ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Παρά τις δυσκολίες και την άγρια φτωχική τους αφετηρία οι άνθρωποι αυτοί τα κατάφεραν και βρίσκονται ανάμεσα στους πιο πλούσιους ανθρώπους της γης, αλλά και ανάμεσα στους πιο φιλάνθρωπους καθώς νιώθουν έμπρακτη συμπόνοια για τον συνάνθρωπο τους, ενώ διακατέχονται και από υψηλό αξιακό σύστημα αρχών.
Φυσικά, «είναι εύκολο να έχεις αρχές όταν είσαι πλούσιος. Το σημαντικό είναι να έχεις αρχές όταν είσαι φτωχός», όπως είχε πει ο Ρέι Κροκ, ο ιδρυτής των McDonald’s. Στο όνομα, όμως, των δεύτερων είναι αδύνατον να μιλήσουν οι ακόλουθοι:
Φίλιππος Νιάρχος: με μυθική συλλογή έργων τέχνης, δωρητής της Ελλάδας και πάντα μακριά απ την δημοσιότητα
Βρίσκεται στην 688η θέση των πλουσιότερων ανθρώπων του κόσμου και στην 4η των πλουσιότερων Ελλήνων με περιουσία που εκτιμάται στα 2,8 δισ. δολάρια. Εκτός από μέλος της εφοπλιστικής οικογένειας με το εμβληματικό όνομα πλούτου είναι ο σημαντικότερος ίσως, συλλέκτης έργων τέχνης του κόσμου, με την συλλογή του μόνο, να υπολογίζεται ότι ξεπερνάει το 1 δισ. δολάρια.
Ο Σταύρος Νιάρχος, μυθιστορηματική, σχεδόν, μορφή, με πολυτάραχη ζωή, διάσημο βίο και πολυσυζητημένο, πεθαίνει το 1996, αφήνοντας το μεγαλύτερο μέρος της αμύθητης περιουσίας του στον μεγαλύτερο γιο του, τον χαμηλών τόνων Φίλιππο Νιάρχο. Είναι ο διάδοχος της μεγάλης εφοπλιστικής οικογένειας, ο επικεφαλής της, αλλά η κύρια πηγή του πλούτου του είναι, πλέον, η συλλογή των έργων τέχνης που διαθέτει. Μιλάμε για την μεγαλύτερη, παγκοσμίως, ιδιωτική συλλογή έργων τέχνης του Van Gogh, η οποία, μάλιστα, περιλαμβάνει και το έργο «Self Portrait With Bandaged Ear» με τον αυτοτραυματισμό του Van Gogh, η αξία του οποίου εκτιμάται στα 100 εκατ. δολάρια.
Στην συλλογή περιλαμβάνεται το θρυλικό έργο του Πικάσο, «Yo Picasso», που αποκτήθηκε το 1989 έναντι 47,9 εκατ. δολαρίων σε δημοπρασία των Sotheby’s. Ο Φίλιππος Νιάρχος, κληρονόμησε την συλλογή απ τον πατέρα του, Σταύρο, που την είχε αγοράσει το 1957, έναντι 3 εκατ. δολαρίων από τον ηθοποιό Έντουαρντ Ρόμπινσον, ο οποίος χρειαζόταν χρήματα για το διαζύγιό του. Ο κληρονόμος αύξησε και εμπλούτισε την συλλογή του γονιού με σπουδαία έργα της μεταπολεμικής τέχνης, όπως σημαντικές δουλειές του Andy Warhol, το «Green Car Crash», το οποίο απέκτησε έναντι 71,7 εκατ. δολαρίων.
Ο Φίλιππος Νιάρχος, ίσως γιατί ο πατέρας του, η μητέρα του, το περιβάλλον της οικογένειας του, έζησαν μυθική υπερέκθεση, τηρεί άκρως μετρημένη ζωή, καθόλου επιδεικτική και σχεδόν μυστική. Δεν είναι τυχαίο πως ελάχιστες φωτογραφίες του υπάρχουν στον παγκόσμιο τύπο και αυτές πρέπει να τις τράβηξε αναγκαστικά, όπως εκείνη με τον τότε πρωθυπουργό, Κώστα Καραμανλή, στο Μέγαρο Μαξίμου, το 2007 για την θεμελίωση του Κέντρου Πολιτισμού του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος».
Ήταν αυτός που εκ μέρους της εφοπλιστικής οικογένειας παρέδωσε στο Ελληνικό Δημόσιο το Κέντρο, ένα έργο 630 εκατ. ευρώ, για όφελος της Ελλάδας, στη μνήμη του πατέρα του. Και ήταν αυτός που κατά τη διάρκεια των εργασιών ανέγερσης του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, επέβλεπε προσωπικά, αφήνοντας την προσεκτικά, μυστική ζωή του, το έργο.
Πιθανόν πως ήταν εδώ, στη χώρα, και να μην το είχε μάθει ποτέ κανείς, αν η κόρη του η Ευγενία δεν τραβούσε selfie! Στάθηκε, προφανώς, τόσο μεγάλη η αγάπη του για αυτό το έργο – σταθμό για τον πολιτισμό της χώρας που άλλαξε, για λίγο τις συνήθειες του. Ο Φίλλιπος Νιάρχος έχει δυο γιούς, τον Σταύρο, με το όνομα του παππού του και τον Τεό, που φιγουράρουν σε άλλες λίστες, αυτές των περιζήτητων εργένηδων ανά την υφήλιο και δυο κόρες, την χαμηλών τόνων, Ηλέκτρα και την πιο ζωηρή, ωραία Ευγενία.
Ο Φίλιππος Νιάρχος διατηρεί την ελληνική υπηκοότητα, αλλά ζει, τους χειμώνες στο Παρίσι και στο Λονδίνο και τα καλοκαίρια του, στην Σπετσοπούλα, το νησί παράδεισο της οικογένειας, όπου η καλομεγαλωμένη, παγκόσμια jet setter Ευγενία Λιβανού, η μητέρα του Φίλιππου, στα 44 χρόνια της, άφησε την τελευταία πνοή της στις 3 Μαΐου 1970, κάτω από δραματικές συνθήκες, που πήραν διαστάσεις αστυνομικού μυστήριου απ τον διεθνή τύπο.
Ο Φίλιππος Νιάρχος διατηρεί στενές φιλικές σχέσεις με το Ρώσο μεγιστάνα Ρομάν Αμπράμοβιτς που εδώ και αρκετά χρόνια, αφήνει για λίγο τον Σκορπιό και επισκέπτεται τη Σπετσοπούλα τα καλοκαίρια για να περάσουν ηλιόλουστες στιγμές μαζί. Ο Ρώσος Κροίσος έχει αγοράσει μάλιστα από τον Φίλιππο έναν μυθικό πύργο που κάποτε ανήκε τόσο στον Αριστοτέλη Ωνάση όσο και τον Σταύρο Νιάρχο, στα πλαίσια του μεταξύ τους ανταγωνισμού, το Chateau de la Croe.
Το εμβληματικό παλάτι, βρίσκεται στη Νότια Γαλλία, χτίστηκε το 1927 από τον άνθρωπο που σχεδίασε την Όπερα του Παρισιού και πρώτοι ιδιοκτήτες του ήταν ο δούκας και η δούκισσα του Γουίνδσορ, ενώ το 1950 ο Αριστοτέλης Ωνάσης το αγόρασε, για να το πούλησει επτά χρόνια αργότερα. Το αγόρασε ο «αιώνιος» ανταγωνιστής του, ο Σταύρος Νιάρχος, που το έκανε δώρο στη γυναίκα του Ευγενία Λιβανού, αδερφή της Τίνας Λιβανού, πρώην συζύγου του Αριστοτέλη Ωνάση, που μετά παντρεύτηκε και ο Σταύρος! Στη σκιά των αιώνιων εχθρών, των αρχετυπικών πλέον ως πλουσίων Ελλήνων, του Σταύρου Νιάρχου και του Αριστοτέλη Ωνάση, που αναμετρήθηκαν σε όλους τους τομείς, ο Φίλιππος Νιάρχος, απαλύνει τις μνήμες και επιλεγεί μια ζωή μέσα στην ομορφιά και την προσφορά και όχι στην κυριαρχία και τον ανταγωνισμό…
Τζον Πολ Ντετζόρια: Ο γιος της Καβαλιώτισσας που δόθηκε σε ανάδοχη οικογένεια, ο άστεγος, το παιδί για όλες τις δουλειές και, τέλος, ο βαθύπλουτος!
Λένε πως δεν πνίγεσαι αν πέσεις στο νερό, αλλά πνίγεσαι αν δεν κολυμπήσεις και μείνεις εκεί. Λένε ακόμη πως σημασία δεν έχει πόσες φορές θα πέσεις, αλλά όλες εκείνες που θα σηκωθείς και θα σταθείς ξανά. Λένε πως το να ηττηθείς είναι συχνά μια προσωρινή κατάσταση, ενώ το να τα παρατάς είναι αυτό που την κάνει μόνιμη! Λένε πολλά για την επιτυχία οι άνθρωποι, για τον αγώνα της επιβίωσης, για την καλή τύχη κάποιες φορές. Στην περίπτωση του Τζον Πολ Ντετζόρια, τον γιο μιας μετανάστριας απ την Καβάλα στις ΗΠΑ και ενός ωραίου Ιταλού, που εξαφανίστηκε απ τη ζωή του παιδιού του, αμέσως, οι μοίρες δε στάθηκαν καλές στην αρχή του.
Εκείνος όμως, συμφιλιώθηκε με τη Λάχεση, το παρελθόν του, έπιασε απ το λαιμό -ή καλύτερα απ τα μαλλιά, μιας και πλούτισε από προϊόντα για αυτά, την Κλωθώ, που γνέθει το νήμα της ζωής της τώρα και απλά έχει πια καλοπιάσει την παντοδύναμη Άτροπο, να κοπιάσει όποτε θέλει!
Αυτός ο πάμπλουτος, σήμερα επιχειρηματίας, με τα καταγάλανα – ηλεκτρικά επίμονα μάτια, κατέχει την εταιρία «John Paul Mitchell Systems», η οποία παρασκευάζει προϊόντα για τον καλλωπισμό των μαλλιών και βρίσκεται στη θέση 595 με περιουσία 2,9 δις. Κι όμως η ζωή του, ήταν μια σειρά από πίκρες και αποκλεισμούς. Και την άλλαξε! Ο Τζον Πολ Ντετζόρια γεννήθηκε στις 13 Απριλίου του 1944 στο Λος Άντζελες. Οι νέοι και ωραίοι γονείς του, θα χωρίσουν όταν εκείνος ήταν μόλις 2 ετών και δεν θα ξαναδεί τον πατέρα του ποτέ. Στα 9 του, άρχισε να πουλά χριστουγεννιάτικες κάρτες και εφημερίδες μαζί με τον αδερφό του για να στηρίξουν οικονομικά τη μάνα τους, που δεν τα έβγαζε πέρα, όσο κι αν δούλευε και προσπαθούσε. Τελικά, κάποια στιγμή, νικημένη απ’ το να βρίσκεται έρμαιο στο έλεος της μέρας της, έδωσε τα δύο αγόρια της σε ανάδοχη οικογένεια.
Ο Ιωάννης – Παύλος, θα ζήσει άγρια εφηβεία! Το Λος Αντζελες, χωρισμένο σε κόσμους, στους πλούσιους, στους πολύ πλούσιους, στους αμύθητα πλούσιους και στο περιθώριο του χρήματος. Σ’ αυτό κινείται το νεαρό αγόρι. Δίπλα στα πολυτελή αυτοκίνητα, στις πρεμιέρες, στου δρόμους με του φοίνικες και στις επαύλεις, τις φρουρούμενες σαν πρεσβείες, εκείνος, είναι μέλος μια συμμορίας, στα Ανατολικά.
Η λουσάτη πόλη έχει ιστορία στη κυριαρχία των αιματηρών συμμοριών, που προσεγγίζουν φτωχούς εφήβους και τους «εκπαιδεύουν» στην βία. Τα νέα μέλη θα πρέπει να υποστούν ξυλοδαρμό από την υπόλοιπη συμμορία, ενώ, για να αποδείξουν την πίστη τους, θα πρέπει να ληστέψουν ή ακόμα και να δολοφονήσουν κάποιον μέχρι κάποιο χρονικό όριο. Όσοι εκφράσουν την επιθυμία τους να αποχωρήσουν από την συμμορία συχνά εκτελούνται από τα υπόλοιπα μέλη.
Κώδικες τιμής, συμβολικοί χαιρετισμοί, ιεραρχία, τατουάζ που μαρτυρούν τη πίστη και την θέση και τα εγκλήματά. Ο έφηβος μια μέρα, θα ακούσει σοβαρά έναν καθηγητή μαθηματικό να τον απαξιώνει με μια εικόνα για το μέλλον του, που ζωγραφίζεται παράνομο και αιματοβαμμένο. «Δεν θα πετύχεις σε τίποτα στη ζωή σου, σε τίποτα». Η φράση τον στοιχειώνει. Τελικά τελειώνει το σχολείο και το 1962 κατατάχθηκε στο Αμερικανικό Ναυτικό.
Δυο χρόνια υπακούει, γυμνάζεται, πειθαρχεί. Και μετά; Κάνει κάθε δουλειά που μπορεί για για να επιβιώσει στο περιθώριο της μεγάλης ευημερίας στην μητρόπολη του πλανήτη. Μένει άστεγος. Οι δρόμοι! Η νύχτα! Η επιβίωση! Συλλέγει μπουκάλια, τα πουλάει, ζει! Και επιμένει.
Δεκαετίες αργότερα και μυθικά πλούσιος θυμάται εκείνα τα χρόνια. «Η πιο δύσκολη από τις δουλειές που έκανα στο παρελθόν ήταν η πώληση εγκυκλοπαιδειών», θυμάται σε μια επίσκεψη του στην Ελλάδα, «εμφανιζόμουν στα σπίτια χωρίς ραντεβού, χτυπούσα πόρτες και περίμενα κάποιος να δεχθεί να δει την παρουσίασή μου. Δεν υπήρχε μισθός σε αυτή τη δουλειά. Τα μόνα έσοδα ήταν η προμήθεια από τις πωλήσεις. Άλλοι πωλητές άντεχαν λίγο, εγώ το έκανα για τρία χρόνια».
Κάποτε, πιάνει δουλειά σε νέα μεγάλο εργαστήριο για προϊόντα φροντίδας μαλλιών, στη Redken. Είναι 1980 και έχει δουλέψει, ήδη, ως βενζίνας, υπάλληλος σε στεγνοκαθαριστήριο, πωλητής κάθε είδους. Είχε πια, συλλέξει πολύτιμη εμπειρία από το εργασιακό πέρασμά του στο μάρκετινγκ προϊόντων για τον καλλωπισμό μαλλιών. Έχει σχεδιάσει μια φόρμουλα που θεωρούσε ότι μπορούσε να καλύψει κενά στην αγορά. Έχει βρει και επενδυτή, που θα του έδινε 500.000 δολάρια!
Σίγουρος για το καινοτόμο προϊόν και για τη καλή –επιτέλους!- μοίρα του, αφήνει στην πρώην σύζυγό του το καλό του αυτοκίνητο, το σπίτι και τις οικονομίες του. Τα χρήματα του επενδυτή δεν δίνονται! Δεν έχει τίποτα! Τα όνειρα συντρίβονται! Κι όμως! Δεν υπάρχουν περιθώρια για ήττα.
Ζητάει δανικά 350 δολάρια από τη μητέρα του, που του εμπιστεύεται ότι είχε και δεν είχε. Ντρέπεται να γυρίσει στο σπίτι της και να κοιμηθεί στο παιδικό του δωμάτιο. Προτιμά να ζήσει, άστεγος ξανά, στο πίσω κάθισμα του παλιού του αυτοκινήτου. Τρώει όλα τη μέρα, ένα πρωινό αξίας 99 σεντς, σε εστιατόρια για φορτηγατζήδες. Και φτιάχνει την εταιρεία του.
Για 16 δολάρια νοίκιασε για ένα χρόνο ταχυδρομική θυρίδα στην επωνυμία της εταιρείας. Για 49 δολάρια αγόρασε τηλεφωνητή και τοποθέτησε το μηχάνημα στο σπίτι φίλου του. Ηχογράφησε, κιόλας, μια Αγγλίδα γνωστή του για να ακούγεται το μήνυμα με βρετανική προφορά και να προσδίδει ευρωπαϊκό, εξωτικό αέρα στην εταιρεία! Πλήρωσε 700 δολάρια τους γραφίστες για να φτιάξουν το λογότυπο και εξασφάλισε ως δείγμα 10.000 μπουκάλια των νέων προϊόντων τα οποία θα ξεχρέωνε αργότερα. Κάνοντας τα αδύνατα δυνατά, μιλώντας ατέλειωτα, πείθει αγοραστές και κλείνει τις πρώτες συμφωνίες του.
Δουλεύει νύχτα και μέρα. «Κάθε ημέρα για τα επόμενα δύο χρόνια θα μπορούσα να είχα κλείσει την επιχείρηση. Χρειάστηκαν δύο χρόνια για να πληρώσω τους λογαριασμούς στην ώρα τους» θυμάται. Αλλά η εταιρεία John Paul Mitchell Systems μαζί με τον κομμωτή Paul Mitchell είναι γεγονός και το επαναστατικό σύστημα μαλλιών με τρία προϊόντα , πρώτο σαμπουάν, δεύτερο σαμπουάν και κοντίσιονερ είναι γεγονός. «Φυσικά και υπήρχαν στιγμές που φοβήθηκα ή είχα αμφιβολίες. Αλλά κατάφερα να τις ξεπεράσω», λέει και θυμάται μία από τις δύσκολες μέρες του. Η εταιρεία John Paul Mitchell Systems μετρούσε μόλις μερικούς μήνες λειτουργίας και ο Ντετζόρια προσπαθούσε να προωθήσει μαζί με έναν πωλητή τα προϊόντα καλλωπισμού σε κομμωτήρια της Ατλάντα.
«Μέχρι το μεσημέρι είχαμε μαζέψει μόλις 47 δολάρια από τις πωλήσεις. Η συγκομιδή μας ήταν φτωχή. Ήταν μια ζεστή μέρα, καθίσαμε να φάμε και να πιούμε μια μπίρα. Τότε καταλάβαμε όμως ότι δεν έπρεπε να σταματήσουμε. Αφήσαμε το ποτό στη μέση και συνεχίσαμε. Μέχρι το βράδυ είχαμε συγκεντρώσει 500 δολάρια», λέει «είναι εύκολο να κατηγορείς τους άλλους και να τα παρατάς, αλλά πρέπει να συνεχίσεις, να επιμείνεις». Έτσι κάπως, με σκληρή δουλειά και αγώνα, το όνειρό έγινε πραγματικότητα και η εταιρία παράγει πάνω από 100 προϊόντα και είδη κομμωτικής σε πάνω από 80 χώρες παγκοσμίως.
Το 1989 ο συνέταιρος του Paul Mitchell πέθανε και την θέση του ως συνιδιοκτήτης έλαβε ο γιος του Άνγκους. Ο ίδιος, απλώνεται και σε άλλα προϊόντα, όπως η τεκίλα Patron. Λέει, πως σε κάθε παρουσίαση του προϊόντος σε επίδοξους αγοραστές κρατούσε το μπουκάλι με προσοχή, σαν να μεταχειρίζεται ένα πολύτιμο αντικείμενο. Ακόμη έβγαζε από την τσέπη του ένα κομμάτι βελούδινου υφάσματος, το άπλωνε στο τραπέζι και πάνω σε αυτό τοποθετούσε το μπουκάλι. Η εταιρία Patrón Spirits πουλά, πια, περισσότερα από 2 εκατομμύρια κιβώτια τεκίλα τον χρόνο. Είναι από τα ιδρυτικά μέλη της αλυσίδας νυχτερινών μαγαζιών House of Blues, τα οποία πωλήθηκαν προς 350 εκατομμύρια δολάρια το 2006. Έχει μερίσματα στις εταιρίες Pyrat Rum, Ultimat Vodka, Solar Utility, Sun King Solar, Touchstone Natural Gas, Three Star Energy, Diamond Audio, μια αντιπροσωπία Harley Davidson dealership, μια εταιρία διαμαντιών (DeJoria), και την εταιρία κινητής τεχνολογίας ROK AMERICAS, την John Paul Pet, η οποία περιποιείται ζώα και άλλες.
Σαν παιδί Ελληνίδας, όχι μόνο ξεπλήρωσε το δάνειο του, αλλά πρόλαβε να της προσφέρει όσα η ζωή της είχε στερήσει. Σπίτι, ρούχα, αυτοκίνητα, ξεκούραση και πάντα γεμάτο ψυγείο. Για τον ίδιο, η μεγαλύτερη πολυτέλεια που δεν στερεί από τον εαυτό του είναι το προσωπικό του τζετ, αλλά δεν ξεχνά το πόσο ο κόσμος περιθωριοποιεί αυτόν που δεν έχει καλή μοίρα.
Έτσι, μαζί με τον Μπραντ Πιτ, τον Ρίτσαρντ Μπρανσον και τον Νέλσον Μαντέλα, είναι ιδρυτής του «Mineseeker», ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που αναζητεί λύσεις για το παγκόσμιο πρόβλημα των ναρκών. Το 2009 δώρισε 150 χιλιάδες δολάρια για να ξεκινήσει το “Grow Appalachia”, έναν οργανισμό που μαθαίνει στους ανθρώπους σε φτωχές περιοχές, κυρίως στο Κεντάκι, να καλλιεργούν, να μαγειρεύουν και να συντηρούν τα λαχανικά τους.
Έχει λάβει πολλούς επαίνους για το φιλανθρωπικό του έργο, ανάμεσα στα οποία και ο ορισμός του ως μέλος εφ’ όρου ζωής στον Σύλλογο Horatio Alger Διακεκριμένων Αμερικανών για να τιμήσουν το ταξίδι του προς την επιτυχία. Ο γιος του Ιταλού τον οποίο ποτέ δεν γνώρισε και της Ελληνίδας μετανάστριας από την Καβάλα, ο δισεκατομμυριούχος που κάποτε ήταν άστεγος, βλέπει πια τη ζωή του να γίνεται ταινία στο Χόλυγουντ και περιμένει να δει στην πρώτη προβολή της, πριν τις κινηματογραφικές αίθουσες του κόσμου. Έρχεται στην Ελλάδα, μιλά δημοσιά, δίνει συνεντεύξεις. «Το κοιτάζω! Θέλω να κάνω κάτι στην Ελλάδα», είπε πρόσφατα… Και αυτός, ό,τι λέει, το κάνει, όπως δείχνει η ιστορία του…
Τζον Κατσιματίδης: ο γιος του φαροφύλακα από τη Νίσυρο, στο φτωχικό Χάρλεμ, μυθικά πλούσιος και με βλέψεις για δήμαρχος της Νέας Υόρκης
Είναι στη θέση 477 με 3,4 δισ. δολάρια περιουσία. Ο όμιλος επιχειρήσεων που κατέχει περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, την μεγαλύτερη αλυσίδα σούπερ-μάρκετ τροφίμων της Νέας Υόρκης και της Φλόριντα, 400 Βενζινάδικα αλλά και εταιρείες Real Estate. Είναι ο Τζον Κατσιματίδης, ο γιος του φαροφύλακα από τη Νίσυρο, που έγινε μυθικά πλούσιος, με τεράστια πολιτική επιρροή, που κοιμάται στο Λευκό Οίκο, είναι κολλητός των Κλίντον αν και Ρεμπουπλικάνος και πάντα βουρκώνει όταν λέει στα ελληνικά «πατρίδα».
1948. Νίσυρος. Το νησί του Τιτάνα Πολυβότη, που ο Δίας έθαψε πετώντας του το νησί, σα βράχο! Παναγιές, εκκλησίες, ζεστά νερά και ατμοί απ τα βράχια, κίτρινο – λεμονί και ροζ εκτυφλωτικό στους κρατήρες των ηφαιστείων, αμπέλια, ντομάτες γλυκιές, πράσινες θάλασσες. Η άκρη των Δωδεκανήσων. Εμφύλιος. Φτώχεια. Ένας φαροφύλακας, στον τελευταίο βράχο του νησιού, του ποτισμένου από αλμυρά και μαθημένου στους σεισμούς παίρνει τη μεγάλη απόφαση. Με λιγοστά πράγματα και την οικογένεια του μαζί, φτάνει στον Πειραιά και από κει συνεχίζει για Νέα Υόρκη. Η γυναίκα του, λεχώνα, πρωτοαντικρίζει το χαώδες, τεράστιο Μεγάλο Μήλο, απ’ την ησυχία και την διαύγεια της Νισύρου, με το μωρό της να έχει γίνει πια έξι μηνών. Προσεύχεται; Κλαίει; Φοβάται; Ελπίζει; Πάντως ο Γιάννης της, ο σημερινός, μέγας και τρανός Τζον Κατσιματίδης είχε μάλλον της ευχή εκείνης, της νεαρούλας μάνας με τα μαύρα μάτια, για τεράστια προκοπή.
Η οικογένεια εγκαταστάθηκε σε μια φτωχή συνοικία στο Χάρλεμ. Ο πατέρας βρήκε δουλειά ως βοηθός σερβιτόρου. Ο Τζον, σε μικρή ηλικία αποφάσισε να βοηθήσει τον πατέρα του να τα βγάλουν πέρα δουλεύοντας τα βράδια σε ένα μπακάλικο. «Οι γονείς μου μετανάστευσαν αναζητώντας μια καλύτερη ζωή» θυμάται, «όπως τόσοι πολλοί μετανάστες, έφθασαν στην πόλη μας, τη Νέα Υόρκη, με ελάχιστα χρήματα στην τσέπη και γνωρίζοντας μόνο λίγες λέξεις αγγλικά. Ήρθαν όμως με πολλές ελπίδες και την επιθυμία να δουλέψουν σκληρά για να μου προσφέρουν τις ευκαιρίες που δεν είχαν οι ίδιοι. Εγκατασταθήκαμε στο Χάρλεμ και ο πατέρας μου βρήκε δουλειά ως βοηθός σερβιτόρου ενώ η μητέρα μου έμεινε σπίτι να με φροντίζει. Ήμασταν φτωχοί και οι καιροί ήταν δύσκολοι… Σήμερα, 64 χρόνια αργότερα, ανακοινώνω επισήμως την υποψηφιότητά μου για δήμαρχος της Νέας Υόρκης. Μπαίνω στην κούρσα ως βέρος Νεοϋορκέζος. Μεγάλωσα σ’ αυτές τις γειτονιές, μορφώθηκα στα δημόσια σχολεία τους και άνοιξα ένα μικρό παντοπωλείο με πελατεία τους κατοίκους τους».
Αυτά ήταν τα λόγια με τα οποία ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του στις εκλογές για τη δημαρχία της Νέας Υόρκης το 2013 ο Ελληνοαμερικανός δισεκατομμυριούχος Τζον Κατσιματίδης, φιλοδοξώντας να διαδεχθεί τον Μάικλ Μπλούμπεργκ που ολοκλήρωνε την τρίτη θητεία του. Δεν κατάφερε να πάρει το χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων χάνοντας από τον Τζο Λότα, πρώην επικεφαλής της Υπηρεσίας Μεταφορών της Νέα Υόρκης. Παρόλα αυτά δεν πτοήθηκε και δημοσιεύματα τον θέλουν να σκέφτεται να διεκδικήσει εκ νέου τη δημαρχία της Νέας Υόρκης!
Αν μιλούσαμε για ήρωες μυθιστορημάτων, θα διαλέγαμε εκείνον το νεαρό φαροφύλακα, που απ’ τη γαλανότητα και την άπλα όσο πιάνει το μάτι, του Αιγαίου, βρέθηκε σε ένα κλειστοφοβικό μαγαζί, στο Χάρλεμ, για να αναθρέψει ένα παιδί σπουδαίο. Άραγε πόσο δικαιωμένος να ένιωσε με τη δική του θυσία, το ρίσκο, τον χαμένο βράχο του στη ελευθέρια ενός φάρου, χτισμένου καταμεσής στη θάλασσα, για να χει ο γιος του, τη σημαντικότερη πόλη του πλανήτη, σήμερα μπροστά στα πόδια του; «Όλοι έχουν τις ίσες ευκαιρίες στην Αμερική για να γίνουν επιτυχημένοι άμα δουλεύεις σκληρά και είσαι έξυπνος. Όμως είναι περισσότερες οι ευκαιρίες στην Αμερική από ό,τι στα ευρωπαϊκά κράτη» λέει εκείνος, σήμερα, σε συνέντευξή του.
Ο Γιάννης Κατσιματίδης ξεκίνησε σπουδές ηλεκτρολόγου μηχανικού στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης αλλά τις παράτησε για να πιάσει δουλειά στο παντοπωλείο ενός γνωστού του το οποίο τελικά αγόρασε. Το ένα παντοπωλείο έγινε αλυσίδα 50 παντοπωλείων, με την επωνυμία Red Apple Group, ενώ προστέθηκαν εταιρείες ενοικίασης επιχειρηματικών αεροσκαφών, διυλιστήρια, βενζινάδικα και περισσότερα από 300 ακίνητα-«φιλέτα» σε Νέα Υόρκη και Φιλαδέλφεια και γενικά ότι πιάνει γίνεται χρυσός!
Και αν και δεν πήρε ποτέ το πτυχίο του το συγκεκριμένο πανεπιστήμιο, το οποίο είναι ένα από τα δέκα καλύτερα των ΗΠΑ, τον ανακήρυξε επίτιμο διδάκτορα αλλά και επιχειρηματία της χρονιάς το 1997. Σήμερα, είναι μέλος της επιτροπής διοίκησης του δημοτικού πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης. Είναι ενεργός στην Ελληνορθόδοξη Εκκλησία και βοηθάει σε όλα τα ιδρύματα της. Προσπάθησε, στο παρελθόν να επενδύσει στην Ελλάδα, όταν κατέθεσε πρόταση για την εξαγορά του Χίλτον. Άλλωστε, ανέκαθεν βρισκόταν στο πλευρό της Ελλάδας, της ομογένειας και της Αρχιεπισκοπής στην Αμερική. «Δεν ξέρω αν είμαι Οδυσσέας» είπε κάποτε σε μεγάλο περιοδικό της ομογένειάς, «αλλά όταν ήμουν μικρό παιδί, ήθελα να γίνω Ωνάσης! Δεν με ενδιαφέρουν οι χαρακτηρισμοί. Εγώ απλά νιώθω ότι αγαπώ την Ελλάδα! Θυμάμαι σε μια επίσκεψη μου στην Ιερουσαλήμ με τον Πάπα και τον Πατριάρχη, αμέσως μετά έπρεπε να δώσω μια ομιλία στο Χίλτον στην Αθήνα για αυτήν την συνάντηση. Θα έμενα στην Ελλάδα για μερικές ώρες μόνο και θυμάμαι στο ταξί φεύγοντας για το αεροδρόμιο, άρχισαν να τρέχουν δάκρυα από τα μάτια μου, επειδή άκουγα ελληνική μουσική και έβλεπα από το παράθυρο την Ακρόπολη. Δεν ήταν όμως απλά δάκρυα, ήταν αληθινά δάκρυα, τα δάκρυα που έχεις όταν νιώθεις ότι γύρισες στο σπίτι σου».
Η ζωή του πρόσφατα ενέπνευσε τη διοίκηση των Ελληνικών Ταχυδρομείων, η οποία αποφάσισε να εκδώσει γραμματόσημα με το πορτρέτο του στο πλαίσιο της σειράς «Εκλεκτές Προσωπικότητες της Ελλάδας». Η Ελλάδα τον τίμησε φιλοτεχνώντας ένα γραμματόσημο με την μορφή του, για να τον τιμήσει ως διακεκριμένη προσωπικότητα της χώρας. Για αυτή τη τιμή είπε πως «πρώτα απ’ όλα, όταν έγινα γραμματόσημο έκανα τους παππούδες και τους προπαππούδες μου περήφανους και αυτός ήταν ο μόνος λόγος που δέχτηκα αυτήν την τιμή. Για την ψυχή των προγόνων μου. Τώρα, η Ελλάδα με πληγώνει γιατί δεν προοδεύει. Όλα τα παιδιά που φεύγουν για να σπουδάσουν στην Αμερική, στην Αγγλία, δεν γυρίζουν πίσω, αυτό είναι καταστροφικό για τη χώρα, αυτά τα παιδιά είναι που πρέπει να χτίσουν τη νέα Ελλάδα, σε συνδυασμό βέβαια με επενδύσεις που πρέπει να γίνουν από το εξωτερικό. Εκεί υστερούμε και γι’ αυτό τα πράγματα οδεύουν προς την καταστροφή».
Ψάχνοντας για το πως θα βγεί από το αδιέξοδο η Ελλάδα μιλάει για «καλύτερη διαπραγμάτευση με την Ευρώπη και συγκεκριμένα με τη Γερμανία. Αυτήν την στιγμή μας παίζουν. Μας παίζουν γιατί η λογική λέει ότι το χρέος για να είναι βιώσιμο θα έπρεπε να πληρώνουμε μόνο το επιτόκιο για τα επόμενα 20 χρόνια. Όλοι το ξέρουν αυτό. Δεν μπορεί κάθε ένα, δυο χρόνια να αλλάζει το όλο πρόγραμμα και το ένα λάθος να καλύπτει το άλλο. Δυστυχώς αυτό όλο συμβαίνει για το όφελος των τραπεζών. Πρέπει πραγματικά να καταλάβουν οι Ευρωπαίοι ότι οι Έλληνες υποφέρουν και ότι μια βιώσιμη λύση για την Ελλάδα είναι προς το γενικότερο όφελος της Ευρώπης».
Ήταν πολύ φίλος με τον Τελείς Σαβάνας και έπαιζαν μαζί μπλακτζακ, ενώ εκτιμά πολύ την κόρη του Αριάννα Σαβάλας. Έχει δικό του σάιτ, αλλά και ραδιοφωνικό σόου. Κάθε Κυριακή πρωί, παρουσιάζει την δημοφιλή εκπομπή «Cats Roundtable» στον νεοϋορκέζικο ραδιοφωνικό σταθμό WNYM, με καλεσμένους σημαντικούς πολιτικούς των ΗΠΑ και άλλων χωρών και σπουδαίες προσωπικότητες από όλο τον κόσμο: «Δεν είχα τίποτα να κάνω Κυριακή πρωί, γι’ αυτό ξεκίνησα τις εκπομπές. Παρουσιάζω την εκπομπή για 156 συνεχόμενες εβδομάδες. Αμέσως μετά πηγαίνω κατευθείαν στην εκκλησία. Στο παρελθόν, έχω φιλοξενήσει και τον Ντόναλντ Τραμπ, ενώ πριν από μερικές ημέρες υποδέχτηκα στο στούντιο τον γιο του, Ερικ, ο οποίος είναι πολύ καλό παιδί» έχει πει σε συνεντεύξεις του.
Σε κάποια άλλη στο «Έθνος» είχε κάνει την πολιτική εκτίμηση πως «ο Ομπάμα κατά τη διάρκεια της θητείας του δεν γνώριζε πού βρισκόταν η Ελλάδα, εκτός από το τέλος… Θέλω να πιστεύω πως η θητεία του Τραμπ θα αποδειχθεί καλύτερη και για τις δυο χώρες, ΗΠΑ και Ελλάδα. Δίπλα στον Τραμπ βρίσκεται ο Ράινς Πρίμπους, ο οποίος διαθέτει ελληνική καρδιά και είναι ο πιο στενός συνεργάτης του προέδρου, ο πρώτος των πρώτων. Ο Ράινς είναι αγαπημένος φίλος μου».
Έχει κάνει δυο γάμους και απ’ τον δεύτερο με την πρώην γραμματέα του, Μάργκο Βοντερσάαρ, απέκτησε δυο παιδιά, την Άντρια, που παντρεύτηκε και χώρισε τον Ρίτσαρντ Κοξ, εγγονό του Ρίτσαρντ Νίξον και τον γιο του Τζον Τζούνιορ. Και τι του φέρνει πάντα δάκρυα στα μάτια; «Η μουσική. Η παλιά ελληνική μουσική, τα ελληνικά τραγούδια, μου φέρνει πάντα δάκρυα στα μάτια. Και το ούζο και οι ντολμάδες! Είχα θυμώσει μια φορά, θυμάμαι στα μπουζούκια, όταν τους ζήτησα να μου φέρουν ούζο και μου απάντησαν ότι είχαν μόνο ουίσκι. “Τι είστε μωρέ, Αμερικανοί; Εγώ ήρθα στην Ελλάδα για να νιώσω Έλληνας και σεις μου λέτε ότι έχετε μόνο ουίσκι;” τους φώναξα εξαγριωμένος. Εμείς οι Έλληνες του εξωτερικού έχουμε συνδυάσει τις μνήμες των γονιών μας και των παππούδων μας με την παλιά Ελλάδα. Μέσα από το φαγητό και τη μουσική ερχόμαστε σε επαφή μαζί τους. Όταν είμαστε στην Ελλάδα λοιπόν, έχουμε την ανάγκη η Ελλάδα να θυμίζει Ελλάδα. Αυτό λατρεύω περισσότερο, το πως με κάνει η παλιά Ελλάδα να αισθάνομαι».
Τζιμ Ντέιβις: Ο πλουσιότερος Έλληνας στον κόσμο!
Ο ελληνικής καταγωγής Jim Davis εμφανίζεται στην 286η θέση της λίστας, με περιουσία που υπολογίζεται στα 4,9 δις. Πέρσι βρισκόταν περίπου 200 θέσεις πιο κάτω καταλαμβάνοντας την 481 θέση 481 με περιουσία 3,7 δις δολάρια. Ο Davis είναι ο εμπνευστής και ο ιδιοκτήτης της εταιρείας υποδημάτων New Balance.
Οι γονείς του μετανάστευσαν από την Ελλάδα στη Βοστώνη και ο πατέρας του μάλιστα, έφτασε στην Νέα Αγγλία σε ηλικία 15 ετών, ο ίδιος γεννήθηκε το 1943. Παρά το χαμηλό του προφίλ και την σεμνότητα που επιδεικνύει σε όλες τις εκδηλώσεις της δημοσίας ζωής, ο πλουσιότερος Έλληνας του κόσμου, δεν παραλείπει σε συνεντεύξεις και ομιλίες να αναφέρει πόσα χρωστάει στους γονείς του, που τον έκαναν τον άνθρωπο που είναι σήμερα!
Όλα ξεκίνησαν όταν αφού σπούδασε Βιολογία και Χημεία στο Middlebury College, από όπου αποφοίτησε το 1966, αποφάσισε να δοκιμαστεί στις επιχειρήσεις. Έτσι, το 1972, αγόρασε την εταιρία New Balance, στην Βοστόνη και μάλιστα την ημέρα του πασίγνωστου μαραθωνίου της μεγάλης και ιστορικής πόλης της Νέας Αγγλίας.
Στην αρχή, ο νεαρός Τζιμ Ντέιβις μαζί με 6 άτομα προσωπικό, έφτιαχναν περίπου 30 ζευγάρια παπούτσια τρεξίματος την ημέρα. Στόχος του ήταν τα παπούτσια να τα αγοράζει η εργατική τάξη, όσοι εργάζονται σκληρά και πολλές ώρες. Και το κατάφερε. Από στόμα σε στόμα κατάφερε να μεγεθύνει την εταιρεία σε χρόνο ρεκόρ. Βλέποντας το μέλλον το 1972, φτιάχνει το σήμα με το γράμμα Ν, και δημιουργεί σειρά για δρομείς.
Το 1977 και ενώ η εταιρεία δυναμώνει, ανάμεσα στο προσωπικό, βρίσκεται και μια γλυκύτατη νεαρή, η Άννα, που εργάζεται στο τμήμα ανθρώπινου δυναμικού. Σαράντα ένα χρόνια αργότερα είναι πάντα στο πλευρό του Τζιμ, μητέρα των δυο παιδιών του και αντιπρόεδρος του κολοσσού που έφτιαξε ο σύζυγος της. Ενός κολοσσού που έχει στο δυναμικό του πάνω από 4000 άτομα, ενώ είναι από τις πιο επιτυχημένες εταιρείες παγκοσμίως.
Οι πωλήσεις της New Balance εκτοξεύθηκαν από τα 100.000 δολάρια το 1972 στα 1,3 εκατομμύρια δολάρια το 1976, ξεπέρασαν τα 80 εκατομμύρια στη δεκαετία του 1980 και το 2002 τα 1,3 δισ. Τον Φεβρουάριο του 2015 η εταιρεία ανακοίνωσε την απόφασή της να δραστηριοποιηθεί και στον χώρο του ποδοσφαίρου, ανακοινώνοντας, παράλληλα, και τη συμφωνία της με τις Λίβερπουλ, Στόουκ, Σεβίλλη και Πόρτο.
Τα συγκεκριμένα αθλητικά παπούτσια προμηθεύονται και οι αμερικανικές Ένοπλες Δυνάμεις. Είναι τα παπούτσια της New Balance από τα πιο ακριβά της αγοράς, γεγονός που αποδίδεται στην επιλογή της να μην θυσιάσει την ποιότητα για την οικονομικά προσιτή τιμή αλλά και στο ότι διατηρεί τα εργοστάσια σε αμερικανικό έδαφος, καθώς και στο Ηνωμένο Βασίλειο (για την διανομή στην Ευρώπη) και όχι σε χώρες με φθηνά εργατικά χέρια.
Η οικογένεια Ντέιβις -ο Τζιμ και η σύζυγός του Άννα- έχουν έντονο φιλανθρωπικό έργο. Έχουν ιδρύσει το Ίδρυμα «New Balance», σκοπός του οποίου είναι να στηρίζει φιλανθρωπικές οργανώσεις που δουλεύουν για την βελτίωση του τρόπου ζωής των παιδιών και προωθούν υγιή πρότυπα ζωής και βοηθούν στη μείωση της παιδικής παχυσαρκίας.
Επίσης, έχει δωρίσει 5 εκατομμύρια δολάρια στο Πανεπιστήμιο του Maine, ενώ έχει πάρει το όνομα του μία βιβλιοθήκη στο Middlebury College. Ο Τζίμ Ντέιβις αποφεύγει τα ΜΜΕ, αν και ο αμερικανικός Τύπος εστίασε πάνω του το ενδιαφέρον, όταν ο ομογενής επιχειρηματίας ενίσχυσε με 500.000 δολάρια τον προεκλογικό αγώνα του Ρεπουμπλικάνου υποψηφίου Μιτ Ρόμνεϊ.
Η New Balance κατηγορήθηκε ότι στηρίζει την πολιτική του συντηρητικού υποψηφίου για την προεδρία των ΗΠΑ, ο οποίος τάσσεται κατά του γάμου μεταξύ των ατόμων του ίδιου φύλου. Το διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας συνεδρίασε και εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία κράτησε σαφείς αποστάσεις από τη δωρεά που έκανε ο ιδιοκτήτης της.
Ο Τζιμ Ντέιβις ετοιμάζει τη δημιουργία των νέων γραφείων της εταιρείας, συνολικού εμβαδού 60.000 τετραγωνικών μέτρων, σε έναν πολυχώρο που θα περιλαμβάνει εστιατόρια, ξενοδοχείο, καθώς και ένα αθλητικό κέντρο. Ζει στο αριστοκρατικό Νιούτον της Μασαχουσέτης, ένα προάστιο της Βοστώνης όπου έχει κατοικίες η αφρόκρεμα των παλαιών τζακιών των ΗΠΑ. Δουλεύει πολύ, αγαπά την υγιεινή ζωή, δεν επιτρέπει να διαρρέουν λεπτομέρειες για την ζωή του στον τύπο, δεν προκαλεί με πολυτέλειες και σπατάλες.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Οι πιο πλούσιοι Έλληνες του κόσμου και οι μυθικές ζωές τους – ΜΕΡΟΣ Α΄
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
