Η Δύναμη του Πλούτου: Οι 5 πιο εύποροι Έλληνες στον κόσμο

Πρώτη, η κυρία των πλοίων, Μαρία Αγγελικούση με 7,6 δισ. δολάρια

Από τα Καρδάμυλα ως τη Μύκονο κι από τα νοσοκομεία του Τρίτου Κόσμου στα σαλόνια της ναυτιλίας,  η διαδρομή αυτής της γυναίκας έγραψε μια δική της εντελώς ξεχωριστή και γεμάτη ενσυναίθηση σελίδα στην ιστορία του ελληνικού πλούτου.  Μα ποια είναι αυτή η γυναίκα, η τόσο νεανική και καλότροπη, ανάμεσα σ’ όλους αυτούς τους ισχυρούς άνδρες που κυριαρχούν στον εφοπλιστικό κόσμο; Και πώς τα κατάφερε να επικρατεί με διαφορά στον εγχώριο ανταγωνισμού, με μια περιουσία που ανέρχεται στα 7,6 δισεκατομμύρια δολάρια και από τη 432η θέση που ήταν το 2024 να βρεθεί ήδη στην 418η του Forbes;

Και να μια ζωή σχεδόν μυθιστορηματική, αντισυμβατική, γεμάτη ανατροπές και επιτεύγματα. Γιατρός, εφοπλίστρια, η πιο πλούσια Ελληνίδα πια, κανονική πριγκίπισσα και άξια κόρη στα βήματα του πατέρα της, του Γιάννη Αγγελικούση — του πέμπτου μεγαλύτερου εφοπλιστή στον κόσμο, του σπουδαιότερου ίσως εκφραστή της ελληνικής ναυτιλιακής δύναμης.

Ένα όνομα βαρύ, όχι μόνο από τη διαχρονική κυριαρχία των πλοίων τους στις θάλασσες, αλλά κι από την προσφορά στην Εθνική Αντίσταση, στην Ελλάδα και στη Μέση Ανατολή, όπου αγωνίστηκε και τιμήθηκε ο παππούς της, Αντώνης Αγγελικούσης. Ένας παππούς που, όπως και η υπόλοιπη οικογένεια, αρνήθηκε κάθε συνεργασία ή συνάντηση με τη Χούντα, αρνούμενοι να «νομιμοποιήσουν» μια εξουσία που δεν γεννήθηκε από τη βούληση του λαού.

Από το 1857 ναυτική οικογενειακή ιστορία

Αυτά τα ναυτιλιακά χνάρια ακολούθησε η Μαρία, με διακρίσεις, βραβεύσεις, αποδοχή και σεβασμό, εκπροσωπώντας πλέον την τρίτη γενιά της ιστορικής αυτής οικογένειας. Από τη Μάνη στη Χίο, και πάλι πίσω, οι Αγγελικούσηδες χάραξαν πορεία μέσα από αιώνες ιστορίας.

«Στα μέσα του 18ου αιώνα μετακόμισαν στο βόρειο τμήμα της Χίου, το οποίο τότε ήταν ακατοίκητο και του έδωσαν το όνομα Καρδάμυλα», ανέφερε κάποτε ο Γιάννης Αγγελικούσης στο διεθνές έντυπο Trade Winds. Η πειρατεία, τότε, ήταν μέσο επιβίωσης και η θάλασσα ο μεγάλος δάσκαλος. Με τη σφαγή της Χίου το 1822 επέστρεψαν προσωρινά στη Μάνη και ξαναγύρισαν στη Χίο το 1857, βάζοντας τις πρώτες σταθερές βάσεις της ναυτιλιακής τους δραστηριότητας με ιστιοφόρα.

Ο προπάππους της Μαρίας, Αντώνης, υπήρξε εξέχον μέλος εκείνης της γενιάς, ίσως και εφευρέτης των «σημαιών διευκόλυνσης». Στο πλοίο του, λέει ο μύθος, είχε ένα συρτάρι γεμάτο σημαίες: λίγο πριν φτάσει σε κάποιο λιμάνι, ύψωνε την κατάλληλη. Το αρχικό επίθετο της οικογένειας ήταν Πονηρού, αλλά άλλαξε τη δεκαετία του 1870.

Ο πατέρας του Γιάννη, επίσης Αντώνης, ήταν ασυρματιστής στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το πλοίο του τορπιλίστηκε δύο φορές μεταφέροντας εφόδια στους Συμμάχους — για τη γενναιότητά του τιμήθηκε δύο φορές. Κατόπιν, εκπαιδεύτηκε από τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες ως αλεξιπτωτιστής στο Κάιρο και στάλθηκε στην Κρήτη. Εκεί συμμετείχε και στην περίφημη απαγωγή του στρατηγού Κράιπε το 1944. Μετά τον πόλεμο, δημιούργησε έναν σημαντικό στόλο πλοίων ξηρού φορτίου.

Γιατρός στον Τρίτο Κόσμο και στους πολέμους

Αυτή τη βαριά κληρονομιά, η Μαρία την τίμησε και τη συνέχισε — με βλέμμα σαν του παππού της, ελεύθερο πνεύμα και βαθιά αγάπη για τον άνθρωπο και τη θάλασσα. Το 2008, αφού είχε ήδη σπουδάσει Ιατρική στο Cambridge και είχε εργαστεί επί οκτώ χρόνια ως γιατρός, πήρε την απόφαση να ασχοληθεί με τη ναυτιλία και να σταθεί δίπλα στον πατέρα της. Κι όχι απλώς στάθηκε, αλλά μεγαλούργησε!

Πριν όμως αναλάβει το τιμόνι των πλοίων, έζησε μια ζωή βαθιάς προσφοράς, όπως κάποτε ο Σεφέρης μίλησε για «μια στάλα ανθρωπιάς μέσα στη θάλασσα της απανθρωπιάς». Έτσι κι εκείνη, άσκησε την ιατρική στον Τρίτο Κόσμο, χωρίς αμοιβή, με κίνδυνο ζωής, ανάμεσα σε πολέμους και ζούγκλες, χάνοντας την επαφή με τον πολιτισμένο κόσμο

. «Η συναναστροφή με τον ανθρώπινο πόνο σε κάνει να διαβάζεις καλύτερα τους ανθρώπους», έχει πει — κι αυτή ήταν η γέφυρά της για τον χώρο της ναυτιλίας. Ο χαρακτήρας της δεν μοιάζει με τις άλλες γυναίκες του πλούτου. Συμπονετική, μετρημένη, χωρίς υπερβολές. Στάθηκε στο πλευρό του πατέρα της μέχρι το τέλος του, τον Απρίλιο του 2021. «Μου έμαθε να σκέφτομαι έξω από τα συνηθισμένα. Για κάθε πρόβλημα υπάρχει λύση», έλεγε.

Πραγματική πριγκίπισσα

Παντρεύτηκε τον πρίγκιπα της Σερβίας, Αλέξανδρο Καραγεώργεβιτς, στον «γάμο της χρονιάς», όπως χαρακτηρίστηκε, αν και απέφυγε τις επιδείξεις και τις υπερβολές, φέροντας όλη την αίγλη του παλιού, καλού τρόπου. Η δεξίωση δόθηκε στη Μεγάλη Βρετάνια  κι ήταν ίσως η πιο ήσυχη και ταυτόχρονα πιο κομψή εφοπλιστική βραδιά της δεκαετίας.

Μα σ’ όλη τη ζωή η Μαρία Αγγελικούση, δεν αγαπά τις επιδείξεις. Ζει μετρημένα, εργάζεται σκληρά και αποφεύγει την υπερέκθεση. Οι εταιρείες της Maran Gas, Maran Tankers, και Altera Shuttle, αριθμούν πάνω από 145 πλοία, τα περισσότερα με ελληνική σημαία. Ο όμιλος Αγγελικούση απορροφά ετησίως πάνω από 300 Έλληνες δόκιμους ναυτικούς — με τον συνολικό αριθμό να ξεπερνά τους 1.200. Δεν είναι μόνο η δύναμη των αριθμών, αλλά η σιωπηρή επένδυση στο μέλλον της ελληνικής ναυτοσύνης. Ό

σο για τις στιγμές της αρμονίας και της χαλάρωσης της τις βρίσκει στη βίλα της στο Φανάρι, κοντά στα Παραδείσια της Μυκόνου, που κάποτε ενοικίασε από τον Ζαννή Φραντζέσκο, τον γνωστό ως «Mr Nammos» μιας και ήταν η κατοικία του, την όποια η Μαρία αγόρασε και έκανε καταφύγιο της. Ναι είναι μεγάλη, κομψή, με πισίνα αρχιτεκτονικό στολίδι, αλλά αυτό που έθελξε απ την αρχή την Μαρία είναι η απέραντη θέα στο Αιγαίο. Από αυτό το Αιγαίο, που κάποτε ξεκίνησαν όλα τα καράβια της οικογένειάς της. Όλα τα καράβια τα δικά της.

Ευάγγελος Μαρινάκης, ο «βασιλιάς του Πειραιά», με τα 4,9 δισ. δολάρια

«Ανεπίσημο βασιλιά του Πειραιά» είχε χαρακτηρίσει τον Βαγγέλη Μαρινάκη, σε ένα μεγάλο αφιέρωμα – ντοκιμαντέρ του, το βρετανικό Skysports.

«Όχι τα πάντα, αλλά τα περισσότερα σε αυτή την περιοχή της νότιας Αθήνας» έλεγε στην εισαγωγή του, το αφιέρωμα «είτε ανήκουν είτε επηρεάζονται από τον Ευάγγελο Μαρινάκη, τον φιλόδοξο ιδιοκτήτη της ομάδας Nottingham Forest και έναν από τους πλουσιότερους και ισχυρότερους άνδρες στον κόσμο».

Πράγματι, ο ιδιοκτήτης  του ομίλου Capital Maritime και της Alter Ego Media, με τα βαριά πυροβολικά της ενημέρωσης το τηλεοπτικό κανάλι MEGA, τις εφημερίδες Τα Νέα και Βήμα, τον Οικονομικό Ταχυδρόμο, το in,gr, την Digital ενημέρωση, κατέχει εκτός από τη Νότιγχαμ Φόρεστ, που ήδη, αναφέραμε, την μεγάλη του αδυναμία τον Ολυμπιακό, καθώς και μετοχές στη Ρίο Άβε, είναι απ τους πιο ισχυρούς ανθρώπους όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στον κόσμο, ενώ βρίσκεται δεύτερος στη λίστα με τους πλουσιότερους Έλληνες του Forbes.

Από το Ατσαλένιο Κρήτης στη Μαρίνα Ζέας στον Πειραιά

Eίναι γέννημα, θρέμμα Πειραιωτής, με το πατρικό του σπίτι να βρίσκεται στη Μαρίνα της Ζέας! Και όπως τραγούδαγε και ο Μπιθικώτσης, «ο Πειραιάς, ο Πειραιάς είναι για μένα ο κόσμος το παν κι ο ντουνιάς» έτσι και για τον Ευάγγελο, τον γιο του εφοπλιστή και πολιτικού Μιλτιάδη Μαρινάκη, από την Κρήτη, έγινε αφοσίωση και τόπος λατρείας.

«Αυτό που ήθελα να δω ήταν η πόλη του Πειραιά να ευημερεί» έχει πει «και επίσης να χτίσω εγκαταστάσεις για τα παιδιά του και για ακόμη περισσότερο κόσμο να ανέβει το βιοτικό επίπεδο». Ο πατέρας του ήταν Ηρακλειώτης, από το Ατσαλένιο, με πατρικό κάπου στο ύψος της λεωφόρου Ιωνίας, θυμούνται οι παλιοί Κρητικοί και μάλιστα αναγνωρίζουν πως η οικογένεια είχε πλούσια κοινωνική, οικονομική και πολιτική δράση που σημάδεψε την Κρήτη πολυδιάστατα. Για τον ίδιο ο πατέρας του υπήρξε πάντα έμπνευση και δύναμή του.

«Ήταν επίσης ο καλύτερός μου φίλος επί πολλά χρόνια. Παθιαζόταν με τον Ολυμπιακό και τον Πειραιά και για την Κρήτη, την πατρίδα μας!». Με τα ίδια παθιάζεται και αυτός, σήμερα.

Και απ τη μητέρα του, την Ειρήνη Καρακατσάνη, που είχε καταγωγή από τον Πόντο και από την ιστορική οικογένεια Υψηλάντη, απόκτησε και την περηφάνεια για την ποντιακή του καταγωγή, όπως και την ιδιαίτερη ευαισθησία για την απάνθρωπη ποντιακή γενοκτονία, ξεκινώντας, ενισχύοντας και στηρίζοντας μεγάλες δράσεις για την διατήρηση της μνήμης και την ιστορική δικαίωση και αναγνώριση της μεγάλης αυτής τραγωδίας του Ελληνισμού.

Η οικογένεια, κάποτε στη Κρήτη, είχε μεγάλη επαγγελματική παράδοση στα χυτήρια και ειδικότερα στις καμπάνες και μπορεί χωρίς υπερβολή να κάλυψαν τις περισσότερες εκκλησίες από το ένα άκρο στο άλλο της Κρήτης. Η τέχνη των χυτηρίων Μαρινάκη ήταν τόσο πλέον ονομαστή, που για ένα διάστημα έφτασαν να κάνουν εξαγωγές σε Ιταλία, Γαλλία και Δαλματικές ακτές, με επίκεντρο την Τεργέστη. Μάλιστα για τα χυτήρια αυτά γράφει και ο Καζαντζάκης στον “Ζορμπά”.

Την περίοδο της γερμανικής κατοχής η οικογένεια θα καταστραφεί οικονομικά. Ο Μιλτιάδης, καμιά 15αρια χρονών, το πολύ, θα γίνει μέλος της ΕΠΟΝ και θα πάρει ενεργό μέρος στην Αντίσταση. Οι διώξεις και οι πιέσεις στην οικογένεια λόγω «αριστερών φρονημάτων» δεν θα αργήσουν.

Ο Μιλτιάδης Μαρινάκης από τα νεανικά του χρόνια εργαζόταν σε διάφορες δουλειές σε όλη την Κρήτη και, αν στα μέσα της δεκαετίας του ’70 έγινε ένας από τους πιο γνωστούς εφοπλιστές, ο ίδιος στα νεανικά του χρόνια βρέθηκε να δουλεύει ακόμη και εργάτης στο φημισμένο για την εποχή του πυρηνελαιουργείο “ΜΙΝΩΣ” της Ιεράπετρας. Σε κάθε περίπτωση, παλιοί Ηρακλειώτες ακόμη θυμούνται ότι ο Μιλτιάδης Μαρινάκης, έχοντας φοιτήσει στη Σχολή Εμπορικού Ναυτικού ως μηχανικός, δούλευε το τμήμα του μηχανουργείου μαζί με τον αδερφό του Θεμιστοκλή, στην ιδιοκτησία του οποίου είχε περάσει το χυτήριο, συνεχίζοντας την οικογενειακή παράδοση.

Κάποτε γνώρισε την όμορφη πολύ Ειρήνη. Ερωτεύθηκαν.  Οι γονείς εκείνου, ήταν αντίθετοι στο γάμο τους. Σε πείσμα των οικογενειακών αντιδράσεων, ο Κρητικός και η Πόντια απ’ το Ηράκλειο και οι δυο, κλέφτηκαν και έφυγαν απ τη Κρήτη, για να χτίσουν οικογένεια και ένα προσωπικό μύθο στον Πειραιά.  Στις ελάχιστες συνεντεύξεις του, ο φειδωλός στα λόγια Βαγγέλης Μαρινάκης έχει πει πως  «είναι σημαντικό να μην ξεχνάς τις ρίζες σου και ισχύει για όλους. Ήταν κάτι που είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου και το κατάφερα».

Ο Ολυμπιακός, η Nottingham Forest και όλα κόκκινα

Μαθητή, τον είχαν στείλει οι γονείς τους σε οικοτροφείο στην Αγγλία. Θυμάται πως υπήρχαν στις αρχές της δεκαετίας του 1980 υπήρχαν δύο ομάδες εκείνη την εποχή, η Liverpool και η Nottingham Forest, που επιπλέον είχαν το ίδιο κόκκινο χρώμα με του Ολυμπιακού!

Παθιάστηκε και μεγάλος πια, απέκτησε και αποκατέστησε ως πρωταγωνίστρια στο ζόρικο αγγλικό πρωτάθλημα τη Forest. Όσο για τον Ολυμπιακό, η αφοσίωση του είναι παροιμιώδης. Υποστήριζε τον ΟΣΦΠ από τότε που ήταν μικρό παιδί. Είχε και σχετικό τατουάζ στο αριστερό του χέρι. Και ο πατέρας του, ο οποίος ίδρυσε τη ναυτιλιακή αυτοκρατορία την οποία ο Βαγγέλης Μαρινάκης εκτόξευσε στο στερέωμα των 50 σπουδαιότερων στο κόσμο, αυξάνοντάς τον στόλο από τα 10 πλοία στα 146 πλοίων, με ιδιαίτερη έμφαση στα LNG carriers, τα δεξαμενόπλοια και τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, ήταν μεταξύ των αρχικών επενδυτών της ομάδας όταν το ελληνικό ποδόσφαιρο έγινε επαγγελματικό το 1979.

Όταν ο ίδιος ανέλαβε τον Ολυμπιακό έμοιαζε σα κάτι που ήταν πεπρωμένο να συμβεί. «Τις μεγάλες ή τις κρίσιμες αποφάσεις δεν τις σκέφτεσαι πολύ γιατί αν τις σκεφτείς και αρχίσεις να τα ζυγίζεις, μπορεί να μην το κάνεις» έχει δηλώσει, «για τον Ολυμπιακό δεν το σκέφτηκα πάρα πολύ. Χρειαζόταν να βρεθεί ένας άνθρωπος, ο οποίος θα είχε αγάπη για τον Ολυμπιακό και θα μπορούσε να ανταπεξέλθει σε αυτό που χρειάζεται ένας πρόεδρος για να διοικήσει τον Ολυμπιακό. Σε μία δύσκολη περίοδο γιατί το 2010 η Ελλάδα έμπαινε στη μεγάλη κρίση».

Υπό την ηγεσία του η ομάδα του Πειραιά, μεγαλούργησε φτάνοντας στην κατάκτηση του UEFA Europa Conference League, ενώ έγινε η πρώτη ελληνική ομάδα με ευρωπαϊκό τίτλο στην τροπαιοθήκη του. Είναι, επίσης, ο μοναδικός ελληνικός σύλλογος ο οποίος έχει κατακτήσει το Πρωτάθλημα Ευρώπης σε επίπεδο Νέων, το UEFA Youth League και ο πρώτος σύλλογος στην ιστορία της UEFA που κατέκτησε δύο ευρωπαϊκούς τίτλους στην ίδια σεζόν.

Με το πνεύμα του νικητή και την πίστη στην ομαδικότητα

Ο Βαγγέλης Μαρινάκης πήγε τα περισσότερα χρόνια σε δημόσιο σχολείο, όχι για οικονομικούς λόγους και από τα 15 του χρόνια ακολουθούσε τον πατέρα του σε επαγγελματικά ταξίδια του.

Αποφοίτησε από το Κολέγιο Αθηνών, σπούδασε Διοίκηση Διεθνών Επιχειρήσεων στο Λονδίνο και έκανε μεταπτυχιακό στις Διεθνείς Σχέσεις. Εργάστηκε πρώτα σε άλλες εταιρίες συμφερόντων και όχι στην οικογενειακή για να «εκτιμήσει την αξία της σκληρής εργασίας», όπως ήθελε τόσο ο ίδιος, όσο και ο πατέρας του, που ήταν «ο πιο σκληρός του κριτής», όπως έχει παραδεχτεί.

Από το 1999 που έφυγε ο πατέρας του και ανέλαβε την ναυτιλιακή εταιρεία κατακτώντας συνεχώς κορυφές, αποκτώντας περισσότερα πλοία, αποκτώντας επιχειρηματική φήμη, αναγνώριση και βραβεία όπως «Deal of the Decade Award» των βρετανικών Lloyd’s List Greek Shipping Awards, το 2023, ανάμεσα σε πολλά άλλα. «Παθιάζομαι με ό,τι κάνω και πρέπει να έχεις το πνεύμα του νικητή, κάθε στιγμή» λέει ο ίδιος, ενώ παραδεχεται, ακόμα, πως «όταν μιλάω δεν αναφέρομαι στον εαυτό μου, αλλά χρησιμοποιώ λέξεις που έχουν να κάνουν με την ομαδικότητα, μαζί το καταφέρνουμε»!

Ο Μαρινάκης δεν επιδεικνύει το πλούτο του, δεν κάνει κοσμικές εμφανίσεις, δεν προβάλει κανένα κοσμικό προφίλ, αντίθετα λιγοστές είναι οι πληροφορίες που είναι γνωστές για τον ίδιο και την οικογένεια του, που επίσης, κρατά χαμηλούς τόνους. Είναι παντρεμένος με την Αθανασία Κασσιώτη και έχουν αποκτήσει τέσσερα παιδιά, ένα αγόρι, τον Μιλτιάδη και τρία κορίτσια.

Ο Μιλτιάδης, που σήμερα είναι 25 ετών, απόφοιτος του Κολλεγίου Ψυχικού με σπουδές στη Μεγάλη Βρετανία και επίσης στιβαρή και σοβαρή παρουσία σα του πατέρα του, αντίθετα με τους γόνους των πλουσίων οικογενειών, δεν έχει κοσμική δράση, αλλά ασχολείται με τις επιχειρήσεις και βέβαια τον Ολυμπιακό.

Όσον αφορά την σύζυγο του Αθανασία Μαρινάκη, επίσης μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού είναι οι εμφανίσεις της στο φως της δημοσιότητας. Κάποτε η Τατιάνα Στεφανίδου είχε αναφέρει σε κάποια εκπομπή της, πως «ο σύζυγος είναι ισχυρός, πολυάσχολος, ταξιδεύει, τρέχει σε επιχειρήσεις. Τα 4 παιδιά, όμως, που είναι όλα καλοί μαθητές, σοβαρά παιδιά με τρομερές πορείες, με καλούς χαρακτήρες, οφείλονται στη μαμά, η οποία είναι από πολύ καλή οικογένεια, μορφωμένη γυναίκα και στέκεται δίπλα στον άντρα της. Πώς τη λένε στους κύκλους αυτούς; Αρχόντισσα κυρά! Αυτό…».  Αυτό, ακριβώς!

Ουσιαστικά φιλάνθρωπος… 

Ο Βαγγέλης Μαρινάκης, μέσα σ όλη αυτή την επιχειρηματική καταξίωση και υπερ δραστηριότητα, μοιάζει να πιστεύει πως η δύναμη έχει αξία μόνο όταν μοιράζεται. Στηρίζει διακριτικά, χωρίς φασαρία, όσους έχουν ανάγκη, δείχνοντας πως η προσφορά είναι πράξη αυτονόητη, όχι λόγος προβολής.

Πέρα από τα επιχειρηματικά και αθλητικά του ενδιαφέροντα, ο Βαγγέλης Μαρινάκης υποστηρίζει έμπρακτα ένα ευρύ φάσμα φιλανθρωπικών δραστηριοτήτων στην Ελλάδα και διεθνώς, όπως τη Unicef, την «Έδρα Μιλτιάδη Μαρινάκη για τη Νεοελληνική Γλώσσα και τον Πολιτισμό» στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο και το «Μουσείο Καζαντζάκη» στην Κρήτη.

Έχει δώσει εκατομμύρια σε νοσοκομείο για παιδιά με καρκίνο, προσφέρει 60.000 δωρεάν γεύματα και άλλη βοήθεια στους πρόσφυγες που έφτασαν στον Πειραιά από την Μέση Ανατολή. Κατά τη διάρκεια των καταστροφικών πυρκαγιών που σκότωσαν περισσότερους από 100 ανθρώπους σε δύο ελληνικές πόλεις ο Μαρινάκης ήταν αυτός που οργάνωσε την παροχή βοήθειας στους πυρόπληκτους.

Οι επιλεκτικά ξεχωριστοί άνθρωποι που τον ζουν από κοντά λένε πως έχει βοηθήσει πολλές οικογένειες να επιβιώσουν, παιδιά να σπουδάσουν, συνάνθρωπους με προβλήματα υγείας,  την Εκκλησία, τις γειτονιές.

«Όταν ταξιδεύει οπουδήποτε και οποτεδήποτε, αν οι άνθρωποι έχουν ανάγκες, εκείνους τους βοηθάει» έχει πει ο Κριστιάν Καρεμπέ για εκεινον και ο Μητροπολίτης Σεραφείμ τον έχει χαρακτηρίσει  ως τον «τελευταίο μεγάλο εθνικό ευεργέτη».

… και με καλλιέργεια φιλότεχνος

Κοιμάται πολύ λίγες ώρες, έχει εμπιστοσύνη στους ανθρώπους και όχι μόνο σ αυτούς που είναι γύρω του, είναι τελειομανής, δίνει σημασία στις λεπτομέρειες, πιστεύει πως ο καθένας μπορεί να γινεται καλύτερος, να βελτιώνεται κάθε μέρα και λιγάκι παραπάνω.

Έχει αναγορευτεί Επίτιμος Διδάκτωρ στη Ναυτική Ακαδημία της Μασαχουσέτης. Το 2014, ασχολήθηκε με τα κοινά και ίδρυσε μαζί με το Γιάννη Μώραλη το συνδυασμό «Πειραιάς Νικητής» που κέρδισε τις δημοτικές εκλογές του 2014, του 2019 και του 2023. Ο ίδιος συμμετείχε στις εκλογικές αναμετρήσεις του 2014 και του 2019 και είχε εκλεγεί πρώτος Δημοτικός Σύμβουλος, με ψήφους ρεκόρ στην ιστορία των δημοτικών εκλογών.

Ζωγραφίζει! Ο άνθρωπος αυτός, βρίσκει χρόνο για να φιλοτεχνήσει πίνακες και να καταγράψει με χρώμα και σχήμα το κόσμο μέσα απ τα μάτια του. Εκτιμά τη σύγχρονη τέχνη και τον πειραματισμό, έχοντας άποψη ασυνήθιστα ενημερωμένη για τα νέα καλλιτεχνικά ρεύματα. Στο ισόγειο των γραφείων του στον Πειραιά -που αλλού;- ο χώρος έχει φτιαχτεί ως γκαλερί τέχνης γεμάτη με έργα πρωτοποριακά, avant-garde, εννοιολογικά και εστιασμένα πιο πολύ στις ιδέες παρά στη μορφή.

Αυτή του η προτίμηση και η καλλιέργεια δείχνει βέβαια άνθρωπο ανοιχτόμυαλο, πρόθυμο να αμφισβητήσει το καθιερωμένο, που αναζητά βαθύτερα νοήματα πέρα από την επιφάνεια, που αποδέχεται την πολυπλοκότητα και την αμφισημία, διανοητικά ανήσυχο και σίγουρα αυτό, που ο ίδιος έχει παραδεχτεί πως η τέχνη είναι η πνευματική φυγή του και καταφύγιο από τις πιέσεις της καθημερινότητας.

Η  αισθητική ευαισθησία του Μαρινάκη και το ενδιαφέρον του για τον διάλογο ανάμεσα στην τέχνη και την κοινωνία φάνηκε και όταν έδωσε στίχους του, που μελοποιήθηκαν και ερμηνευτήκαν από τη Νατάσα Θεοδωρίδου. Το τραγούδι «Έξαψη» μάλιστα, μέσα στις πρώτες έξι ημέρες της κυκλοφορίας του κατάφερε να συγκεντρώσει πάνω από 1 εκατομμύριο προβολές στο Youtube, ενώ στη συνέχεια κυκλοφόρησε άλλο ένα τραγούδι του με τίτλο «Υπάρχω για εσένα».

Όταν η Nottigham Forest, κάποια χρόνια δεν είχε πάει καλά, είπε να φιλοτεχνηθεί μια διακοσμητική ταμπέλα που να αναγράφει ένα σημαντικό για εκείνον μήνυμα. Τη μοίρασε στους παίκτες και τους τεχνικούς και των δυο ομάδων του. Ένα κομμάτι βρίσκεται επάνω και στο δικό του γραφείο και είναι το σύνθημα της κάθε μέρας. Το σύνθημα το δικό του. Λέει «Μην παραιτείσαι ποτέ».

Άννα Αγγελικούση, η αρχόντισσα της ελληνικής ναυτιλίας, με τα 2,5 δισ. δολάρια

Κατάφερε να αναδειχθεί σε έναν κατεξοχήν ανδροκρατούμενο χώρο, με περιουσία που ξεπερνά τα 2,5 δισ. δολάρια, ισχυρό χαρτοφυλάκιο εταιρειών και αμείωτη αφοσίωση στη ναυτιλιακή επιχειρηματικότητα. Ιδιοκτήτρια των Alpha Bulkers, Alpha Gas και Pantheon Tankers.

Αδελφή του Γιάννη Αγγελικούση και θεία της Μαρίας, χώρισε τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες από την οικογένεια το 2000, διατηρώντας στόλο 93 πλοίων.

Πειραιάς, Σιγκαπούρη και Λονδίνο

Η Άννα Αγγελικούση γεννήθηκε στον Πειραιά το 1955, όπου είχε μετακομίσει η οικογένεια αφότου ο Αντώνης Αγγελικούσης, ύστερα από παρότρυνση της γυναίκας του Μαρία Παπαλιού, γόνου μιας μικροεφοπλιστικής, τότε, οικογένειας είχε αποφασίσει να γίνει εφοπλιστής.

Ήταν μόλις ενός έτους, όταν εκείνος μετακόμισε στη Σιγκαπούρη, όπου οι προοπτικές του υπό διαμόρφωση στόλου του ήταν πολύ καλύτερες. Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 η οικογένεια μετακόμισε στο Λονδίνο, στην στρατηγική έδρα των Ελλήνων εφοπλιστών. Στο Λονδίνο η Άννα Αγγελικούση σπούδασε οικονομικά και ναυτιλιακά.

Στα τέλη της δεκαετίας του ’80 γνώρισε στα Καρδάμυλα τον δικηγόρο Χρήστο Κανελλάκη και σύντομα παντρεύτηκαν. Ο πατέρας του Χρήστου, Φραγκίσκος Κανελλάκης, ήταν πρόσφυγας από τη Σμύρνη που κατέληξε στη Χίο. Ο Χρήστος Κανελλάκης παράτησε μια πολλά υποσχόμενη δικηγορική καριέρα και έπιασε δουλειά στη ναυτιλιακή εταιρεία του πεθερού του.

Πρώτα με σύζυγο και αδελφό και μετά μόνη της και ισχυρή

Όταν ο Αντώνης Αγγελικούσης πέθανε ξαφνικά το 1989 βρέθηκε μαζί με τον αδελφό της Γιάννη και τον σύζυγό της, να αναλαμβάνουν από κοινού τις τύχες της ναυτιλιακής εταιρείας Anangel Shipping Enterprises, που τους κληροδότησε ο πατέρας τους, κατέχοντας από το 50% της εταιρείας.

Η Άννα Αγγελικούση υπήρξε πάντα, μια γυναίκα διακριτική, ποτέ υπερβολική, που προτιμά τη δουλειά και την ουσία, απ την όποια προβολή. Ακόμη και σήμερα η Άννα Αγγελικούση αποφεύγει τις δημόσιες εμφανίσεις και τα φώτα της δημοσιότητας και ίσως για αυτό ο κόσμος εκτός ναυτιλίας δεν τη γνωρίζει.

Εκείνα τα χρόνια, με ασταμάτητή δουλειά, είχε με τον αδελφού της κοινή τη φιλοσοφία της στήριξη της ελληνικής σημαίας εμπράκτως με την εγγραφή του μεγαλύτερου μέρους τους στόλους τους στο ελληνικό νηολόγιο παρά το γεγονός ότι το κόστος λειτουργίας είναι μεγαλύτερο. Βάρος έδιναν επίσης και στη στήριξη των Ελλήνων Αξιωματικών με τους οποίους επάνδρωναν τα πλοία τους.

Ο κοινόκτητος  τους στόλος αυξανόταν διαρκώς, μα με το ξεκίνημα της νέας χιλιετίας τα δύο αδέλφια αποφασίζουν να ακολουθήσουν χωριστούς δρόμους, πολιτισμένα, χωρίς δράματα και δημόσιες αντιπαραθέσεις. H Άννα Αγγελικούση πήρε το μερίδιό που της αναλογούσε από την πατρική κληρονομιά και μαζί με τον σύζυγο της Χρήστο Κανελλάκη ίδρυσαν τη δική τους εταιρεία.

Τα παιδιά της και οι τεράστιες γνώσεις της στη ναυτιλία

Με τον σύζυγό της απόκτησαν τρία παιδιά, τον Φραγκίσκο, τον Αντώνη και τη δίδυμή του Μαρία.

Ο Χρήστος Κανελλάκης αποδείχτηκε πολύ ικανός επιχειρηματίας, έφτασε μάλιστα λίγο αργότερα, να εκλεγεί και αντιπρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών. Μαζί με την Άννα -η οποία πάντοτε είχε την τελική απόφαση ως ιδιοκτήτρια του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών της εταιρείας-, κατάφεραν να γιγαντώσουν το στόλο των ιδιόκτητων πλοίων τους. Ο κοινός τους στόχος είναι η σταθερή, ποιοτική ανάπτυξη. Ο αιφνίδιος χωρισμός τους ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία στον ναυτιλιακό κόσμο, όμως η Άννα διατήρησε το επώνυμο Κανελλάκη στις εταιρείες, προωθώντας πλέον τα παιδιά της στο προσκήνιο.

Από το 2013 τα δύο αγόρια της άρχισαν να ασχολούνται με την εταιρεία.

Ο μεν πρωτότοκος Φραγκίσκος, που σπούδασε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Γιορκ και πήρε μάστερ στο Αυτοκρατορικό Κολλέγιο του Λονδίνου, είναι διευθυντής στο εμπορικό και οικονομικό τμήμα της Alpha Tankers & Freighters.

Ο Αντώνης που σπούδασε χημικός μηχανικός άρχισε να ασχολείται με τις ναυλώσεις στο γραφείο που εδρεύει στο Λονδίνο. Η εταιρεία ονομάζεται Agelef Shipping και εξυπηρετούσε τους στόλους, τόσο της Alpha Tankers & Freighters όσο και εκείνον του Γιάννη Αγγελικούση.

Η κόρη της Μαρία, αποφάσισε να ακολουθήσει το επάγγελμα του πατέρα της και σπούδασε νομικά στο Πανεπιστημιακό Κολλέγιο του Λονδίνου (UCL).

Μαζί με τους γιους της Φραγκίσκο και Αντώνη Κανελλάκη έχουν δημιουργήσει έναν ισχυρό ναυτιλιακό Όμιλο ο οποίος δραστηριοποιείται στα δεξαμενόπλοια, στα πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου-LNG αλλά και στα φορτηγά πλοία. Έχει τις εταιρείες Alpha Bulkers, Alpha Gas και Pantheon Tankers. Το όνομά της βρίσκεται στις κορυφαίες 10 ναυτιλιακές εταιρείες ελληνικών συμφερόντων με βάση την αξία του στόλου και όχι τον αριθμό των πλοίων τους, σύμφωνα με της Vessels Value. Ο στόλος που διαθέτει η Άννα Αγγελικούση μετράει σήμερα 93 πλοία και είναι η υπ’ αριθμόν 1402η δισεκατομμυριούχος στη αντίστοιχη Λίστα Forbes, με περιουσία 2,55 δισ. ευρώ.

Αθόρυβη, δοτική, πάντα ευγενής και με αγάπη στη μόδα

Η ισχυρή πλοιοκτήτρια είναι μια χαμογελαστή γυναίκα, που έχει έντονο φιλανθρωπικό και κοινωνικό έργο. Μαζί με τους γιούς της στο πρώτο κύμα της πανδημίας έκαναν δωρεά ύψους ενός εκατομμυρίου ευρώ για την αγορά ιατρικού και νοσηλευτικού εξοπλισμού. Το ποσό δόθηκε μέσω της Εταιρείας Κοινωνικής Προσφοράς Ενώσεως Ελλήνων Εφοπλιστών ΣΥΝ-ΕΝΩΣΙΣ.

Είναι ήδη γιαγιά από την κόρη της Μαρία και δεν σταματά να δουλεύει, να έχει ιδέες και να γνωρίζει τη ναυτιλία όσο λίγοι. Αν και πάντα αποφεύγει τη δημοσιότητα, ευγενέστατη, ποζάρει με υπομονή όταν της το ζητήσουν οι φωτογράφοι, σε σπάνιες και μάλλον υποχρεωτικές κοινωνικές εκδηλώσεις όπου παρευρίσκεται. Έχει αναπτυγμένο αισθητήριο στη μόδα, είναι πάντα και καλοντυμένη και παρακολουθεί πάντα τις επιδείξεις μόδας της Μαίρης Κατράντζου, γνωστής διεθνώς, για τα μοναδικά prints, τις έντονες λεπτομέρειες και τις αναφορές στην τέχνη, την αρχιτεκτονική και τη μουσική.

Το ότι η Άννα Αγγελικούση αγαπά τις δημιουργίες, αφήνει να φανεί εκείνη η πλευρά της προσωπικότητας που δείχνει ότι εκτιμά το design όχι απλώς ως ρούχο, αλλά ως έκφραση δημιουργικότητας και πως δεν φοβάται να τραβήξει τα βλέμματα, αλλά το κάνει με έναν σχεδόν ποιητικό, αθόρυβο τρόπο. Άλλωστε και η πορεία της επιβεβαιώνει πως η επιτυχία δεν χρειάζεται θόρυβο. Και είναι αυτό που της έχει χαρίσει και όχι τυχαία, τον τίτλο της αρχόντισσας της ελληνικής ναυτιλίας.

Κωνσταντίνος Μαρτίνος, ο σχεδόν αόρατος εφοπλιστής με τα 2,2 δισ. δολάρια

Είναι συνιδρυτής της Thenamaris. Η εταιρεία του διαθέτει στόλο 95 πλοίων. Ο γιος του, Νικόλας, διαχειρίζεται πλέον την επιχείρηση. Ο Ντίνος Μαρτίνος, είναι της απαράβατης αρχής που τήρησε από την μάνα του, τη θρυλική στη ναυτιλία Αθηνά ή Νουνού Μαρτίνου, να μην ξεχωρίζει από όλους τους άλλους, για να ζει καλά και ελεύθερα.

Ο ίδιος, όπως και τα αδέλφια του, που επίσης βρίσκονται στη λίστα Forbes με τους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου, είναι πολύ χαμηλών τόνων. Δύσκολα θα βρεις φωτογραφία του να κυκλοφορεί στο Διαδίκτυο, εκτός από αυτή, τη μία που παίζει σε κάθε αναφορά στο όνομα του, που όμως, είναι σε πολύ νεαρή ηλικία. Σε μια μάλλον αναπόφευκτη εμφάνισή του, κάποιο καλοκαίρι, σε εκδήλωση της εταιρείας Signal Group, που ανήκει σε έναν από τους δύο γιους του, τον Ιωάννη Μαρτίνο, στο Ίδρυμα Νιάρχος και στο πλαίσιο των Ποσειδωνίων, καθόταν σε μια απόμακρη γωνία, απομακρυσμένος από τον πολύ κόσμο, ασχολούμενος με το κινητό του τηλέφωνο.

Ο μικρός γιός της θρυλικής για την ναυτιλίας Νουνούς

Η μητέρα του, η Νουνού Μαρτίνου, κάποτε θεωρούταν ίσως και η πλουσιότερη γυναίκα της Ευρώπης, υπήρξε προσωπική φίλη της Βασίλισσας Ελισάβετ, καυχιόταν πάντα για τη δεξιοτεχνία της στο κυνήγι και τις απαράμιλλες ικανότητές της στην σκοποβολή, αλλά πίστευε πως όλοι τους είναι μια οικογένειά σαν όλες τις άλλες, μαγείρευέ στο σπίτι, ντύνονταν, όσο πιο απλά γίνονταν και μέχρι το τέλος, πλήρης ημερών και δημιουργίας, πήγαινε μόνη της στη λαϊκή αγορά για τα ψώνια της.

Είναι αυτή που ρίχτηκε στα καράβια και στη ναυτιλία και μπόρεσε να ορθώσει μια αυτοκρατορία σε ανδροκρατούμενους χώρους. Υπήρξε ορθολογική, μαθηματικής σκέψης, αυστηρή, οξυδερκής με σύγχρονη σκέψη και τεχνοκράτισσα όταν ακόμα δεν είχε ανακαλυφθεί καν ο όρος. Με τις αρχές της και την μεθοδικότητά της κινήθηκαν και οι τρεις της γιοι, ο Ανδρέας, ο Θανάσης, ο Ντίνος, ενώ τη σκυτάλη της ναυτιλίας ανέλαβαν τα εγγόνια της, ο Νικόλας και ο Γιάννης του Nτίνου και ο Aνδρέας Jr του Αντρέα.

Η οικογένεια, με το χαμηλό κοσμικό προφίλ, που αποφεύγει τα φώτα της δημοσιότητας κυριαρχεί στις 7 θάλασσες -και κάτι ψηλά- εδώ και τρεις γενιές. Η αγάπη της για τη θάλασσα και η πίστη της ελληνική ικανότητα στη ναυτιλία ήταν αυτή που την ώθησε στο να κάνει τον άνδρα της να αγοράσει το πρώτο τους καράβι, τον «Θανάση», το 1964 και να έχει τους γιους της από την εφηβεία, να συνομιλούν για ναύλα, με τράπεζες και διεθνείς οργανισμούς.

Ψαρεύοντας ως παιδί, στα βραχάκια της παραλίας της Γλυφάδας, δίπλα απ το πατρικό

Το πατρικό σπίτι βρίσκονταν στην παραλία Γλυφάδας και εκείνα τα χρόνια, τους χώριζε από τη θάλασσα ένας στενός δρόμος τεσσάρων μέτρων. Εκεί, στα βραχάκια, ο μικρότερος Κωνσταντίνος, ο Ντίνος δηλαδή, ψάρευε και περνούσε ώρες ατέλειωτες με τα αδέλφια του. Η Νουνού είχε και για τους τρεις τους, μικρές βαρκούλες και εργαλεία ψαρέματος.

Ο παππούς ήταν δικηγόρος. Οι θείοι μου, τα αδέλφια της μητέρας του, ο ένας έγινε καπετάνιος και ο άλλος ναυτοδικηγόρος και είχε πελάτες σημαντικούς Οινουσιώτες και Χιώτες εφοπλιστές.

Η καταγωγή του πατέρα, πάλι, είναι από την ορεινή Γορτυνία, από τη Στεμνίτσα, φημισμένη για τους καλούς εμπόρους της. Από το DNA του πατέρα ο Ντίνος και τα αδέλφια του, πήραν τη σωφροσύνη, τη συντηρητικότητα στις κινήσεις, και το να είναι καλοί στο εμπόριο, προσπαθώντας να εκμεταλλεύονται τους κύκλους της ναυτιλίας, με τα πάνω και τα κάτω της. Και απ την μάνα τους, πήραν την λατρεία για τη θάλασσα βέβαια και την ικανότητα να βλέπουν μπροστά, να βλέπουν τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες και να σκέφτονται έξω απ τα καθιερωμένα.

Ο Ντίνος Μαρτίνος, όπως και τα αδέλφια του, έχουν μεγάλες επενδύσεις στο real estate. Έχουν στην κατοχή τους ολόκληρες εκτάσεις σε περιοχές προνομιακές και τεράστιας αξίας στην Αττική αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα. Χαρακτηριστικά στο Καβούρι, μία από τις ακριβότερες περιοχές της Ευρώπης, έχουν επενδύσει τεράστια ποσά.

«Παρέδωσα την εταιρεία στα παιδιά μου, ας κάνουν ό,τι νομίζουν»

Πριν από λίγα χρόνια ο Ντίνος έδωσε το δακτυλίδι της διαδοχής της Thenamaris στα τρία του παιδιά, που έχει αποκτήσει με τη σύζυγό του τη Λία, τους γιους του Νικόλα και Ιωάννη και στην κόρη του Ιωάννα.

Ο Ιωάννης αποφάσισε το 2014 να δοκιμάσει τις δυνάμεις του ιδρύοντας τη Signal Maritime, μια πρωτοποριακή εταιρεία που εισήγαγε την τεχνολογία στη ναυτιλία και συνεχίζει να αναπτύσσεται συνεχώς και πλέον θεωρείται από τις κορυφαίες παγκοσμίως. Η Ιωάννα, η οποία είναι στη Τhenamaris, ασχολείται κυρίως με το Ίδρυμα Αθηνάς Ι. Μαρτίνου, το οποίο πραγματοποιεί δωρεές στους τομείς της κοινωνικής πρόνοιας, της Υγείας, της Παιδείας, του πολιτισμού και του περιβάλλοντος.

Πέραν της πανελλαδικής του εμβέλειας και διατομεακής κάλυψης, δίνει έμφαση σε θέματα που σχετίζονται με τη θάλασσα. Ο Ντίνος Μαρτίνος, τώρα πια, απέχει από την καθημερινότητα της εταιρείας. Όπως λέει σε όσους τον ρωτάνε για την εφοπλιστική ενασχόλησή του με τη Τhenamaris, απαντά πως «παρέδωσα την εταιρεία στα παιδιά μου, ας κάνουν ό,τι νομίζουν».

Ο αόρατος, αλλά περιβόητος συλλέκτης φημισμένων έργων τέχνης

Ο Ντίνος Μαρτίνος είναι ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες συλλέκτες έργων τέχνης, έχοντας φιλίες μάλιστα με σπουδαίους εμπόρους τέχνης και φημισμένους καλλιτέχνες. Η πλέον δεύτερη φύση του της αποστροφής κάθε δημοσιότητας του, έχει δώσει, διεθνώς, τον τίτλο του «αόρατου συλλέκτη». 

Αθόρυβα και χωρίς να το γνωρίζει κανείς, είχε στην κατοχή τον τεράστιο και φημισμένο  πίνακα «White Disaster» του Άντι Γουόρχουολ, που φαίνεται πως είχε αποκτήσει για 2,5 εκατ. δολάρια το 1996 και που πουλήθηκε μέσα σε λίγα λεπτά σε δημοπρασία του οίκου Sotheby’s στη Νέα Υόρκη, για 85.530.500 δολάρια, 34 φορές πάνω από την αρχική του τιμή!

Παλαιότερα είχε προκαλέσει φρενίτιδα στους κύκλους των φιλότεχνων η δημοπράτηση της πολυθρόνα «Dragon», φιλοτεχνημένης από τη «μητέρα του μοντερνισμού» Αϊλίν Γκρέι και χαρακτηρισμένης ως «η πιο άσχημη καρέκλα του κόσμου», από τα διεθνή ΜΜΕ. Στη τιμή των 10 εκατ. δολαρίων, ένας ανώνυμος συλλέκτης είχε καταφέρει να την αποκτήσει δίνοντας 28,5 εκατ. δολάρια! Η «Dragon Armchair» ήταν πλέον το ακριβότερο αντικείμενο design που είχε πουληθεί ποτέ σε δημοπρασία και πάρα πολλοί έψαχναν να βρουν τον νέο της ιδιοκτήτη τους επόμενους μήνες. Τελικά, το Bloomberg αρχικά και το «New York Magazine» έδειξαν τον εφοπλιστή Ντίνο Μαρτίνο ως νέο ιδιοκτήτη της πιο άσχημης πολυθρόνας στον κόσμο. Συντάκτης του περιβόητου αμερικανικού περιοδικού προσπάθησε να επικοινωνήσει με τον Έλληνα εφοπλιστή τον Σεπτέμβριο του 2009, ο οποίος όμως επέλεξε να μην απαντήσει διατηρώντας επάξια τον τίτλο του μεγάλου πλην «αόρατου συλλέκτη».

Όπως και να χει, η προσωπική συλλογή έργων τέχνης του Ντίνου Μαρτίνου θεωρείται από τις κορυφαίες στον κόσμο, αλλά ταυτόχρονα και μία από τις πλέον μυστικές, αφού ελάχιστα έχουν γίνει γνωστά για το εύρος της. Ο εφοπλιστής δεν έχει εκθέσει ποτέ τα έργα που την απαρτίζουν ή μέρος αυτών, όπως έχουν κάνει άλλοι Έλληνες συλλέκτες. Είναι γνωστό πως είναι λάτρης του Πάμπλο Πικάσο και πως διαθέτει, μεταξύ άλλων, πίνακα της Μπλε Περιόδου του ζωγράφου, ενώ έχει στη συλλογή του πίνακες του Σάι Τουόμπλι, του Ζαν Μισέλ Μπασκιά και φυσικά αρκετά έργα του Γουόρχολ. Κάποια από αυτά, μάλιστα, φαίνεται να κοσμούν το σαλέ που διατηρεί στο Σεν Μόριτς, το οποίο κάποτε ανήκε στον τελευταίο σάχη της Περσίας, τον Ρεζά Παχλαβί.

Ο Κωνσταντίνος Μαρίνος θυμίζει έναν μυθικό Γκάτσμπι των ωκεανών,  ένα μυστηριώδη τύπο,  πίσω από το όλο προβολείς προσκήνιο του κόσμου, πετυχαίνοντας σχεδόν, το ακατόρθωτο, να κάνει τον πλούτο του, αόρατο για όλους και αποκλειστική υπόθεση του ίδιου του του εαυτού.

Μαριάννα Λάτση, το δικό μας The crown, με 2,1 δισ. δολάρια

Κληρονόμος της οικογενειακής αυτοκρατορίας του θρυλικού καπετάν Γιάννη Λάτση. Επενδύει σε real estate, ενέργεια και υποδομές, ενώ αποχώρησε από τη Viva Wallet μετά την εξαγορά από την JP Morgan.

Είναι φυσικά, η Μαριάννα Λάτση, μια απ’ τις πλουσιότερες γυναίκες του πλανήτη και ό,τι πιο κοντά έχουμε στο the crown αλά ελληνικά. Φιλοσοφημένη και προσεκτική, δεν κρύβεται από τη δημοσιότητα -και δεν έχει λόγους άλλωστε- αλλά ζει την ζωή της, επιβάλλοντας τους όρους της και κρατώντας τον εαυτό της, στην πολυτιμότητά του, μακριά από αδηφάγα για λεπτομέρειες βλέμματα.

Ο καπετάν Γιάννης, η Εριέττα του και τα παιδικά χρόνια

Κάπου μια φωτογραφία παιδική με τον πατέρα της. Ασπρόμαυρη. Εκείνη με κοντό μαλλί και καλοκαιρινό φουστανάκι χαμογελάει πλατιά με τα χεριά στη μέση και εκείνος, μέσα στη ανόθευτη βλάστηση της Αττικής, στο σπίτι τους στο Κεφαλάρι, έχει την ίδια πόζα και την ίδια ακριβώς έκφραση πίσω της, φυλάγοντας ακόμα και τον ίσκιο της, στηρίζοντας τη θέση της στο κόσμο.

Ο καπετάν Λάτσης, απ το Κατάκολο Ηλείας, το έκτο από τα εννιά παιδιά πολύ φτωχής οικογένειας και αναγκάστηκε να δουλέψει από πολύ μικρή ηλικία, σαν λιμενεργάτης, πριν γίνει ένα παγκόσμιος μεγιστάνας, αγαπούσε τα τρία του παιδιά  τον Σπύρο, τη Μαργαρίτα και την Άννα Μαρία Λουΐζα, τη Μαριάννα, δηλαδή, αλλά λέγεται πως στη τελευταία, την μεσαία του, είχε μια ανεπαίσθητη ενοχική αδυναμία, όπως συμβαίνει σε όλους τους γονείς, όταν ξεπέφτουν σε τέτοιες ανθρώπινες μεν, που δεν παραδέχονται δε, αμαρτίες.

Περίσσευε η αγάπη και η προσοχή,  αλλά και η αυστηρότητα και οι απαιτήσεις τα παιδιά του να είναι υψηλών επιδόσεων σε σχολεία, εργασία, αθλητισμό αλλά και υπεύθυνοι κοινωνικά. «Κανείς δεν δικαιούται μνείας ή επαίνων όταν πράττει το στοιχειώδες καθήκον προς την πατρίδα και τους συνανθρώπους του» ήταν το έμβλημα του και η κουβέντα που συχνά τους έλεγε.

Η Μαριάννα και τα αδέλφια της, ήταν παιδιά γεννημένα από έναν μεγάλο έρωτα. Ο Γιάννης Λάτσης γνώρισε την Εριέττα Τσουκαλά, στο Κατάκολο, τα χρόνια που ήταν ένας νεαρός φτωχός, αλλά με πεπρωμένο. Εκείνη ήταν μόλις 16 ετών. Φυσικά και οι γονείς της δεν ήθελαν να παντρεύετε. Κλέφτηκαν λοιπόν! Και η Εριέττα υποστήριξε κάθε του κίνηση και στήριξε κάθε του επιλογή. Και το ίδιο έκανε με τα παιδιά της.

Η Μαριάννα θα πει χρόνια αργότερα για τον πατέρα της πως «με παρότρυνε να σπουδάσω και με έπαιρνε από μικρό παιδί στα επαγγελματικά του ταξίδια. Στα χαρτιά φέρω το επώνυμό του, αλλά κάθε στιγμή αισθάνομαι την παρουσία και την καθοδήγησή του». Λίγα χρόνια, μετά τη γέννηση της, το καλοκαίρι του 1963, ο πατέρας της είχε αγοράσει ένα μεταγωγικό πλοίο, που έδωσε το όνομα της. Μαριάννα Λάτση. Και το όνομά της έπλευσε σε φουρτούνες, που η ίδια, απόλυτα προστατευμένο κοριτσάκι, δεν ένιωσε ποτέ.

Ένας γάμος και ο Πάρις

Θα σπουδάσει στο London School of Economics. Ιδιαίτερα έξυπνη θα διακριθεί στις σπουδές, με τον πατέρα της, άλλωστε να μη δέχεται για τα παιδιά του, τίποτα λιγότερο από αριστεία. Πίσω στην Ελλάδα, δουλεύει κανονικά στο πλευρό του πατέρα της. Ένας αθλητής, μπον βιβέρ, γυναικοκατακτητής, εκρηκτικός χαρακτήρας, πρώην αθλητής του πόλο με την ομάδα του Παναθηναϊκού και διακεκριμένος αθλητής και δάσκαλος του σκι, θρυλικός στη Βουλιαγμένη, τη πόλη του, που αγάπησε πολύ.

Όμορφος, γυμνασμένος και πλάσμα θαλάσσιο, ικανός να στέκεται στη κόψη των κυμάτων και να ακροβατεί με τα πέδιλα του στον αφρό της θάλασσας θα κλέψει τη καρδιά της νεαρής Μαριάννας. Ο κεραυνοβόλος έρωτας τους, θα οδηγήσει, γρήγορα στον γάμο το 1982, με τον καπετάν Γιάννη Λάτση να αντιδρά σφοδρά.

Το ζευγάρι απέκτησε ένα γιο, τον Πάρη. Πέντε χρόνια αργότερα, θα χωρίσουν. Εκείνος θα είναι σχεδόν ισόβιος δήμαρχος της Βουλιαγμένης, θα ξαναπαντρευτεί και θα αποκτήσει άλλον έναν γιο, τον Αλέξανδρο. Μέχρι το τέλος του λέει για αυτην τα καλυτέρα. «Είναι μια πολύ καλή κοπέλα» εκμυστηρεύεται κάποτε, «ακόμα την αισθάνομαι γυναίκα μου. Είναι πολύ απλός άνθρωπος. Ήμουνα τυχερός που πέρασα και είμαι ακόμα σε αυτή την οικογένεια».

Με DNA επιχειρηματικής ευφυΐας

Η Μαριάννα Λάτση όσο κι αν όλοι ασχολούνται μαζί της, δεν αγαπά τον θόρυβο. Επειδή έχει αυτή την νεανικότητα – φαινόμενο μεταφυσικό πια και μια κομψότητα παρομοιώδη, οι ελάχιστες δημοσιές εμφανίσεις της, γίνονται θέμα για καιρό και σημείο αναφοράς από το τι φορούσε μέχρι το πως ήταν το μανικιούρ. Μάλλον έχει δουλέψει με τον εαυτό της, ώστε να κλείνει όλο αυτό, έξω απ τη ζωή της. Και να συγκεντρώνεται στα πραγματικά σημαντικά θέματα της ζωής.

Με διαφωνίες γιατί άλλωστε ήταν και ίδιοι χαρακτήρες και πολύ εκτίμηση, η Μαριάννα Λάτση είναι δεδομένο πως λάτρευε τον πατέρα της. Κι όταν εκείνος αρρώστησε, ήταν αυτή που κάθε του στιγμή στα νοσοκομεία ήταν δίπλα του, ως το τέλος και το οριστικό, αδιανόητο αντίο. To 2019, μετά από χρόνια διαφωνιών, διαχώρισε την περιουσία της οικογένειας Λάτση με τα δύο αδέλφια της, Σπύρο και Μαργαρίτα, κρατώντας η ίδια τη ναυτιλιακή εταιρεία Latsco.

Σε έναν κόσμο που η πατριαρχία καλά κρατεί με δηλητηριώδη στερεότυπα σε όλες τις κοινωνικές τάξεις και σε κάθε οικονομική κατάσταση πως «οι άντρες είναι πιο έξυπνοι από τις γυναίκες», πως «οι γυναίκες που είναι όμορφες δεν μπορούν να είναι και έξυπνες» ή πως «οι άντρες διακατέχονται από λογική ενώ οι γυναίκες από συναίσθημα», η Μαριάννα Λάτση θα κάνει επιχειρηματικές κινήσεις άκρως επιτυχημένες, θα μεγαλώσει τη προσωπική της περιουσία, θα ξαφνιάσει με κινήσεις απρόβλεπτές, ταχύνοια και ικανότητα για γρήγορες αποφάσεις. Και θα είναι και όμορφη και έξυπνη και συναισθηματική!

Θα αποχωρήσει από την εταιρεία LAMDA, θα αποκτήσει το 7,6% του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ αντί 88 εκατομμυρίων ευρώ, θα επενδύσει 6 εκατομμυρίων ευρώ στην ελληνική fintech Viva Wallet, με την πώληση της οποίας θα έχει απόδοση 3.863%, αποκομίζοντας 221 εκατομμύρια ευρώ! Και βέβαια με αυτές και με άλλες κινήσεις, θα βρίσκεται στη λίστα Forbes με τους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου, ανάμεσα στους μόλις 9 Έλληνες.

Πριν απ αυτό, όμως, της χρωστούσε η ζωή έναν μεγάλο έρωτα, απ αυτούς τους μυθιστορηματικούς, με συναίσθημα όπως αυτό που έλεγε ο Ρίλκε πως «για έναν μεγάλο έρωτα πρέπει να ’χεις βαθιά ωριμάσει μέσα σου. Να μπορέσεις να αγαπήσεις χωρίς να χαθείς. Μα πώς να μην χαθείς;»…

Ένας μεγάλος έρωτας, ο Φίλιππος και η Εριέττα

«Ήταν πρώτα οι δυο τους και μετά εμείς. Αυτός ο έρωτας μας έχει δυσκολέψει τη ζωή. Ήταν από αυτούς που διαβάζεις στα παραμύθια. Την κοίταζε κι έλιωνε. Αυτό ήταν ξεκάθαρο.

Μας το τόνιζε και συνέχεια, ειδικά όταν οι δυο τους τσακώνονταν για εμάς, στενοχωριόταν πάρα πολύ. Ήταν ο άνθρωπός του. Ήταν ξεκάθαρο πως ήταν εκείνη, οι δυο τους και μετά εμείς».

Αυτά έχει διηγηθεί η κόρη της Μαριάννας Λάτση και του Νίκου Κούρκουλου, Εριέττα για έναν έρωτα που έγινε πρωτοσέλιδος, ανάμεσα στον ωραιότερο και πλέον εμβληματικό γόη του ελληνικού σινεμά και την γοητευτική, απλησίαστη και άπιαστη γυναίκα μιας από τις πλουσιότερες οικογένειες του πλανήτη.

«Κάνω έτσι και παγώνω. Ξαφνικά βλέπω ένα πλάσμα να ανεβαίνει τις κερκίδες κι αυτό ήταν!» είχε αφηγηθεί στον ο πρωταγωνιστής που ενσάρκωσε τις μεγαλύτερες αρετές του Έλληνα άνδρα, για την πρώτη του συνάντηση μαζί της.

Ο χωρισμός του Νίκου Κούρκουλου από την πρώτη σύζυγό του, Μελίτα, μητέρα των δύο μεγαλύτερων παιδιών του, της Μελίτας και του Άλκη ήταν ένα γεγονός που ξάφνιασε την καλλιτεχνική Αθήνα, οι δυο τους όμως διατήρησαν καλές σχέσεις και μετά από το τέλος του γάμου τους.

Ο Νίκος Κούρκουλος και η Μαριάννα Λάτση θα αποκτούσαν δύο παιδιά, τον Φίλιππο και την Εριέττα. Παντρεύτηκαν μόνο μετά τον θάνατο του πατέρα της Μαριάννας, Γιάννη Λάτση το 2003. Είναι η Εριέττα που θα πει και πάλι πως εκείνος «απλά ερωτεύτηκε έναν άνθρωπο που έτυχε να είναι πολύ άνετος οικονομικά. Τον αγάπησε πολύ αυτόν τον άνθρωπο και τον πήγε εκεί η ζωή. Είχε τόσο δυνατή προσωπικότητα που δεν υπήρχε περίπτωση εξωτερικός παράγοντας να τον επηρεάσει. Έμεινε αυτός που ήταν πραγματικά.

Αυτό που ζύγισε ήταν η σχέση του με τη μητέρα μου και η σχέση του με εμάς. Πέρα από αυτό ήταν ο Κούρκουλος που ήταν πάντα. Πήγαινε στο θέατρο από το πρωί ως το βράδυ. Η ζωή του ήταν εκεί. Δεν άλλαξε η ζωή του σε μεγάλο βαθμό αν εξαιρέσεις ότι κοιμόταν σε ένα μεγάλο σπίτι με μία γυναίκα που είχε πολλά λεφτά». Ο ηθοποιός όμως ήδη αγωνίζονταν, παλληκαρήσια όπως πάντα, με τον καρκίνο. Η ασθένεια χτύπησε στον ρινοφάρυγγα, όταν διεύθυνε το Εθνικό Θέατρο δίνοντας του μια ορμητική δημιουργία πνοή. Έφυγε από τη ζωή στις 30 Ιανουαρίου του 2007, έχοντας προλάβει να συνοδεύσει τη Μελίτα του νύφη στην εκκλησία και ένα χορέψει έναν χορό με την μικρή παράνυφο Εριέτα, που έκανε όλη την Ελλάδα να δακρύσει.

«Έζησα έντονα έξι χρόνια με το Νίκο στα νοσοκομεία, τις αγωνίες των ασθενών και των συντρόφων τους, τον πόνο και την προσευχή, την ελπίδα που γεννιέται, σβήνει και ξαναζωντανεύει, το ημίφως των θαλάμων αναμονής, τις προσπάθειες των γιατρών και νοσηλευτών, αλλά και την ανεπάρκεια των υποδομών» θα πει εκείνη, χρόνια μετά, χωρίς να ξεχνά.

Για σεβασμό και αξιοπρέπεια

Έζησε και τέσσερα χρόνια, στους ίδιους διαδρόμους, δωμάτια, χειρουργεία, με μυρωδιές απολυμαντικών, μες στο λευκό των στολών, στο πλευρό του πατέρα της. Δέκα στο σύνολο.  Προχώρησε σε μια σειρά δωρεών για τον αντικαρκινό αγώνα. Έφτιαξε το Κέντρο Ημερήσιας Νοσηλείας «Νίκος Κούρκουλος» στην Αθήνα, με 6 ορόφους, ισόγειο και 3 υπόγεια, επιφάνειας 4.000 τ.μ., δυναμικότητας 46 κλινών, ως μέρος του του νοσοκομείου Άγιος Σάββας. Δώρισε και το Κέντρο Ημερήσιας Νοσηλείας «Νίκος Κούρκουλος» στη Θεσσαλονίκη με 41 θέσεις για διενέργεια χημειοθεραπειών και με 5 ιατρεία και θα λειτουργεί ως μονάδα του Θεαγένειου Αντικαρκινικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης. Και διακριτικά, ακούραστα, ασταμάτητα καλύπτει ανάγκες που περιλαμβάνουν από μηχανήματα μεγάλης σημασίας, μέχρι βοήθεια σε άτομα που τη χρειάζονται.

«Όλα τα βίωσα βαθιά και αφού ο ίδιος δεν το έβαλε ποτέ κάτω και πολέμησε μέχρι τέλους θέλησα με τη δωρεά αυτή – πράξη καθήκοντος, λύτρωσης- να συνδράμω στην προστασία και το σεβασμό της αξιοπρέπειας στη ζωή και την ασθένεια», είπε σε κάποια απ’ αυτές τις πράξεις μεγάλης δοτικότητας, που έπρεπε να τοποθετηθεί δημόσια.

Και δεν δίνει συνεντεύξεις, δεν απομακρύνθηκε για διαμονή ποτέ απ την Ελλάδα, δεν απαντά σε δημοσιεύματα. Κάνει παρέα με καλλιτέχνες κυρίως, που όμως έχουν ταλέντο. Γυμνάζεται πολύ, αγαπά τη θάλασσα, δουλεύει καθημερινά και έχει τον τελευταίο λόγο σε κάθε επιχειρηματική κίνηση των εταιρειών της. Στηρίζει τις επιλογές των παιδιών της, δεν επεμβαίνει στις ζωές της, δεν την αφορούν κοινωνικές επιταγές και συμβάσεις οικονομικών τάξεων, αλλά το μόνο που τη νοιάζει είναι να είναι ευτυχισμένα.

Και όπως δημόσια έχει η Εριέττα της έχει ομολογήσει, αγκάλιασε και ενθάρρυνε την μοναδικότητα και των τριών παιδιών της και τους πέρασε αξίες όπως η ταπεινότητα, ο σεβασμός στους συνανθρώπους, η διακριτική προσφορά σε αυτούς που έχουν ανάγκη, η σκληρή δουλειά και η αφοσίωση σε ότι επιλέγουν να κάνουν. Η ίδια, λέει πως ο ωραιότερος ρόλος από όλους είναι αυτός της γιαγιάς και αυτό είναι κάτι που δεν μπορούσε να φανταστεί. Σε έναν κόσμο όπου ο πλούτος μετριέται μόνο με υλικά μεγέθη, εκείνη μοιάζει να τον διακρίνει στην καρδιά και στην ανθρώπινη παρουσία. Είναι ευγενής, καλότροπη και δεν έχει ξεσπάσματα στους ανθρώπους που συνεργάζεται, σε αντίθεση με τους περισσότερους -άνδρες κυρίως- τόσο πλούσιους ανθρώπους. Ίσως γιατί είναι τόσο έξυπνη που να κατανοεί βαθιά, το γραπτό της Μάγιας Αγγέλου πως «οι άνθρωποι θα ξεχάσουν τι είπες, θα ξεχάσουν τι έκανες, αλλά ποτέ δεν θα ξεχάσουν πώς τους έκανες να νιώσουν».