Ιλιγγιώδη κέρδη 1 τρισ. δολαρίων σε δέκα χρόνια για τους έξι τραπεζικούς κολοσσούς

Ο Malick Diop ένιωσε κάτι να αλλάζει στη Wall Street.

Είχε ενταχθεί στη Morgan Stanley τις ζοφερές μέρες του 2009, όταν οι μεγάλες τράπεζες αντιμετώπιζαν τεράστια προβλήματα, ωστόσο τέσσερα χρόνια μετά τα πράγματα άρχισαν να βελτιώνονται.

“Είχε έρθει η ώρα να κάνουμε νέες συμφωνίες”, επισήμανε.

Στα χρόνια που ακολούθησαν, η άνοδός του στη θέση του CEO συνέπεσε με τη νέα άνθηση του κλάδου.

Ο ίδιος βοήθησε στην ενορχήστρωση μιας συμφωνίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων με τον όμιλο SoftBank, του οποίου οι ιλιγγιώδεις επενδύσεις καθόρισαν μια εποχή, και στη συνέχεια έκλεισε μια τεράστια συγχώνευση μέσω SPAC.

Ο Diop δεν το ήξερε, αλλά έπαιζε έναν μικρό ρόλο σε κάτι απίστευτα προσοδοφόρο: Την πρώτη δεκαετία με κέρδη ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων για τους έξι γίγαντες του τραπεζικού κλάδου των ΗΠΑ. Όπως διευκρινίζει το bloomberg πρόκειται για καθαρά κέρδη, όχι έσοδα.

Μια τέτοια εξέλιξη δεν φαινόταν δυνατή πριν από την έναρξη της δεκαετίας, όταν η Wall Street ήταν ο στόχος ενός παγκόσμιου κινήματος διαμαρτυρίας και οι πολιτικοί και στα δύο άκρα του φάσματος επέκριναν τις τράπεζες για τα τεράστια πακέτα διάσωσης που έλαβαν και ζητούσαν τη διάλυση των ομίλων που θεωρούνταν «too big to fail» (πολύ μεγάλοι για να αφεθούν να χρεοκοπήσουν).

Αντίθετα, οι τράπεζες διογκώθηκαν.

Την τελευταία δεκαετία, τράπεζες όπως η JP Morgan, η Bank of America, ακόμα και η ταλαιπωρημένη Wells Fargo ξεπέρασαν με ευκολία τις υπόλοιπες αμερικανικές επιχειρήσεις σε κερδοφορία. Για την ακρίβεια, είναι ελάχιστες οι εισηγμένες στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης που τις ξεπέρασαν σε κερδοφορία το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Η Citigroup, η Goldman Sachs και η Morgan Stanley δεν είναι πολύ πιο πίσω.

Ενώ μεγάλο μέρος της προσοχής του κόσμου ήταν στραμμένο στην άνθηση της Silicon Valley, οι τράπεζες κέρδιζαν δυναμική.

Δεν υπάρχει εξήγηση για το πώς τα κατάφεραν: Η μεταβλητότητα στις αγορές ενίσχυσε το trading στη Wall Street, οι τράπεζες επωφελήθηκαν από την έκρηξη επιχειρηματικών deals και ο Ντόναλντ Τραμπ ενίσχυσε τα κέρδη τους μειώνοντας τους φόρους.

«Μερικές φορές υπάρχει αυτή η αίσθηση ότι το γεγονός ότι κέρδισαν τόσα πολλά είναι κάτι τρομερό, αλλά απλά δεν νομίζω ότι αυτό ισχύει σήμερα», είπε στο Bloomberg η Betsy Duke, πρώην μέλος του ΔΣ της Federal Reserve και πρόεδρος στο διοικητικό συμβούλιο της Wells Fargo μέχρι το 2020. «Οι τράπεζες κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν τα πάντα τα τελευταία 10 χρόνια. Αυτές οι τράπεζες όχι απλώς επιβίωσαν, αλλά στην πραγματικότητα ευδοκίμησαν».

Σε μια δεκαετία λαϊκής οργής απέναντι στις τράπεζες, αυστηρότερων κανόνων, γεωπολιτικού χάους, πανδημίας και κάποιων μεγάλων διακυμάνσεων στις αγορές, οι τράπεζες «κατάφεραν να τα αντιμετωπίσουν όλα αυτά, και όχι μόνο να τα αντιμετωπίσουν, αλλά να κερδίσουν 1 τρισεκατομμύριο δολάρια», εξήγησε η Duke.

Οι εκτιμήσεις των αναλυτών δείχνουν ότι οι έξι τράπεζες πλησιάζουν γρήγορα σε αυτό το ορόσημο- 1 τρισεκατομμύριο δολάρια σε μια περίοδο 10 ετών – και αν δεν το πετύχουν στο τέλος αυτού του μήνα, θα το κάνουν τις πρώτες εβδομάδες του 2023.

Δεν είναι μόνο το μέγεθος του κέρδους που είναι τόσο εκπληκτικό, αλλά η ικανότητα της βιομηχανίας να ξεπερνά τα σκάνδαλα και να ευδοκιμεί εκ νέου.

Αυτό που δεν άλλαξε κατά τη διάρκεια αυτών των ετών είναι το γενικό περίγραμμα των εργασιών τους: οι τράπεζες πωλούν μετοχές και ομόλογα, εμπορεύονται χρηματοπιστωτικά μέσα, συμβουλεύουν για εξαγορές εταιρειών, διαχειρίζονται τον πλούτο, διαχειρίζονται πληρωμές και δανείζουν.

Πληρώνοντας για σκάνδαλα

Για να βγουν από τη σκιά της παγκόσμιας κρίσης, οι τράπεζες έπρεπε να πληρώσουν.

Το 2014, η Bank of America συμφώνησε διακανονισμό ρεκόρ ύψους 16,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τον τερματισμό των ερευνών σχετικά με κακές πρακτικές στεγαστικών δανείων, ξεπερνώντας τα 13 δισεκατομμύρια δολάρια που πλήρωσε η JPMorgan. Μέχρι τότε, ορισμένες τράπεζες είχαν βρει νέες “φλέβες” κέρδους που τις έβαλαν σε μπελάδες.

Οι εργαζόμενοι στην Wells Fargo, υπό την πίεση να επιτύχουν τους στόχους πωλήσεων, δημιούργησαν εκατομμύρια λογαριασμούς για πελάτες που δεν τους είχαν ζητήσει. Πρόκειται για το πιο διάσημο σε μια σειρά σκανδάλων.

Και στη Μαλαισία, η Goldman Sachs ολοκλήρωσε την άντληση δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2013 για ένα κρατικό επενδυτικό ταμείο γνωστό ως 1MDB, το οποίο στη συνέχεια λεηλατήθηκε από μια ομάδα, στην οποία περιλαμβάνονταν και ο πρώην πρωθυπουργός.

«Το μεγαλύτερο λάθος μου την τελευταία δεκαετία ήταν ότι δεν σταμάτησα τη συναλλαγή 1MDB», δήλωσε ο πρώην συνεργάτης της Goldman, Robert Mass, στέλεχος συμμόρφωσης. «Κάθε θέμα ελέγχθηκε, σε ορισμένες περιπτώσεις πολλές φορές, αλλά τελικά οι απαντήσεις που λάβαμε μας ικανοποίησαν».

Ο ρόλος του Τραμπ

Ένα άτομο που ο κλάδος πρέπει να ευχαριστήσει, είναι ο Τραμπ, ο οποίος ανέθεσε σε δύο πρώην στελέχη της Goldman μια φορολογική αναθεώρηση που βοήθησε στη “μεταμόρφωση” των εταιρικών κερδών. Οι τράπεζες που είχαν συνηθίσει να πληρώνουν τρία στα δέκα δολάρια στην κυβέρνηση, βρέθηκαν να περιορίσουν το ποσό αυτό σε λιγότερο από ένα δολάριο στα πέντε το 2018. Οι φορολογικοί λογαριασμοί τους μειώθηκαν από εκεί και πέρα.

Εκείνο το έτος σηματοδότησε μια νέα σελίδα στην ανάπτυξη της Wall Street. Οι τράπεζες που είχαν κερδίσει λιγότερα από 70 δισεκατομμύρια δολάρια το 2017, εμφάνισαν 120 δισεκατομμύρια δολάρια το 2018 χάρη στις φορολογικές περικοπές, την άνοδο των επιτοκίων και την άνοδο στη λιανική τραπεζική και στις συναλλαγές. Τα συνολικά περιουσιακά τους στοιχεία, τα οποία κυμαίνονταν γύρω στα 10 τρισεκατομμύρια δολάρια για χρόνια, άρχισαν να εκτοξεύονται.

Η τελευταία δεκαετία ήταν ιδανική για να γίνει κάποιος τραπεζίτης. Οι δαπάνες προσωπικού για τις έξι τράπεζες, που κυμαίνονταν γύρω στα 148 δισεκατομμύρια δολάρια στην αρχή της δεκαετίας, εκτινάχθηκαν στα 154 δισεκατομμύρια δολάρια το 2019, παρά το γεγονός ότι ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων τους είχε ουσιαστικά μειωθεί.

Ο Jamie Dimon, το αφεντικό της JPMorgan που είχε ήδη γίνει δισεκατομμυριούχος, θα έπαιρνε τελικά ένα τόσο μεγάλο πακέτο αποδοχών που μια εταιρεία συμβούλων είπε στους μετόχους να το καταψηφίσουν.

Ωστόσο, λίγα πράγματα μεταμόρφωσαν το τοπίο της Wall Street τόσο βαθιά όσο η άφιξη της πανδημίας το 2020. Για να αποφευχθεί ο οικονομικός κατακλυσμός, η κυβέρνηση ξεκίνησε προγράμματα “ανακούφισης” για καταναλωτές και επιχειρήσεις και η Fed αγόρασε περιουσιακά στοιχεία τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Το χάος της αγοράς επανέφερε την αστάθεια που λαχταρούν οι traders. Οι εταιρείες μπήκαν στην ουρά για να δανειστούν, να αντλήσουν κεφάλαια ή να εξαγοράσουν αποδυναμωμένους ανταγωνιστές.

Τα πράγματα άλλαζαν και μέσα στις τράπεζες.

Η πρώτη γυναίκα επικεφαλής

Εκείνο τον Σεπτέμβριο, η είδηση ότι η Jane Fraser θα γινόταν η πρώτη γυναίκα που θα διοικούσε μία από τις μεγάλες τράπεζες των ΗΠΑ έγινε δεκτή από τους συναδέλφους της με ενθουσιασμό, αλλά και απογοήτευση για το πόσο καιρό χρειάστηκε για να γίνει αυτό.

«Προσπάθησα να αλλάξω τη βιομηχανία από μέσα προς τα έξω στις τρεις μεγαλύτερες τράπεζες και απέτυχα», είπε η Anne Clarke Wolff, πρώην στέλεχος της Citigroup, της JPMorgan και της Bank of America, που ίδρυσε την Independence Point Advisors πέρυσι. «Σε 10 χρόνια που βρισκόμουν σε μια μεγάλη τράπεζα, ο Διευθύνων Σύμβουλος δεν πέρασε ούτε 10 λεπτά μαζί μου – και ήμουν από τα πιο ανώτερα στελέχη».

Στις αρχές του 2020, οι αναλυτές έγραφαν δυσοίωνες προβλέψεις για τα κέρδη ρεκόρ της Wall Street. Αντίθετα, οι τράπεζες πυροδότησαν την έκρηξη των εταιρειών “λευκών επιταγών”, γνωστών ως SPAC.

Οι έξι μεγάλες τράπεζες σημείωσαν περισσότερα κέρδη το 2021 από ό,τι το 2013 και το 2014 μαζί. Ακόμη και όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία φέτος, το χάος βοήθησε τους traders να αψηφήσουν τις προσδοκίες των δύσκολων καιρών.

Ο απολογισμός των κερδών από τα τελευταία 10 χρόνια επισκιάζει τα κέρδη της προηγούμενης δεκαετίας, ακόμη και αν λάβoυμε υπόψη τον πληθωρισμό και τις συγχωνεύσεις μεγάλων τραπεζών κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης.

Ωστόσο, και άλλες εταιρείες κολοσσοί, ειδικά στη Silicon Valley, τα κατάφεραν πολύ καλά. Μόνο η Apple εμφάνισε περισσότερα από μισό τρισεκατομμύριο δολάρια. Η Microsoft, η Berkshire Hathaway και η Alphabet ξεπέρασαν την JPMorgan και ακολούθησε η Exxon Mobil Corp. που ξεπέρασε την Bank of America και την Wells Fargo.

Διαβάστε ακόμη:

Μαύρες προβλέψεις κορυφαίων αναλυτών: Η ανάκαμψη των μετοχών δεν θα είναι εύκολη το 2023 – Προετοιμαστείτε για μεγαλύτερη πτώση