Η εμπειρία της πανδημίας έφερε στο προσκήνιο και πάλι ζητήματα που ίσως θεωρούσαμε αυτονόητα. Η Ασφάλεια και η Υγεία στον χώρο εργασίας βρέθηκαν, με αφορμή τον COVID-19, στο προσκήνιο, βασικός πρωταγωνιστής. Η πρωτόγνωρη υγειονομική κρίση απέδειξε σε όλους με σκληρό και βίαιο τρόπο ότι οι κίνδυνοι για την υγεία ξεπερνούν σύνορα και ανέδειξε την ανάγκη για δημιουργία  μοντέλων βιώσιμης ανάπτυξης που θα προσεγγίζουν το περιβάλλον εργασίας με τρόπο ολιστικό ως προς τον Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης που αφορά την Υγεία για όλους.

Όταν το 2000, με την πρωτοβουλία ορισμένων φορέων και κάποιων καινοτόμων επιχειρήσεων, η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) αποκτούσε θεσμική υπόσταση στη χώρα μας, οι πρωτεργάτες της εκτίμησαν ότι τα θέματα Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία (ΥΑΕ) αποτελούσαν επιχειρηματική υποχρέωση για τη δημιουργία ενός ασφαλούς και υγιούς εργασιακού περιβάλλοντος και ως εκ τούτου δεν συμβάδιζαν με τον εθελοντικό χαρακτήρα της κοινωνικής υπευθυνότητας. Όλα αυτά τα χρόνια, η εμπειρία που αποκτήθηκε ωρίμασε καταστάσεις και θεσμούς. Η υγεία και η ασφάλεια στην εργασία, κυρίως ως νομοθετική αλλά και κοινωνική υποχρέωση, οδήγησε πολλές επιχειρήσεις να αναπτύξουν πολιτικές – πρακτικές και διαδικασίες προκειμένου να συμβάλουν σημαντικά στην πρόληψη ατυχημάτων και τραυματισμών, καθώς και ασθενειών των εργαζομένων.

Σήμερα η πανδημία, αναδεικνύει με τρόπο μοναδικό ότι δεν υπάρχουν στεγανά και όρια στη διεθνοποιημένη οικονομία και επιχειρηματική δραστηριότητα και κατά συνέπεια  και στην κοινωνία, καθώς ακόμη και αν οριστούν, παραβιάζονται και καταργούνται από την πραγματικότητα. Η διαχείριση του επαγγελματικού κινδύνου ωστόσο, υπερβαίνει την απλή τήρηση κανόνων και καθίσταται σήμερα, μέρος του μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης και κοινωνικής υπευθυνότητας καθώς διασφαλίζει τα δικαιώματα των εργαζομένων στην υγεία και την ασφάλεια και την απρόσκοπτη λειτουργία της επιχείρησης. Το ερώτημα σχετικά με το αν μια επιχείρηση κοινωνικά ευαίσθητη και υπεύθυνη θα μπορούσε να μην προτάσσει τα οφέλη των δράσεων για καλύτερες και ασφαλέστερες θέσεις εργασίας, σήμερα, αποκτά βαρύνουσα σημασία, υπενθυμίζοντας τις αξίες που πρέπει να υπερασπιστούμε, επιχειρήσεις, εργαζόμενοι και Πολιτεία, οδεύοντας προς το 2030.

Η ίδια η εργασία, από τη φύση της, με τους κινδύνους που περικλείει, προϋποθέτει προσέγγιση που θα διασφαλίζει υπεύθυνη και σωστή διαχείριση των κινδύνων. Για παράδειγμα: ένα εργατικό ατύχημα διακόπτει τις εργασίες μιας επιχείρησης.  Η παροχή εργασίας χωρίς τα αναγκαία μέσα ατομικής προστασίας, δημιουργεί αρνητική εικόνα σχετικά με τη λειτουργία της επιχείρησης και την επισφαλή παροχή υπηρεσιών. Η τοπική κοινωνία “ωφελείται” από τα σχέδια δράσης για τη διαχείριση κινδύνων μιας επιχείρησης. Οι πελάτες, οι επενδυτές ή οι τράπεζες αποτιμούν θετικά μια υπεύθυνη προσέγγιση με σωστή διαχείριση των κινδύνων. Είναι ξεκάθαρο λοιπόν, ότι η ανάπτυξη, η οργάνωση και η λειτουργία συστημάτων Επαγγελματικής Υγείας και Ασφάλειας αποτελεί βασικό παράγοντα επιχειρηματικής επιτυχίας,  αποτελεί καλή επιχειρηματική πρακτική εκτός από νομοθετική και κοινωνική υποχρέωση

Στο πλαίσιο αυτό, αποκτά ιδιαίτερη σημασία η ανάπτυξη κουλτούρας και νοοτροπίας πρόληψης και ιδιαίτερα στους νέους ώστε να έχουν τα εφόδια για μια καλύτερη και ασφαλέστερη συμμετοχή  στη παραγωγική διαδικασία.

Τα παραδείγματα και οι καλές πρακτικές πολλαπλασιάζονται συνεχώς και δημιουργούν ένα πεδίο στο οποίο  ΕΚΕ και ΥΑΕ συνεργάζονται στενά και παράγουν αποτελέσματα με πολλαπλασιαστικά οφέλη. Μεταφέρουν γνώσεις, εμπειρίες και χαράσσουν πορείες που και  άλλοι  μπορούν να ακολουθήσουν, προσαρμόζοντας τις δράσεις και πρωτοβουλίες τους στο μέγεθος, το είδος, τον τόπο και τη  μέθοδο που τους ταιριάζει και αρμόζει.

Με την ευκαιρία αυτή καλούμε επιχειρήσεις μικρές – μεγάλες, οπουδήποτε τομέα οικονομικής δραστηριότητας και περιοχής δραστηριοποίησης να επενδύσουν στην συνεχή κατάρτιση για ανάπτυξη και βελτίωση ικανοτήτων και δεξιοτήτων που θα ενισχύουν την σωστή και ασφαλή παροχή εργασίας. Όχι μόνο ως υποχρέωση όπως η ισχύουσα νομοθεσία ορίζει και υποχρεώνει αλλά επιπρόσθετα και πέρα αυτής όπως η καλή επιχειρηματική δράση και πρακτική επιτάσσει. Καλούμε να αξιοποιήσουμε την συνεχώς βελτιούμενη και αναπτυσσομένη τεχνολογία ώστε να μπορούμε να είμαστε αποτελεσματικοί, να δρούμε προδραστικά, να προλαβαίνουμε και να αποτρέπουμε κινδύνους .

Την επόμενη μέρα, η διαχείριση επαγγελματικών κινδύνων σε σχέση με τα θέματα υγείας και ασφάλειας στον χώρο εργασίας περιλαμβάνει μια νέα ατζέντα που αφορά την προστασία των εργαζομένων σε επίπεδο εργονομικό, ψυχοκοινωνικό, εργασιακό κλπ..

Παράλληλα, ανοίγει μια μεγάλη συζήτηση σχετικά με την εξισορρόπηση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, η οποία αφορά σε σημαντικό βαθμό κυρίως τις γυναίκες εργαζόμενες που πλήττονται από την κρίση που επέφερε η πανδημία αλλά και τα υπόλοιπα μέλη των οικογενειών (παιδιά, προστατευόμενα μέλη).

Η νέα συζήτηση που διαμορφώνεται από τις νέες μορφές απασχόλησης αποτελεί μέρος της κοινής ατζέντας ΕΚΕ και ΥΑΕ, με στόχο την εξασφάλιση ίσων ευκαιριών πρόσβασης στην εργασία και την πολυπόθητη υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων που αφορά όλους μας.