των επιχειρήσεων έχουν την ίδια πτωτική τάση τον Φεβρουάριο, ενώ τον Μάρτιο, οι τιμές παραγωγού παραμένουν στα ίδια επίπεδα.

Ο δείκτης προσδοκιών στη βιομηχανία προπορεύεται των μηνιαίων μεταβολών ανά έτος του δείκτη βιομηχανικής παραγωγής. Οι δύο δείκτες είναι πολύ κοντά, με τον δείκτη προσδοκιών να αποτυπώνει συνήθως με προβάδισμα ενός ή δύο μηνών την εξέλιξη στην πραγματική μεταβολή της βιομηχανικής παραγωγής.

Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία διαμορφώνεται τον Απρίλιο οριακά υψηλότερα έναντι του προηγούμενου μήνα, στις 103,4 (από 102,6) μονάδες, υψηλότερα πάντως έναντι του αντίστοιχου περυσινού του επιπέδου (98,4 μον.).

Από τις βασικές μεταβλητές του δείκτη, το ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση παραμένει αμετάβλητο, ενώ ο δείκτης που αντιπροσωπεύει τις εκτιμήσεις για τα αποθέματα αποκλιμακώνεται. Υπό την έννοια αυτή, το επίπεδο των αποθεμάτων των επιχειρήσεων του τομέα βρίσκεται σε χαμηλότερα για την εποχή επίπεδα τον Απρίλιο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Ως προς τις προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες, αυτές χάνουν έδαφος, αλλά ήπια, αντισταθμίζοντας έτσι το θετικό πρόσημο των μειούμενων αποθεμάτων.

Οι προβλέψεις για την εξέλιξη της παραγωγής τους προσεχείς 3-4 μήνες, παραμένουν ευοίωνες παρά τη μικρή αποκλιμάκωση. Συγκεκριμένα, το σχετικό ισοζύγιο διαμορφώνεται στις +22 (από +26) μονάδες, με το 32% των επιχειρήσεων να προβλέπει άνοδο της παραγωγής του το επόμενο τρίμηνο και ένα 10% (από 5%) μείωσή της.

Οι θετικές αυτές τάσεις οδηγούν σε αισιόδοξη εκτίμηση και για την πορεία της απασχόλησης του τομέα, αφού ο ήδη θετικός δείκτης των +4 μονάδων στις προβλέψεις για την απασχόληση κερδίζει 11 μονάδες, με το ποσοστό των επιχειρήσεων που προβλέπει άνοδο απασχόλησης στο προσεχές τρίμηνο να κινείται στο 22% (από 8%), έναντι ενός 8% (από 5%) που αναμένει μείωσή της. Γενικά πάντως τους τελευταίους μήνες η απασχόληση στη Βιομηχανία παραμένει περίπου σταθερή, παρόλο που η παραγωγή εμφανίζεται ενισχυμένη.

Αντίθετα από την παραγωγή, οι θετικές προβλέψεις για τις πωλήσεις τους προσεχείς μήνες επιδεινώνονται τον Απρίλιο (+21 από +28 μον. το ισοζύγιο), με το 1/3 των επιχειρήσεων να αναμένει εκ νέου άνοδο το προσεχές χρονικό διάστημα και ένα 12% (από 6%) μείωσή τους. Ο δείκτης εκτιμήσεων για τις τρέχουσες πωλήσεις από την άλλη πλευρά κερδίζει έδαφος και διαμορφώνεται στις +14 (από +6) μονάδες.

Στους δείκτες εξαγωγικής δραστηριότητας καταγράφονται τον Απρίλιο κυρίως θετικές τάσεις: οι εκτιμήσεις για τις εξαγωγές κατά το τελευταίο τρίμηνο βελτιώνονται (+14 από +9 μον. ο δείκτης), όπως και οι προβλέψεις για εξαγωγές τους προσεχείς μήνες (+20 από +10 μον. ο δείκτης), με το ισοζύγιο στις εκτιμήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση εξωτερικού να παραμένει στο ίδιο επίπεδο (στις -14 μον.).

Σε ό,τι αφορά τις προβλέψεις για τις μεταβολές των τιμών, αυτές υποδηλώνουν οριακή άνοδο τον Απρίλιο, με το σχετικό δείκτη να κινείται στη +1 (από -3) μονάδα και το 87% (από 84%) των επιχειρήσεων να μην αναμένει ιδιαίτερες μεταβολές τους το επόμενο τρίμηνο.

Σε επίπεδο παραγγελιών και τρέχουσας ζήτησης, ο αρνητικός δείκτης διαμορφώνεται τον Απρίλιο εκ νέου στις -17 μονάδες, με το 28% (από ¼) των επιχειρήσεων να δηλώνουν χαμηλές για την εποχή παραγγελίες και το 11% (από 8%) να αναφέρει το αντίθετο.

Ως προς τα αποθέματα έτοιμων προϊόντων, το σχετικό θετικό ισοζύγιο αποκλιμακώνεται στις +5 (από +11) μονάδες, με το 18% των επιχειρήσεων να αναφέρει υψηλά για την εποχή αποθέματα και το 13% να δηλώνει το αντίθετο. Είναι προφανές και από το παρακάτω διάγραμμα, ότι οι δύο αυτές μεταβλητές κινούνται συνήθως αντίθετα, αφού οι αυξημένες παραγγελίες υποδηλώνουν ρευστοποίηση αποθεμάτων και το αντίστροφο.

Οι μήνες εξασφαλισμένης παραγωγής διαμορφώνονται στους 4,7 (από 4,2), ενώ το ποσοστό χρησιμοποίησης εργοστασιακού δυναμικού κινείται τον Μάρτιο στο 72,2% (από 71,6%), που είναι πάντως από τις υψηλότερες επιδόσεις. Γενικά άλλωστε μετά το καλοκαίρι του 2015, η χρησιμοποίηση του εργοστασιακού δυναμικού έχει ενισχυθεί σημαντικά ξεπερνώντας το 70%, καθώς η παραγωγή έχει αυξηθεί.

Σχετικά με τα ερωτήματα που τίθενται ανά τρίμηνο στην έρευνα, οι εκτιμήσεις για τις νέες παραγγελίες επιδεινώνονται τον Απρίλιο σε σύγκριση με τον Ιανουάριο, με το σχετικό ισοζύγιο να διαμορφώνεται στις +3 (από +7) μονάδες. Το 17% των επιχειρήσεων του τομέα αναφέρει πτώση των νέων παραγγελιών του, έναντι ενός 13% (από 9%) που δηλώνει αυξημένες νέες παραγγελίες.

Ως προς τους λόγους που παρεμποδίζουν την παραγωγική δραστηριότητα των επιχειρήσεων, το 43% θεωρεί ότι η επιχειρηματική λειτουργία του διεξάγεται με απρόσκοπτο τρόπο, ενώ από τις υπόλοιπες, ένα 21% δηλώνει ως σημαντικότερο εμπόδιο την ανεπάρκεια ζήτησης και το 17% την κεφαλαιακή ανεπάρκεια.

Στο τριμηνιαίο ερώτημα σχετικά με την ανταγωνιστική θέση των επιχειρήσεων στις αγορές στις οποίες δραστηριοποιούνται, οι εκτιμήσεις των ερωτηθέντων βελτιώνονται οριακά έναντι του προηγούμενου τριμήνου ως προς την εγχώρια αγορά (+12 από +10 μον. ο δείκτης), επιδεινώνονται ως προς τις λοιπές αγορές (+4 από +6 μον. το ισοζύγιο) και δεν μεταβάλλονται ως προς την αγορά της ΕΕ (+9 μον. ο δείκτης).

Τέλος, στο τριμηνιαίο ερώτημα σχετικά με τις προβλέψεις των επιχειρήσεων για τον προορισμό των εξαγωγών τους κατά τους προσεχείς μήνες, καταγράφεται πτώση στους σχετικούς δείκτες σε σχέση με τη μέτρηση Ιανουαρίου προς όλες τις αγορές οι οποίες εξετάζονται: προς τις λοιπές χώρες (+15 από +22 μον.), τις χώρες της ΕΕ (+22 από +25 μον.) και τις Βαλκανικές χώρες (+4 από +14 μον.).