Χάνουν την μάχη από την Τουρκία οι ελληνικές ιχθυοκαλλιέργειες – Η Ισπανία «σώζει την παρτίδα»

Στη δίνη της πανδημίας εξακολουθούν να στροβιλίζονται οι ελληνικές ιχθυοκαλλιέργειες.

Η κατάσταση στον κλάδο παραμένει δύσκολη και παρ’ ότι έχουν περάσει αρκετοί μήνες από την άρση του lockdown η κατανάλωση συνεχίζει να κινείται έντονα πτωτικά ενώ μεγάλη είναι η αβεβαιότητα για την πορεία ανάκαμψης τους επόμενους μήνες. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι απώλειες στο διάστημα Ιανουαρίου – Αυγούστου αγγίζουν το 15% σε επίπεδο όγκου και 10% σε επίπεδο αξίας λόγω της μεγάλης κάμψης στις βασικές αγορές που κατευθύνεται το ελληνικό ψάρι.

Συγκεκριμένα, σε Γαλλία και Ιταλία οι πωλήσεις υποχωρούν 15% και 25%, αντίστοιχα ενώ στις ΗΠΑ η πτώση διαμορφώνεται στο 50% (!). Σε μεγάλο βαθμό αυτό οφείλεται στα προβλήματα που αντιμετωπίζει το κανάλι του HORECA (ξενοδοχεία, εστιατόρια, κα.), το οποίο έχει υποστεί βαρύτατο πλήγμα από την υγειονομική κρίση. Είναι ενδεικτικό πως η ζήτηση για ψάρια βάρους άνω των 600 γραμμάριων που καταναλώνονται κυρίως στην εστίαση έχει κατρακυλήσει. Διαφορετική κατάσταση επικρατεί στα σούπερ μάρκετ, όπου οι πωλήσεις κινούνται ανοδικά και μάλιστα σε επίπεδα μεγαλύτερα από πέρυσι.

Όπως λέει στο mononews.gr ο πρόεδρος της Ελληνικής Οργάνωσης Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ), Απόστολος Τουραλιάς, τα πράγματα θα ήταν πολύ χειρότερα εάν δεν υπήρχε η ισπανική αγορά, όπου καταγράφεται τεράστια αύξηση των εξαγωγών. «Η Ισπανία σώζει κάπως την παρτίδα χάρη στην μεγάλη αύξηση των ελληνικών εξαγωγών κατά 50%. Μια αύξηση πάντως που είναι συγκυριακή και οφείλεται στη ζημιά που υπέστησαν οι μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας στην Ισπανία από μια καταιγίδα. Υπολογίζεται ότι χάθηκε περίπου το 30% της ισπανικής παραγωγής», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Η Ισπανία αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή αγορά για τα ψάρια ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας, (πρώτη η Ιταλία) καθώς απορροφά σχεδόν το 12,6% της ελληνικής παραγωγής και αντιπροσωπεύει το 15,5% των συνολικών εξαγωγών ελληνικής τσιπούρας και λαβρακίου.

Τον κλάδο προβληματίζει και η στασιμότητα των τιμών σε τσιπούρα και λαβράκι. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΛΟΠΥ, οι Έλληνες παραγωγοί προσδοκούσαν σε σημαντική βελτίωση των τιμών λόγω της δυναμικής που είχε αποκτήσει το προϊόν στις αρχές του έτους. Στην Ισπανία, μάλιστα περίμεναν πως οι τιμές θα «τσιμπήσουν» έως και 1 ευρώ το κιλό. Ωστόσο, το σαρωτικό πέρασμα της πανδημίας διέψευσε τις προσδοκίες, αφού οι παρούσες συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές για ανατιμήσεις.

Μπροστά η Τουρκία

Όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που οι Τούρκοι παραγωγοί ιχθυοκαλλιέργειας συνεχίζουν ακάθεκτοι την «επέλαση» τους στις διεθνείς αγορές. Χάρη στα κίνητρα που παρέχει η κυβέρνηση της Τουρκίας, η τουρκική παραγωγή απογειώθηκε στους 200.000 τόνους και πλέον ανταγωνίζονται ευθέως την ελληνική που κυμαίνεται στους 120.000 τόνους.

Σύμφωνα με τον κ. Τουρολιά, οι Τούρκοι παραγωγοί εκμεταλλεύονται στο έπακρο τα πλεονεκτήματα της Τελωνειακής Ένωσης με την ΕΕ για να «χτυπήσουν» τους Έλληνες (μπορούν και διοχετεύουν τα προϊόντα τους χωρίς δασμούς και ελέγχους στην ευρωπαϊκή αγορά) ενώ η υποχώρηση της λίρας τους προσδίδει ένα ακόμη ανταγωνιστικό πλεονέκτημα τη δεδομένη στιγμή.

Η άνοδος των Τούρκων οφείλεται και στη δική μας στάση, και συγκεκριμένα στην αδυναμία της χώρας μας να δώσει λύση στα προβλήματα που ταλανίζουν εδώ και πολλά χρόνια τον κλάδο. Έναν κλάδο που εξάγει πάνω από το 80% της παραγωγής και συνεισφέρει πάνω από 500 εκατ. ευρώ στις ελληνικές εξαγωγές σε ετήσια βάση.

Οπως λέει ο πρόεδρος του ΕΛΟΠΥ, ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί ο χωροταξικός σχεδιασμός καθώς και η και η λειτουργία των Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ), δυο βασικά εμπόδια στην υλοποίηση νέων επενδύσεων και στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων του κλάδου. «Είναι ανάγκη να στηρίξουμε τον πρωτογενή τομέα. Η πανδημία αποδεικνύει ότι οι χώρες που δεν στηρίζονται γερά στην εγχώρια παραγωγή θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα. Πολλές χώρες έχουν αρχίσει ήδη να αποθηκεύουν τρόφιμα…», αναφέρει χαρακτηριστικά θέλοντας έτσι να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου.

Εν αναμονή των αποζημιώσεων

Την ίδια ώρα, μεγάλη καθυστέρηση παρατηρείται στο μέτωπο των αποζημιώσεων που δικαιούται ο κλάδος από τα ευρωπαϊκά ταμεία για τη ζημιά που υπέστη από την πανδημία. Ο κ. Τουρολιάς θεωρεί πως οι διαδικασίες προχωράνε αδικαιολόγητα αργά και τονίζει πως το θέμα θα έπρεπε να έχει λήξει εδώ και πολύ καιρό καθώς πρόκειται για χρήματα που θα δώσουν «βαθιά ανάσα» σε μια δύσκολη συγκυρία. Αδικαιολόγητη καθυστέρηση σύμφωνα με τον ίδιο παρατηρείται και στις ενισχύσεις de minimis, οι οποίες ενώ έχουν ανακοινωθεί επίσημα δεν έχουν ακόμη κατευθυνθεί στους δικαιούχους.

Στο μεταξύ, στην τελική ευθεία έχει εισέλθει η συγχώνευση των Νηρέα, Σελόντα και Ανδρομέδα σε ενιαίο σχήμα, το οποίο θα αποτελέσει τη «ναυαρχίδα» της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας και έναν «εθνικό πρωταθλητή». Εκτιμάται πως η νομική ενοποίηση των εταιρειών θα ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2021 ενώ μέχρι το τέλος του έτους θα έχει οριστικοποιηθεί και η ονομασία που θα φέρει η νέα εταιρεία.